Gastauteur

2.335 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De vierde revolutie

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag een stuk van Kris Verburgh, dat eerder in de Volkskrant verscheen. Kris is auteur van twee populair wetenschappelijke boeken over het universum, evolutietheorie en de werking van de hersenen.

Spirit of Earth (Foto: Flickr/Bram & Vera)De vierde grote revolutie is bezig. Een nieuwe revolutie in het denken, in het beeld dat de mens over zichzelf heeft. Er zijn reeds drie dergelijke revoluties geweest. De eerste werd ingeluid door de Poolse astronoom Nicolaus Copernicus, die verklaarde dat onze planeet niet langer het centrum van de kosmos was. De tweede revolutie was die van Charles Darwin, die duidelijk maakte dat de mens niet door een vingerknip van god werd geschapen maar het product is van miljoenen jaren evolutie. De derde revolutie betreft de werking van onze hersenen, waarbij blijkt dat al onze hopen, hartstochten en herinneringen het resultaat zijn van het geknetter van honderd miljard zenuwcellen onder onze hersenpan.

De vierde revolutie gaat over het hoogste van het hoogste, namelijk over het bestaan van God. De vierde revolutie toont aan dat het bestaan van goden enorm onwaarschijnlijk is en verklaart ook het waarom van het geloof. Volgens dit laatste inzicht geloven mensen niet omdat ze denken dat de goden echt bestaan, maar omdat onze breinen na miljoenen jaren evolutie zodanig in elkaar zitten dat ze juist heel vatbaar zijn voor enorm veel vormen van (bij)geloof.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Krant reïncarneert op internet

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor gastlogs, deze maal voor een stuk dat eerder verscheen op het weblog Zeitgeisty.

Stapel kranten (Foto: Flickr/deibu)Hoe val je als regionale krant op tussen een woud van concurrenten? De Kentucky Post en Cincinnati Post hebben in ieder geval een radicaal besluit genomen: deze dagbladen hebben, na een periode van 126 jaar, afscheid genomen van hun papieren editie en gaan samen verder als KYPost.com:

After considerable analysis, we determined that the next chapter in the long and successful story of The Post should be found on the Web.


Aldus een persbericht van het mediabedrijf dat het besluit over de migratie nam. Volgens een ietwat pathetisch nieuwsbericht was de redactie niet onverdeeld positief over het besluit.

Workers who for years asked the tough questions had nothing to say as they watched silently as headlines faded into memories. (?) The furious hum of the press is now silent.

Wellicht een doemscenario voor Nederlandse kranten. Maar het zou ook kunnen dat de krant, ten dode opgeschreven, zijn laatste kans heeft gegrepen; dat valt uit de berichtgeving rond dit voorval nog niet op te maken.

Een ding lijkt duidelijk: de krantvervangende website biedt uiteindelijk niet veel contrast met andere nieuwssites, ondanks de aankondiging dat KYPost.com een gebruiksvriendelijk platform zal bieden voor burgerjournalistiek (?citizen journalists and contributors of user-generated content?; wie het verschil weet mag het zeggen).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Amerika’s allochtoon

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag een stuk van Frans Verhagen, dat eerder in De Pers verscheen. Hij houdt zich sinds 1980 intensief bezig met de Verenigde Staten, waar hij studeerde en werkte als correspondent. Recent kwam van hem het boek “De beste wint nooit” uit, wat handelt over de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Frans Verhagen (Foto met toestemming)Amerikanen zijn graag trots op hun land. Afgelopen donderdag hadden ze reden om dat te zijn. De overwinningsspeech van Barack Obama na Iowa was van grote klasse. Ineens stond daar een potentiële president, en niet meer de ambitieuze politicus die Obama was toen hij bijna een jaar geleden zijn campagne begon. Hier stond iemand met een boodschap, iemand die niet alleen gelooft in zichzelf, maar vooral in de kracht van zijn land, in de kracht van de kiezers. Het zij Amerikanen vergeven dat ze zich goed voelden; ?t is alweer een tijdje geleden dat ze daar reden toe hadden.

