FACTCHECK - Trouw had deze week een interview met de nieuwe fractievoorzitter van D66 Rob Jetten en met de Europese klimaatspecialist van die partij Gerben Jan Gerbrandy. Gerbrandy maakt in dat interview een enorme misser:
Zelfs als we de beloftes van Parijs netjes uitvoeren, stijgt de zeespiegel deze eeuw zeven tot twaalf meter. Dat is de eeuw die mijn zoon zal meemaken. Hij is tegen het eind van deze eeuw een bejaarde man. Dat is de urgentie.
Er is geen enkele serieuze projectie die ook maar in de buurt komt van 7 tot 12 meter zeespiegelstijging deze eeuw, ook niet in een worst-case scenario, zelfs als er helemaal niets zou worden gedaan om broeikasgasemissies te beperken. Een recent advies aan de Deltacommissaris geeft 3 meter zeespiegelstijging als bovengrens in een scenario met extreme opwarming. Pas een eeuw later zou, in het ergste geval, de stijging in de buurt kunnen komen van de cijfers die Gerbrandy geeft. Bij het halen van de doelstellingen van Parijs is het worst-case scenario 2 meter in 2100.
En wat deed Gerbrandy toen hij op deze enorme fout werd gewezen? Zich verschuilen achter een wetenschapper en “IPCC-lid”.
Heb me bij de 7-12m gebaseerd op presentatie van IPCC-lid prof Pörtner. Ook Hansen heeft gepubliceerd over exponentiële zeespiegelstijging tegenover lineaire obv paleoclimate data. Maar data staan niet in IPCC-rapport, dus had ze beter niet kunnen noemen.
— Gerben-Jan Gerbrandy (@Gerbrandy) December 12, 2018
Wie ons kent weet wat wij in zo’n geval gaan doen: de bron zoeken. Waarschijnlijk hebben we die ook gevonden: een presentatie van Hans Otto Pörtner (die overigens geen zeespiegel-deskundige is, maar onderzoek doet naar mariene ecosystemen) die een zeespiegelstijging laat zien die overeenkomt met wat Gerbrandy zegt. Alleen is dat de zeespiegelstijging op zeer lange termijn, van eeuwen tot millennia. En dus geen verwachting voor de komende eeuw. Pörtner baseert zich op Knutti et al., 2015.
We hebben Gerbrandy in een tweet gewezen op de fout die hij waarschijnlijk heeft gemaakt. Antwoord is tot nu toe uitgebleven.
Als we hier kritiek hebben op politici zijn dat meestal vertegenwoordigers van de (verre) rechterkant van het politieke spectrum. Omdat men daar de grootste moeite lijkt te hebben met het accepteren van de wetenschap over de menselijke invloed op het klimaat. Maar slordige omgang met wetenschappelijke inzichten en conclusies is, zo blijkt maar weer eens, niet gebonden aan één politieke kleur.
Dat een politicus zich eens vergist is geen probleem. Wetenschap is omvangrijk, complex en genuanceerd en dan is een foutje zo gemaakt. Maar dat die politicus zijn fout niet volmondig erkent, maar hem in de schoenen van de wetenschap of van een wetenschapper probeert te schuiven, dat is wel verwijtbaar. En het is slecht voor het vertrouwen in zowel de politiek als in de wetenschap.
Reacties (38)
Goed uitgezocht. Complimenten!
Dus zelfs klimaatspecialisten weten het niet. Hoe kunnen we dan nog verwachten dat ‘het publiek’ het wel weet?
Feitelijk is er dus voor Nederland niet veel aan de hand qua zeespiegelstijging. In het ergste geval 2 meter stijging op een tijdstip dat mijn kinderen niet meer leven. Dat is te overzien met wat gebieden ontruimen.
Het debunken van klimaatonzin, afkomstig van wie dan ook, is altijd een goede zaak. Ook als het om een vergissing mocht gaan.
@2: niet goed gelezen.
Volgens de site van: CU Sea Level Research Group
University of Colorado is de Global Mean Sea Level Time Series (seasonal signals removed) 3,1 mm/Y . Dat geef aan het eind van de eeuw een stijging van ca. 30 cm. Dat kunnen onze zeeweringen makkelijk aan. Het is natuurlijk mogelijk dat we dan meer en zwaardere stormen krijgen maar in dat geval kunnen we de zeeweringen makkelijk nog een paar meter hoger en 10-tallen meters breder maken. Voor ons land geen probleem misschien elders wel maar dat is niet onze zorg hoewel we onze knowhow heel goed kunnen exporteren naar landen die er minder goed in zijn.
@4
Er staat altijd meer niet dan wel. De doelstellingen van Parijs zullen niet gehaald worden, dus dan ligt iedere, mogelijke zeespiegelstijging binnen bereik.
