Overzicht

Gastauteur

2.322 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Wat is de rol voor kolen in de Duitse energietransitie?

, door

ANALYSE - Bouwt Duitsland kolencentrales om haar kerncentrales te vervangen? En als Duitsland zijn CO2-doelstellingen wil halen, hebben deze kolencentrales dan toekomst? Begin juni is een studie gepubliceerd die deze onderwerpen onderzoekt en de uitkomsten zijn in lijn met een beoordeling van Deutsche Bank later die maand.

In een nieuwe studie van de Böll Foundation getiteld German Coal Conundrum (het Duitse kolen raadsel) heb ik samen met mijn collegas Arne Jungjohann en Thomas Gerke (die regelmatige lezers van Renewables International al kennen) onderzocht wat de rol is van kolencentrales in de Duitse energietransitie. We hebben een historisch perspectief gekozen, waarbij we hebben onderzocht waarom intelligente topmannen uit het bedrijfsleven het afgelopen decennium zoveel kolencentrales hebben gepland; onze aanname was dat het om slimme mensen gaat die hiervoor goede redenen gehad moeten hebben.

Vandaag de dag kennen we allemaal de uitkomsten, een dramatisch grote overcapaciteit ondanks de onverwachte sluiting van zo’n 8 GW aan kerncentrales in 2011. De energiebedrijven zelf geven inmiddels ook toe dat ze de situatie verkeerd hebben ingeschat. Het historisch perspectief is bedoeld om te begrijpen welke markt- en beleidsprikkels er voor zorgen dat zulke slimme mensen het verkeerde pad kiezen, zodat in de toekomst dergelijke misleidende signalen voorkomen kunnen worden. Het is niet de bedoeling om deze mensen af te kraken.

Foto: Stelios ZACHARIAS (cc)

De Elgin Marbles moeten terug naar huis

, door

OPINIE - Ze zijn al jaren inzet van een conflict tussen de Griekse en Britse regering: de Elgin (tegenwoordig vaak ook: Parthenon) Marbles, een verzameling marmeren friezen en metopen van de Acropolis, plus een van de Kariatiden van het Erechteion in Athene. Het is tijd dat deze kunstvoorwerpen terugkeren naar Griekenland, vindt Natascha Neef.

Betoverde meisjes

Het weghalen van de fragmenten is al vanaf het begin omstreden. Vooral de diefstal van de Kariatide, een gebeeldhouwde pilaar in de vorm van een vrouwenfiguur, zette kwaad bloed bij de negentiende-eeuwse Grieken. Volgens een mythe zijn de beelden betoverde meisjes die weer tot leven zouden komen als de Turkse bezetters uit Griekenland vertrokken. Bijgelovige Atheners meenden zelfs nachtelijke klaagzangen te horen van de achtergebleven korai, die treurden om hun verloren zuster.

Originele-kariatide-in-het-British-Museum-cc

Griekenland heeft talloze pogingen ondernomen om de Parthenon Marbles terug te halen. De Griekse koning Otto probeerde tussen 1835 en 1842 de sculpturen terug te kopen van Engeland, met minder belangrijke oudheden als ruilmiddel. Melina Mercouri maakte zich als Grieks minister van Cultuur (1981-1989 en 1993-1994) sterk voor een terugkeer van de Parthenon Marbles naar Athene. Ook voormalig cultuurminister en huidige premier Antonis Samaras pleitte voor teruggave. Zonder enig resultaat, want Engeland weigert afstand te doen van de beelden.

Foto: World Bank Photo Collection (cc)

Politici die nu om gasboycot roepen, hebben dit in het verleden onmogelijk gemaakt

, door

OPINIE - Dankzij het ‘fossiele’ energiebeleid van de afgelopen jaren, zijn we nu met handen en voeten aan de import van Russisch gas gebonden, vindt Peter Polder.

