Gastauteur

2.321 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

D66-voorstel gaat niet ver genoeg

LONGREAD - Wat mij het meest bevalt aan het D66-voorstel om studenten voortaan een basisbeurs van 300 euro per maand te geven: zij kunnen niet langer aanspraak maken op huur- en zorgtoeslag. Deze inkomenstoeslagen waren ooit bedoeld voor burgers die voor langere tijd – of voor altijd – te weinig verdienen om de gangbare huren en zorgpremies te kunnen betalen. Het lage inkomen van studenten daarentegen is slechts tijdelijk, en wordt na het afstuderen meestal meer dan evenredig gecompenseerd door een bovenmodaal inkomen.

Maar deze correctie is niet de kern van hun voorstel. Voor de rest van de bevolking wil D66 eveneens meer geld in de portemonnee in ruil voor afschaffen van allerlei inkomenstoeslagen. Bij de hogere inkomens in de vorm van een belastingkorting, bij de lagere inkomens door hen een soort basisinkomen van 300 euro per persoon te geven – wat bij studenten een basisbeurs heet. Ze zijn nog niet zo ver gegaan als Milton Friedman, de Amerikaanse econoom die door links zo’n beetje als de uitvinder van het verfoeide neoliberalisme wordt beschouwd. Al in 1962 bepleitte hij een negatieve inkomensbelasting, wat betekent dat de lage inkomens geen belasting hoeven te betalen maar een bedrag van de Belastingdienst krijgen, voldoende om van te leven (dus meer dan 300 euro per maand). Zodra je meer gaat verdienen worden de rollen omgedraaid en moet je geld aan de Belastingdienst betalen, wat wij inkomstenbelasting noemen. In het D66-voorstel daarentegen krijgen de rijkere burgers eveneens een extraatje in de vorm van belastingkorting. Zo’n overbodig cadeautje willen ook Rutger Bregman en andere voorstanders van het universele basisinkomen uitdelen. Zoals de huidige AOW eveneens terecht komt bij miljonairs en andere vermogende mensen die dit basisinkomen-voor-ouderen helemaal niet nodig hebben.

Foto: © VPRO schermafbeelding Zomergasten met Inez Weski

Recensie Zomergasten | Inez Weski

RECENSIE - Op uitnodiging van Sargasso bespreekt filosoof en jurist Marc Schuilenburg, docent aan de afdeling Strafrecht en Criminologie van de Vrije Universiteit te Amsterdam, de Zomergastenuitzending met Inez Weski.

Inez Weski is geboren in Rotterdam en noemt zichzelf een ‘controlfreak’. Ze is sinds 1978 strafrechtadvocaat en is de raadsvrouw van Ridouan Taghi. In het persbericht van de VPRO vertelde Weski dat ze fragmenten zou vertonen uit de sciencefiction klassieker 2001: A Space Oddysey van Stanley Kubrick en The Fantastic Mr. Fox van Wes Anderson. Ook zou ze ingaan op de behoefte aan wraak en het straffen van de ander.

Dat zijn interessante films en thema’s en toch zag ik tegen de uitzending op. Ik heb de fascinatie in de media voor advocaten nooit goed begrepen. Met Bénédicte Ficq, Richard Korver, Bram Moszkowicz, Geert Jan Knoops, Gerard Spong en Peter Plasman behoort Weski tot de categorie bekende Nederlanders. Met vaste regelmaat schuiven deze advocaten aan in talkshows om hun mening over alles te geven. Ik snap dat hun populariteit te maken heeft met onze fascinatie voor misdaad, geweld en bad guys. Maar, zo redenerend, zou je ook kunnen stellen dat artsen en geneeskundigen wel wat vaker in het Hilversumse Mediapark aan bod mogen komen. We maken ons ook enorm druk over onze gezondheid. Maar er is een coronapandemie voor nodig om op televisie verstandige woorden te horen van wetenschappers als virologe Marion Koopmans.

Foto: Nina R (cc)

Geweldloosheid leren in Soedan

INTERVIEW - In Soedan is de noodtoestand afgekondigd. Na de afzetting van dictator Omar al-Bashir blijft het onrustig in het Afrikaanse land. Nina Koevoets  gaf  trainingen  over geweldloosheid als een levensstijl en manier om persoonlijke en sociale conflicten op te lossen. Ze interviewde een van de cursisten, Jacob Aluong, afkomstig uit Zuid-Soedan. ‘Waren mensen zich bewust geweest van geweldloosheid in mijn kindertijd, had de oorlog niet 20 jaar hoeven duren’, meent hij.

