Gastauteur, auteur op Sargasso

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Moslim soap

19 januari 2015 , 13:00 , door Gastauteur

OPINIE - Moslimnieuws is hot in de media. Momenteel is het eenvoudig te scoren met uitdagende koppen, vindt HanzChristian. Dat daarachter steeds vaker non-nieuws (entertainment als misinformatie?) zit, bewijst de Volkskrant: ‘Aldi haalt ‘moskeezeep’ uit de schappen’.

De ‘feiten’:

Het Duitse supermarktconcern Aldi Süd(?) heeft een vloeibare zeep uit de schappen gehaald na klachten uit de moslimwereld(?). Op het etiket van de zeep was namelijk een moskee(?) afgebeeld en veel(?) moslims stoorden zich daaraan.

Dat zou wat zijn. Een megagrote supermarktketen die een terughaaloperatie moet uitvoeren na massieve consumentenprotesten. Dat zou in de media niet onopgemerkt kunnen blijven. We zien meteen dat ene beeld van een woedende menigte voor ons dat al jaren stockfoto is bij nieuws over protesterende moslims: fanatiek ogende jonge mannen; grimassen met baarden en traditionele kledij.

Dan de ‘duiding’. De Volkskrant gebruikt echter een afbeelding van Aldi, niet van moslims of de bewuste zeep, noch van de moskee.

Volgens de Duitse media(?) gaat het om de zeep ‘Ombia – 1001 nacht’. Aldi kreeg vorige week de eerste klacht binnen(?) Een klant vroeg (verzocht/eiste?) de moskee(?), een religieus symbool(?), niet meer te gebruiken voor het etiket. Daarna kwam een discussie(?) op internet op gang waarna Aldi de zeepflacon uit al haar winkelschappen haalde.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Verkiezingen & namen!

16 januari 2015 , 11:00 , door Gastauteur

DATA - Er spelen vanzelfsprekend meer overwegingen mee wanneer een naam voor een kind wordt verzonnen. Maar de lijsttrekkers van de politieke partijen hebben een naam en het is waarschijnlijk onvermijdelijk dat er wel eens iemand denkt: “Hé, dat kind heet Diederik. Zou het naar Samsom zijn genoemd?”

De namenlijst van 2014 werd deze week gepubliceerd door de Sociale Verzekeringsbank. Vermoedelijk via de kinderbijslag hebben ze een volledig overzicht van alle gegeven namen. Joeri Stubenitsky, onvolprezen nieuwslezer en nieuwtjesjager twitterde afgelopen dinsdag de lijst met jongensnamen.

Voor een nerd als ik volstrekt onweerstaanbaar, zo’n lijstje. Naar de site, alle lijsten downloaden, omzetten naar Excel (ze staan in pdf) en sorteren en zoeken maar. De langste jongensnaam is snel gevonden (met de Lengte-functie van Excel de lengtes van de strings bepalen en dan sorteren). Je vraagt je wel af, hoe groot de hekel aan je eigen kind is als je die de naam “Ghëarmiangelijanno” geeft (18 karakters, er is er nog een met 18: “D’Angelo-Valentino” maar daar tellen de apostrof en het koppelteken ook mee.

Ook leuk, zoeken naar namen met opeenvolgende letters uit het alfabet. Jammer genoeg niemand met vier letters (Hijk zou toch kunnen, of Stuven; er bestaan wel gekkere namen). De jongensnamen met drie achtereenvolgende letters: Defano, Ghian, Marthijn, Peijke, Anopa, Carsten, Karst, Karsten, Korstiaan, Thorsten, Torsten, Justus, Kristupas en Augustus. De meisjesnamen: Sedef, Defeney, Defenity, Défineja, Defne, Sedef, Ghiarley, Hijab, Thijsje, Mijke, Pijke, Meijke, Rijkje, Marijke, Rijktje, Fijke, Kirsten en Kirstin. En ook de tweeletterige namen zijn het bekijken waard, jongens: Aj, AJ, Al, Ax, Bo, Bó, Co, Da, Di, En, Ha, Hu, Ib, Ip, Ji, Ko, Le, Li, Mo, Ot, Oz, Pé, Pu, Si, TJ, Ty, Wu, Xi, Ye, Yi, Yk, Yu en Zi. De meisjes: Ai, Bo, Do, El, Em, Fé, Ha, He, Jo, Ka, Ke, Le, Li, Lo, Lu, Na, Ni, Ot, Ro, Si, Su, To, Tu, Vu, Vy, Ya, Yi, Yu en Zi. Raar rijtje. Je hebt een jongen die “Aj” heet en ook een jongen die “AJ” heet. Afijn.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Onze jongens