Laten we er niet omheen draaien. In elk aspect van de burgeroorlog in Oekraïne spelen olie- en gasbelangen een rol. Ook bij het neerschieten van de MH17 en de nasleep daarvan.

Amerikaanse en Europese politici roepen nu om een harde aanpak van Rusland en alle ogen zijn daarbij gericht op Ruslands grootste economische sector: de export van olie, gas en steenkool. Tegelijkertijd hebben politici als Cameron, Rutte en Obama een energiebeleid gevoerd dat zo’n harde aanpak onmogelijk maakt. Door binnenlands de omslag naar duurzame energiebronnen af te remmen, zijn we met handen en voeten gebonden aan de import van olie, gas en kolen uit Rusland.

Met sancties schieten we onszelf in de voet. Poetin snapt dat, en hij kent de ins and outsvan de energiemarkt goed. Politici als Cameron, Obama en Rutte lijken redelijk naïef als het gaat om energie. Zo lijken ze serieus te geloven in de fata morgana van Amerikaanse export van schaliegas. Die naïviteit is gevaarlijk. Als we Poetin willen verslaan is een effectief Europees energiebeleid dat afrekent met onze verslaving aan olie, gas en kolen cruciaal.

Foto: nispi2002 (cc)

Hoe staat het met de Duitse de-industrialisatie?

, door

ACHTERGROND - De voorspelde negatieve gevolgen van de Duitse energietransitie op de industrie blijven uit.

Naar verwachting worden de nieuwe amendementen op de Duitse duurzame energiewet in augustus van kracht. Een van de doelen van deze wijzigingen is om een belangrijk – maar niet-bestaand – bijeffect van de Duitse energietransitie aan te pakken: industrie die het land uit wordt gejaagd. Nieuwe cijfers van Deutsche Bank tonen hoe erg de Duitse industrie ‘lijdt’.

Zoals iedereen weet is een van de belangrijkste doelstellingen van de Duitse energietransitie om de economie te ruïneren. Dat is althans het beeld dat ik krijg bij het lezen van internationale rapporten. Afgaande op de laatste data van Deutsche Bank (pdf) behaalt de energietransitie deze doelstelling echter niet.

‘Capaciteitsbenutting is momenteel hoog,’ schrijven de analisten van Deutsche Bank in hun rapport en ze voegen er aan toe dat ze verwachten dat de reële industriële productie in Duitsland in 2014 met 4% zal groeien. De export naar West-Europa stijgt, maar de wereldwijde groei blijft achter. Dat zorgt ervoor dat de inflatie laag blijft op 1,1% in de eerste helft van 2014, ondanks de ‘goede arbeidsmarktsituatie’.

Deutsche Bank

Bron: Deutsche Bank

Vergeleken met andere landen in de Eurozone heeft Duitsland (op Ierland na) de hoogste verwachte economische groei, een lage inflatie en als enige begrotingsevenwicht (Luxemburg heeft dat ook, maar is niet weergegeven).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zusterbedrijf fabrikant Fyra kandidaat voor productie JSF

, door

NIEUWS - Eerder publiceerden we al kritische stukken over de vermeende superioriteit en de economische voordelen van de JSF. In deze gastbijdrage beschrijft luchtvaartverslaggever Lieuwe de Vries hoe de Nederlandse overheid zich nog meer risico’s op de hals haalt door de keuze voor productie van de JSF in Italië.

Minister Hennis-Plasschaert van Defensie heeft in Rome gesprekken gevoerd met de Italiaanse fabrikant Alenia Aerospace over een mogelijke deal om Nederlandse JSF’s te laten afbouwen in Italië. Alenia Aerospace is een onderdeel van moederbedrijf Finmeccanica, samen met andere bedrijven als Ansaldo Breda en AgustaWestland. Een groep bedrijven die een dubieuze reputatie heeft opgebouwd dankzij grootschalige problemen.

