RECENSIE - Er zat een man met gevaarlijke ideeën aan tafel bij Janine Abbring in de zesde en laatste aflevering van Zomergasten 2022: psychiater en traumaspecialist Bessel van der Kolk. Die gevaarlijke ideeën betroffen de theorie dat je met een beetje hulp (van een therapeut of van psychedelische drugs) verdrongen traumatische herinneringen naar boven kan halen.
Volgens dit ingezonden opiniestuk in De Volkskrant van twee rechtspsychologen en een universitair hoofddocent van de VU, is het geloof van het bestaan van verdringing ronduit gevaarlijk, vooral als het opduikt in de rechtbank of in de psychologische behandelkamer. Volgens het artikel heeft wetenschappelijk onderzoek meerdere malen aangetoond dat therapeuten die geloven in het bestaan van verdringing, hun patiënten ertoe kunnen aanzetten zich gebeurtenissen te herinneren die nooit hebben plaatsgevonden.
Janine Abbring noemde het een welles-nietesdiscussie. Van der Kolk noemde het onzin. Hij had eigenlijk twee argumenten om zichzelf te verdedigen.
Het eerste was: mijn criticasters hebben zich nooit in trauma verdiept. En zeker niet zoveel en zo intensief als ik. Een kleine twintig jaar geleden was Van der Kolk als deskundige betrokken bij rechtszaken rond het kindermisbruik van de katholieke kerk. Van der Kolk probeerde de kritiek tegen zijn ideeën te framen als een poging van de katholieke kerk om verdringing in diskrediet te brengen. Dat de wetenschap zou hebben bewezen dat verdringing onzin is, wuifde hij weg. Dat soort wetenschappers was niet werkelijk geïnteresseerd in wat hij te zeggen had.
Het tweede argument was: het is heel moeilijk om mensen ervaringen aan te praten. “De meeste mensen willen van hun ouders houden”, zei hij. Dus waarom zou je je ellende willen herinneren? Nou, om een verhaal te hebben bijvoorbeeld, lijkt mij. Alsof het een kwestie van willen is. Want ook al wil je graag van je ouders houden (en wil je dat je ouders van jou houden), er zijn genoeg mensen die hun ouders haten. En als je dan met jezelf in de knoop zit, kan het volgens mij best aantrekkelijk zijn om te bedenken dat je bijvoorbeeld als klein kind bent misbruikt.
“Kon ik mensen maar dingen aanpraten”, zie Van der Kolk. Niet veel later zagen we in een fragment met Van der Kolk himself hoe hij een vrouw liet ervaren om liefdevolle in plaats van afstandelijke ouders te hebben. Tijdens een zogenaamde psychodramasessie koos de vrouw twee sessiegenoten uit die haar ideale vader en moeder speelden. We zagen daar toch duidelijk dat je als therapeut wel degelijk een situatie kan creëren waarin een patiënt een werkelijkheid ervaart die niet heeft plaatsgevonden.
In het verlengde daarvan lag het fragment over jongeren die door Shakespeare te spelen in de huid van iemand anders kruipen. Meisjes switchen van gender en voelen hoe het is om gehoord te worden. Jongens worden gedwongen hun kwetsbaarheid te tonen. “Je laat mensen dingen ervaren die ze nooit hebben ervaren”, zei Van der Kolk. Daar kun je op terugvallen in het dagelijks leven. Waarom zou dat zo anders zijn dan een herinnering op te roepen die niet heeft plaatsgevonden?
Het verschil zit ‘m denk ik in het verschil tussen herinnering en ervaring. De herinnering is geestelijk en de ervaring lichamelijk. Maar laat me in het verlengde hiervan nog wel even Harry Mulisch citeren die eerder in de uitzending te zien was in een fragment over De Aanslag. De aanslag in dat boek heeft Mulisch verzonnen. Die verzonnen aanslag vindt plaats aan de rand van Haarlem, voor een huis dat wel echt bestond. Veel lezers van De Aanslag hebben het huis ook bezocht en lijken dan te denken dat de aanslag daar daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Ook al wordt het huis in het boek in as gelegd. Wanneer de interviewer daarnaar vraagt, zegt Mulisch: “De verbeelding is sterker dan de herinnering die werkelijk gebeurd is.”