15 januari 2015 , 12:00 , door Gastauteur

OPINIE - Een nieuwe affaire in onze krijgsmacht lijkt in de maak: volgens Brandpunt Reporter heeft het ministerie van Defensie marinepersoneel jarenlang, willens en wetens, laten werken in een met asbest verontreinigde onderzeeër. Het ministerie ontkent dit. Het zou echter niet de eerste keer zijn dat onnodig gespeeld wordt met de gezondheid en de levens van defensiepersoneel. In dit artikel van János Betkó volgt een overzicht van verschillende affaires, en worden vragen gesteld bij het werkgeverschap van Defensie.

Gifverf, ondeugdelijke landmijnen en munitie met verarmd uranium

Vorig jaar werd bekend dat Defensie haar militairen meer dan tien jaar heeft laten werken met kankerverwekkende chroomverf. Het bestanddeel chroom-6 is zwaar giftig. Het blijkt dat Defensie in 1987 al wist dat de veiligheidsmaatregelen om het personeel te beschermen tekort schoten. Niettemin is tot 1998(!) hier niets aan gedaan, waardoor onnodig militairen ziek zijn geworden en zijn gestorven.

Minstens zo bekend, zijn de onnodige doden die vielen door het gebruik van ondeugdelijke landmijnen. Een van ’s lands bekendste klokkenluiders, Fred Spijkers, maakte bekend dat Defensie deze mijnen gebruikte. Toen een militair in 1984 daardoor overleed, en Defensie claimde dat deze militair was omgekomen door eigen nalatigheid, luidde Fred de klok. Hij onthulde dat al zes dienstplichtigen daarvoor waren overleden door het gebruik van dit soort mijnen. Defensie greep echter niet in, ondanks dat al sinds 1970 bekend was dat deze mijnen onveilig waren.

Foto: actv (cc)

Burgerlijke ongehoorzaamheid terug bij de rechter

14 januari 2015 , 13:00 , door Gastauteur

ACHTERGROND - Met de recente uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland waarbij ‘principiële’ wietkwekers geen straf werd opgelegd, is de discussie over het Nederlands wietbeleid weer verhevigd. Juridisch gezien, werpt het echter ook nieuw licht op burgerlijke ongehoorzaamheid. Waar een beroep daarop in de rechtspraktijk in het verleden consequent is afgewezen, biedt de huidige zaak misschien weer een opening, meent Axel Boomgaars.

Burgerlijke ongehoorzaamheid

Dat er een spanning bestaat tussen het recht en rechtvaardigheid is voor veel juristen geen verrassing. Burgerlijke ongehoorzaamheid is een concept dat zich binnen die spanning begeeft, met nogal uiteenlopende interpretaties. De overeenkomst tussen al die definities is het bewust niet opvolgen van wettelijke verplichtingen om morele redenen, wat straffeloosheid zou moeten rechtvaardigen. Er is een heuse Facebookpagina over gemaakt die wat verwarring zaait, maar er zijn sowieso allerlei vormen te verzinnen van verzet tegen recht dat als onrechtvaardig wordt ervaren.

