De Israëlische krant Haaretz heeft documenten verzameld alsmede getuigenverklaringen van diverse militairen, zo wel hooggeplaatste als minder hoog geplaatste, waaruit blijkt dat Israël tijdens de inval van Hamas- en Islamitische Jihad-strijders op 7 oktober, de Hannibal-procedure heeft ingezet. De Hannibal-procedure is erop gericht te voorkomen dat er gijzelaars worden gemaakt. De strategie houdt in dat zodra eigen mensen in handen vallen van de vijand het vuur wordt geopend, zodat behalve de aanvallers ook de gijzelaars worden gedood in plaats van gevangen genomen. De laatst bekende keer dat Israel deze procedure toepaste was in 2014, ook in Gaza. In Rafah was de luitenant Hadar Golding tijdens de veldtocht van dat jaar gevangen genomen en Israel opende daarop een zwaar artilleriebombardement met 155 mm granaten op en rond de plek waar dit was gebeurd. Golding is nooit teruggevonden. Een 75 mensen werden door de beschieting gedood. Van verschillende kanten was de afgelopen tijd gesuggereerd dat op 7 oktober, te midden van de gigantische chaos die was ontstaan, waarbij het militaire hoofdkwartier was overvallen en uitgeschakeld niemand de situatie kende en de bevelen over elkaar heen buitelden, iets dergelijks was gebeurd. Er was aanleiding dit te veronderstellen, onder meer de vele auto's van de festivalgangers die waren beschoten en uitgebrand vroegen om een onderzoek, evenals de situatie in een aantal kibbutzim aan de grens waar een schade was aangericht die niet door leden van Hamas met hun lichte wapens kon zijn veroorzaakt. De Israëlische regering heeft dat onderzoek steeds tegengehouden. Alleen is er een onderzoek ingesteld naar aanleiding van de gebeurtenissen in kibbbutz Be'eri, waar generaal Barak Hiram een tank opdracht gaf op een huis te vuren. Dertien Israeli's werden daarbij gedood evenals een veertigtal strijders van Hamas. De resultaten van het onderzoek worden binnenkort bekend. Er is een (kleine?) kans dat nu, negen maanden na oktober, ook een ruimer onderzoek van de grond komt Wat Haaretz aan bewijzen opsomt is allereerst een bevel om 7.18 uur, een half uur nadat Hamas was binnengevallen en Israel was bekogeld door een rakettenregen. Er werd geconstateerd dat iemand in de Erez crossing gevangen was genomen. Er volgde een bevel: ''Hannibal bij Erez'', en: ''stuur een Zik''. Een Zik is een aanvalsdrone. De bedoeling was duidelijk, maar de afloop is niet bekend. Om 7.41 uur, toen het duidelijker werd dat bij de overgang en de belendende basis veel soldaten waren gedood en ook mensen waren gekidnapt, kwam een nieuwe order: ''Hannibal bij Erez''. Het bleef niet bij Erez. Uit informatie die bevestigd is door het leger, bleek dat die ochtend nog twee keer op andere plaatsen de Hannibal-procedure werd ingezet: bij de legerbasis Re'ím waar het hoofdkwartier van de Gaza-divisie was gevestigd en bij de Nahal Oz legerpost waar vrouwelijke waarnemers waren gekwartierd. Het nam niet weg dat zeven van hen werden gekidnapt en 15 werden gedood, net als 38 andere soldaten. Om 10.19 kwam een melding dat in Re'im een Zik was ingezet en drie minuten later een nieuwe melding van een Zik. Maar op dat moment waren commando-strijdkrachten al op de basis die de strijd hadden aangebonden met de strijders van Hamas. Het is tot op de dag van vandaag onduidelijk of er Shalbag-commando's het slachtoffer van die aanval zijn geworden. Het enige dat duidelijk is, is dat er een bericht over het netwerk kwam waarin soldaten werden opgeroepen niet buiten de deur op de basis te blijven omdat militairen van het leger klaar stonden om de ''terroristen'' te verdrijven. Er werden ook aanvallen ingezet binnen de bases of steunpunten, hoewel volgens een militaire bron ''iedereen die daartoe besliste wist dat daarbij ook de onzen geraakt konden worden''. En het ging niet alleen om aanvallen binnen bases, want om 10.32 was er een nieuwe order aan alle bataljons in het gebied om mortieren af te vuren in de richting van de Gazastrook. Het was een order die afkomstig zou zij geweest van brigade-generaal Rosenfeld, de