Onherstelbare schade voor het CDA

Het CDA is fors beschadigd door onderhandelingen met de PVV, ongeacht of de onderhandelingen worden voortgezet. Het pluche blijkt voor een aantal megalomane CDA-ers onweerstaanbare aantrekkingskracht te bezitten; ten koste van de partij.

Welke schade is nu aangericht? Een tussenbalans.

1. Ondermijning van de CDA-beginselvastheid. Door te onderhandelen over gedoogsteun van de PVV aan een VVD/CDA-minderheidskabinet wordt getornd aan de beginselen van het CDA. Het CDA zegt te streven naar ‘solidariteit’ en te streven naar een samenleving waarin “iedereen kan meedoen, we hebben respect voor elkaar en zorgen voor elkaar”. De daad wordt echter niet bij het woord gevoegd. Is het verstandig dat een partij die “het Evangelie als grondslag en inspiratiebron” gebruikt, het acceptabel vindt dat de Islam wordt gediskwalificeerd? Wat voor effect heeft dat op de “solidaire samenleving” waarna het CDA zegt te streven?

2. Twijfels over oprechtheid van het CDA. Ondermijning van de beginselvastheid levert direct twijfels op over de oprechtheid van het CDA. Er zit te veel licht tussen de woorden en de daden van het CDA: Wat kan nu nog worden gelooft? Ook is het CDA dubbelzinnig over de communicatie over de evidente scheuring in de partij: Gerda Verburg ontkende vanochtend nog dat er een crisis is in de partij, “maar ziet wel dat er een probleem ligt”. Of is hier wederom sprake van een ver ondermaats beoordelingsvermogen van Verburg (dat zou namelijk niet de eerste keer zijn, na haar al te prominente optreden in de glossy van haar ministerie).

3. Ondermijning van de partij-eenheid. De CDA-eenheid is aangetast. CDA-prominenten vechten een beginselenstrijd publiekelijk uit. Interessant vuurwerk, dat zeker. De fractie ziet vooralsnog af van fractieoverleg: dat levert in dit stadium niets op. Hoezo partij-eenheid? Hoezo eenheid van beleid?

4. Aantasting van de bestuurskracht van (potentiële) CDA-bestuurders. Het onacceptabele gezwalk van het CDA en het publieke gevecht dat daar uit voortkomt tast ook de geloofwaardigheid en bestuurskracht van CDA-ers aan. Hoe zit dat bijvoorbeeld met Jan Kees de Jager? Om maar eens een naam te noemen. Waar staat die CDA-bestuurder nog voor? Welke factie in zijn of haar partij vertegenwoordigt deze bestuurder eigenlijk? Vindt deze CDA-bestuurder de intolerantie en anti-Islam standpunten van de PVV acceptabel? Kan deze CDA-er dan uitleggen hoe hij of zij bijdraagt aan de “solidariteit in onze samenleving”?

5. Verdere aantasting van het aanzien van de politiek en politici in Nederland in het algemeen. Het CDA heeft de afgelopen jaren matig gepresteerd, en is door de kiezer fors afgestraft. Een pas op de plaats zou gepast zijn; dat waren ook de eerste woorden van Verhagen na het meest recente verkiezingsdebacle van het CDA. Echter, dat bleek geen oprechte bescheidenheid en zelfinzicht, maar slechts onderhandelingsstrategie. Het vertrouwen in de Nederlandse politiek en politici heeft een nieuwe deuk opgelopen. Politiek blijkt nu ook weer vooral opportunisme te zijn; partijbeginselen slechts een vijgenblad.

6. Aantasting internationaal aanzien. In het buitenland wordt niet zo zeer onderscheid gemaakt tussen politieke partijen in Nederland, daarvoor is de ‘afstand’ te groot. Daar wordt slechts waargenomen dat een prominente partij uit het politieke middenveld, bereid is met een dubieuze reactionaire anti-Islam partij samen te werken. Waar moet dat heen met dat land, dat zich traditioneel beroept op tolerantie?

Tot zover deze tussenbalans. De vraag is nu: wat blijft er over van het CDA, en hoe moet dat nu verder met de formatie? Politieke fragmentatie en resulterende patstelling bereiken straks nog Belgische proporties.