Ik heb me wel verbaasd over de Nederlandse commentaren. Hoe bevoogdend is het eigenlijk om Obama steeds maar als zwart te benoemen en dan te pruttelen dat zijn zege toch wel heel opmerkelijk is omdat er geen zwarten in Iowa wonen? Het aardige is dat Amerika in een aantal opzichten veel verder is dan wij denken. Ze kennen niet ons gedebiliseerde taalgebruik, dat deze man met een vader uit Kenia en een moeder uit Kansas een ?nietwesterse allochtoon? zou noemen. Obama is zo Amerikaans als maar kan. Hij is het beste wat Amerika te bieden heeft en dat willen ze weten ook.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eigenlijk zijn we Europeaan

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastloggers, deze maal voor Alexander Pechtold, fractievoorzitter van D’66.

(Foto: Website Pechtold)Op 19 december besprak de Tweede Kamer samen met de Nederlandse delegatieleiders in het Europees Parlement en het kabinet de Staat van de Unie 2008. Het was een meer dan normaal genoegen met hen over Europa te spreken. Want ik heb de indruk dat zich onder hen steeds meer medestanders verzamelen. Mensen die doorhebben dat Europa een rijdende trein is in positieve zin: de snelste weg naar een goed georganiseerde toekomst. De constructieve houding die D66 altijd al ten opzichte van de Europese Unie heeft gehad krijgt navolging. Minister Donner klaagt dat hij Nederlanders te eurosceptisch vindt. VVD-Kamerlid Henk Kamp vindt dat er ?allerminst iets op tegen? is als mensen zich óók identificeren met Europa. En minister Hirsch Ballin vraagt zich retorisch af wat een mens anders kan zijn dan overtuigd Europeaan, als hij om zich heen kijkt in deze wereld.

Het hadden mijn woorden kunnen zijn. Als ik om mij heen kijk in de wereld zie ik namelijk aan alle kanten dat samenwerking ons bijna alleen maar goed kan doen. D66 heeft net een boek uitgegeven (?Eigenlijk bent u een Europeaan?) waarin op toegankelijk niveau de voordelen van Europa op veel verschillende vlakken worden geïllustreerd. Uit het recente nieuws komt bijvoorbeeld het bericht dat de Europese economie door samenwerking competitiever is dan ooit. En natuurlijk was er ook de klimaattop in Bali. Twee willekeurige gevallen waar Nederland het beter doet door zijn krachten te bundelen met de ons omringende landen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Online nieuws kost niets

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastlogs, deze maal voor een stuk dat eerder verscheen op het weblog Zeitgeisty.

De LA Times (Plaatje: Screendump)LA Times-journalist David Lazarus ziet met lede ogen aan hoe veel berichten gratis te lezen zijn op de website van zijn krant.

Everyone says the Net represents the future of journalism, and that?s probably true. But at this point, no one knows how to make much money at it.

Informatie is geld waard, dus kranten moeten stoppen het gratis weg te geven, is de conclusie. Hoe moet de LA Times zijn 890-koppige redactie anders betalen?

Lazarus confronteert in zijn artikel een aantal jongeren met het feit dat zij wel betalen voor muziek op iTunes, maar niet voor nieuws. Hij krijgt het ontnuchterende antwoord waar hij waarschijnlijk al voor vreesde:

?If I want to read a newspaper, I go online, but I wouldn?t pay for it. Our generation doesn?t pay for things on the Internet.?

Kortom, Lazarus en wellicht velen met hem vrezen voor de toekomst van de krant. Maar snijden kranten zichzelf echt in de vingers door artikelen gratis aan te bieden? Of boren ze juist potentiële abonnees aan?

Misschien, of hopelijk, is de relatie tussen een papieren krant en zijn digitale evenknie er een van toegevoegde waarde en niet het kannibalisme waar Lazarus voor vreest.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Na ABN moet Nederland vooruit kijken

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastloggers, deze maal voor Lord Flasheart.