divisiecommandant, die intern hevig werd bekritiseerd, omdat de situatie nog volstrekt onduidelijk was. Zo wist niemand waar alle troepen zich bevonden en of er nog mensen waren die in de bossen aan de grens schuilden voor de aanvallers. Op dat moment wist ook niemand hoeveel mensen er waren gekidnapt, die eventueel ook door de order werden bedreigd. Een nieuwe order om 11.22 maakte dat nog acuter, want deze order stelde dat geen enkele auto naar de Gazastrook mocht terugkeren. ''Iedereen wist op dat moment dat zulke auto's gekidnapte Israeli's kon bevatten,'' zo vertelde een bron binnen het zuidelijke commando aan Haaretz. ''Er waren geen gevallen waarin bewust auto's werden aangevallen waarin gijzelaars zaten, maar aan de andere kan kon je dat ook gewoon niet weten. En iedereen wist wat de order betekende.'' Om 14.00 uur was een nieuwe ontwikkeling, want toen kregen alle eenheden de opdracht niet in de richting van de grens te gaan of achter Hamas-strijders aan te gaan die naar het westen vluchtten. De grensstreek lag toen onder hevig vuur. ''De bedoeling was om het gebied rond het grenshek tot een dodelijke zone te maken zodat de weg naar het westen werd versperd. Om 18.40 dacht de inlichtingendienst van het leger dat groepen strijders van Hamas van plan waren gezamenlijk naar het westen te trekken. Daarop begon het leger artilleriebeschietingen dicht in de buurt van grensplaatsen als Be'eri, Kfar Azza en Kessufin en ook bij Erez. Het is het leger niet bekend of daarbij Israëlische burgers zijn getroffen. Er is slechts één geval bekend en dat was het geval in Be'eri waarbij generaal Hiram een tank opdracht gaf op een huis te vuren waarbij naast zo'n 40 man van Hamas 13 Israëli's werden gedood. Het leger heeft nooit aangegeven of dit gebeurde in het kader van de Hannibalprocedure, maar zoals het er nu uitziet is het mogelijk dat generaal Hiram gewoon overeenkomstig de instructies heeft gehandeld. Om 21.33 uur was er een order om het grensgebied af te sluiten met tanks, waarbij alle strijdkrachten in het gebied de order kregen om te schieten op iedereen die het grensgebied naderde, zonder enige beperking. De legervoorlichtingsdienst was om een reactie gevraagd over het al of niet hanteren van de Hannibal-procedure. De woordvoerder gaf als commentaar dat het leger maandenlang op verscheidene fronten had gevochten met de bedoeling de doeleinden van de oorlog te halen. Maar tegelijkertijd was het leger ook begonnen met een intern onderzoek naar wat er op 7 oktober en de daaraan voorafgaande periode was gebeurd. Het was de bedoeling daaruit lering te trekken. Zodra het was afgerond zouden de de resultaten op een transparante manier bekend worden gemaakt.
Een tweestatenoplossing is volgens de landen de enige oplossing. Israël zegt dat het de boodschap afgeeft dat terrorisme loont. Het is de tweede politieke tegenslag voor Israël in korte tijd, nadat het ICC de Israëlische premier Netanyahu en leden van zijn kabinet beschuldigde van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
OPINIE - Ach antisemitisme. Harry van Bommel, Kamerlid voor de SP, liep in 2009 mee in een mars die werd gehouden om te protesteren tegen de Israëlische inval van dat jaar in Gaza,. Hij liep gearmd met Gretta Duisenberg en ze riepen ”Intifada, intifada, Palestina vrij”. Een videofilmpje daarvan verscheen op tv en in een talkshow krabbelde Van Bommel een beetje terug. Maar de volgende dag was er in dezelfde talkshow hetzelfde filmpje en werd hij volledig afgebrand. Onbekenden achter Van Bommel en Duisenberg riepen daarin opeens ”Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas!” Ik had een groot deel van de mars meegelopen en geen enkele keer ”Hamas Hamas” gehoord. Ik sprak erover met anderen de hele tocht hadden meegelopen. Die hadden ook niets gehoord. Korte tijd later sprak ik Job Cohen, de toenmalige burgemeester, die zei dat de politie die de hele route de gaten had gehouden ook geen melding had gemaakt van ”Hamas, Hamas”. Volgens Cohen was het mogelijk dat de video achteraf was ingedubt.