Maar waarom het belangrijk is wat iemand voor mening heeft over de klimaatverandering ontgaat mij dan weer. Geen van de Sargasso leden is in 2100 aanwezig om de zeespiegelstijging (of daling) te checken. Iedere bewering kan waar of onwaar zijn.
@6: Nog altijd niet goed gelezen.
@7.
Typisch Lutine, als hij het fout heeft, gaat hij dat niet erkennen, maar gaat hij als vanzelf van alles erbij halen. Zelfs de leden van Sargasso worden opgevoerd om zijn mening te ondersteunen. Terwijl dat volkomen irrelevant is, omdat hij zijn eerste reactie niet kan onderbouwen.
@2
In het ergste geval 2 meter op basis van zaken die we nu ab-so-luut zeker weten. Het addertje onder het gras is dat het IPCC extreem voorzichtig is en alles waar maar een beetje twijfel aan kleeft nog even niet meeneemt. Helaas zijn dat vrijwel altijd zaken die de problemen versnellen en elkaar versterken. En soms niet zo’n beetje ook. Daarom komt er bij ieder nieuw IPCC-rapport weer meer zeespiegelstijging bij. Er gaat nooit wat af. En het wordt altijd weer als verrassing gebracht. Goh smeltwater laat gletsjers sneller stromen. Goh er zit methaangas in permafrost. Verbazing alom.
En wat gebieden ontruimen… je weet dat we ongeveer 10 keer de oppervlakte van Nederland in het buitenland in gebruik hebben voor onze voedselvoorziening? Nederland is wat dat betreft extreem kwetsbaar. 2 meter is niet te overzien; 2 meter is een garantie voor burgeroorlog, wereldoorlog en hongersnood. Qua verzilting is de 30cm die @5 even lineair extrapoleert al een enorm probleem. En dan heb ik het niet eens over de temperatuur; tegen 2100 zal die vrijwel zeker meerdere graden gestegen zijn en is de wereld sowieso praktisch onherkenbaar. En dat alles nog grotendeels onder de aanname dat we CO2-uitstoot een halt toe weten te roepen. Daar valt ook nog geen drol van te merken.
Het lijkt me verstandig om de projecties van het IPCC goed te duiden; die zijn vanwege het politieke klimaat namelijk extreem conservatief. Of, zoals ene Greg Holland zei: “(…) the truth lies somewhere between IPCC and Jim.” en met Jim bedoelt ie dit paper: https://www.atmos-chem-phys-discuss.net/15/20059/2015/acpd-15-20059-2015.pdf
En dat was 2015. In 2022 mag u daar een update van het IPCC over verwachten…
@9
Ik hecht dan ook niet al te veel waarde aan die voorspellingen. Maar uit de afwezigheid van tekenen om laag gelegen gebieden te ontruimen kan ik afleiden dat men zeespiegelstijging (of daling) niet al te serieus neemt.
Tegen 2100 zal onze wereld inderdaad onherkenbaar zijn, want alleen focussen op zeespiegelstijging is al een simplificatie op zich. Het kan me niet zo veel schelen ook. Massasterfte onder mensen is weer goed voor het andere leven.
@10.
Eerst heeft hij het over zijn kinderen, en nu kan het hem niets meer schelen.
Nee, je onzin hier opschrijven en niet gecorrigeerd willen worden, dat is Lutine ten voeten uit.
@5
Zoals ik je ook al in reactie op een vergelijkbaar verhaal van je op ons blog duidelijk probeerde te maken:
Er is maar bar weinig reden om aan te nemen dat je de trend van de afgelopen decennia zomaar door kunt trekken naar de toekomst. Het lijkt me dus niet verstandig om alleen op die trend af te gaan.
Begrijp je dat niet of interesseert het je niet? Of heb je een andere reden om hier weer min of meer hetzelfde verhaal op te hangen?
@10: waar hecht je wel waarde aan? Kennelijk niet aan veel, gezien je reacties.
@9:
We weten alleen absoluut zeker dat we de toekomst niet kunnen voorspellen.
Die stijging van 2 meter is gebaseerd op het RPC8.5-emissiescenario. Diverse deskundigen stellen dat dat scenario onrealistisch is.
In het RPC8.5-emissiescenario wordt de totale winbare hoeveelheid steenkool geschat op 3500 Gt. Diverse steenkool-experts schatten die hoeveelheid op 700 tot 1163 Gt.
Die 2 meter zeespiegelstijging is ook gebaseerd op de meest extreme runs van de klimaatmodellen. We weten niet eens of die modellen de komende 30 jaar goed kunnen voorspellen, laat staan de komende 100 jaar.