Fyra en NH90 helicopter

AnsaldoBreda is in Nederland vooral bekend als bouwer van de Fyra. Dit HSL-project mislukte doordat de treinen al tijdens mild winterweer forse technische mankementen vertoonden. Hier ging echter een lange geschiedenis van problemen aan vooraf. Uiteindelijk heeft AnsaldoBreda alle treinen moeten terugnemen.

Helikopterbouwer AgustaWestland is in Nederland bekend van de nieuwe NH90 helikopter voor gebruik op marineschepen. De NH90 bleek door ontwerp- en productiefouten te vatbaar voor corrosie, helemaal voor een helikopter die een groot deel van zijn leven op het dek van een fregat op volle zee zal doorbrengen.

Foto: Michaela (cc)

Duitse export van elektriciteit waardevoller dan import

, door

ANALYSE - De elektriciteit die Duitsland in 2013 exporteerde was 6,3% duurder per MWh dan de elektriciteit die het land importeerde. De realiteit is dus precies tegenovergesteld aan het veelgehoorde verhaal dat Duitsland haar overschot aan duurzame elektriciteit tegen dumpprijzen verkoopt in omliggende landen.

Vooral voor Frankrijk is de situatie ongunstig; de Duitse elektriciteit die wordt geïmporteerd is 24,4% duurder dan de elektriciteit die Frankrijk naar Duitsland exporteert.

Trek dus maar 2,8 miljard Euro af van de kosten van de Energiewende in 2013. Dit bedrag verdiende Duitsland dat jaar met de export van energie.

De algemene aanname is dat Duitsland haar overtollig geproduceerde duurzame elektriciteit (een gevolg van ‘onberekenbare’ wind- en zonne-energie) dumpt in omliggende landen. Dit zou dan betekenen dat de elektriciteit die Duitsland exporteert minder waard moet zijn dan de waarde van de elektriciteit die Duitsland – naar wordt aangenomen op zon- of windloze dagen – importeert.

Dat lijkt een logische conclusie, maar als we naar de data kijken, ontstaat een heel ander verhaal.

Zo zijn in Frankrijk de stroomprijzen vaak flink negatiever dan in Duitsland. (Negatieve stroomprijzen worden berekend wanneer, met name in daluren, veel overtollige energie op het elektriciteitsnet wordt gedumpt – bijvoorbeeld door een teveel aan wind of zon, maar ook door de relatief hoge kosten van het naar beneden schakelen van conventionele kern- of kolencentrales.)

Foto: Lawrence OP (cc)

Paarse eekhoorn

, door

In een periode van recessie is het voor werkgevers vissen in een volle vijver en – nog meer dan voorheen – zoeken naar de zogenaamde ‘purple squirrel’. En daar is uiteindelijk niemand bij gebaat, vindt Inez van der Bijl.

In het jargon van de recruiter staat de paarse eekhoorn voor die ene sollicitant wiens ervaring, opleiding, interesses en persoonlijkheid exact voldoet aan de gedetailleerde eisen in een vacature. Precies de goede opleiding, met de juiste balans tussen jeugdige ambitie en benodigde ervaring, aangevuld met persoonlijke kwaliteiten die volledig in lijn zijn met de functie. Een kandidaat die niet alleen aan al deze eisen voldoet, maar ook met passie, enthousiasme en ambitie de vacature omarmt én zich precies op het juiste moment ook vol zelfvertrouwen kan presenteren én zich niet paarser voordoet dan hij in werkelijkheid is.

De paarse eekhoorn bestaat niet. Net zo min als de ideale kandidaat. De paarse eekhoorn is niet realistisch, maar inmiddels wel een realiteit. Elke werkgever zoekt een paarse eekhoorn en elke sollicitant wordt min of meer gedwongen er zoveel mogelijk op te lijken. Met het ideaal van de paarse eekhoorn voor ogen leggen we de lat hoog in de hoop op de best mogelijke kandidaat. Voor de geselecteerde kandidaat en de werkgever werkt dit prima, maar op de lange termijn kan het nadelig zijn. Voor de werkgevers, de werknemers en voor de arbeidsmarkt in zijn geheel.

