In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: duurzame vis, oplaadbare driewielers, boerende koeien en de herintroductie van de kraanvogel.
Ecologie terugbrengen in de voedselketen: duurzame vis
Op het eerste gezicht lijkt Veta La Palma een natuurreservaat. Het is een gebied van meer dan 110 km2, waarin een netwerk van kleine vijvers en broeklanden onderdak biedt aan 250 diersoorten. In werkelijkheid is het echter een commerciële duurzame viskwekerij.
Jarenlang hebben we zeeën en rivieren leeggevist. Daardoor zijn we steeds meer aangewezen op viskwekerijen. Die hebben als nadeel dat het voer bestaat uit visjes die in het wild gevangen worden en de intensieve teelt het water vervuilt.
De kwekerij, die onderdeel is van het natuurpark Costa Doñana, ziet de vissen slechts als één element in het grotere ecosysteem. Ze hebben er de ruimte en mogen doorgroeien tot ze volwassen zijn. Dioxines en antibiotica zijn uit den boze. Het dieet bestaat uit microalgen en garnaaltjes die in de vijvers terecht komen langs kanalen die met de riviermonding in verbinding staan.
Oplaadbare driewielers
Een derde van de Filippijnse luchtvervuiling wordt veroorzaakt door transport. De 3,5 miljoen felgekleurde driewielers die er rondrijden produceren per jaar 10 miljoen ton kooldioxide. De Asian Development Bank kwam met een voordelige oplossing. De komende tien jaar introduceert zij samen met de overheid 5 miljoen e-trikes, elektrische driewielers.
De e-trikes rijden niet op elektriciteit en stoten 75 procent minder schadelijke stoffen uit dan de verouderde benzinemodellen. Hoewel ze veel duurder zijn in de aanschaf, zijn ze zeer zuinig in het gebruik. Waar een ouderwetse trike per 100 kilometer 6 dollar aan brandstof verbruikt, verbruikt de e-trike 1 dollar aan elektriciteit. Goed nieuws voor de chauffeurs die er hun geld mee verdienen.
Van afval tot grondstof
De 12 miljard herkauwers op aarde stoten per jaar samen 80 miljoen ton methaan uit, bijna 30 procent van de methaanuitstoot die het gevolg is van menselijke activiteit. Methaan is een broeikasgas dat 21 keer zo sterk als kooldioxide. Australië heeft 29 miljoen koeien en is ’s werelds tweede rundvleesexporteur.
Australië is ook een grote wijnproducent. Die wijnbouw produceert jaarlijks 200 000 ton droesem, afval waar men verder weinig mee kan. Daar komt verandering in. Want onderzoekers aan het Ellinbank Research Institute in Victoria ontdekten dat melkkoeien die op een dieet van droesem worden gezet, 20 procent minder methaan opboeren. Dat is te vergelijken met het van de weg halen van 200 000 auto´s. Ook voor de boeren is het goed nieuws: hun kosten voor veevoer zijn veel lager en de melkopbrengst is 5 procent hoger. Bovendien bevat de melk van deze koeien zes keer zoveel linolzuur, dat de kans op kanker, artritis en diabetes verlaagt.
Herintroductie van de kraanvogel
De Euraziatische kraanvogel is een van de grootste en oudste moerasvogels. In Engeland is hij 400 jaar geleden bijna uitgestorven door overbejaging en drooglegging van de moerassen, zijn natuurlijke leefomgeving. De Slimbridge Crane School in Gloucestershire laat de populatie kraanvogels nu weer groeien. Op de school leert men de kraanvogels natuurlijk gedrag aan. Men hoopt dat de iconische kraanvogel de interesse van het publiek voor herstel van de moerasgebieden zal doen groeien.
Sargasso is benieuwd naar uw suggesties om onze milieuproblemen aan te pakken. Kent u mooie initiatieven die meer aandacht verdienen, plaats ze dan in de reactieruimte.
Reacties (12)
Mooi overzicht Johanna, dit zijn van die verhalen waardoor je toch weer wat geloof krijgt in de mens :)
De mens als eerste suicidale diersoort, afgezien van lemmingen ?
De overbevolking van dit planeetje lijkt een taboe te zijn.
En mededelingen als de onderstaande
” Hoewel ze veel duurder zijn in de aanschaf, zijn ze zeer zuinig in het gebruik. Waar een ouderwetse trike per 100 kilometer 6 dollar aan brandstof verbruikt, verbruikt de e-trike 1 dollar aan elektriciteit. Goed nieuws voor de chauffeurs die er hun geld mee verdienen ”
zijn natuurlijk uiterst eenzijdig.
Variabele kosten zijn maar een deel van een kostprijsberekening.
Verder probeerde een reportage over de Toyota Prius aan te tonen dat als je de productiekosten (-vervuiling) meeneemt, die Prius een illusie is.
Ja, variabele kosten zijn slechts een deel van de kostprijsberekening. Daarom schreef ik ook al “Hoewel ze veel duurder zijn in de aanschaf”.