In Nederland heeft rechtssocioloog Kees Schuyt het juridische debat over burgerlijke ongehoorzaamheid sterk beïnvloed met zijn dissertatie uit 1972: Recht, Orde en Burgerlijke Ongehoorzaamheid. Het meest bekende deel daaruit is een opsomming van tien kenmerken van burgerlijke ongehoorzaamheid, die hij in het midden plaatste van een lijn tussen legale protestvormen (totaal conformisme aan het systeem) en revolutionair verzet (totale omverwerping van het systeem). ‘Het protest is […] niet gericht tegen alle wetten van de staat of tegen het rechtssysteem als geheel, maar tegen één specifieke wet of één specifiek stelsel van wetten.’ Mocht de verdachte van een strafbaar feit aan deze tien kenmerken voldoen, levert dit volgens Schuyt een morele rechtvaardiging van diens gedrag op.

De kenmerken dienen als zelfbeperking om de algemene banden met het systeem te erkennen, maar een specifieke situatie niet te accepteren. Deze zijn: (1) de handeling is illegaal; (2) de handeling is gewetensvol; (3) er is betekenissamenhang tussen bekritiseerd object en gekozen handelswijze; (4) de handeling is weloverwogen; (5) de handeling geschiedt openlijk; (6) men werkt vrijwillig mee aan arrestatie en vervolging; (7) men aanvaardt het risico van een straf; (8) men heeft tevoren legale middelen geprobeerd; (9) geweldloosheid; (10) rechten van anderen worden zoveel mogelijk in acht genomen. Sommige van die criteria zijn erg breed, voor een totaal begrip ervan is het de moeite waard het boek te lezen.

Foto: rUssEll shAw hIggs (cc)

Wederkerigheid

12 januari 2015 , 11:00 , door Gastauteur

OPINIE - Om het basisinkomen breed geaccepteerd te krijgen, zullen we er een element van wederkerigheid in moeten aanbrengen, denkt Jermain Carter.

Vorige week de eerste aflevering van Buitenhof in het nieuwe jaar. Genoeg andere dingen aan mijn hoofd, maar het lukte toch om het debat over de bijstand tussen Maarten Struijvenberg, wethouder in Rotterdam namens Leefbaar Rotterdam en Mattias Gijsbertsen, wethouder in Groningen voor GroenLinks enigszins te volgen.

Het was zeker geen sprankelend debat, maar het gaf verrassend genoeg aanleiding tot hoop op een serieuzer dialoog over de randvoorwaarden van onze sociale zekerheid. Wie weet, brengt 2015 een kantelpunt.

Gedurende 2014 heeft het basisinkomen op veel plaatsen, waaronder Sargasso, aandacht gekregen. Laat ik meteen kleur bekennen: ik denk dat het basisinkomen een concept is waar we, in welke vorm dan ook, niet aan kunnen ontkomen. Zeker niet in een verdere toekomst waar vergaande automatisering en robotisering ons meer welvaart zullen brengen, maar tegelijkertijd – door de bijbehorende afnemende werkgelegenheid – ook de verdiencapaciteit van veel huishoudens zullen doen verslechteren.

Om niet in een totale tweedeling van de maatschappij te vervallen, zullen nieuwe vormen van ‘herverdeling’ moeten worden geïntroduceerd. Daarbij zijn belangrijkere vragen te beantwoorden dan of een fundamentele systeemwijziging enkele tientallen miljoenen meer of minder kost. De wezenlijke vragen, zoals die over de rechtvaardigheid van het systeem, moeten ook worden behandeld.

Foto: Sébastien Bertrand (cc)

Euroscepsis op de politieke flanken en het ontstaan van het ‘hoefijzer’

8 januari 2015 , 13:00 , door Gastauteur

ANALYSE - Euroscepsis op de politieke flanken komt voort uit verschillende motieven, zowel weerstand tegen het ‘neoliberale Europa’ als angst voor verlies van nationale identiteit spelen een rol, meent politicoloog Armèn Hakhverdian.

We zijn inmiddels niet anders gewend dan weerstand tegen Europese integratie aan te treffen op de politieke flanken. Denk bijvoorbeeld terug aan het referendum over de Europese Grondwet van 1 juni 2005, waar zowel de SP als de LPF en de toenmalige Groep Wilders namens het nee-kamp campagne voerden tegen het grondwettelijk verdrag.

