Overzicht

Gastauteur

2.330 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Blink O'fanaye (cc)

On-Nederlands

, door

COLUMN - van Alexander Beunder, economisch onderzoeker en journalist

Zou zoiets ook in Nederland kunnen gebeuren? De vraag zingt rond, na de Capitoolbestorming op woensdag 6 januari in Washington. Het wordt inmiddels door diverse Amerikaanse media beschouwd als een mislukte poging tot een staatsgreep, door president Donald Trump en zijn meest militante aanhang.

On-Nederlands wellicht, dat soort radicale sentimenten, in een land waar het woord “democratie” is opgenomen in de naam van menig politieke partij. Wel wordt er af en toe in kleine kring over gefilosofeerd, binnen marginale genootschappen of Whatsappgroepjes. En dan wordt – zo is het gevoel onder de beklaagden – vaak van een mug een olifant gemaakt.

Nederland tijdelijk onder militair bewind

Zo vond ook de 59-jarige ingenieur en ondernemer Eduard D. C. van Drenthem Soesman, toen hij in 1975 in opspraak kwam als voorzitter van het Noenmaalgezelschap – een conservatief herenlunchclubje van dertig tot veertig oud-militairen, juristen en ambtenaren, verbonden aan Sociëteit de Witte in Den Haag. De ingenieur maakte zich zorgen over de linkse wind die er waaide onder premier Den Uyl. Maar het enige dat hij in het clubblad Het Gezag had geschreven – waar zoveel ophef over ontstond in de media en bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst – was dat het beter zou zijn als Nederland tijdelijk onder een militair bewind kwam te staan. Tijdelijk slechts, in een ‘overgangstijd’ van ‘hoogstens 3 jaren’ waarin de regering even ‘zonder parlement werkt’.

Foto: Stadtkatze (cc)

In gisteren ligt de kracht voor morgen

, door

COLUMN - van Henk Witte.

Tal van politieke analytici hebben zich al bezig gehouden met de vraag waarom linkse politiek zich zo nadrukkelijk in de verdomhoek bevindt. En alle linkse politici en kiezers die zo nadrukkelijk op een medicijn tegen de rechtse pandemie zitten te wachten verloren zichzelf in een woud van verklaringen. Het resultaat: tot dusverre is niet echt een antwoord gevonden. Dit terwijl het antwoord, de reactie nogal voor de hand ligt. Die ligt namelijk simpelweg in het verleden. Naast de economische vooruitgang door de industrialisering die ons veel welvaart heeft gebracht was er de enorme sociale vooruitgang . Een sociale vooruitgang die we vooral te danken hebben aan de vooruitstrevendheid van de progressieve denkers en krachten.

Het behoeft geen betoog: rechtse mensen hebben in het algemeen een wat kleinere sociale antenne. Het zijn de mensen die we vooral vinden in de private sector van onze samenleving. Linkse mensen daarentegen kennen in het algemeen fijner afgestelde voelsprieten als het om sociale aspecten gaat. We zien deze groep dan ook vooral vertegenwoordigd in de zorg, in het onderwijs en bij allerlei sociale projecten. Ze staan doorgaans ook vooraan als het gaat om protesten tegen onrechtvaardige omstandigheden.

Foto: Daniel Arrhakis (cc)

Is populisme bedreigender dan terrorisme?

, door

COLUMN - van Henk Witte
De samenleving in de Verenigde Staten wankelt. Met dank aan de populist Donald Trump, die er in is geslaagd om grove leugens als waarheden er bij zijn achterban in te pompen. Donald Trump die doelbewust op verwarring, twijfel en chaos heeft aangestuurd en wiens politieke erfenis een ongekend verdeeld land is.  Het is de doorgeslagen populist die ons duidelijk heeft weten te maken waar ongebreidelde politieke avonturiers het land, een volk kunnen brengen. Het is een waarschuwing voor het populisme. Voor de politiek van mensen die niet het landsbelang voor ogen hebben, maar die zijn blind geslagen door politieke zelfbevrediging en zich laten leiden door een eigen gecreëerde werkelijkheid.

Er rust wellicht een zekere zegen voor ons op de ontwikkelingen in de VS. Als we beseffen dat het hier om het land gaat dat lange tijd model stond voor een democratische orde waaraan alle vrije staten zich maar al te graag spiegelden, een land dat door de Westerse landen bijna blindelings werd en wordt gevolgd, ook in zijn doorgeslagen kapitalistische structuren, dan zouden we ons er bewust van moeten worden dat een dergelijke instabiliteit zoals door Trump veroorzaakt, ook zo maar eens realiteit in die andere democratische staten zou kunnen worden. Waaronder de onze, ons Nederland.

