OPINIE - Tel Aviv stond vol met protesterende Israëli’s die roepen dat de oorlog in Gaza moet stoppen. Niet omdat er dagelijks dode kinderen vanonder het puin worden opgegraven. Niet omdat hele families zonder water, elektriciteit of medische zorg proberen te overleven. Niet omdat hun land een strak geregisseerde hongersnood creëert. Niet omdat een volk van de kaart wordt geveegd. Nee: omdat hun eigen gijzelaars bevrijd moeten worden, en omdat hun soldaten misschien niet heel blijven tijdens het uitvoeren van een genocide.
Het is de ultieme pervertering van slachtofferschap. De doden in Gaza worden niet herdacht, hun namen niet genoemd. De eigen soldaten als slachtoffer, terwijl deze over een ander volk razen als een bulldozer en rapport na rapport verschijnt over wandaden en oorlogsmisdaden van individuele soldaten die niet meer incidenteel zijn maar institutioneel.
En die gijzelaars, natuurlijk is het verschrikkelijk dat die vastzitten, maar de eenkennige ‘solidariteit’ van de Israëlische bevolking met hen is, gezien de slachting die mede in hun naam wordt aangericht, meer dan ongemakkelijk.
Wat deze protesten zo misselijkmakend maakt, is dat ze de illusie wekken van verzet, van moreel ontwaken. Maar het is een protest dat de dader tot slachtoffer verheft. Het is een huilbui van de kolonisator die zich even ongemakkelijk voelt bij het eigen geweld, maar alleen omdat de prijs in eigen land zichtbaar wordt.
Het laat tegelijk zien hoe diep de Israëlische bevolking is gehersenspoeld en hoe ontmenselijkt de Palestijn is in dat land: men gelooft werkelijk dat men moreel juist handelt en dat het lijden van de Palestijnen een voetnoot is in hun verhaal, terwijl het eigen leger men met de vanzelfsprekendheid van een beul het mes hanteert.
Als het protest de genocide doet stoppen is dat natuurlijk goed, maar de reden waarom blijft walgelijk. Het is alsof Auschwitz na Duits protest wordt gesloten, niet om de slachtoffers te redden, maar wegens de arbeidsomstandigheden van de bewakers die hun werk niet meer aankunnen. Een massamoord die niet wordt beëindigd omwille van de mensen die eraan ten ondergaan, maar omdat het politiek te ongemakkelijk wordt en de machthebbers hun positie beginnen te voelen wankelen.
Het neigt naar wat Hannah Arendt ooit samenvatte met het begrip banaliteit van het kwaad: het huiveringwekkende besef dat het mogelijk maken van een massamoord niet per se het werk is van krankzinnige sadisten, maar van keurige burgers die gedachteloos – of gehersenspoeld – meedraaien in een systeem. Geen wroeging, geen gewetensstrijd, enkel routine, gehoorzaamheid en eigenbelang. Precies dat zie je terug in de Israëlische protesten. Niet een collectief dat tot moreel inzicht komt, maar een menigte die zich moreel rechtvaardig waant terwijl ze tegelijk bijna achteloos de machine van vernietiging draaiende houdt.
Reacties (10)
jammer dat de doorgaans goed ingelichte vaste schrijver op deze site Joost ook meedoet aan roddel en achterklap om het drama in Israël nog erger te laten voorkomen dan het al is. de protesten van de Israëli zijn een belangrijk en hopelijk doorslaggevend onderdeel om te komen tot een oplossing en hebben als eis en uitgangspunt: EINDE AAN DE OORLOG en vrijlating van de gijzelaars.
Heb je het stuk uitgelezen? En denk je dat een einde van de genocide een einde maakt aan het lijden? Daarna is Gaza nog steeds onbewoonbaar en dat interesseert deze demonstranten niets.
Maar geef gerust aan op welk vlak ík ongeïnformeerd ben.
First things first
heb ík van mijn moeder geleerd
Dat is ook wat ik in dit stuk zeg. Maar ik zie hier totaal geen licht aan de horizon, want als het doden stopt gaat de genocide waarschijnlijk gewoon door
mijn hoop en vertrouwen in de burgers die nu demonstreren is gevestigd op het feit dat de meest Israëli’s het voor oktober 2023 niet meer zagen zitten met Netanyahu als president. hij is en blijft de grote schuldige en moet zo snel mogelijk uitgeschakeld worden. hopelijk hebben alle betrokkenen daarna iets geleerd. na schade en schande wordt men wijs. Joost kan de schuld beter zoeken bij de politiek verantwoordelijken, wat mij betreft.