Kiezersonderzoek laat zien dat ook onder aanhangers van deze partijen de kans op een nee-stem het grootst was (en zelfs de sterkste verklaring vormt voor een nee-stem boven bijvoorbeeld andere politieke houdingen en ontevredenheid met de toenmalige regering). Pro-EU-houdingen vinden we daarentegen met name in het politieke midden.

In 2002 presenteerden Liesbet Hooghe, Gary Marks en Carole Wilson dit zogenaamde hoefijzer dan ook als ‘uncontested fact’. De onderstaande figuur laat inderdaad weinig aan de verbeelding over (de meting van partijposities is gedaan door landenexperts partijen te laten plaatsen op allerlei politieke issues):

Bron: Hooghe, Marks en Wilson (2002)

Simon Otjes en Harmen van der Veer presenteerden eerder een soortgelijk patroon op basis van het stemgedrag van Europarlementariërs.

Foto: Steve Pribut (cc)

Permanente surveillance vergiftigt onze vrijheid. Ai Weiwei maakt het al mee

7 januari 2015 , 07:00 , door Gastauteur

OPINIE - Ter introductie van een prachtig en belangrijk exposé van Hans de Zwart over de verbazingwekkend snelle inkapseling van mensen in een alziend en alwetend internet, schrijft Cory Doctorow op BoingBoing:

Human beings are not inconveniently unreliable robots. We’re not the gut flora of transhuman corporations. Any political or economic system that reduces us to either of these states is illegitimate and should be discarded.

Het verhaal van De Zwart opent met:

Ai Weiwei has been living in our future. His movements are restricted and he is structurally being watched by the government. He lives in a world without privacy. A world without privacy is a world without freedom.

Lees verder op Medium.com: over aan elkaar vastgeklonken gluurders en begluurden; de anti-afluistertent van Obama op zijn buitenlandse reizen; de magische polsband van Disneyland die de bezoeker attracties voorschotelt op grond van vorige bezoeken en bestedingen; de kleine stap van het chippen van huisdieren naar het monitoren van kinderen en pubers; de Pavlok-armband die een stroomstootje geeft als je gedachten van je werk afdwalen of als je iets anders doet dat je jezelf hebt verboden; het per app keuren en bestellen van (seksuele) partners alsof het pizza’s betreft; de minicamera die je hele levensloop in beeld brengt en upload; en hoe een mensenleven steeds meer gaat lijken op dat van een doorbloede avatar in een first person shooter en op dat van een gokverslaafde in een casino…

Foto: copyright ok. Gecheckt 12-02-2022

Top 2000: Talkin’ ‘bout my generation

31 december 2014 , 07:00 , door Gastauteur

COLUMN - Radio 2 sluit traditioneel het jaar af met de Top 2000, de “tweeduizend beste liedjes ooit gemaakt”.

De lijst als geheel verjongt steeds een klein beetje, stelde Steeph dit weekend al vast. Er worden natuurlijk af en toe nieuwe hits toegevoegd, maar dat is niet het hele verhaal. Er komen ook oudere nummers bij, van langer geleden dan vorig jaar. Waar komen die ineens vandaan?

‘Here I Go Again’ van Whitesnake bijvoorbeeld staat er dit jaar voor het eerst in, op nummer 734. Best gek, zegt de DJ, dat een nummer uit 1987 na al die jaren nieuw binnenkomt in de lijst. De avond ervoor werd ‘This Is Not America’ van David Bowie gedraaid. Hoe kan het dat dat nummer dit jaar ineens maar liefst 63 plaatsen stijgt?

Eén variabele die zeker belangrijk is, is de leeftijd van de stemmers. Welke muziek je gaaf vindt en wat in je persoonlijke top-10 staat, is veelal de muziek die je hoorde toen je jong was. Laten we zeggen dat de soundtrack voor je leven bepaald wordt tussen je veertiende en vijfentwintigste levensjaar.

De gemiddelde leeftijd van luisteraars van Radio 2, is 54 jaar. Ook de presentator van het tv-programma Top 2000 a gogo, Matthijs van Nieuwkerk, is trouwens 54; mede-presentator Leo Blokhuis is 53.

