Overzicht

Ben Hoogeboom

71 Artikelen
117 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

Muzikale smaak ontwikkeld

, door

Ik ben geboren in september 1953, in een gezin dat niet zo muzikaal was. Er stond wel een piano in de voorkamer en daarop heb ik een jaar of zes les gehad. Ik herinner me de eenvoudige, maar fürchterliche stukjes van Clementi (Muzio, ga henen!), die ik moest spelen. Ik hoop dat de tegenwoordige pianostudenten van Clementi verschoond blijven. Ik herinner me ook dat ik in 1967 voor het eerst de dubbelelpee Blonde on blonde van Bob Dylan hoorde bij een schoolvriend. Ik was er meteen zeer van onder de indruk. Vooral het nummer Sad-Eyed Lady of the Lowlands vond ik schitterend en vind ik nog steeds schitterend. Ik probeerde toen een pianobewerking te maken van dat nummer, maar of dat me gelukt is weet ik me niet meer te herinneren. Sommige dingen moet je ook verdringen.

In de jaren die volgden was ik bijvoorbeeld gek op die derde elpee van Soft Machine (ik weet niet eens of het hun derde elpee was, maar hij heette Third), op die dubbelelpee van Derek & the Dominos met het prachtige Bell bottom blues, dat de mooie, betekenisrijke regels If I could choose a place to die / It would be in your arms bevat. Maar vooral de muziek van Black Sabbath beviel me, begin jaren zeventig. Mijn muzikale smaak begon zich te ontwikkelen, zou je kunnen zeggen, al mag u het ook best muzak noemen wat ik mooi vond.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Wil ik dood?

, door

Wilt u snel doodgaan?

Ik zál vrij snel doodgaan, mijn hart houdt het niet zo lang meer. Ik heb hartfalen. Of ik dat nu wel wil, is een andere vraag. Mijn antwoord moet toch zijn: ja. Niet omdat de zorgkosten anders te hoog worden, nietwaar, ik wil de maatschappij niet laten opdraaien voor zoiets. Ik heb zelfs (ik leef alleen) een papiertje op tafel liggen met daarop de wens geschreven me niet naar een ziekenhuis te vervoeren, maar me rustig te laten sterven. Als ze me vinden.

Ze vinden u?

Ja, dat zullen ze zeker doen. Ik zal niet als een twee jaar eerder gestorven grijsaard in mijn woning worden gevonden. Daar heb ik buren en overburen voor, we letten allemaal een beetje op elkaar. Van stankoverlast of vliegen zal dus geen sprake zijn.

Waarom wilt u dood?

Lastige vraag. Ten eerste omdat ik met beperkingen leef: ik durf bijvoorbeeld niet naar Venetië of Praag te reizen, vanwege de heimwee. Ik moet me dus behelpen met filmpjes over die steden, en dat is toch een akelig alternatief, nietwaar? Ten tweede is er een gevoel van spijt. Of noem het berouw, of schaamte. Toen ik twintig was, wilde ik de wereld veranderen. Dat was in 1973. Ik wilde stapje voor stapje bijvoorbeeld het Russische communisme wegwerken, en ook het Westerse conservatisme. Daar moest je ergens tussenin gaan staan, vond en vind ik nog steeds. De regering van Den Uyl vond ik dan ook een prima regering, de beste die we hebben gehad. Je had toen ook wel zakkenwassers zoals Marcel van Dam en Van der Louw, die waren me te links, en andere PvdA-mensen die doodleuk kwamen vertellen hoe goed het ging in Oost-Duitsland, godsammekráken. Maar over het algemeen had Den Uyl dat soort mensen wel onder controle. Dat verbeteren van de wereld is er niet van gekomen, ik heb alleen stukjes geschreven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