In de jaren die volgden waren er steeds nieuwe gevallen van hetzelfde heftige antisemitisme, die vaak naar buiten kwamen via de Telegraaf. In 2014 stond Fatima Elatik volkomen onwetend op een foto van een Israëlische vlag die werd gecombineerd met een hakenkruis. Het beeld was ongeveer tien minuten te zien voordat het werd weggehaald. Maar voor een foto in de krant van wakker Nederland was dat lang genoeg. Niet lang geleden, in 2021 of ’22, werd het toenmalige Kamerlid Kauthar Bouchallikht ermee geconfronteerd dat ze op dezelfde foto had gestaan. Het is nooit achterhaald wie verantwoordelijk was voor het plaatje. Zou het kunnen dat er eenzelfde geschiedenis aan verbonden is als destijds bij Van Bommels ”Hamas Hamas”?
Wat is dat toch met rapporten over seksueel misbruik door Hamas (en aanverwante organisaties) op 7 oktober bij hun aanval op Israël? Steeds als er nieuws is, blijkt er toch weer weinig van te kloppen. Het begon met Israëlische beschuldigingen, maar die werden vrij snel grotendeels doorgeprikt als afkomstig van de orthodoxe lijkenverzamelingsorganisatie Zaka. Verhalen als veertig baby’s met afgehakte hoofdjes hangend aan een waslijn, een baby in een oven en een moeder bij wie de buik was opengesneden om er de foetus uit te halen, bleven niet heel. Net zomin als de de dame die een Israëlische commissie van onderzoek opzette, Cochav Elkayam-Levy. Ze slaagde er niet in bruikbare getuigenissen te verzamelen. Bovendien bleek ze een vroegere woordvoerder van het Israëlische leger te zijn geweest.
Dan was er een uitgebreide reportage van de New York Times, maar die is intussen ook alweer afgebrand. De maker ervan was een Israëlische filmmaakster, Anat Schwartz, samen met haar neefje Adam Sella en redacteur Jeffrey Gettleman. De Times was er zeer over te spreken, maar intussen wordt er intern overlegd of het stuk niet teruggetrokken zou moeten worden. Het was al mis aan het begin met ene Gal Abdush, die gedood werd en in half ontklede staat werd aangetroffen. Ze werd daarom opgevoerd als zijnde verkracht, iets wat haar familie in alle toonaarden steeds heeft ontkend en blijft ontkennen. Wat ook niet hielp is dat de eindredacteur van de NY Times, Joe Kahn, het stuk uitbundig had geprezen, terwijl het nu door tegenstanders een schoolvoorbeeld van de ”vooringenomen standpunten” van de krant wordt genoemd. Het werd intussen duidelijk dat Kahns vader redacteur is geweest van CAMERA (Committee for Accurracy in Middle East Reporting and Analyssis), een verlengstuk van de Israël-lobby met een dito hasbara -karakter, wat zoveel wil zeggen as dat het niet zo nauw werd genomen met de waarheid zolang Israël er maar gunstig vanaf kwam. De zoon zou daar wat van mee hebben gekregen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
QUOTE - We do not believe that calling right now for a general and immediate ceasefire, hoping it somehow becomes permanent, is the way forward. It ignores why Israel is forced to defend itself: Hamas barbarically attacked Israel and still fires rockets to kill Israeli citizens every day. Hamas must lay down its arms.
David Cameron, sinds 13 november minister van Buitenlandse Zaken voor het Verenigd Koninkrijk en zijn Duitse evenknie Annalena Baerbock publiceerden gisteren een opiniestuk in The Sunday Times met hun gezamenlijke visie voor een duurzame vrede na de Gaza-oorlog.
RECENSIE - De oorlog van Israël tegen Hamas lijkt uitzichtloos. De gewelddadige wraakacties van het Israëlische leger na de onvergeeflijk brute moorden van Hamas zijn buitenproportioneel en nietsontziend. Dat Europa en de VS Israël blijven steunen toont eens te meer aan hoezeer het westen zich nog steeds laat leiden door een pijnlijk gebrek aan kennis, blinde vlekken en Israëlische propaganda. We kunnen ons terecht schamen over het lot van de Joden in de Tweede Wereldoorlog. Maar er is inmiddels ook meer dan genoeg kennis om ons te schamen over de voortdurende onverschilligheid ten opzichte van het lot van de Palestijnen. Die kennis is bijvoorbeeld te vinden in het dit voorjaar verschenen boek van Rashid Khalidi ‘De honderdjarige oorlog tegen Palestina’. Een indrukwekkend Palestijns verhaal over onrecht, geweld en verwaarlozing dat het westen nog steeds negeert.