Foto: Jos van Zetten (cc)

Sociale rechten krijgen een prijs

, door

ANALYSE - Sociale rechten zoals zorg en onderwijs worden in toenemende mate ingericht als producten waarvoor een prijs moet worden betaald, waardoor de meervermogenden ook meer sociale rechten kunnen krijgen. Dat is geen goede ontwikkeling, vindt Sjoerd Verest.

Het akkoord over het sociaal leenstelsel was nog nauwelijks gesloten, of Minister Schippers van Volksgezondheid maakte bekend een nieuwe zorgpolis te willen introduceren waarbij een lagere premie wordt betaald, maar de keuzevrijheid van patiënten over de arts of zorginstelling komt te vervallen. Het zijn twee absurde plannen die dezelfde zorgwekkende ontwikkeling in het sociale domein weergeven. Niet-economische gebieden worden in toenemende mate met een marktrationaliteit omgeven. Het recht op onderwijs en zorg krijgen zodoende een prijs.

Het verderfelijke van deze plannen gaat niet eens over de manier waarop de maatregelen zijn ingevuld. Daar zullen ongetwijfeld positieve uitkomsten voor bepaalde mensen in zitten. Niet-vermogende studenten zullen er door de hogere aanvullende beurs vast en zeker op vooruit gaan. Daarnaast zullen door de goedkopere zorgpolis hoogstwaarschijnlijk veel niet-zorgbehoevenden van een lagere premie genieten en kunnen uit de pan rijzende zorgkosten er allicht door verminderd worden.

Wat de plannen vooral verwerpelijk maakt, is dat een economische rationaliteit de domeinen zorg en onderwijs gaat overheersen. Zorg en onderwijs worden er in toenemende mate door beschouwd als markten waar economische motieven de boventoon voeren en niet meer als voorzieningen waar ieder mens recht op heeft en die het algemeen nut dienen. De zorg wordt door het mogelijk maken van een nieuwe budgetpolis bijvoorbeeld nog meer als een product gezien dat door een consument moet worden ingekocht. Samen met de restitutie- en naturapolis en de verschillende aanvullende verzekeringen wordt het zorglandschap daardoor als een markt waarop de consument een economische en rationale keuze maakt uit verschillende producten en daarmee uit andere rechten.

Foto: E. Dronkert (cc)

De cursus

, door

COLUMN - Zo eens in de paar dagen is het raak: een treinreiziger in mijn coupé blijkt bij controle ‘niet ingecheckt’, tot grote verbazing van die treinreiziger zelf, die meent toch echt op correcte wijze alle processtappen te hebben doorlopen. Soms ben ik die treinreiziger zelf, meestal is het een ander. Statistisch gezien is dat ook logisch: er zijn vele anderen en van mij is er maar één.

Om te voorkomen dat het pardoes mis gaat, sta ik tegenwoordig op het perron als een volstrekte autist voor paal. Het incheckpaaltje wel te verstaan. Ik wacht tot alle bewerkingen van vorige reizigers verdwenen zijn en het schermpje donker is, hou dan mijn kaart ervoor, check of ik de juiste piep hoor, het – soms nog aanwezige – groene lampje gaat branden en in het scherm de juiste tekst verschijnt: ‘Voordeelurenabonnement’. Medereizigers met meer haast dan ik vatten dat geduldig wachten op als een gelegenheid om voor te dringen en schuiven hun kaart tussen het paaltje en mijn in hoopvolle afwachting opgehouden OV-chipkaart.

Ondanks al mijn voorzorgen ben ook ik zo eens in de vier, vijf maanden het haasje. Gezien mijn obsessieve oplettendheid kan dat niet anders zijn dan als gevolg van het niet geheel perfect functioneren van het OV-chipkaartensysteem. Dat is ook onvermijdelijk: het is een systeem en het is dus feilbaar.