De bastaardsatijnvlinder

, door

Ik houd van het internet omdat je er soms totaal onverwachte vondsten op doet, zoals deze over de schrijver Victor Hugo (1802-1885). Hij blijkt ook een geweldig beeldend kunstenaar te zijn geweest, die dingen maakte die pas een kleine eeuw later in de mode kwamen. Of een artikel over het autobiografisch geheugen, dat me zeer intrigeerde. Via weer een reeks andere artikelen ben ik er achter gekomen dat de weinige mensen met dit fantastisch goede geheugen voor persoonlijke zaken, nauwelijks weten in welk jaar JFK werd vermoord of in welk jaar Leonid Breznjev aan de macht kwam. Ze gebruiken ook niet de welbekende mnemonistische trucs, ze zijn ook geen savants, maar ze hebben wel allemaal een tic: schoonmaakwoede, verzamelwoede etc. Eén van die autobiografische geheugenwonders koopt bijvoorbeeld nooit schoenen met veters. Omdat die veters op de grond terecht kunnen komen. Dat is hem te vies. (Dat kan ook zeer vies zijn, maar ik koop nooit schoenen met veters omdat veters strikken me teveel werk is.) Enkele hersendeskundigen kunnen u vertellen welk gebiedje in de hersenen voor die tics verantwoordelijk is, en dat dat gebiedje vlák naast het gebiedje ligt dat zo enorm ontwikkeld is voor het persoonlijke geheugen. De gebiedjes voor het ‘algemene’ geheugen blijken heel ergens anders te zitten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Knieschijf

, door

De Nederlandse televisie kan worden opgeheven. Wat ze tegenwoordig uitzenden, stelt niets voor. Als je een beetje kranten leest, weet je meer dan een televisiekijker. Op Nederland 24 zie je soms nog wel iets aardigs (een documentaire, Kunst en Kitsch, het journaal), daar blijft het bij. De zender Cultura bijvoorbeeld blijft ons maar vervelen met Grachtenfestivals en met BIM-concerten en zo.

Het zou misschien een goed idee zijn om dat hele Hilversum maar eens op te doeken en in handen te geven van een stel onafhankelijke lieden die nu nog bezig zijn op het internet. Mensen als Max Molovich bedoel ik. Lieden die een stóp zetten op die wanstaltige Volendammerachtigheid van het medium, en die ook een stop zetten op die, ik maak me kwaad, die… stúmperigheid. Die lompheid. Die lome benadering van de kunsten, bijvoorbeeld. Bij Kunst en Kitsch bijvoorbeeld zou ik vervolgprogramma’s willen zien over Nieuw-Guinea of China of Delfts blauw, als dat aan de orde komt. Ik wil daar simpelweg een link naar krijgen.

Ze beginnen, in tegendeel, in Hilversum te praten, in het journaal, over de knieschijf van een prinses, die is gevallen ‘tijdens een wandeling’. Dat ze dit tot een onderwerp van het Nederlandse journaal hebben gemaakt, diskwalificeert uiteraard de redactie. De Story op de tv.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mijn hekel aan films

, door

Mijn god, ik zal het geprobeerd hebben om films helemaal uit te kijken! Of zelfs een aflevering van Tatort op de televisie! Maar het lukt me niet, ik pak een boek of ik ga iets anders doen. In een bioscoop  ben ik gedurende de ruim 58 jaar van mijn leven drie of vier keer geweest, meer niet. Niet uit angst, maar uit verveling ben ik er niet graag. Ik verveel me wanneer ik bijvoorbeeld Turks fruit zie, of een ander bedacht verhaaltje dat in een film wordt vertoond. Een film kan me alleen bekoren wanneer het een documentaire is, en het kan me bijna niet schelen wat het onderwerp is. Een documentaire van anderhalf uur over de vlasteelt of de moeilijkheden in de glastuinbouw kun je me zo voorschotelen. Ik kijk ook zeer graag naar de besprekingen in de Tweede Kamer, dat vind ik zelfs prachtig, maar dan schakel ik wel het geluid uit, om te zien wie de ware leugenaars zijn. (Dat moet u ook eens doen. Niet letten op wat ze zeggen, alleen op hoe ze het zeggen. Met welke oogopslag, welke bewegingen van hun handen en schouders, met welke bewegingen van hun mondhoeken. Ik geloof ook vast dat de doven en slechthorenden in onze samenleving een beter idee hebben van de politiek dan wij, veelhorenden.)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kids