Rashid Khalidi is een Amerikaans historicus afkomstig uit een vooraanstaande Palestijnse familie van geleerden, juristen en politieke functionarissen. Zijn vader werkte voor de Verenigde Naties en was onder andere betrokken bij overleg van de Veiligheidsraad over conflicten in Palestina. Hij bracht meer dan een jaar door in de familiebibliotheek in Jeruzalem waar twaalfhonderd manuscripten bewaard worden, de oudste daterend uit de elfde eeuw, tweeduizend 19e eeuwse Arabische boeken en een hele verzameling familiedocumenten. Daaronder ook een brief van Yusuf Diya’, een van zijn vroegere verwanten, voormalig burgemeester van Jeruzalem. Hij schreef aan de leider van zionisten Theodor Herzl dat hij alle begrip had voor het rechtvaardige streven van de zionisten, maar dat hij er rekening mee moest houden dat Palestina al bewoond was en dat die bewoners zich niet vrijwillig zouden laten verdringen. Het lijkt hem ‘pure waanzin’ dat de zionisten Palestina zouden willen overnemen. Yusuf Diya’ schreef dit in 1899. Herzl negeerde zijn waarschuwing die daarna nog vaak genoeg in alle toonaarden te horen is geweest. In het negeren van wat Diya’ al in 1899 aanduidde als de kern van het probleem van het zionisme ligt de oorzaak van de honderdjarige oorlog die zijn nazaat nu in alle details beschreven heeft.
COLUMN - Lodewijk Asscher vindt dat een cartoon van Jos Collignon in De Volkskrant over het antisemitisme in Nederland te ver gaat. De tekening laat een lange arm met davidster zien en een dikke duim met de tekst ‘O-ver-al herlevend antisemitisme’ naast een tv die beelden van Gaza vertoont met daarboven de tekst ‘2 weken onschuldigen bombarderen, 10.000 doden waarionder 4000 kinderen. Asscher schrijft niet terug te willen vallen in oude angsten van zijn familie: ‘Als mijn krant, de Volkskrant, op de dag van de herdenking van de Kristallnacht een spotprent plaatst met de boodschap dat de Joden het antisemitisme zelf verzinnen als onderdeel van de zogenaamde ‘lange arm’ van Israël, dan is een grens bereikt.’
Asscher verwijst naar een bericht in Het Parool waarin staat dat het CIDI een toename van antisemitische incidenten heeft geconstateerd van 818% sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas. Op de website van het CIDI staan enkele pijnlijke voorbeelden. Het CIDI heeft in tien niet nader genoemde gevallen aangifte gedaan, maar geeft verder geen details.’Hoewel we tijdens eerdere conflictperiodes een stijging zagen in het aantal antisemitische incidenten was deze nooit eerder zo significant als nu.’ Kritiek op Israël zou niet meegenomen zijn bij het registreren van de incidenten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
OPINIE - Wat opvalt wanneer gevoelige brandhaarden opvlammen, is hoe onzorgvuldig het taalgebruik wordt. Zo wordt Israël al sinds jaar en dag beschuldigd van een genocide op de Palestijnse bevolking, hoewel die bevolking onder Israëlische bezetting gestaag groeit. Dat valt dan wel de merkwaardigste genocide in de geschiedenis van de mensheid te noemen.
Nu de Israëlische overheid de Gazastrook weer bombardeert in reactie op zo’n beetje de gruwelijkste terreurdaad uit de geschiedenis van het Israëlisch-Palestijnse conflict, zoemt het G-woord weer rond. En niet enkel in de mond van verklaarde tegenstanders van Israël.
De Israëlische historicus Raz Segal noemde de huidige belegering van Gaza onlangs ‘a textbook case of genocide‘. Een casus die de definitie uit de handboeken nauwgezet volgt dus. Segal is niet één van de minsten op dit gebied: hij schreef meerdere boeken over de holocaust in Karpato-Roethenië en geeft leiding aan het masterprogramma voor Holocaust and Genocide Studies aan de Stockton Universiteit in New Jersey.
Segal zoomt daarbij vooral in op de intentie om Gaza van de kaart te vegen, zoals geuit door mediamakers, de bestempeling van Hamas als ‘boosaardig’ door internationale leiders en de afkondiging van de Israëlische minister van defensie Yoav Gallant van een complete afsluiting van de Gazastrook.