Ik denk dat het compleet naïef is om te zeggen dat het alleen de politiek is die dit mogelijk maakt.
Israël als geheel maakt dit mogelijk en is er verantwoordelijk voor.
het volk heeft doorgaans geen enkele invloed en wordt met name in Israël gezien als ‘kanonnenvoer’. het bewijs zijn de vele demonstraties en andere vormen van verzet die inderdaad niet het vermogen hebben om een langdurig verschil te maken. de regering van een land en de militaire macht hebben de leiding. wapens krijgen alles voor elkaar. waarom denk je dat Israël met veel vertoon zijn bevolking gratis wapens verschaft. de regering geeft niets om het eigen volk. helaas hebben ze zelf op een gegeven moment die machthebbers gekozen. daarna kun je wachten op het aloude narcistische gedrag van die haantjes. Netanyahu doet precies hetzelfde als Hitler ooit voor elkaar kreeg: het volk eerst bespelen om te te misbruiken en daarna geen enkele interesse meer tonen.
de hele geschiedenis is één grote herhaling van dit patroon. het volk is altijd de dupe.
Ik neem aan dat de Israëli’s die tegen de genocide zijn, ook aan de protesten deelgenomen hebben.
En het is wel slim, als de meerderheid de genocide steunt, te wijzen op de nadelen voor de eigen bevolking.
(Zelfs dan is 200.000 deelnemers veel te weinig natuurlijk. En helemaal als een groot deel alleen aan de eigen slachtoffers denkt)
Het is natuurlijk walgelijk als mensen geen zier geven om het leed van anderen.
Maar dat is niet uniek voor Israeliërs.
De manier waarop de EU asielzoekers weert, brengt hier ook geen grote aantallen op de been.
En in verkiezingscampagnes trekken partijen er helaas ook geen stemmen mee.
Partijen in Europa kunnen beter proberen rechtse stemmers te overtuigen dat ze door rechtse partijen worden voorgelogen en uitgebuit.
In Israel lijkt dat besef langzaam door te dringen:
Netanjahoe belooft Hamas te vernietigen, maar vertelt niet erbij:
– dat het nooit lukken zal
en
– dat hij intussen de gegijzelden offert.
In die zin is er wel sprake van ontwaken.
Ik zie het toch iets anders. Als demonstranten in Israël zich niet expliciet uitspreken tegen de genocide, hoeft dat niet te betekenen dat die ze onverschillig laat. Het kan ook zelfcensuur zijn. In de hand gewerkt door de propaganda, die steun voor de Palestijnse bevolking gelijkstelt aan steun voor terrorisme. Mensen zijn daar gevoelig voor, bewust of onbewust. Net zoals hier sommige mensen geneigd zijn om hun toon te matigen, omdat ze vooral niet de indruk willen wekken antisemitisch te zijn. Of dat verwijt willen vermijden. Het lijkt me logisch dat de neiging tot zelfcensuur in Israël nog veel sterker is.
De mogelijkheid om wel te demonstreren, zonder het expliciet op te nemen van de Palestijnse bevolking, kan mensen over de streep trekken om mee te doen. Bovendien begreep ik van Max, in het draadje bij zijn laatste recensie van Zomergasten, dat sommige leuzen die worden gebruikt ambivalent zijn. Het is geen toeval dat ‘Save our Souldiers’ doet denken aan SOS. De suggestie is niet zozeer dat het leven van soldaten gered moet worden, maar hun ziel. Door ze niet langer te verplichten gruwelijkheden te begaan. Het redden van de ziel van die soldaten, betekent dan natuurlijk ook het redden van de ziel van het land.
Ik denk dus dat het genuanceerder in elkaar zit dan jij het beschrijft. En dat verontwaardiging over het excessieve geweld wel degelijk meespeelt bij veel demonstranten die dat niet expliciet laten blijken. Het belangrijkste is en blijft voor mij: elke demonstrant is er eentje. En daarmee op zijn minst een halfvol glas.