We weten ook niet of het klimaat onverwachte negatieve feedbacks kent, zoals een toename van sneeuwval in hooggelegen gebieden. Het zou zomaar kunnen dat het opwarmen van het zeewater leidt to meer sneeuwval op het Noordelijk Halfrond. Zelfs zoveel sneeuwval dat die in de zomermaanden niet geheel wegsmelt.
Wat weet je nu eigenlijk ab-so-luut zeker?
@14
Inderdaad. Daarom staat er ook “in het ergste geval”.
Onjuist. Volgens Deltares is 2 meter een worst-case scenario bij RCP4.5.
Bullshit. De twee meter is vooral gebaseerd op het worst-case scenario voor het instabiel worden van delen van de ijskap op Antarctica. Maar wel bij de gemiddelde opwarming volgens RCP4.5.
En we weten net zo min of er onverwachte positieve feedbacks zijn. Wie bereid is zijn hersens te gebruiken neemt de volledige onzekerheid mee in de afweging van risico’s. In plaats van er maar blind op te gokken dat het allemaal wel mee zal vallen.
@13
De toekomst is niet voorspelbaar. Het enige wat we weten is dat het klimaat aan het veranderen is. En dat de oorzaak bij de mens ligt. Laten we wel zijn, dit bericht is totaal niet ter zake doende. Wie kan het nou wat schelen dat ene Gerben Jan Gerbrandy een enorme misser maakt over voorspellingen die niet uit gaan komen? Het is hetzelfde als de weerman verkeerd citeren.
Dit gaat zo ontzettend nergens over. Maar jij schijnt het serieus te nemen.
@16: klok, klepel
@15:
Bedankt voor de correctie. Je hebt gelijk.
Maar ja, worst-case-scenario, he. Dat is niet waarschijnlijk en niet iets dat we ab-so-luut zeker weten., zoals coooomz in #9 beweert.
Ik acht het RCP4.5-emissiescenario overigens ook onrealistisch, gezien het dalende steenkoolverbruik in China en in de VS, de twee grootste steenkoolverbruikers ter wereld.
Voor geïnteresseerden een lezing van David Rutledge over de winbare steenkoolreserves en de mogelijke gevolgen voor het klimaat.
@17
Ja, jij weet alles. Je schrijft alleen niks.
Vraag van een leek:
wordt de zee/oceaan uiteindelijk ook minder zout dan? En wat doet dat met zeeleven?
@19.
Jij weet niets, en je schrijft van alles. Een en al vooroordelen. Natte vinger werk. Is niet erg hoor Lutine, als dat goed therapeutisch voor je is, moet je dat vooral doen, maar niet hier aub.
@15: overigens schat het IPCC de zeespiegelstijging voor het RPC4.5-scenario op maximaal 63 cm.
Met deze slotzin ben ik het helemaal eens.
@18: “Maar ja, worst-case-scenario, he. Dat is niet waarschijnlijk en niet iets dat we ab-so-luut zeker weten., zoals coooomz in #9 beweert.”
hmmm, pakken we #9 erbij:
“In het ergste geval 2 meter op basis van zaken die we nu ab-so-luut zeker weten.”
Worst case, hoe vertaal jij dat dan?
@20
Dat lijkt me wel. Maar wel maar een heel klein beetje, omdat de hoeveelheid water in de oceaan ook weer niet zo veel toeneemt. Dus het effect op zeeleven zal verwaarloosbaar zijn, zeker ten opzichte van de effecten van opwarming en verzuring van de oceaan.
@22
Gewoon even lezen wat er staat. IPCC geeft een “likely range” en dat is iets anders dan een worst case scenario. Bovendien zegt het IPCC expliciet dat de stijging hoger uit zou kunnen vallen als gevolg van instabiliteit van delen van de ijskap op Antarctica.
@18 Hans Verbeek
Wat denk je dat ie precies beweert? En waar dan precies? Alvast dank voor de toelichting.
@24:
Niet mee eens. Ik definieer de bovengrens van het likely range als het “worst-case-scenario”.
Het staat iedereen vrij om de bovengrens van de “likely range” nog eens met een factor 3 vermenigvuldigen en dat definiëren tot een eigen persoonlijke worst-case-scenario.
Van “ab-so-luut zeker weten” is in geen van beide gevallen sprake.
@25: het worst-case scenario is niet alleen onwaarschijnlijk maar in dit geval volkomen onrealistisch, coooomz.
Ik kan me voorstellen dat jij en anderen vasthouden aan de RCP’s, die het IPCC in haar bijbels heeft opgenomen en dat je daardoor niet meer openstaat voor de inzichten van anderen.
Maar ik wijs je er wel op dat het RCP2.6-scenario het enige realistische scenario in de publicaties van het IPCC is.