Waarom wilde je meer over geweldloosheid leren?

“In mijn land is geweld de norm: mensen zoeken geen andere manieren om hun geschillen aan te pakken en dan escaleert de situatie snel in vuist- of vuurgevecht. Veel mensen zijn geradicaliseerd: ze geloven alleen in geweld. Ik wilde andere manieren vinden om met conflicten om te gaan en die leren aan de jongere generatie.

“Omdat ik opgroeide tijdens de oorlog, ik ben geboren in 1983, dacht ik dat mensen als agressief worden geboren. Pas op school leerde ik voor het eerst over vreedzame landen. Dat was een eye-opener voor me en motiveerde me manieren te vinden om mijn eigen land vreedzaam te maken.

“Soedan was toen één land. Na het vredesakkoord tussen het zuiden van Soedan, dat voornamelijk christelijk is, en het Islamitische noorden, kregen we na de oorlog de kans om te beslissen of we één Soedan wilden blijven of ons eigen land wilden zijn. En in 2011 was daar Zuid-Soedan. Maar toen kwamen er veel uitdagingen die ons weer in conflict brachten. De rebellen die in het noorden hadden gevochten, integreerden niet en begonnen te vechten met soldaten die loyaal waren aan de president. Die strijd stortte het nieuw gecreëerde land in de bloedige burgeroorlog die nog steeds doorgaat.

Foto: Frans Peeters (cc)

Mondeling in tijden van Corona

OPINIE - Eindelijk klapt iemand van de Trump-clan uit de school. Gisteren, 14 juli, publiceerde Simon & Schuster een boek over Donald Trump, geschreven door zijn nicht, Mary Trump. Een van haar onthullingen: Donald werd geaccepteerd op de prestigieuze Wharton Business School omdat iemand anders zijn schriftelijke toelatingsexamen heeft gemaakt – natuurlijk tegen betaling. Het verbaast mij niet. De huidige VS-president kreeg met de paplepel ingegoten dat voor geld alles te koop is. Bovendien kunnen schriftelijke toetsen nogal fraude-gevoelig zijn.

Tijd voor een herwaardering van het mondeling examen, juist in tijden van Corona. Een discussiebijdrage van Hein Vrolijk.

Al ruim vóór Corona uitbrak, was hier te lande het mondeling vrijwel uitgestorven in het hoger onderwijs. Dit geldt niet voor spreekbeurten en (online) presentaties met Powerpoint, die juist enorm in opkomst zijn. Daar wordt overwegend gelet op de vorm, zoals: staat er teveel tekst op de sheet, kijkt de spreker meer naar zijn sheets dan naar het publiek, en is de in- en uitleiding functioneel? Ik wil het hebben over het mondelinge examen waar de student wordt doorgezaagd over wat hij wel en niet weet en kan toepassen, dus getoetst op de inhoud en niet op de vorm (mag je hopen). Het is een fenomeen dat de ouderen onder u nog wel kennen – met slechte én goede herinneringen – maar de huidige studenten nauwelijks meer.

Foto: Brian Evans (cc)

Mijnbouw versus mensenrechten en milieu

ACHTERGROND - In november 2018 werd de Filippijnse mensenrechtenadvocaat Benjamin Ramos vermoord. Saskia Harkema tekende het verhaal op van zijn echtgenote Clarissa die zijn strijd voortzet.

Op de 43e  zitting van de Mensenrechtenvergadering van de Verenigde Naties in maart 2020 ontmoette David Boyd, speciaal VN-verslaggever voor mensenrechten en milieu,  Clarissa  Ramos – echtgenote van wijlen Benjamin Ramos – van de  “Paghida-et  sa  Kauswagan” Development Group (PDG) van de Filippijnen (zie foto).

vlnr Clarissa Ramos, Eufemia Cullamat en David Boyd

Benjamin Ramos was een mensenrechtenadvocaat, oprichter van de National Union of People’s Lawyers (NUPL) en de secretaris-generaal van zijn afdeling in de provincie Negros Occidental. Hij was een bekende pleitbezorger voor boerenrechten en de directeur van de PDG, een niet-gouvernementele organisatie (NGO) die boeren in Negros bijstaat. Hij verleende pro-bono rechtsbijstand aan slachtoffers van mensenrechtenschendingen, de meest gemarginaliseerde groep in de Filippijnen. Hij stond onder meer de families van negen boeren bij, die omkwamen na een protest op een suikerrietplantage in Sagay in de provincie Negros. Op 6 november 2018 werd hij in de stad Kabankalan doodgeschoten door schutters op motoren.