Er zijn twee soorten conducteurs: zij die zich een mens betonen en zij die zich aan de regels houden. Die laatste conducteurs hebben een opvallend consistent onvermogen om de mogelijkheid van een systeemfout onder ogen te zien. Ik luister altijd met enige bewondering naar de conducteurs die in een discussie raken met gedupeerde reizigers. Hoewel, ‘discussie’ is een groot woord. Het zijn doorgaans de gedupeerde reizigers die een wanhopige poging doen te appelleren aan een – al of niet verondersteld – vermogen tot redelijk nadenken bij hun gesprekspartner en de conducteur die er desnoods minutenlang in slaagt geen enkele aanwijzing te geven die erop wijst dat ze überhaupt hebben gehoord wat er zojuist tegen hen gezegd werd.

Foto: Jeroen Mirck (cc)

De sociaalliberalen van weleer zijn niet meer

, door

OPINIE - D66 is langzamerhand een klassiek liberale partij geworden, vindt Sjoerd Verest.

D66 is in the winning mood. In de peilingen staat de partij al maanden boven de twintig zetels en na de gemeenteraadsverkiezingen werden ook de Europese verkiezingen door de democraten glansrijk gewonnen.

Er moet echter een kanttekening worden geplaatst bij dit succes. Hoewel D66 zich nog altijd steevast neerzet als een progressieve en sociaal-liberale partij die vooruit wil en taboes tracht te doorbreken, lijkt bij de partij soms nauwelijks meer sprake van deze progressieve en sociaal-liberale signatuur. D66 bezigt veelal nog slechts calculerende economische motieven in haar politiek; sociale en zelfs liberale beginselen zijn naar de achtergrond gemanoeuvreerd.

Vrijheid voor iedereen

Het progressieve sociaal-liberale gedachtegoed kenmerkt zich door een veranderingsgezinde houding en uit zich in het streven naar persoonlijke vrijheden voor ieder individu, zoals in ethische kwesties of met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting. Dat elk mens persoonlijke vrijheden moet kennen, betekent echter niet, zoals de door D66 zo bewonderde sociaal-liberaal J.S. Mill al verwoordde, dat een individu maar ongelimiteerd zijn eigen vrijheid kan najagen.

De vrijheid van een ander mag door het nastreven van de eigen vrijheid nooit ingeperkt worden. Iedereen moet immers kunnen beschikken over een hoge mate van vrijheid. Dit houdt indirect ook in dat de overheid zich dient in te spannen om een ieder in vrijheid te kunnen laten leven, door bijvoorbeeld een bepaald inkomen te garanderen en het gebruik van onderwijs en zorg voor iedereen toegankelijk te maken. Progressieve sociaal-liberalen staan dan ook niet onwelwillend tegenover de herverdeling van inkomen en sterke sociale voorzieningen die individuele vrijheid mogelijk maken. Tot slot maken sociaal-liberalen zich sterk voor het milieu en bestuurlijke vernieuwing.

Foto: Reham Alhelsi (cc)

66 jaar Al-Nakba

, door

‘Als je neutraal bent in een situatie van onrecht, dan kies je de kant van de onderdrukker,’ Aartsbisschop Desmond Tutu.

OPINIE - Geen ziel zal zich ooit afvragen wie de agressor is geweest tijdens de Tweede Wereldoorlog. De oorzaken van het conflict en de gruwelen van destijds zijn immers alom bekend. Al-Nakba; de vlucht, verdrijving en etnische zuivering van de Palestijnen tussen 1947 en 1948, de confiscatie van hun bezittingen en de massamoorden uitgevoerd door Joodse milities (Irgun, Stern en Hagana) maken echter geen deel uit van ons historische besef. Ironisch, want Al-Nakba is terdege een gevolg geweest van WO2.