Foto: The U.S. Army (cc)

Morele principes en bondgenootschappelijke loyaliteit

, door

ANALYSE - Onthullingen over het optreden van Nederlandse soldaten in 2007 in Uruzgan zetten Nederlandse vredesmissies opnieuw op de politieke agenda. Een Expertgroep onder leiding van prof. dr. Cyrille Fijnaut heeft vorig jaar in opdracht van de regering gestudeerd op de voorwaarden waaronder Nederland steun zou moeten geven aan militaire interventies elders in de wereld die niet gedekt worden door het internationaal recht. Jan Schaake schreef voor het Vredesmagazine een artikel het rapport van de Expertgroep.

Tien jaar geleden, in de winter van 2010, verscheen het Rapport van de Commissie Davids, de onderzoekscommissie die de gang van zaken beoordeelde toen de Nederlandse regering in 2003 politieke steun gaf aan de Amerikaans-Britse aanvalsoorlog tegen Irak. Een Kamermeerderheid schaarde zich achter de conclusies van de Commissie en een Extern Volkenrechtelijk Adviseur werd aangetrokken om in voorkomende gevallen een onafhankelijk oordeel te kunnen vellen over de rechtmatigheid van een militaire interventie. Het Rapport fungeerde – zo schreef ik in het commentaar van het VredesMagazine van juni 2017 – als een soort bijbel bij de Kamerdebatten over Nederlandse steun aan de (lucht)oorlogen in Libië, Irak en Syrië. Maar de tijden veranderen.

In april 2017 bombardeerden de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk een Syrische luchtmachtbasis als reactie op de inzet van chemische wapens bij een aanval van het Syrische regeringsleger op de stad Douma. Als enige NAVO-lidstaat sprak de (toenmalige) Nederlandse regering – geheel volgens ‘Davids’ – geen politieke steun uit maar toonde “begrip” voor deze actie. Er was immers overduidelijk geen VN-mandaat die dit bombardement rechtvaardigde en in zo’n geval is er ook geen ruimte voor het uitspreken van politieke steun voor die aanval, zo had Davids geleerd.

Foto: Franklin Heijnen (cc)

Huis-aan-huis-verspreiding

, door

COLUMN - Plots schrik ik wakker; dat geluid was van de deurbel. Het was aan het begin van de avond, en ik was even ingedommeld op de bank. Ik was moe, omdat ik in de voorgaande nacht wakker was geworden en niet meer kon slapen. Het gebeurt de laatste jaren wel vaker dat mijn hoofd niet meer tot rust komt. Omdat ik mij zorgen maak, bijvoorbeeld over mensen die via social media worden geprofileerd en gemanipuleerd. Of omdat ik bedenk dat ik de onbetrouwbare elastiekjes van de mondkapjes nog vast moet nieten, voor mijn bezoek aan de tandarts. Of ik denk na over mijn broer, voor wie een oogoperatie is uitgesteld vanwege de coronacrisis. Vanmiddag spraken we elkaar nog, op gepaste afstand, in de voortuin. Hij komt het hele jaar al niet meer bij anderen in huis omdat een coronabesmetting voor hem grote risico’s met zich meebrengt.

Beduusd doe ik de voordeur open. Voor mijn neus staat de krantenbezorger, die mij het huis-aan-huisblad in de handen duwt en een beetje ongemakkelijk gelukkige feestdagen begint te wensen. De rest van de boodschap interpreteer ik niet zo goed omdat mijn hersenen onderwijl een analyse beginnen te maken van de besmettingsgevaren bij deze vorm van gegevensoverdracht. Zo’n woord als ‘feestdagen’, is dat een geschikte formule voor het overdragen van een coronavirus?

Foto: pvl83 (cc)

Eerlijke verkiezingen en de Nederlandse poststem

, door

ANALYSE - De briefstem – stemmen per post, is voor veel burgers de minst populaire stemmethode. Bescherming van het stemrecht is echter belangrijk genoeg om de mogelijkheid om te stemmen per brief door Nederlandse 70+’ers in 2021 niet zondermeer af te raden, schrijft Tom van der Meer in een eerder op Stuk Rood Vlees verschenen artikel.