Er was inderdaad een reportage over Toyota Prius, maar de vraag is of die steekhoudend was. Hier vinden ze in ieder geval van niet: http://auto.howstuffworks.com/fuel-efficiency/hybrid-technology/hybrid-cars-cause-pollution3.htm
Bovendien: lagere kosten en minder vervuiling bij de productie zijn niet de belangrijkste overwegingen op de Filipijnen. Want in de informatie onder mijn link kun je bijvoorbeeld ook het volgende lezen:
– De Filipijnen zijn nu sterk afhankelijk van olie-import. Zelf duurzame energie produceren probeert daar iets aan te doen, o.m. met zonne-energie, waterkrachtcentrales en geothermische energie
– Prognoses laten zien dat het energieverbruik in de transportsector met 3,2 procent per jaar groeit. In 2030 is wegtransport verantwoordelijk voor maar liefst 90% van de Filipijnse energiebehoefte in de transportsector. Die sector zorgt daarmee voor een groot deel van de CO2-uitstoot (10 miljoen ton per jaar) en vraag naar brandstof (3 miljard dollar). Als je mijn link volgt, zie je dat men ook nadenkt over oplossingen voor de langere termijn, en tegelijk werkt met aan de korte termijn. OP de korte termijn draagt de introductie van nieuwe technologie sterk bij aan het verlagen van de uitstoot en importafhankelijkheid.
– auto’s worden tot nu toe kant-en-klaar geïmporteerd. Dat betekent hoge transportkosten, vervuiling door dat transport én geen werk op de lokale markt. De e-trikes wil men lokaal assembleren en deels zelf produceren. Dat leidt tot lagere transportkosten voor import en vooral: to werk voor duizenden Filipijnen.
– schonere leefomgeving met name in de steden: de transportsector in de Filipijnen is verantwoordelijk voor 30 procent van de luchtvervuiling, en in de metropool Manilla maar liefst voor 80 procent. Schonere voertuigen zorgt dus al snel voor een betere gezondheid in de steden.
– gebruik van state-of-the-art technologie, onder meer door te kiezen voor lithiumbatterijen (nu de schoonste optie).
Men kiest dus voor oplossingen die op korte termijn soelaas bieden voor de luchtvervuiling, het brandstofprobleem en de importafhankelijkheid. IN de onderliggende documentatie kun je ook lezen dat men ten volle beseft dat er meer moet gebeuren, maar dat tijd en geld kost, en nieuwe nog te ontwikkelen technologie. Mij lijkt dat het beter is dan niks doen.
gebruik van state-of-the-art technologie, onder meer door te kiezen voor lithiumbatterijen (nu de schoonste optie).
Ik neem aan de Philippijnen zelf hun lithium opgraven en daar accu’s van maken.
Klets, natuurlijk.
Lithium behoort, dacht ik, bij de zogenaamde rare earth metals, die helemaal niet zo zeldzaam zijn, alleen een geweldige milieuvervuiling veroorzaken bij het delven en produceren daarvan.
Daarom kwamen al deze metalen uit China, daar doet milieuvervuiling er niet toe als we wat van ze willen, het is natuurlijk anders als Greenpeace weer eens bezig is.
China heeft daar nu genoeg van, daarom heeft een consortium van Duitse bedrijven nu een deal met, ik dacht, Kazachstan, gesloten.
Het land is nog arm en dictatoriaal genoeg om flink vervuild te kunnen worden.
Het is als met uranium, in de VS werd dat alleen gegraven in Indianen reservaten, die mensen zijn toch al lastig, hoe meer er dood gaan, hoe beter.
De USSR deed het net zo, uranium kwam uit het Erzgebirge, toen DDR, het graven er naar kostte, volgens een reportage, 20.000 doden als ik me goed herinner.
Voorlopig zie ik maar één oplossing voor onze afhankelijkheid van olie, meer kolen gaan stoken (daarvoor moeten we natuurlijk van de CO2 hype af), maar vooral, kernfusie realiseren.
Want kolen zijn niet vervuilend?
Over kernfusie meer in de volgende aflevering.
De Filipijnen zien trouwens meer opties dan jij: zonne-energie, waterkracht, geothermische energie bijvoorbeeld.
Leuke voorbeelden die laten zien dat vergroening van de economie mogelijk is. Aan de technologie zal het niet liggen. Nu de politiek nog. Welke gemeente durft het aan te investeren in elektrische brommers voor pizzakoeriers, om maar eens wat te noemen?
Beetje raar om dan die Filippijn erbij te pakken, mensen die sowieso geen cent te makken hebben, en ze dan een prachtige e-trike voor te houden.
De realiteit is dat die brommers en het OV aldaar bestaan uit al 3 x gerecyclede en opgelapte, bij elkaar geraapte onderdelen, waardoor een dergelijke brommer-taxi de chauffeur een fractie kost van een evt nieuwe brommer. (en een waar recycling en hergebruik wonder is)
Een E-trike is dan inderdaad wonderbaarlijk, en misschien in gebruik erg goedkoop, maar per aanschaf het >100 voudige van deze knutsel-frutsel taxi.