Een nadere toelichting:
– de winbare reserves aan steenkool en aardolie worden sterk overschat
– de mondiale steenkoolproduktie piekte in 2013 en is aan het dalen
– de wereldeconomie kan nauwelijks meer groeien, dus het verbruik van fossiele brandstoffen kan nauwelijks meer groeien
@12: Men dient in de eerste plaats uit te gaan van de feiten verzamelt door instanties die zich hier specifiek met bezig houden. Alleen als je goede reden hebt om aan te nemen dat die data om een of andere reden niet deugt ga je op zoek naar andere data. Wetenschap dient primair op feiten te berusten en pas secundair op speculatie.
@26
Wat jij definieert is niet relevant. Het gaat erom wat mensen doen die er wel over hebben nagedacht. De “likely range” in IPCC staat voor een 66% waarschijnlijkheidsinterval. De overschrijdingskans is veel te groot om van een worst-case scenario te spreken. Bovendien negeer je het andere punt waar ik je op wijs: het IPCC zegt expliciet dat de mogelijkheid dat delen van de ijskap op Antarctica instabiel worden niet is meegenomen in de cijfers.
@27
Ik zeg helemaal niet dat data niet deugen. Ik wijs je er op dat er bar weinig reden is om aan te nemen dat je de waargenomen trend zomaar door kunt trekken naar de toekomst.
Als een kip zonder kop een waargenomen trend doortrekken naar de toekomst is pure speculatie. Die niet berust op feiten.
@28:
Hee, ik hoor ook bij die groep, net zo goed als jij.
@29
Je maakt toch vooral de indruk steeds de kortste weg naar de door jou gewenste uitkomst te nemen.
En verder pretendeer ik helemaal niet zo veel diepe gedachten te hebben over dit onderwerp. Ik probeer vooral de gedachten van anderen te begrijpen, die zich er beroepsmatig mee bezighouden.
@30:
Helaas hebben die mensen er ook nog andere economische belangen bij.
@31:
Over wie heb je het en wat is hun “andere” belang dan? Je wilt toch niet beweren dat wetenschappers het om het geld te doen is?
@32: Hans Verbeek komt om diezelfde reden niet bij de dokter, bij de fietsenmaker, de loodgieter, dakdekker, bankfiliaal en ga zo maar door. Hij is wel zo consequent en vaardig om alles zelf te kunnen ook al lijkt hij hier af en toe wat minder dan dat…
@2 Dit noemen we nu de drogreden van de ambiguïteit. Het woord ‘klimaatspecialist’ heeft in het stuk waarop wordt gereageerd een specifieke betekenis, namelijk een Europees politicus die zich voor een politieke partij verdiept in een specifiek thema.
In de comment is dit meerduidig, want is niet duidelijk over wat voor soort klimaatspecialisten het gaat. Voor hetzelfde geld gaat het over wetenschappers die zich in het klimaat hebben verdiept.
Verder bestaat de eerste veronderstelling al uit een non-sequitur:
Uit het loutere gegeven dat Gerbrandy (Europarlementariër namens D66 met klimaat in z’n portefeuille) een miskleun maakt doordat hij een klimaatwetenschapper verkeerd begrijpt, volgt niet dat “zelfs klimaatspecialisten ‘het’ niet weten” (en wat is ‘het’ dan? Ga terug naar: drogreden van de ambiguïteit).
Ergens is het natuurlijk wel knap: zoveel drogredenen op elkaar stapelen in slechts twee zinnetjes. Maar voegt het ook inhoudelijk wat toe? Antwoord: neen, het leidt enkel af, zoals in bovenstaand draadje wel blijkt.
Er zijn duizend-en-één manieren om te trollen, dat blijkt wel weer…
@31
We kennen je niveau. Als het zo uitkomt is er altijd wel een reden om iemand verdacht te maken. Een puntgaaf voorbeeld van wat ik eerder zei: je neemt altijd de kortste weg naar de door jou gewenste uitkomst.
@34: bedankt! Nu kan ik die opmerking plaatsen. Ik las het als wetenschapper, voor wat het waard is.
@35:
Dat is wat me nu wel opvalt en wat ik eerlijk gezegd ook behoorlijk laag bij de grond vind. Hans Verbeek is iemand die vaak iets impliceert en als anderen die impliciete beweringen uitwerken, dan komt van hem altijd het verwijt dat mensen hem geen woorden in de mond moeten leggen. Hoe kan diezelfde HV dan wel, en dit keer zonder enig bewijs, wetenschappers verdacht maken?!
Omdat het makkelijk is, omdat ze ‘anoniem’ zijn als groep? Laf.
@2: het publiek hoeft alleen maar te begrijpen:
– dat er een flinke kans is dat het klimaat verandert
en
– dat zo’n verandering erg vervelend uit kan pakken.
Hoe dan ook besparen we geld als we minder brandstof verstoken.
(anders komt dat geld terecht bij homo-haters als Poetin of Saoedi-arabië.)