Hoe staat Europa tegenover het geweld in Israël/Palestina? Het Europees parlement stemde gisteren voor een motie die ondersteund werd door alle grote partijen. Het parlement veroordeelt het optreden van Hamas, Hezbollah en Iran, erkent het recht van Israël zich te verdedigen en spreekt zijn zorgen uit over de situatie in Gaza. Over de acties van Israël wordt geen expliciete veroordeling uitgesproken. Wel dringt het parlement aan om het internationaal humanitair recht strikt na te leven. ‘Het aanvallen van burgers, waaronder VN-werknemers, medisch personeel en journalisten, en de civiele infrastructuur is een ernstige schending van het internationaal recht.’ In onderscheid met een eerdere versie van de motie van de Europese Volkspartij wil het parlement met deze gezamenlijke motie zijn ‘diepste verdriet en volledige solidariteit uitspreken met de onschuldige slachtoffers aan beide kanten, hun families en dierbaren.’ PvdA en GroenLinks stemden voor de resolutie, maar hadden graag een veel sterkere inzet gezien op het vlottrekken van het vredesproces met als doel een tweestatenoplossing en dus ook het einde van de bezetting van de Palestijnse Gebieden, en per direct zou oproepen tot een staakt-het-vuren, maar deze inzet is volgens hun persbericht helaas gesneuveld tijdens de eindstemming.
Wie is Europa?
Over Henry Kissinger, de beroemde Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, gaat het verhaal dat hij zo’n vijftig jaar geleden eens gevraagd zou hebben: Wie moet ik bellen als ik Europa wil spreken? Het schijnt niet waar te zijn, maar het tekent nog steeds de situatie. Europa is een confederatie van staten. Als de regeringen van die staten het met elkaar eens zijn kun je van een gezamenlijk Europees standpunt spreken. Maar dat is zelden het geval. Meerderheden in het Europarlement hebben zeker zeggingskracht. Maar voor het omzetten van standpunten in wetgeving of andere acties is de instemming nodig van de Europese Raad van regeringsleiders of de Raad van ministers van de lidstaten. De Europese Commissie speelt daarbij als derde partij absoluut een belangrijke rol. Maar Ursula Von der Leyen is geen staatshoofd of premier van de EU. Europa is geen (super)staat. De EU heeft anders dan in de jaren zeventig nu wel een vertegenwoordiger voor buitenlandse betrekkingen. Dat is nu de Spanjaard Josep Borrell. Die kan gebeld worden. Maar hij zal zich dan altijd verstaan met de ministers van Buitenlandse Zaken van de 27 lidstaten.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Als er geen Palestijnse tegenreactie is die de wereld voldoende choqueert, dan wordt de koloniale situatie gewoonlijk genegeerd. Dat is de tragedie, volgens Koenraad Bogaert*.
Noot vooraf: hier gaan we weer. Het ‘conflict’ tussen Israël en Palestina is weer in alle hevigheid losgebarsten. Nieuwswebsites slaan op hol, journalisten rollen over elkaar met de laatste updates, politici en opiniemakers moeten om ter snelst hun statements en reflecties op de wereld loslaten. Iedereen wil zijn zeg doen… moet precies zijn zeg doen. Ik ook dus voor alle duidelijkheid. Maar laat het even bezinken. De nieuwswaardigheid van de frontale aanval van de radicaal-islamistische terreurgroep Hamas is zeer tragisch. Niet alleen vanwege het hoge aantal burgerslachtoffers aan beide kanten, maar ook omdat enkel extreem geweld aan Palestijnse zijde de wereld nog lijkt wakker te schudden.
Het afgelopen jaar was nochtans één van de dodelijkste jaren sinds zeer lange tijd. Het Israëlische leger valt met de regelmaat van de klok Palestijnse steden en vluchtelingenkampen binnen. Er is sinds kort een extreemrechtse regering aan de macht in Israël die openlijk uitkomt voor de verdere annexatie van de overgebleven Palestijnse gebieden. Deze regering geeft kolonisten de vrije baan om nieuwe illegale buitenposten op te zetten en raids te organiseren op Palestijnse steden en dorpen. De kolonisten zelf worden ook geen strobreed in de weg gelegd door het Israëlische leger wanneer ze Palestijnen doden of verminken die hun huizen proberen te verdedigen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