, door

‘Geen van de kids bleef in Hoenkoop,’ schreef iemand een paar dagen geleden op dit blog. Ik weet niet waar Hoenkoop ligt of gelegen heeft, maar ik schat dat het in Zuid-Holland ligt, ik ben ook te lui om het op te zoeken. Maar het gaat mij om de kids. Dat is nu eens een term die u nooit zult tegenkomen in mijn stukjes, en ik weet eigenlijk niet goed waarom dat is.

‘Kids’ is even duidelijk als ‘kinderen’, maar korter dus sms-baarder. Ik heb in mijn leven nog nooit een sms-bericht verstuurd, maar ik weet dat sommigen korte woordjes prefereren boven langere. Eigenlijk ben ik daar zelf ook een voorbeeld van: ik hoop steeds zo duidelijk mogelijk en eenvoudig mogelijk te schrijven, zodat een kind van 14 ook kan begrijpen wat er staat. Toch krijg ik ‘kids’ niet uit mijn pen.

Het zou ermee te maken kunnen hebben dat ik geen satire bedrijf in mijn schrijfsels. Ik zal in een verhaaltje over een slager niet gauw de naam Ossepoot voor die slager bedenken, voor een verhaal over een atleet niet de naam Snel. Dat laat ik over aan de Nederlandse cabaretiers, maar ik heb u, lezer, voor zulke goedkope grappenmakerij te hoog zitten. En met ‘kids’ probeer je toch de lachers enigszins op je hand te krijgen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

Stemwijzer

, door

Nu de sportzomer, met zijn voetbal, tennis, wielrennen en olympische spelen, weer voorbij is (ik vond het haast teveel en ik heb alleen genoten van het tennis en van een paar olympische sporten; het voetbal was niet om aan te zien, op de finalewedstrijd na. De Tour de France kende ook geen verrassingen, ik vind de Ronde van Italië een stuk leuker om te bekijken. Over de olympische spelen laat zich nog dit zeggen: ik las ergens dat ze zo godvergemes veel geld kosten, dat het verstandig zou zijn de spelen definitief toe te wijzen aan Griekenland. Een goed plan leek me dat) nu dat allemaal over is, is er weer een Stemwijzer.

Ik vind het wel een handig ding: aan de hand van 30 stellingen kun je zo ongeveer bepalen waar je stem naar toe zou moeten gaan. Ook goed was dat je daarna kon zeggen op welke partijen je sowieso niet en eventueel wel zou willen stemmen. Dus ik heb de VVD, de PVV en alle christelijk georiënteerde partijen buitengesloten en alleen D66 en de linkse partijen toegelaten. Uitkomst van mijn proef op de Stemwijzer: ik ben het voor tweederde eens met de PvdA en ook met GroenLinks, wat minder met de SP en ongeveer voor de helft met D66. Dat had ik ook wel ongeveer gedacht van tevoren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Het Woord van God

, door

Over ongelovigen en gelovigen. Ik ben een ongelovige hond. Ik redeneer zo. Het universum bestaat ongeveer 12½ miljard jaar. God heeft alles geschapen? Dan moet hij er 12½ miljard jaar geleden geweest zijn. In wat voor vorm? Toch minstens in een intelligente, moleculaire vorm. Maar moleculen bestonden toen nog helemaal niet. All right, dan in een andere vorm. Welke vorm dan? Een geestelijke vorm? Geesten bestonden toen niet en nu nog steeds niet, het spijt me. Ja, in uw hoofd misschien.