Benjamins vrouw Clarissa Ramos zet zijn werk voort en treedt met vastberadenheid en toewijding in zijn voetsporen. In een recent interview in april 2020 beschrijft ze de situatie in de Filippijnen sinds haar man werd doodgeschoten. Hier is haar verhaal.

Foto: Atelerix Skye (cc)

Energie uit biomassa is prima duurzaam, als appeltje voor de dorst

OPINIE - Hout, mest, walvistraan en andere biomassa waren ooit de primaire energiebronnen voor warmte, licht en voedselbereiding. Als we klimaatverandering effectief willen beheersen, moeten we dan weer terug naar toen? Een gastbijdrage van Thijs ten Brinck.

Net zoals alle andere energiebronnen heeft biomassa duidelijke voor- en nadelen. Net zoals steenkool, windenergie, waterkracht, kernenergie en alle andere energiebronnen is biomassa een controversiële energiebron.

Duidelijke voordelen van biomassa: het is hernieuwbaar en het fikt ook als het niet waait. Duidelijke nadelen: er is veel tijd en ruimte nodig voor de groei en biomassa voor energie concurreert met biomassa voor voedsel, bouwmaterialen en natuur.

Niet zomaar een controversiële energiebron

Iedereen heeft gelijk, op eigenwijze wijze

Als geïnformeerde leek kun je tussen bovengenoemde voor- en nadelen een afweging maken. Maar dan ben je er nog niet. Wat biomassa onderscheidt van alle andere controversiële energiebronnen is het grote aantal vage klachten dat naast de duidelijke voor- en nadelen speelt.

Afhankelijk van hoe je redeneert is gebruik van biomassa voor energie:

  • CO2-positief óf nog beroerder voor het klimaat dan steenkool;
  • Goed voor de biodiversiteit óf funest voor flora en fauna;
  • Slecht voor de luchtkwaliteit óf een maatregel tegen bosbranden;
Foto: Minister-president Rutte (cc)

Dan maar een gekozen minister-president?

OPINIE - Een gekozen minister-president is een slecht idee en de strijd om het premierschap uitvechten via de Tweede Kamerverkiezingen is eveneens ongepast, betoogt Tom van der Meer in een eerder bij Stuk Rood Vlees verschenen artikel.

Het lijsttrekkerschap is niet meer voldoende. Veel kandidaat-lijsttrekkers spreken direct ook de ambitie uit om premier te worden van Nederland. Nu komt die trend niet uit de lucht vallen. Politici, media en spindoctors voeden al jarenlang het frame dat de grootste partij automatisch ook de premier mag leveren. Tot begin jaren tachtig was dat niet vanzelfsprekend. Het was zelfs niet evident dat de grootste coalitiefractie het premierschap zou krijgen. Inmiddels is dat anders.

In een versplinterd partijlandschap zet je jezelf op achterstand als je niet zo’n premiersambitie uitspreekt. Media slikken deze ambitie als zoete koek, en dragen gretig bij aan het frame dat de lijsttrekker ook premierskandidaat is.

Denk aan de beruchte ‘premiersdebatten’ die RTL4 al jarenlang organiseert met de lijsttrekkers van de grootste partijen, inclusief nabeschouwingen. Of denk aan de nu al jarenlange speculaties welke CDA-kroonprins het tegen Rutte zou kunnen opnemen om het premierschap. Bij De Jonge (CDA) en Kaag (D66) zien we hoe de uitgesproken ambitie van het premierschap aandacht genereert voor hun kandidaatstelling (!) voor het lijsttrekkerschap van in de peilingen niet al te grote partij. De aandacht verschuift door deze anticipatie al snel van inhoudelijke ideeën naar vermeende leiderschapskwaliteiten.

Foto: Becker1999 (cc)

Samenzweringspopulisme in tijden van corona

OPINIE - door politiek socioloog Matthijs Rooduijn. Eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.

