Alleen herverkiezing stelt Obama’s politieke erfenis veilig

Obama’s belangrijkste hervormingen lopen gevaar. Om ze te kunnen behouden is zijn herverkiezing in 2012 niet alleen wenselijk, het is noodzakelijk. Wanneer Obama herkozen wordt, wint hij de sterkst mogelijke bondgenoot voor zijn hervormingsagenda en dus zijn politieke erfenis: tijd.

Met de herovering van het Huis van Afgevaardigden door de Republikeinen, en een Democratische senaatsfactie die verdeeld is tussen liberalen en nerveuze ‘blue dogs‘ (gematigd conservatieve Democraten), ziet Barack Obama zich plotseling geconfronteerd met een vijandig congres. De Republikeinen zullen de anti-Obama trom blijven roeren, al was het maar om de verdeeldheid in eigen gelederen te verdoezelen. Deze strategie zullen zij ongetwijfeld tot aan de volgende presidentiële verkiezingen blijven volgen. Het Republikeinse idee van ‘compromissen sluiten’ is een volledige en onvoorwaardelijke overgave door hun Democratische tegenstanders, wat neerkomt op het helpen terugdraaien van alle hervormingen van Obama.

En dat kunnen ze gevoegelijk vergeten.

En dus zijn de loopgraven weer gegraven. Als een logisch gevolg van de onvermijdelijke woordenstrijd die gaat uitbreken tussen de twee huizen, zal de campagne van de Republikeinen in 2012 waarschijnlijk slechts bestaan uit drie woorden: herroepen, herroepen en nog eens herroepen!

Maar dat is niet slechts campagneretoriek. De Republikeinen willen Obama’s hervormingen écht terugdraaien, en niet alleen maar wat water bij de wijn doen. Als president kan en zal Obama alle voorstellen vetoën die zijn hervormingen ongedaan proberen te maken. Maar om zijn hervormingen wortel te laten schieten in de Amerikaanse samenleving, moet Obama zijn vetorecht zeker tot 2016 blijven inzetten. Tegen die tijd zullen de Amerikanen de positieve effecten ervan hebben gemerkt en zal het terugdraaien ervan waarschijnlijk erg moeilijk en impopulair worden. Tijd speelt hier de Republikeinen niet in de kaart.

Dit maakt de strijd om het Witte Huis voor Obama belangrijker dan ooit. Niet alleen vecht hij voor zijn persoonlijke politieke erfenis, hij zal ook ook de Democratisch troepen moeten aanvoeren in de strijd voor de hervormingen waarvoor ze zo lang hebben geijverd. De herverkiezing van Obama kan niet anders gezien worden als een strijd van de Democraten om hun kernwaarden veilig te stellen.

Obama zal als eerste moeten proberen om de plooien glad te strijken met de verbolgen leiding van zijn eigen partij. Zijn eis aan Democratische congresleden om hem te steunen in deze hervormingen heeft veel kwaad bloed gezet. Het bod dat hij hen deed was simpel maar effectief: steun mijn voorstellen en ik zet me met mijn volle gewicht in tijdens jullie verkiezingscampagnes. Helaas pakte dat voor veel van hen niet goed uit. Democraten uit het Blue Dog kamp, die het toch al moeilijk hadden, kregen in overwegende Republikeinse staten het vuur na aan de schenen. De meeste van hen verloren hun zetel en de Republikeinen wonnen de meeste staten in het Midwesten en Zuiden terug, die ze in 2006 waren kwijtgeraakt.

Daarnaast moet Obama opnieuw bewijzen dat hij verkiezingen kan winnen. Misschien klinkt dit sommigen tamelijk bizar in de oren. We hebben het immers wel over een zwarte man die het presidentschap met een grote overmacht won. Wie zou durven twijfelen aan Obama’s kwaliteiten als campagneleider? Toch zijn de Democraten geschokt over hoe opzichtig het Witte Huis de tusentijdse verkiezingen heeft verprutst.

Gedurende mid-term campagnes fungeert het Witte Huis vooral als een megafoon,  Het zet de grote strategische lijnen uit en bepaalt de overkoepelende campagneboodschap.  Die kwam niet uit de verf en ook de initiator van de hervormingen bleef te veel buiten beeld. Pas in de laatste twee maanden ging Obama op pad om zijn hervormingen uit te venten. Too little, too late. Door te lang te wachten, verloor Obama het contact met zijn achterban. Ondertussen kregen de Republikeinen alle gelegenheid om het nationale debat over de gezondheidszorg, de economie en het begrotingstekort naar hun hand te zetten.

Er staan Obama de komende tijd dus drie serieuze uitdagingen te wachten, en daarnaast moet hij hulp ‘van boven’ inroepen. Allereerst moet hij zijn gespleten partij weer verenigen en de Democraten overtuigen hem weer te volgen. Misschien kan Obama in een tussentijdse verkiezing zijn volle gewicht achter de campagne van een in het oog springende gouverneurskandidaat of senator gooien (en dan hopelijk eentje die een kans maakt om ook te winnen). Daarna moet hij zijn achterban en dan met name de jongeren en onafhankelijke kiezers opnieuw mobiliseren, die de vorige keer zo massaal op hem stemden. Als laatste moet hij de confrontatie aangaan met Republikeinen, en wel nu.

Dat zijn Obama’s uitdagingen. Zijn gebeden zijn uiteraard een privé-kwestie, maar als hij slim is, bidt Obama vooral dat de economie aantrekt.