Dus: totdat er bewijs geleverd wordt, kan ik geen geloof serieus nemen, zoals ik ook de homeopathie of de nieuwe kniehuppeltherapie niet serieus kan nemen. Dat die 12½ miljard jaar oude God ook ons mensen geschapen zou hebben en dat Hij ook belang stelt in ons dagelijkse wel en wee – dat is allemaal aardig bedacht, maar natuurlijk onzin.

Dat is kortweg gezegd mijn visie op dit probleem, en ik zeg dit omdat het laatstelijk op dit blog tot veel keurige en minder keurige reacties heeft geleid, zoals een reactie van iemand die zei dat veel wetenschappers toch nette christenen zouden zijn. Ik zou zeggen: tél die wetenschappers dan eens, die christen zouden zijn. Buiten het vak van de theologie kom je er niet zoveel tegen, is mijn schatting. Mijn schatting is: 99% van de wetenschappers is níet christelijk of islamiet of weet ik van welk ander geloof. En uiteraard niet: ze hebben méér gelezen dan één boek, dus ze weten wat fabeltjes zijn en wat niet. Het lijkt mij de hoogste tijd om de fabeltjes over Jezus nu maar eens gelijk te stellen aan de fabeltjes over Thor, Ra, Zeus, Vishnu, Allah of een van de andere 3000 goden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hippies

, door

De twee leukste atleten vond ik op deze Olympische Spelen: Tomasz Majewski, de Poolse winnaar van wederom het goud op het onderdeel kogelstoten, en de Rus Ivan Oechov, die het goud won bij het hoogspringen. Het zijn niet zulke gladgeschoren atleten, ze hebben integendeel een kop vol met haar en dat mag ik graag zien. Vooral de Russische chef de mission zal wel tegen Ivan gezegd hebben: ‘Doe eerst eens wat aan je haar, hippie! Je krijgt veel te veel luchtweerstand, als je springt!’ Maar Ivan deed niets aan zijn haar. Hij kan uit stand bijna nog hoger springen dan zijn tegenstanders na een aanloop. Hij is ook tien centimeter korter dan zijn tegenstanders, die allemaal zulke lange bonestaken zijn, want dat moet tegenwoordig: als je niet minstens één meter negentig bent en hoogstens 43 kilo weegt, dan kun je het wel vergeten als hoogspringer. Ivan heeft eenvoudig zijn beenspieren wat meer getraind, hij heeft een zéér gezond stel benen!, en bekommert zich niet zozeer om de techniek van de fosbury flop, want die oefent hij tamelijk nonchalant uit. ‘Springen doe je met je benen,’ moet hij denken, ‘je armen, je rug en je kont moeten gewoon zo’n beetje over de lat heen.’ (Die Edwin Pistorius heeft nu wel de 400 meter gekozen, hij had met die verende blades natuurlijk voor het hoogspringen moeten kiezen.)

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Josef Baisz

, door

Weet iemand van welk merk de auto’s zijn die in dit filmpje voorkomen? Het lijken mij Amerikaanse auto’s, maar ik kan me vergissen. Ik kan nog geen Simca van een Austin Martin onderscheiden, dus u kunt behulpzaam zijn, lieve dames en beste heren. Weest u het eens!

Ik ben ondertussen, behalve met de Olympische Spelen (die me eigenlijk geen reet interesseren, maar je kijkt naar die NOS-live streams, en je gaat van het boksen naar het gewichtheffen naar het volleybal. Je gaat dus niet naar het zeilen, het kruisboogschieten, het kakhokkie of het evenzeer gevreesde paardrijden. Het gewichtheffen is nu afgelopen, tenzij ze nog een gewichtklasse overhebben van 250 kg of meer, ik bedoel van de echte mastodonten, maar ik denk het niet. Het volleybal is sinds 1996 ook nauwelijks geëvolueerd, meende ik bekeken te hebben. Vooral het damesvolleybal staat stil. In het turnen gebeuren er wel nieuwe dingen: een atleet slaagt er heel soms in om een Van Gelder diréct te combineren met een Uchimara – ik verzin uiteraard wat namen – met een dubbele schroef, maar in het algemeen  laat zich zeggen dat er niks nieuws gebeurt. De marathon of de 10 kilometer waren doodnormaal. Niemand die onderweg een radslag maakte, bijvoorbeeld. Het fietsen op de baan was ook zo normaal, niemand die zich een breuk reed) ik ben ondertussen, zei ik, begonnen aan het herlezen van een roman van Dan Jacobson, die nu al wel ruim 80 jaar oud moet zijn: The confessions of Josef Baisz.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