ABN Amro World HQ (Foto:Flickr/aloxe)Het economische event het afgelopen jaar in Nederland was de overname van ABN Amro. Al blijken diverse ?losse eindjes? af en toe nog steeds de kranten te halen, toch zou je in de relatieve rust bijna vergeten hoe de keiharde overnamestrijd aan het begin van de zomer wekenlang het economisch nieuws en het publieke debat beheerste. In de vele bespiegelingen over dit proces kwam regelmatig de verzuchting langs dat deze overname bewees dat de uitverkoop van Nederlandse bedrijven nu echt begonnen is. In het kielzog werd alweer geroepen om beperking van de aandeelhoudersmacht en zelfs de terugkeer van gouden aandelen.

Behalve de vraag in hoeverre dit negativisme gerechtvaardigd is -immers, veel (Nederlandse) aandeelhouders van ABN Amro krijgen door de overnamestrijd ineens twee keer zoveel betaald voor hun aandelen als enkele maanden geleden; in die zin is met de huidige prijs zeker geen sprake van uitverkoop- kan je de vraag stellen of het bestrijden van overnames Nederland de beste kansen biedt om de komende decennia een concurrerende natie te blijven.

Ik denk van niet.

In de eerste plaats past de ontwikkeling naadloos in een veel grotere trend van toenemende wereldwijde economische dynamiek en verwevenheid. De Amerikaanse managementgoeroe Chris Zook voorspelt dat van de 500 grootste bedrijven ter wereld over 10 jaar ongeveer een derde niet meer bestaat en nog eens een derde zijn strategie fundamenteel veranderd heeft. Slechts voor een derde van de bedrijven is het dan nog business as usual, een belangrijk gegeven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Was de herrie de moeite waard?

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastloggers, deze maal voor Simon.

Het begint met “verwende kereltjes bij de politie” en “gefrustreerde vakbondsbaasjes”. Het eindigt met excuses. De rel rond de politiestaking tijdens de wedstrijden Ajax – PSV en Feyenoord – AZ escaleert dit weekend volledig. Tijd om de balans op te maken.

Henk Kesler, directeur betaald voetbal van de KNVB en hoofdrolspeler in de soap, heeft alle commotie aangewakkerd. Het begint allemaal met de vertegenwoordigende vakbonden ACP en ANPV. Die willen hun (loon)eisen kracht bijzetten door te gaan staken tijdens de voetbaltoppers in de Nederlandse eredivisie. Omdat beide wedstrijden ondersteuning van de politie nodig hebben, beraden de burgemeesters van Amsterdam en Rotterdam zich over de consequenties. Hun besluit om de wedstrijden niet door te laten gaan, valt in verkeerde aarde bij de heer Kesler.

Een persconferentie volgt, waarvan we allemaal de gevolgen kennen. Noem het opruiing, noem het populistisch, de directeur betaald voetbal is het niet eens met de gang van zaken. En dat laat hij merken. Hij veroordeelt de stakingen en suggereert dat de minister deze stakers geen cent extra moet geven.

De politievakbonden reageren woedend en de minister van Binnenlandse zaken distantieert zich van de beeldvorming. Ook binnen de KNVB klinken andere geluiden. Henk Kesler vertegenwoordigd maar twee procent van de leden van de KNVB. De voorzitter van de KNVB is duidelijk en de voorzitter van de raad van toezicht van de KNVB, Benk Korthals, eist zelfs excuses. En, om een lang verhaal kort te maken, die komen er ook. Er is ook niets mis met de politie, in tegendeel zelfs, de samenwerking verloopt juist perfect.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De armoede van het zorgdebat

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastloggers, deze maal voor Marc van Ooijen. Hij is senior adviseur bij CC Zorgadviseurs.

Ondanks de komst van een nieuwe regering, waarvan in ieder geval de PvdA claimt dat ze een socialer beleid neerzet, is de Haagse retoriek over de gezondheidszorg het afgelopen jaar niet veranderd. De meest recente uitspraken van staatssecretaris Bussemaker over de vermeende koude sanering die thuiszorgorganisaties op dit moment doorvoeren zijn hier slechts één voorbeeld van: de markt wordt gezien als de oplossing voor alle problemen. Het is jammer dat met de komst van de PvdA en de ChristenUnie in het kabinet de discussie over wat nodig is in de zorgsector in de komende jaren niet is bijgesteld. Een fundamenteler probleem is dat de huidige drie regeringspartijen, voor wat betreft hun koers ten aanzien van de toekomst van de zorgsector, in ideologische zin totaal de weg kwijt zijn. Door hun haast blinde omarming van noties van marktwerking in de gezondheidszorg snijden zij namelijk enkele historische banden met hun eigen gedachtegoed over maatschappelijke en bestuurlijke verhoudingen door.