Overigens, gezien de huisvesting aldaar. Ik denk niet dat de armoedige wijk, waar deze chauffeurs vandaan komen, de infrastructuur heeft om een aantal van dit soort E-trikes te kunnen opladen, de boel hangt daar aan elkaar met ijzerdraad!
Maarre waarom moet die arme Filippijn dit doen?
Ik werp eventjes een blik uit het raam, en zie dat ook staan; Blik!
In beide straten die ik zie plm 40 Auto’s.
8 voor mensen die inderdaad grotere afstanden per dag afleggen.
14 voor mensen die dagelijks in de stad verblijven. (kleine afstand)
18 die of blijven staan (soms dagenlang) of kortstondig worden gebruikt voor boodschappen/kinderen/luxe/show.
20 auto’s kunnen dus prima vervangen worden door een klein elektrisch karretje. En als je het slim aanpakt kunnen de bewoners die nog delen ook.
Dus zit niet te zeiken over die Filippijn, voor wie het uiteindelijk noodzakelijk is, steek de hand in eigen boezem, weg die 2e (en soms 3e) auto, koop een fiets, en er zijn ook erg leuke 45 KM electrokarretjes (harder kan je toch niet in de stad)
We zijn een samenleving met uiteindelijk voldoende geld om die momenteel duurdere electro-karretjes te kunnen betalen (itt die Filippijn)
Het is natuurlijk zo dat oude slecht onderhouden motoren, vooral twee tact motoren, veel vuil produceren.
Maar ik zie een arm land als de Philippijnen, een VS kolonie, niet in staat te investeren in dure transportmiddelen.
Als je nauwelijks te eten hebt zal luchtverontreiniging je een zorg zijn.
In Katmandoo is het precies hetzelfde, en de ontbossing in Nepal is vreselijk, de westerlingen eisen warme douches.
Dat we hier zelf ook maatregelen zouden kunnen nemen, doet niets af aan de situatie op de Filipijnen. Servetius wijst terecht op de enorme vervuiling, in een eerdere reactie schreef ik al dat ook andere overwegingen een rol spelen.
Een van de belangrijkste overwegingen is energiezekerheid: minder afhankelijk zijn van olie-import, meer duurzame energiebronnen benutten. Ook heel belangrijk is het bieden van economisch perspectief aan inwoners en het verbeteren van hun levensomstandigheden. Precies waar jullie je allebei zorgen om maken.
Uit de stukken die je vindt in mijn link blijkt dat de chauffeurs geen e-trikes hoeven te kopen. Men wil een leaseconstructie gebruiken. Daar is geld voor, omdat de gebruikskosten van de e-trikes veel en veel lager zijn dan die van de oude en veel vervuilender trikes. Ofwel: een chauffeur verdient veel meer en een deel van dat geld betaalt hij maandelijks voor zijn inkomstenbron.
Kan een land als de Filipijnen dat allemaal zelf financieren? Dat lijkt me niet, en wellicht is daarom de Aziatische Ontwikkelingsbank er nauw bij betrokken? Net als het Clear Technology Fund, waaruit men renteloze leningen wil krijgen?
De armere wijken zullen wellicht niet huis-aan-huis elektriciteit hebben, maar waarom zou dat een probleem zijn? Je kunt toch ook op verschillende plekken in de wijk oplaadstations met zonnepanelen neerzetten?
Je kunt Nederland en de Filipijnen niet zonder meer vergelijken. De Filipijnen hebben op dit moment nauwelijks eigen energiebronnen en zijn sterk afhankelijk van de olie-import. Zo importeerden zij in 2010 bijna 9 miljard dollar aan olie, een stijging ten opzichte van 2009 met maar liefst 39 procent. Tweederde van die olie wordt gebruikt in de transportsector, dus het ligt voor de hand dat je daar eerst alternatieven gaat introduceren. Zeker omdat die transportsector ook een grote rol speelt in de luchtvervuiling. De afhankelijkheid van import leidt er ook toe dat de elektriciteitsprijzen extreem hoog zijn. Dat verklaart tegelijk waarom die e-trikes zoveel goedkoper zijn in het gebruik.
Wel ben ik het met jullie eens dat we ook in Nederland veel meer kunnen doen. Dat de energiesector zwaar gesubsidieerd wordt, helpt daar niet echt bij. Het leuke van deze documentaireserie is nu juist dat hij initiatieven van over de hele wereld laat zien om te komen tot andere dan de traditionele oplossingen. En soms komen die initiatieven uit Nederland, zoals in de volgende aflevering. Maar vaak ook niet.
Goed achtergronddocument, dat veel vragen beantwoordt
Dat duurzame visserij en e- trikeproject is inderdaad gebaat bij een hoge olieprijs. Rijke westerse landen zoals Nederland die tot de laatste druppel olie weigeren daadkrachtig te investeren in alternatieven zullen onvermijdelijk het risico lopen te worden weggeblazen/ overlopen door die landen…
U zult uw kinderen van arremoe langs de deuren moeten sturen of als adoptiekinderen af moeten staan aan een Filippijnse weldoener*
*een bonafide reden om geen VVD of PVV te stemmen.