Terwijl in Amerika de legitimiteit van de verkiezingsuitslag wordt ondermijnd door de regering-Trump en diens Republikeinse partij, staan verkiezingen in Nederland in opvallend hoog aanzien, zowel onder experts als onder kiezers. In 2018 zette Leontine Weesing-Loeber (RvS) de opvattingen van Nederlandse kiezers over het verkiezingsproces op een rij, op basis van het Nationaal Kiezersonderzoek van 2017. Zij laat zien dat Nederlanders een sterke voorkeur hebben voor stemmen in een stembureau, met potlood of eventueel met computer.

Opvallend: Stemmen vanuit huis per brief wordt door Nederlanders met afstand het minst vertrouwd. Toch is die optie in beeld gekomen voor kiezers van 70 jaar en ouder, als reactie op de Coronacrisis.

Eerlijke verkiezingen

Volgens experts behoren de Nederlandse verkiezingen tot de meest eerlijke van de wereld. In het onderzoek van het Electoral Integrity project van 2017 eindigde Nederland op de achtste plek van de wereld, achter de vijf Noordse landen, Costa Rica, en Duitsland (met een score van 80 op een schaal van 0 tot 100). Ter vergelijking, België was 26e (71 punten), het Verenigd Koninkrijk 41e (66 punten), en de Verenigde Staten 55e (61 punten). Hekkensluiters dat jaar waren Syrië en Ethiopië, elk met 24 punten.

Foto: Andriy Makukha (Amakuha), CC BY-SA 4.0 via Wikimedia Commons Daj Darogu Atlas Weekend 2016

Daj Darogoe, punkrock en verzet in Wit-Rusland

, door

INTERVIEW - De populaire Wit-Russische punk-rock band Dai Darogoe bracht onlangs een nieuwe CD uit onder de titel ‚Pod voj sobak‘ (terwijl de honden huilen). Over de dictatuur onder Loekasjenko, de massale protesten na de presidentsverkiezingen van 9 augustus en het voortdurende politiegeweld. Ardy Beld sprak met Joeri Stylski, oprichter, zanger en gitarist van de Wit-Russische band.

Je werd een paar keer opgepakt voor deelname aan de protesten. Kun je daar iets over vertellen?

Ik was op 15 augustus in Brest op het Leninplein zoals dat in elke provinciestad in de voormalige Sovjet-Unie bestaat (foto). Het was ons trefpunt voor een demonstratie waar we uiteindelijk maar met 7 man stonden. Het was ons als enigen gelukt over de omheining te klimmen. We hadden een enorme wit-rood-witte vlag bij ons. De juten waren ons de hele tijd aan het filmen. Waarschijnlijk als bewijs voor onze overtreding. Toen we het plein verlieten, sloten zich steeds meer mensen aan, zodat we uiteindelijk met enkele duizenden door de stad liepen. Toen ik ‘s avonds naar huis kwam, stond de politie al op me te wachten en werd ik gearresteerd.

En wanneer werd je vrijgelaten?

Tijdens de protesten gedurende de volgende dag scandeerden de mensen ‚vrijheid voor Stylski‘. In Brest kent bijna iedereen mij. Dat heeft zo zijn voordelen. Op last van onze burgemeester werd ik toen vrijgelaten. Desalniettemin kwam ik iets later nog eens voor twee dagen in de cel.

Foto: F Mira (cc)

‘Nederland steunt fossiele export met destructieve gevolgen’

, door

ACHTERGROND - Onlangs kwam de monitor exportkredietverzekeringen 2019 uit, met een begeleidende brief van staatssecretaris Vijlbrief. In deze brief noemde staatssecretaris Vijlbrief de bijdrage aan de duurzame ontwikkelingsdoelen en verwees hij maar liefst dertig keer naar de ‘vergroening’ en groene transacties van de doorgaans voornamelijk ‘grijze’ verzekeringen. Mooie en positieve ontwikkelingen, schrijft Jurrian Veldhuizen,  maar achter deze woorden schuilt een grote mate van onduidelijkheid en vooral veel contradictie.

Een exportkredietverzekering klinkt als een complex en technisch begrip, maar is eigenlijk vrij simpel. Het is een verzekering die het voor Nederlandse bedrijven makkelijker en vooral minder risicovol maakt om investeringen te doen in het buitenland. Stel je voor: je hebt een Nederlands energiebedrijf en je wil een energiecentrale bouwen in Nigeria, een land rijk aan grondstoffen. Het is dan mogelijk om een verzekering af te sluiten bij staatsverzekeraar Atradius DSB. Zo zijn je financiële risico’s gedekt en heb je meer kans op bankleningen. Dit betekent ook dat, mocht het project mislukken, de Nederlandse staatskas garant staat. Op deze manier stond Nederland in 2019 garant voor 4,4 miljard euro aan investeringen.