“We hebben te maken met een kartel. Een KARTEL.” Aldus Thierry Baudet vorige week op Twitter. Even daarvoor had hij een foto verspreid van een gebouw dat op instorten stond maar nog nét overeind werd gehouden door een paar balken. Het bijschrift bij het gebouw: “Kabinet Rutte”. De balken moesten de Nederlandse media – of, in Baudets woorden, de “kartelstutters” – voorstellen. De boodschap was duidelijk: er bestaat een samenzwering van politieke partijen en media die alleen maar aan zichzelf denken en de belangen van de Nederlandse bevolking verkwanselen.

Hoe deze kernboodschap van Baudets Forum voor Democratie te duiden?

Sommige onderzoekers zouden zeggen dat hier sprake is van populisme: het goede volk wordt afgezet tegen een slechte elite. Andere onderzoekers zouden Baudets boodschap als complotdenken typeren: het geloof in het bestaan van een groep samenzweerders die in het geheim kwade plannen bekokstoofd. Ik denk dat dit allebei klopt. Baudets wereldvisie is een mooi voorbeeld van wat ‘samenzweringspopulisme’ genoemd zou kunnen worden. Simpel gezegd: de elite (bestaande uit o.a. politici, journalisten en wetenschappers) zweert samen tegen de belangen van het volk.

Baudet is zeker niet de enige die een dergelijke boodschap uitdraagt. Zo blijkt uit onderzoek dat politici als Geert Wilders en Donald Trump ook wel raad weten met de succesformule van het samenzweringspopulisme.

Foto: Tom Jutte (cc)

Planmatige verandering

OPINIE - Tom van Doormaal is kritisch over de sturende vermogens van de staat. ‘Lokale strijders wenden zich af van het Haagse gedoe en proberen zelf iets goeds te doen.’

Wat overkomt ons? De liberalen waren kampioenen burgerlijke vrijheid, maar de coalitie wil daar vergaand in ingrijpen. De liberalen waren ook voor economische vrijheid, maar steken miljarden in het steunen van bedrijven. Zou een coalitie Asscher voor een basisinkomen kiezen? Ik twijfel, al zou het creativiteit voor economisch herstel sterk bevorderen.

Ik zou willen begrijpen wat het politieke systeem nu precies wil, bij het overwinnen van de crisis, die ons in diepte nog wel eens kan tegenvallen. Wat wil men eigenlijk? Ik zie groeiende werkloosheid, verlies van inkomen bij bijstandsgerechtigden en armoede, bij individuele huishoudens en bij gemeenten.

Politieke sturing

Ik zie twee problemen:

  • Het is buitengewoon lastig goede wettelijke kaders en gebruiken te regelen, waarbinnen de verschillende overheden met elkaar hun bestuurlijke functies vormgeven. Voorbeeld: een kakelend parlement, dat zich bemoeit met de taakuitoefening van de Amsterdamse burgemeester over de openbare orde, zelfs voordat de gemeenteraad zich daarover heeft gebogen.
  • Het is nog lastiger op een juiste en effectieve wijze marktprocessen te beheersen, door effectieve interventies, zoals normstellingen, boetes en handhaving, etc., zelfs wanneer de bevoegdheden volstrekt helder zijn, want de markt bedenkt altijd nieuwe ontduikingstechnieken. Voorbeeld: de fiscale verplichtingen van bedrijven.
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Polarisatie zet democratie VS onder hoogspanning

ANALYSE - van Tom van der Meer. Eerder verschenen op Stuk Rood Vlees.

In de Verenigde Staten worden democratische normen steeds verder ondermijnd. Verkiezingen zijn minder onpartijdig dan voorheen. Gerrymandering, het trekken van electorale grenzen om de electorale rivalen te benadelen, is steeds harder doorgevoerd. In verschillende staten zijn electorale wetten aangenomen die het stemrecht inperken, waardoor specifieke groepen als zwarte kiezers verder worden uitgesloten.

Ook wordt getornd aan de normen van de Trias Politica en machtenscheiding, die worden overstegen door de tegenstelling tussen de twee partijen. Het meest zichtbaar werd dit in de benoemingsprocedure voor het Hooggerechtshof, toen de Republikeinse meerderheid in de Senaat weigerde de door de Democratische president Obama voorgestelde kandidaat te overwegen.

