ELDERS - Zondag zijn er in Slovenië parlementsverkiezingen. De voormalige Joegoslavische deelstaat volgt Europese trends. Angst voor vreemdelingen en afkeer van de zittende macht bepalen de stemming meer dan gunstige economische ontwikkelingen.
De laatste polls voorspellen dat de conservatieve partij van Janez Janša SDS zondag de grootste wordt. Op de tweede plaats komt de anti-establishment lijst LMS van Marjan Šarec, voormalig televisiekomiek, nu burgemeester van Kamnik, een plaats in de Sloveense Alpen. Het land stemde tot nu toe in meerderheid links-liberaal, zei journalist Ali Zerdin in een Oostenrijkse krant, ‘maar het zal zich nu niet langer van de buurlanden Hongarije, Oostenrijk en Italië onderscheiden.’
Janez Janša (59) werd na de eerste vrije verkiezingen in het land minister van Defensie en later nog twee keer eerder premier. In 2014 zat hij korte tijd in de gevangenis na een veroordeling wegens corruptie, die later door het Hoogerechtshof ongedaan is gemaakt. Janša is een fan van Orbán. De Hongaarse premier was onlangs de ster op een verkiezingsbijeenkomst van de SDS in Celje. Janša haalde uit naar linkse partijen, die ‘migranten uitnodigen uit volkomen vreemde beschavingen. Wij zullen een einde maken aan een dergelijk anti-Sloveens en anti-Europees beleid.’ Zerdin vindt dat de SDS de Slovenen angst aanjaagt voor een niet bestaand probleem. Er zijn in het land slechts een paar honderd asielaanvragen per jaar, waarvan de meesten worden afgewezen. Hij betwijfelt of Slovenië de weg van Hongarije zal opgaan. Janša een eclecticus die allerlei ideeën omarmt. Hij is illiberaal, economisch is hij neoliberaal.
Een komiek in de politiek
Marjan Šarec (40) is opgeleid als acteur. Hij werkte voor de nationale televisie als komiek en politiek satiricus. In 2010 werd hij gekozen als burgemeester van Kamnik. Vorig jaar verloor hij nipt de presidentsverkiezingen. De vergelijking met zijn Italiaanse confrater Grillo gaat maar ten dele op. Šarec presenteert zich ook wel als de man die de bezem wil halen door de oude politiek. Maar hij gaat voor een sterke staat. Geconfronteerd met vragen over zijn programma vergelijkt hij zijn positie met die van de Franse president Macron. Hij belooft een einde te maken aan stroperige bureaucratische procedures die een economische groei in de weg zitten. Slovenië zit nog altijd met de nasleep van een bankencrisis uit 2013. In ruil voor hulp van de EU zou Slovenië de nationale bank moeten verkopen. Dat is nog altijd niet gebeurd. Šarec is er wel voor, maar wil toch een deel van de aandelen in handen houden. Ook is hij niet voor vergaande privatisering zoals het IMF aanbeveelt. Zijn links-liberale anti-establishment profiel zal een rol bij de formatie van een nieuw kabinet zowel met populistisch rechts als met oud links moeilijk maken.
Herstel niet beloond
De zittende regering wordt niet beloond voor het herstel van de economie na de crisis die het land bijna in Griekse toestanden bracht. Een verzachting van bezuinigingsmaatregelen heeft een golf van stakingen in de publieke sector niet kunnen voorkomen. De coalitie van premier Cerar staat ondanks forse economische groeicijfers en daling van de werkloosheid op verlies. Cerar, de grote winnaar bij de vorige verkiezingen, trad in maart af nadat een rechtbank een streep haalde door de plannen voor een groot spoorwegproject.
Burenruzie
Een nieuwe regering zal te maken krijgen met een nog steeds niet opgelost grensconflict met Kroatië. De toetreding van Kroatië tot de EU is in het verleden enige tijd opgehouden door lidstaat en buurland Slovenië vanwege een conflict over toegang tot de baai van Piran (foto). De EU wist de zaak te sussen met de instelling van een Hof van Arbitrage. Kroatië kon in 2013 lid van de EU worden. Twee jaar later verliet het land het Hof vanwege onenigheid met Slovenië over de gang van zaken. Vorig jaar besliste het Hof ten gunste van Slovenië. Kroatië weigert die uitspraak te erkennen. Daarna liep het conflict weer hoog op. Slovenië is begin dit jaar naar het Europese Hof gestapt. Sommigen sluiten zelfs een gewapend conflict niet uit.
De zaak kwam enkele weken geleden nog even aan bod bij de Europese top over de toetreding van andere voormalige Joegoslavische deelstaten en Albanië tot de EU. De Duitse premier Merkel toonde zich voorzichtig en herinnerde aan het grensconflict tussen Slovenië en Kroatië. Ze wil een herhaling graag voorkomen.
Reacties (28)
Dat zou nog een nagel zijn in de doodskist van het fabeltje dat de EU vrede brengt. (na het Catalonië debacle)
@1: Geen fabeltje. Er is ten eerste gewoon vrede, maar het is juist de trend van anti-EU sentiment, die bijna altijd hand in hand gaat met nationalisme, neo-nazisme en fascisme, die vrede in gevaar brengen.
@1: Is er oorlog in Catalonië? Over fabeltjes gesproken!!
@2: Een trend die juist veroorzaakt wordt door? o ja de EU zelf.