De keerzijde

Het probleem hierbij is dat een groot gedeelte van de investeringen die de Nederlandse staat verzekert zijn gericht op fossiele projecten. Zo concludeerde BothENDS vorig jaar dat Atradius fossiele projecten verzekert voor gemiddeld 1,5 miljard per jaar. Volgens de getallen in de monitor van 2019 is er niet veel veranderd in dit gemiddelde. En dat terwijl Nederland per 2020 een einde maakt aan financiële steun voor steenkolenprojecten en de exploratie en ontwikkeling van nieuwe voorraden olie en gas in het buitenland. Dit is dus niet van toepassing op de exportkredietverzekeringen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

‘Ik schaam me voor de politie’

, door

INTERVIEW - Vandaag zijn er in Minsk en andere Wit-Russische steden nieuwe demonstraties tegen de regering Loekasjenko. De demonstranten hebben inmiddels alle vrees voor het harde optreden van de oproerpolitie laten varen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken vreest dat de opstand uit de hand gaat lopen. Loekasjenko beweert dat hij met de oppositie overeenstemming heeft over een referendum over de grondwet. Ardy Beld vertaalde onderstaand interview van een correspondent van oppositiezender Belsat met met een politieagent die ook genoeg heeft van het regime.*

Wie zijn de mensen achter het politiegeweld tijdens de vreedzame demonstraties in Minsk en andere steden in Wit-Rusland? Langzamerhand nemen steeds meer agenten ontslag en komt er stukje bij beetje informatie aan het licht over de ordetroepen in dienst van de ‘laatste dictatuur van Europa’.

Een politieagent uit een niet nader genoemde provinciestad praatte op basis van anonimiteit met een correspondent van oppositiezender Belsat. Hij legde uit wat volgens hem de redenen zijn voor het geweld van de oproerpolitie OMON, de reacties van Joeri Karajev, minister van Binnenlandse Zaken en zijn ervaringen als politieman.

Wat zeg je van de geruchten dat agenten van de OMON voor het uiteenjagen van de demonstraties speciale preparaten toegediend krijgen?

Foto: Andrey Filippov 安德烈 (cc)

In Wit-Rusland gaan ook bekende mensen achter slot en grendel

, door

INTERVIEW - Denis Dzjoeba sprak met enkele bekende Wit-Russische sport- en mediamensen die vanwege hun standpunt tegen het regime van dictator Loekasjenko werden gearresteerd. De interviews zijn vertaald door Ardy Beld, vertaler Russisch.

Sinds de protesten tegen de gefalsificeerde presidentsverkiezingen op 9 augustus worden steeds meer bekende gezichten gearresteerd en in versnelde procedures veroordeeld tot uiteenlopende gevangenisstraffen.

Basketbalspeelster past niet in gevangenisbed

Op 30 september werd de basketbalspeelster Alena Levtsjanka gearresteerd door de politie. Ze belde haar advocaat Michail Kiriljoek en zei dat ze op het vliegveld was aangehouden. Ze zou voor een geplande behandeling en rehabilitatie vertrekken. De reden voor haar opsluiting was ‘deelname aan massale protesten en verzet tegen een ambtenaar in functie’. De sportster werd van het vliegveld naar een politiebureau gebracht en vandaar uit naar het detentiecentrum aan de Okrestina. Na het bekend worden van haar arrestatie, verzamelden zich direct een honderdtal fans voor de beruchte gevangenis.

Levtsjanka werd op grond van schending van de ‘wet op organisatie en houden van massale evenementen’ veroordeeld tot 15 dagen arrest. Ze speelt in de nationale basketbalploeg sinds 2001. Ze nam actief deel aan de zondagse demonstraties en uitte zich meermaals openlijk tegen het politiegeweld. Op 15 september werd haar arrest nog eens verlengd met 3 dagen. Advocaat Kiriljoek: ‘Voor haar lengte van 1 meter 96 bestaat niet eens een passende brits. Maar Jelena houdt zich flink, ze verteld dat er overal in de cellen wordt gezongen. Dat geeft haar kracht. Ze is trots op het Wit-Russische volk.’

Vorige Volgende