De 100 meter

, door

Ik schrijf dit op de avond van Usain Bolt, en niet op de avond van Jolande Withuis. Ik heb haar nog nooit gezien en ook vanavond heb ik het aan me voorbij laten gaan. Een sociologe die bij het NIOD iets aan de Tweede Wereldoorlog heeft gedaan… Die Jan Leyers krijgt ook wel de gásten, is het niet: een voormalig popzanger, een cabaretier en een sociologe. Godvergéme! Er bestaan toch nog wel een paar aardige wiskundigen, astronomen of desnoods gastronomen? Ik ben het overigens helemaal eens met Eva Schram, die zei dat die programma’s van Coen Verbraak een stuk leerzamer zijn dan Zomergasten. Het is inderdaad een beetje uit de tijd, zo’n lang interviewprogramma, waar niet in wordt gesneden omdat dat zo eerlijk is, nietwaar, maar waarin dus ook zo oeverloos wordt geoudehoerd. Dat geoudehoer wordt er door Coen Verbraak, of door zijn regisseur, uitgesneden, en terecht. We oudehoeren allemaal wel eens teveel, zegt u zelf, en u bent blij als het niet wordt uitgezonden.

Nog iets. Die gewoonte van sommige mensen om hun ‘eigen’ fragmenten aan te leveren als zij de gast van Zomergasten zouden zijn geweest – ik denk dat het al ongeveer zeven jaar lang het geval is. Die fragmenten interesseren mij en de meeste mensen niet. Voor Jolande Withuis had ik dit fragment bijvoorbeeld bedacht, maar ze zal wel dit stukje of iets dergelijks hebben gekozen. Ik weet het niet, want ik ben geen socioloog, en naar hun gedachten moet men altijd raden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Beschaafd winnen

, door

‘Kromowidjojo betekent: nette overwinning,’ begon ik mijn vertoog in de bus naar Alkmaar. Ik moest naar het ziekenhuis voor een controle van mijn hart en bloedvaten (ik lijd aan hartfalen – decompensatio cordis – van het type II à III: kortademigheid bij geringe tot matige inspanning, en snelle vermoeidheid. Tel daarbij op de etalagebenen, en dan weet u dat u me niet moet selecteren voor de volgende Olympische Spelen). Ik sprak met Engel de Groot uit Egmond aan Zee, een vreemde knakker die ik nog wel kende van twintig jaar geleden. Een man met veel te lang, grijs haar (hij ziet er nog steeds, hoewel hij al tegen de zestig loopt, uit als een hippie. Hij had vroeger een kunstmestbedrijf, maar dat heeft hij aan de kant gezet en toen is hij gaan werken in de Prins Hendrik Stichting, alhier, een bejaardentehuis. Hij werkt er nog steeds, in de keuken, naar ieders tevredenheid, hoor ik.)

‘Dus ze wint niet met een wereldrecord,’ zei Engel, ‘maar ze wint op een leuke wijze. Een aangename dame!’

‘Juist,’ zei ik. ‘Beschaafd winnen. Verder hebben wij daar in Londen weinig te zoeken, vrees ik. We hebben geen boksers, worstelaars of gewichtheffers die meetellen. We hebben wel een paard met Anneke van Dinges erop.’

Vorige Volgende