Foto: Vicente Villamón (cc)

Hoe de oorlog in Oekraïne de wereld veranderde

22 december 2014 , 11:00 , door Gastauteur

ACHTERGROND - De Russische inmenging in Oekraïne en de annexatie van de Krim betekenden een geweldige uitdaging voor het door de VS gedomineerde internationale systeem. De pogingen Rusland in het gareel te brengen hebben wereldwijde geopolitieke gevolgen, meent Hans van Zon.

Zoals Gorbatsjov bij de 25-jarige herdenking van het vallen van de Berlijnse muur stelde, heeft het uiteenvallen van Warschaupact en de Sovjet-Unie niet geleid tot een nieuwe veiligheidsstructuur in Europa, waar Rusland deel van zou uitmaken.

Volgens Gorbatsjov maakte het Westen misbruik van een uniek historisch moment waarin de VS de enige supermacht werd. Er werd geen rekening meer gehouden met legitieme Russische veiligheidsbelangen. Gorbatsjov noemde de NAVO interventie in Servië, die het afscheiden van Kosovo mogelijk maakte (1999). Hij noemde de NAVO uitbreiding in oostelijke richting en het plaatsen van een NAVO-systeem tegen ballistische raketten in een aantal voormalige Warschaupactlanden, welke het systeem van wederzijds verzekerde vernietiging ongedaan gaat maken en Rusland daardoor militair erg kwetsbaar maakt.

Rusland voelde zich in toenemende mate omsingeld door de NAVO en werd, naarmate het economisch sterker werd, steeds assertiever. Dat bleek in 2008 toen Georgië het perspectief van NAVO lidmaatschap kreeg aangeboden (evenals Oekraïne). Toen Poetin naar de opening van de Olympische Spelen in Beijing keek, opende Georgië de aanval op Zuid-Ossetië, een provincie van Georgië die zich al begin jaren negentig had afgescheiden en waar zich ook een Russische ‘vredesmissie’ ophield. Als Georgië NAVO-lid zou zijn geweest, zou de NAVO verplicht zijn geweest Georgië bij te staan toen Rusland terugsloeg.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Waarom stemmen parlementariërs tegen de partijlijn?

18 december 2014 , 13:00 , door Gastauteur

ACHTERGROND - Hoe vaak komt dit voor en wat zijn daarvan de electorale gevolgen, zo vraagt Gijs Schumacher zich af.

Heeft de Eerste Kamer het weer voor elkaar? De Nacht van Wiegel bracht Kok-II (tijdelijk) aan het wankelen. Wankelt Rutte II door de Middag van DHL (Duivesteijn, ter Horst en Linthorst) – de afwijzing van het recht op vrije artsenkeuze door de Eerste Kamer mede dankzij deze drie PvdA senatoren? Waarschijnlijk niet. Gezien de peilingen is het niet bepaald opportuun voor PvdA en VVD om verkiezingen uit te schrijven. Een andere vraag is: waarom stemden DHL tegen het voorstel? Of algemener, waarom stemmen parlementariërs überhaupt tegen de partijlijn en komt dit vaak voor?

Hoe vaak stemmen parlementariërs tegen de partijlijn in?

Om met de laatste vraag te beginnen: Nederlandse parlementariërs stemmen zeer zelden tegen de partijlijn. Tussen 1998 en 2008 stemden slechts in 0.46% van de stemmingen een of meer parlementariërs tegen hun partij, aldus Simon Otjes in dit artikel van Rudy Andeweg en Jacques Thomassen. Dit betreft wel stemmingen in de Tweede Kamer, van de Eerste Kamer is – zover ik weet – niet bekend hoe vaak senatoren tegen de partijlijn stemmen.

In vergelijkend perspectief zijn de Nederlandse parlementariërs bijzonder braaf en vergelijkbaar met hun collega’s in Denemarken en het Verenigd Koninkrijk. De Finnen en Nieuw-Zeelanders daarentegen zijn een stuk dwarser (respectievelijk 12% tot 5% van de stemmingen waarbij één of meer parlementariërs tegen de partijlijn stemmen).