Geschiedenis 

Na het beëindigen van het Britse mandaat over Palestina in 1947 deelde de VN het ‘beloofde’ land, middels resolutie 181 op. Het doel van de desbetreffende resolutie was om zowel een Joodse thuishaven als een Palestijnse staat te creëren. In het licht van deze historische gebeurtenis rees bij mij persoonlijk de vraag: hoe verdeel je datgene, wat niet aan jou toebehoort?

In lijn met bovenstaande gedachte brak er een destructieve oorlog uit tussen de inheemse bevolking enerzijds en de Joodse kolonisten anderzijds. Tijdens deze oorlog werden er twee dozijn moordpartijen uitgevoerd door de toekomstige Israëliërs, werden er vijfhonderd dorpen en maar liefst elf steden verwoest. Het ‘vrijgemaakte’ land werd vervolgens gebruikt om nederzettingen op te bouwen. Aan het einde van de oorlog waren er 750,000 Palestijnen gevlucht of verdreven. Dit is summier de historische tragiek van de Palestijnen. Zij zijn de slachtoffers van de slachtoffers geworden. En sedert 1948 worden zij verguisd, onderdrukt en genegeerd door de rest van de wereld.

Foto: Rémi Noyon (cc)

Hoe succesvol worden Wilders en zijn vrienden in het Europees Parlement?

, door

ANALYSE - Het is nog allesbehalve zeker of radicaal-rechts erin zal slagen vruchtbaar samen te werken in het Europees Parlement, meent Matthijs Rooduijn.

Radicaal-rechts zit in de lift, aldus veel West-Europese media naar aanleiding van de verkiezingen voor het Europees Parlement (EP) eergisteren. De aandacht gaat uit naar de winsten van partijen als het Front National (FN) in Frankrijk, de United Kingdom Independence Party (UKIP) in het Verenigd Koninkrijk en de Dansk Folkeparti (DF) in Denemarken. Volgens CNN (en veel andere media) zullen radicaal-rechtse partijen een sterkere positie krijgen in het EP. Maar klopt dat wel? Gaat radicaal-rechts Europa eens goed opschudden, zoals Wilders heeft gepropageerd? Of zal het zo’n vaart niet lopen?

Drie redenen voor een vruchtbare voedingsbodem voor radicaal-rechtse samenwerking

Er is de laatste maanden veel aandacht geweest voor de samenwerking tussen Wilders en zijn vrienden. Het pact dat de PVV sloot met partijen als het FN en Vlaams Belang (VB) was inderdaad opvallend, aangezien Wilders eerder ieder contact met deze partijen angstvallig uit de weg ging. Hij vreesde, tot eind vorig jaar, dat samenwerking met partijen met extremistische wortels negatief voor het beeld van de PVV zou uitpakken. Maar als gevolg van de veranderingen die Marine Le Pen heeft ingezet bij het FN (sterke matiging), en de wens om ook op Europees niveau van zich te laten horen, veranderde Wilders van gedachten. En hoewel dit niet de eerste keer is dat radicaal-rechtse partijen een alliantie smeden, zijn er redenen om aan te nemen dat de samenwerking deze keer vruchtbaarder zal zijn dan in het verleden.

Ten eerste zijn de radicaal-rechtse partijen nu flink minder radicaal. Ze stellen zich pragmatischer op en doen veel meer dan ooit hun best om associaties met extremisme uit de weg te gaan. Le Pen heeft een andere koers ingezet in de hoop het FN tot een salonfähige partij om te smeden. De PVV heeft überhaupt geen extremistisch verleden. Het is te verwachten dat Marine Le Pen en Wilders daarom makkelijker met elkaar door een deur kunnen dan bijvoorbeeld de veel extremistischere Vader Le Pen en Hans Janmaat van de Centrumdemocraten twee decennia geleden.

Vorige Volgende