@3: Nee maar het fabeltje dat de EU vrede en een ondeelbaar Europa brengt kan nu echt wel het raam uit hoor.
@2: en @3: De vrede in Europa wordt gehandhaafd door de NAVO en door niks anders, de Eu moet eens stoppen met het pronken met andermans veren.
Zo’n conflict tussen twee buurlanden kan jaren doorsudderen zonder dat er schoten vallen.
Zorgwekkender vind ik die angst voor vreemdelingen die -ook als die nergens op slaat- overal in Europa de uitslag van verkiezingen beïnvloedt. Al jaren. En die angst wordt eerder uitgebuit door politici dan dat er een adequaat antwoord op wordt gevonden. Ze lijken wel doof voor wat er buiten hun glazen stolp gebeurt en de afkeer van de politiek leidt dan ook tot alsmaar lagere opkomstcijfers.
Yasha Mounk, vandaag in Trouw over een van de oorzaken van het populisme, de tot stilstand gekomen welvaarsgroei: “Mensen waren nooit echt heel dol op politici. Maar omdat hun omstandigheden verbeterden gaven ze ze het voordeel van de twijfel. Nu kan de politieke kaste weinig meer voor ze betekenen. Dus denken ze: kom, we gooien wat stront – kijken wat er gebeurt.”
Maar er gebeurt niets…
@4: Ben ik niet met je eens. De EU heeft staten (iets anders dan regio’s!) onderling door allerlei verdragen en de vrijhandel dermate van elkaar afhankelijk gemaakt dat een oorlog van de ene tegen de andere lidstaat nagenoeg uitgesloten is.
@4: ik die dagelijks de blauwhelmen er voor zorgen dat er vrede blijft. Kortom, je blijft nonsens vertellen
@6:
Daar ga je je lelijk op verkijken vroegáh toen de EU alleen nog uit west europa bestond had je gelijk, tegenwoordig zitten er een hoop landen in de EU waarbij dingen als eer zwaarder wegen dan de economie.
West europa snapt nog steeds niet dat als puntje bij paaltje komt oost europa nog steeds geregeerd wordt door emotie en dingen als eer.
@7: Let op mijn woorden, het is de NAVO die de landen in toom houd en niet de EU.
@9: Dat hebben ze op Cyprus gemerkt in 1974.
@6:
Zucht, dat fabeltje weer. Tot 1992 waren het de staten zelf die intergouvermenteel verdragen sloten. Sinds de EU is er stront aan de knikker en botert het steeds minder. De EU, dat is juist de bron van onvrede.
“Hij is illiberaal, economisch is hij neoliberaal.” Liberalen, groenen, conservatieven, sociaal democraten, populisten en nu zelfs illiberalen worden steevast Neoliberaal genoemd door de linke kerk.
Waarmee maar weer eens aangetoond is dat dit een loos containerbegrip is wat naar willekeur op elke politiek richting geplakt kan worden zo lang die niet extreem links is.
@11: De onderlinge afhankelijkheid, en dus het afgenomen risico op gewapende conflicten, is sinds 1992 alleen nog maar verder toegenomen.
@12: Ik denk dat je dit verkeerd leest. Hij maakt maakt volgens mij juist een onderscheid tussen twee verschillende etiketten. Je bezwaar tegen etiketten deel ik.
@4: “Een trend die juist veroorzaakt wordt door? o ja de EU zelf.”
Toch wel een machtig blok, die EU. Veroorzaakt gewoon ook in Rusland, Brazilie, de VS, kortom wereldwijd ook dat nationalisme! Knap.
@12: Zo zijn er meer…. Juist jij zou je daarover moeten stilhouden, want juist jij maakt je er keer op keer schuldig aan.
@11: Waarom deden die staten dat op die manier? Halve waarheden en hele leugens. Er moest eerst een verdrag komen die dit mogelijk maakte.
@15: Je kan niet alle nationalisme wereldwijd aan 1 oorzaak toeschrijven, het nationalisme in de VS heeft hele andere oorzaken dan die in Europa, in Europa is de afkeer van het EU beleid de grote drijvende kracht achter het nationalisme
@17:
Je weet dat samenwerking en integratie elkaar exclusief uitsluiten? Verder iets met de val van de muur enzo… Gewoon hele waarheden en niets anders.
@JANC
Of het nou de EU is, ‘links’, Joden of moslims, rechtse klootzakken hebben altijd wel een smoes om zich schofterig te gedragen, ‘als reactie’. De notie dat ze zelf nare mensen zijn: on-voor-stel-baar!
@20:
Zeg jij? Moet ik een boekje opendoen?
@13:
Dat is jouw logische conclusie wanneer je vasthoudt aan een al vaker weerlegt sprookje. De realiteit is echter dat de EU wankelt als nooit te voren en men die wederzijdse afhankelijkheid/juk bestrijdt. Integratie draagt gigantische risico’s met zich mee, samenwerken een stuk minder. Wel fijn voor je dat je je zo veilig waant.
@21: Omgekeerd kan men ook een boekje opendoen. Iets met olifanten in een porseleinwinkel. Al voor de EU werden zaken geïntegreerd. Nogmaals, halve waarheden, hele leugens.
@23:
Noem eens 1 voorbeeld van EG gerelateerde integratie voor de EU?
@24: afschaffen van importheffingen
@25:
Dat was geen integratie. Jij bent af.
@26: marktintegratie. Jij bent af.
@27:
Weet jij wel wat integratie betekent? Nee hè…