Foto: World Economic Forum (cc)

Nieuwe episode in favoriete bezigheid van Erdogan: persvrijheid inperken

15 december 2014 , 19:00 , door Gastauteur

ACHTERGROND - Een jaar geleden werd Turkije opgeschrikt door een corruptieschandaal rond de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) van president Erdogan. Zondag werd een nieuw dieptepunt bereikt, schrijft Alper Alasag.

In het kader van het corruptieschandaal verdacht de Turkse justitie ene Reza Zarrab, een in Iran geboren zakenman, ervan vier AKP-ministers te hebben omgekocht. Deze vier ministers werden kort na het bekend worden van de corruptieaantijgingen vervangen, maar verder veranderde er weinig binnen de regering. Wel werden in de volgende weken duizenden politieagenten, aanklagers en rechters overgeplaatst en vervangen omdat zij, volgens de toenmalige premier Erdogan, door de corruptie binnen de regering bloot te leggen de regering ten val wilden brengen. Zij waren onderdeel van een complot van buitenlandse machten, aldus Erdogan.

Om de vier oud-ministers van de AKP te onderzoeken, werd afgelopen mei een parlementaire commissie samengesteld. Deze commissie ging aan het werk, maar de media werden een beperkingen opgelegd bij het verslaan van het onderzoek. Het was niet de eerste keer in Turkije dat de mediavrijheid werd beperkt. Zo werden in het eerste kwartaal van 2014 bijvoorbeeld Youtube en Twitter geblokkeerd door de Turkse regering.

Aanleiding voor deze blokkade was onder andere een uitgelekte opname van Erdogan die zijn directe betrokkenheid bij het corruptieschandaal onthulde. Een andere opname was van een militair-strategische bespreking op het Ministerie van Buitenlandse zaken waarin de directeur van veiligheidsdienst suggereerde dat een raketaanval op eigen land een mooie aanleiding zou zijn om militair in te kunnen grijpen in Syrië.

Foto: Andriy Baranskyy (cc)

Oekraïne: beslist de economie?

15 december 2014 , 11:00 , door Gastauteur

OPINIE - De media-aandacht voor Oekraïne is gericht op het gewapend conflict in het oosten van het land. Maar op de achtergrond speelt een economische crisis, door de oorlog verscherpt, die wel eens beslissend zou kunnen zijn voor de toekomst van Oekraïne. Economische dwang zou daarom tot een schikking tussen Oekraïne en Rusland kunnen leiden, meent Hans van Zon.

Nog voor de EuroMaidan revolutie van begin 2014 stond Oekraïne aan de rand van het bankroet. Dat was niet uitsluitend te wijten aan het bijzonder corrupte bewind van president Janoekovitsj. De elite van Oekraïne als geheel heeft gefaald sinds het land eind 1991 onafhankelijk werd.

Was het welvaartspeil in Oekraïne in 1991 op ongeveer gelijk niveau als dat van Polen en Rusland, nu zijn beide buurlanden ongeveer twee en een half keer zo rijk, gerekend in bruto nationaal product per hoofd van de bevolking. Oekraïne heeft sinds 1991 vrijwel geen economische vooruitgang geboekt. Nu is het gemiddelde maandloon 213 dollar (officieel geregisteerde verdiensten, wisselkoers 16 hryvna voor een dollar) terwijl de prijzen van eerste levensbehoeften, zoals voedsel, niet veel lager zijn dan in Nederland.

Gelukkig betalen Oekraïners heel weinig voor energie. Maar hier ligt nu juist een probleem. Volgens het IMF subsidieert de regering energieverbruik tot een bedrag van 7% van het Bruto Nationaal Product. Ondanks die subsidies kan het staatsgasbedrijf de Russische gasrekening niet betalen. Dat in december de uitstaande schulden alsnog betaald zijn, zodat na een half jaar onderbreking Rusland de gasleveranties weer kon hervatten, is te danken aan druk van de EU die Oekraïne tot een nieuw gasakkoord dwong alsook door het feit dat de EU en IMF de Oekraïense gasschulden betalen.