Mislukte marktwerking
Binnen de gezondheidszorg wordt al een jaar of tien een debat gevoerd over marktwerking. Dit heeft er onder andere toe geleid dat ziekenhuizen een, overigens zeer beperkt, deel van hun budget verkrijgen via onderhandelingen over de zogenaamde DBC?s (?Diagnose-behandel-combinaties? die alle activiteiten vanaf de diagnose tot en met de behandeling beschrijven. Ziekenhuizen en zorgverzekeraars stellen in onderhandeling met elkaar de tarieven hiervoor vast) en dat huishoudelijke verzorging inmiddels via openbare aanbestedingen tegen zo laag mogelijke tarieven wordt ingekocht. Oogmerk van de marktwerking in de zorg is dat de concurrentie tussen zorgaanbieders toeneemt en dat zij om die reden efficiënter gaan werken, waardoor de kosten in de hand worden gehouden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Beoordeelmijnleraar.nl

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastloggers, deze maal voor Margo Trappenburg. Margo is sinds 2000 universitair hoofddocent bij de Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschappen. Ze combineert dit met een part time bijzonder hoogleraarschap Patiëntenperspectief aan het Instituut Beleid en Management van de Gezondheidszorg.

Les geven lijkt op toneelspelen. Een goede docent geeft een voorstelling. Hij inspireert zijn leerlingen. Hij zet ze aan het denken. Hij leest verhalen en gedichten die kunnen leiden tot lachen, huilen of huiveren. Hij laat zijn leerlingen geloven dat ze ideeën en oplossingen die hij ze min of meer in de mond heeft gelegd, zelf hebben bedacht, zodat ze vertrouwen krijgen in hun eigen capaciteiten.

Les geven is ook anders dan toneelspelen. Een ervaren docent weet zo ongeveer wat wel en niet werkt, maar les geven gaat niet volgens een vast script. Doceren is altijd improviseren. Doceren betekent ook altijd fouten maken. De ene klas is de andere niet. Sommige verhalen slaan bij de ene klas wel aan en bij de andere niet. Sommige onderwerpen liggen gevoeliger dan de leraar vooraf had gedacht. Sommige leerlingen reageren anders op straffen, aanmoedigingen en complimenten dan de leraar verwachtte. Persoonlijke ontboezemingen van de docent ? ik ben homoseksueel, ik werd vroeger op school gepest, ik ben zelf ook gediscrimineerd ? kunnen soms goed werken om negatief groepsgedrag aan de orde te stellen, maar ze werken niet altijd en het valt niet altijd in te schatten wanneer wel en wanneer niet. Meepraten en meedoen met tieners in hun eigen taal en appelleren aan hun belevingswereld valt de ene keer goed en de andere keer helemaal verkeerd. Dan vinden pubers het juist weer heel gênant als volwassenen jong proberen te doen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Luiheid als levensdoel

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastloggers, deze maal voor Christian Jongeneel, wetenschapsjournalist en onder meer redacteur van De Linker Wang, tijdschrift voor geloof en politiek.

Kazimir Malevitsj is vooral bekend omdat hij ooit een zwart vierkant op een wit doek schilderde dat nu zo’n twintig miljoen dollar waard heet te zijn. Geheel in de geest van zijn tijd deed hij dat niet zomaar, maar in het kader van een manifest, in zijn geval het suprematisme. Als kunstenaar in de jaren twintig van de vorige eeuw diende je, zeker als je in de Sovjet-Unie woonde, een maatschappijvisie te hebben.

Onder de pamfletten die Malevitsj schreef, zit ook een prachtig stukje techniekfilosofie, dat vorig jaar voor het eerst in het Nederlands vertaald werd. Het heet ‘Luiheid als levensdoel’ en ik wil er hier graag een paar passages uit citeren.