De Amerikaanse rechtsstaat kent al langer wezenlijke problemen met toegankelijkheid en gelijke behandeling.

Deze week braken – bepaald niet voor het eerst – protesten uit tegen de behandeling van de zwarte bevolking van de V.S. door de politie. In reactie wordt de toch al gemilitariseerde politie ingezet tegen vreedzame demonstranten en journalisten. Tegen de eigen bevolking dus. Zo werd de omgeving van het Witte Huis met harde hand en zonder aankondiging schoongeveegd opdat de president daar kon poseren voor fotografen.

Foto: Schermafbeelding videostream Tweede Kamer stemmingen moties 18 maart 2020

Hoe stemmen de politieke partijen in de Tweede Kamer?

ANALYSE - door Tom Louwerse en Harmen van der Veer (verscheen eerder op Stuk Rood Vlees).

De huidige Tweede Kamer zit alweer meer dan drie jaar op z’n plek. In die tijd hebben de politieke partijen al ruim 10.400 keer gestemd over moties, amendementen en wetsvoorstellen. Hoe stemmen die Kamerleden eigenlijk? Welke patronen zijn er in hun stemgedrag te ontdekken?

Overeenkomstig stemgedrag

Een eenvoudige manier om te kijken naar partijpolitieke patronen is door te kijken naar overeenkomstig stemgedrag. Hoe vaak stemmen twee partijen hetzelfde?  Dat percentage varieert in de Tweede Kamer van 44% (PvdD en VVD) tot 94% (CDA en ChristenUnie). Dat het percentage voor de PvdD en VVD niet lager uitvalt komt door unanieme stemmen over vaak weinig controversiële voorstellen (ongeveer 15% van het totaal) en voorstellen die juist zo controversieel zijn, dat VVD en PvdD ze beide verwerpen. (Klik voor groter beeld)

© Stuk Rood Vlees, Louwers en van der Veer Percentage plot 2017 Tweede Kamer stemgedrag

In het overzicht van gelijk stemgedrag zijn grofweg drie clusters van partijen de onderscheiden: de coalitie (met SGP en Van Haga), de oppositie ter rechterzijde van het kabinet (PVV en FvD) en de oppositie ter linkerzijde van het kabinet. De coalitiepartijen stemmen heel vaak gelijk (85% tot 94%); deels omdat ze wetten van het kabinet ‘moeten’ steunen, maar vooral ook om dat ze moties van de oppositie vaak gezamenlijk verwerpen. De SGP en Van Haga staan ook in deze groep; ze stemmen relatief vaak met de coalitie mee en behoren bovendien niet zo duidelijk tot één van de andere kampen. Van Haga stemde overigens in de laatste drie maanden juist wel vaak met FvD mee (83%) en minder met de VVD, wat natuurlijk past bij zijn recente ‘verloving’ met de FvD-fractie.

Foto: cc commons.wikimedia.org Switzerland-Italy border at Chiasso, Switzerland

Chaotische herstart van Schengen

COLUMN - De voorbereidingen voor de herstart van Schengen verliepen soepel. Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland kwamen overeen de grenzen stapsgewijs te heropenen. Geheel onverwacht kondigde Italië aan haar grenzen eerder open te stellen. Waarom doet Italië dat? Een gastbijdrage van politicoloog en taalkundige Elsje Moulijn.

Vorige week was er een goed bericht: de regeringen van Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk en Zwitserland hebben besloten hun grenzen de komende maand in twee stappen te heropenen. Dit kan omdat deze landen zich in ongeveer dezelfde fase van de pandemie bevinden. De grenzen naar Italië en Spanje, waar de epidemiologische situatie minder goed is, blijven voorlopig dicht, zo werd bekendgemaakt.

Op vrijdag 15 mei ging de eerste stap in werking.

Op die dag is een deel van de grenzen tussen deze vier landen weer geopend, waarbij alleen nog steekproefgewijs wordt gecontroleerd. Je moet zelf een formulier invullen waarop je aangeeft waarom je over de grens bent gegaan. Dit mag alleen voor werk, voor familiebezoek, om naar je eigen vakantiehuis te gaan of om een volkstuin te onderhouden (ja echt, Duitsers hebben volkstuintjes in Zwitserland en vice versa). Over de grens gaan voor toeristische bezoekjes, om te tanken of om inkopen te doen is nog steeds verboden.

Vorige Volgende