“Van Lieshout zaagt men planken” gaat een kunsthistorisch spreekwoord worden. Het gebrek aan nuance in de negatieve kritieken die het soms weinig subtiele werk van Atelier Van Lieshout aanvallen, lijken een voorspelbaar ritueel te worden. Is Joep van Lieshout de ‘artiest-provocateur’ of is de toeschouwer happig op zich beledigd voelen?
Meest besproken kunstwerk is de Domestikator, in 2015 nog probleemloos onderdeel van een mini-kunstdorp ‘The Good, the Bad and the Ugly’, op de triënnale in Bochum (Duitsland).
Het gebouwtje, in de vorm van een baasje met zijn/haar hond, werd in 2017 pas wereldbekend toen het Parijse Louvre het kunstwerk weigerde wegens de vermeende pornografische uitstraling en het Centre Pompidou het toen maar overnam.
Vorig jaar was het roemruchte stelletje te zien in Ferrotopia, evenals in Bochum een klein dorp met meerdere gebouwen en installaties, op het NDSM-terrein in Amsterdam. Geen ophef deze keer. Tot de ‘Domestikator’ dit jaar verhuisde naar IJmuiden.
Raadslid Sander Scholts van de lokale partij Forza wil het kunstwerk snel weg hebben en zit ook niet te wachten op Van Lieshout’s ‘Bikinibar’, die ook een plaatsje moet krijgen bij IJmuiden aan Zee. Kijk hier naar de IJmuidense reacties.
Ach ja, die ‘Bikinibar’, ook zo’n bizar gebouwtje, dat in 2009 nog werd bewonderd op ArtZuid in Amsterdam maar in 2014 aanstootgevend bleek voor passerende treinmachinisten, waarop de Keukenhof het kunstwerk uit het zicht haalde van de langs snellende treinen.
Nu gaat dat om kunstwerken die opvallen door een expliciet statement in woord en vorm (Domestikator stelt de hypocriete verhouding tussen mens en dier aan de kaak, de Bikinibar is een rustgevende ontmoetingsplaats voor ouderen), ook een meer abstract werk krijgt voorspelbare, haast obligate kritiek.
Voor het NS-station in Kampen is ‘De onmisbare’ gepland, een sculptuur van Van Lieshout dat de verbinding tussen mens, beweging en vooruitgang symboliseert. Het werk, in de vorm van een moleculenstructuur, is een veel te dure ‘verzameling ballen’, volgens een SGP-raadslid. Hij ziet, evenals zijn collega’s van VVD en GBK, het geld liever besteed aan “bomen of planten, armoede, strooizout, onkruidbestrijding en veiligheid.”
En waar bij de minste kritiek op banken en multinationale bedrijven er wordt geroeptoeterd dat we ze misschien kwijtraken aan het buitenland, zwijgen diezelfde orakels als een bedrijf als Atelier Van Lieshout wordt aangevallen. De kans dat we zijn werk de komende jaren alleen nog in het buitenland kunnen zien lijkt sinds kort levensgroot aanwezig, nu hij succesvol is ontvangen in Amerika.
In het Miami Beach Convention Center Collins Canal Park staan zijn ‘Humanoids’. En na een grote overzichtstentoonstelling in New York, met ruim 30 kunstwerken van de laatste dertig jaar, is één van de blikvangers overgeplaatst naar het Art Omi’s sculpture park en zal daar de komende twee jaar blijven staan. Het gaat om ‘Blast Furnace’.
In de ‘Blast Furnace’, huist de Stam van de Metaalarbeiders, die vergroeid zijn met deze hoogoven. Ze wonen tussen de herrie en het vuil van hun werk. Ze willen niets liever dan terugkeren naar de begindagen van de industriële revolutie.
Provoceren is een kunst die niet iedereen goed beheerst. Joep van Lieshout is een van de betere provocateurs. We zouden als toeschouwer happig moeten zijn eens serieus te kijken naar de vragen die hij stelt bij de relatie tussen mensen en de wereld, de natuur, de techniek en de toekomst.
Het werk van Atelier Van Lieshout zelf bekijken? Virtueel op de website van Atelier Van Lieshout en verder kan het momenteel hier (allen groepstentoonstellingen, dus ook werk van anderen te bewonderen):
Beelden in Leiden – onderdeel van zijn Slave City project (tot 4 augustus)
ArtZuid, waarin in 2009, 2013 en 2107 al eens werk van Van Lieshout was te zien, dit jaar met vier kunstwerken. Amsterdam (tot 15 september)
Vrijplaats bij MIJ, Museum IJsselstein (tot 15 oktober, met op 19 juni thema-avond waar Van Lieshouts ‘Cage’ ter discussie zal staan).
En mocht je buiten de grenzen in de buurt zijn, ga eens naar:
Dysfunctional, Carpenters Workshop Gallery, Biënnale van Venetië, Italië (tot 24 november).
Reacties (5)
“In het Miami Beach Convention Center Collins Canal Park staan zijn ‘Humanoids’” Dat zijn die ballen van Kampen. Als ik die foto van station Kampen Zuid zie zou ik voor willen stellen om het bespaarde geld te steken in extra treinverbindingen weg uit Kampen.
En de raad zelf dan?
@2: Met ruim 53 duizend inwoners (en nog geen 60 duizend) is dat 1288,33 per maand (bron).
Er zijn 31 raadsleden. Bij elkaar verdienen ze dus minder dan het kunstwerk kost. Begrijpen we nu misschien de nijd….
Slapen in een kunstwerk, slapen in een dikke darm, wie wil dat nou niet? Het kan in de Verbeke Foundation. Ik heb alleen toen ik er was, die kans aan me voorbij laten gaan. Dus als je er een keen bent, wees geen Rigo. http://verbekefoundation.com/2017/03/21/joep-van-lieshout-nl-o1963/
Ik vind trouwens de kritiek van de NS machinisten op het beeld Bikinibar langs het spoor erg begrijpelijk. Ik denk dat ze het beeld wel zouden kunnen waarderen, alleen niet daar.