‘De strijd van de kapitalisten tegen de niet-kapitalisten heeft haar oorzaak in het feit dat een overwinning van de niet-kapitalistische systemen tot een gelijke verdeling van arbeid zal leiden, waardoor de kapitalistische klasse haar paradijselijke luiheid zal kwijtraken. (?) Er werd een machine ontworpen. De kapitalist benutte die onmiddellijk voor zijn eigen ideeën, want nu ontstond de mogelijkheid om de mankracht terug te brengen en zijn kapitaal te vergroten. (?) Het socialistische systeem zal de machine nog verder ontwikkelen, hierin ligt juist het wezenlijke van zijn doel. Uiteindelijk is het immers zaak de arbeiders zoveel mogelijk van arbeid te bevrijden, ofwel de volledige arbeidersmassa of de gehele mensheid tot luierende heren te maken die hun werk overdragen aan machines.’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nietzsche – Networkmensch

Dank zij de mooie uitvinding van de Creative Commons kunnen we hier zomaar een stukje plaatsen van Daphne Ben Shachar. Haar bijdrage over Nietzsche in relatie tot de moderne online tijd is er een in een hele reeks. Deze reeks is een werkopdracht van de studenten van de UvA en startte hier. Er zitten een aantal fraaie connecties tussen dhr Nietzsche en de moderne tijd. Onderaan de oorspronkelijk publicatie ziet u de reeks tot nu toe.

“Networkmensch”?

The concept of “the overman” (Ubermensch) is one of the most significant ideas in the thinking of Friedrich Nietzsche. He plead for more individualism in stead of being “one of the crowd”.

nietzscheweint.jpgNowadays society is a so called “individualistic society”, everything moves around the individual itself. But is it still? Besides the individualistic appearance lies the upcoming network society. Is it still so individualistic as they say? Social networks are more popular then ever, and can social networks be seen as something individualistic or is it more a dualism? One man isn’t a network right, individuals should cooperate together in order to get a network started.

The Ubermensch thought of by Nietszche is totally independent and makes his own decisions on what’s good or not; he doesn’t allow religion or society to determine it for him. Nietszche thought of the Ubermensch as a creation of his own world, the idea of “will to power”.

In todays society everything seems “choosable” but isn’t it really all about suiting the protocols? Protocols of society, internet and/or religion. Or speaking in terms of Michel Foucault, confirm ourselves to “normal” human behaviour?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De verlichte zelfmoordterrorist

GeenCommentaar heeft altijd ruimte voor interessante gastloggers, deze maal voor Christian Jongeneel, wetenschapsjournalist en onder meer redacteur van De Linker Wang, tijdschrift voor geloof en politiek.

Op mijn bureau belandde het najaarsnummer van Beweging, het tijdschrift van de stichting voor reformatorische wijsbegeerte. ‘Islam en technologie’ stond er met grote letters op de omslag. Dat wilde ik wel lezen. Het bleek te gaan om de afscheidsrede van Egbert Schuurman als hoogleraar filosofie in Wageningen. In Delft en Eindhoven, waar hij ook prof was, had hij vijf jaar geleden al afscheid genomen.

Schuurman onderscheidt drie stromingen binnen de islam, al naar gelang hun reactie op westerse technologie. Ten eerste zijn er de fundamentalisten, die zowel de technologie als westerse ideologie van de Verlichting afwijzen. Daartegenover staan degenen die op beide fronten open staan, meestal de politieke en economische elite. En dan is er nog een middengroep, die geen tegenstander is van technologische vernieuwing, maar wel vindt dat die gepaard moet gaan met spirituele vasthoudendheid. Westerse invloeden mogen de grondvesten van de islam niet aantasten, vinden zij.

Zoals bij wel meer mensen vandaag de dag gaat Schuurmans aandacht vervolgens voor een belangrijk deel uit naar de fundamentalisten. Daarbij vat hij op een fraaie manier de analyse samen van de Brits-Nederlandse all-round academicus Ian Buruma.

Vorige Volgende