Direct na dit fragment zegt Van der Kolk dat Mulisch de werkelijkheid met dit citaat te kort doet. “Mulisch zegt: het is allemaal verzonnen. Maar het is niet allemaal verzonnen. Al die dingen zijn gebeurd”, zegt hij. Ik neem aan dat Van der Kolk het overdrachtelijke bedoelde. Het verzonnen trauma van de verzonnen hoofdpersoon staat symbool voor de echte trauma’s van echte mensen. Maar toch, door te zeggen dat al die dingen niet zijn verzonnen nadat Mulisch net heeft verteld dat hij iets heeft verzonnen, vond ik tekenend.
Ondanks de tegenstrijdigheden, lukte het Janine Abbring niet om het Bessel van der Kolk moeilijk te maken. Ik kan het haar eerlijk gezegd niet kwalijk nemen. Van der Kolk was duidelijk niet het soort man dat bereid is om op tv aan zijn eigen ideeën te gaan twijfelen. Hij vergeleek de kritiek die hij kreeg en de haat die daarmee gepaard ging met de manier waarop ze in Rusland hun best doen om Oekraïeners zwart te maken. Fake news noemde hij het. “Wie zijn deze mensen die zo bang zijn voor de werkelijkheid?”, zei hij. Janine Abbring vroeg nog naar het wetenschappelijk bewijs van zijn theorieën. “Zoek maar op”, zei hij.
Hoewel ik mezelf eerder reken tot de aanhangers van juffrouw Loftus en zo mijn twijfels heb over het gebrek aan twijfel bij Van der Kolk, vond ik het toch een bijzonder kijkenswaardige avond. Zijn voorbeelden over de manier waarop het lichaam met trauma omgaat en op welke manieren je mensen met traumatische ervaringen kan behandelen, vond ik vaak wel overtuigend, ook al noemde Van der Kolk het magie. Hoe trauma in het lichaam gaat zitten, hoe je vlucht in alles waarop je wél controle hebt en hoe MDMA je kan helpen om afstand te nemen en daarmee met compassie naar jezelf te kijken… ik kreeg bijna zin om het zelf eens te proberen. Helaas heb ik geen trauma. Zelfs geen verdrongen trauma.
Er zat verder nog een mooie boodschap verstopt in de avond: zoek de connectie. Het ergste aan een trauma is vaak niet de traumatische gebeurtenis zelf, maar de eenzaamheid die je, bewust of onbewust, ervaart omdat je het met niemand kan delen. In een fragment over de waarheids- en verzoeningscommissie van Zuid-Afrika zagen we hoe Desmond Tutu begon te huilen toen een getuigenis hem te veel werd. Daarna zagen we hem met de getuigen dansen. “De helende kracht van de community”, noemde Van der Kolk dat. Hij vond Tutu de beste traumatherapeut die hij heeft ontmoet.
Janine Abbring kreeg het zelf ook nog even te kwaad, toen ze bedacht wat voor een geweldige vader ze toch had. Althans, dat zei ze. Maar even later kwam de aap uit de mouw en begrepen we hoe we die tranen daadwerkelijk moesten interpreteren: dit was haar laatste aflevering Zomergasten ooit. Ze komt niet meer terug als presentator. Janine deed haar laarsjes uit en samen met Bessel stapte ze van de camper af het water in.
We Shall Overcome, zong Joan Baez.
Reacties (38)
Nou ja, als je ervan overtuigd dat mensen herinneringen aangepraat kunnen krijgen, dan kun je niet anders dan toegeven dat verdrongen herinneringen wél bestaan. Een aangeprate herinnering moet immers ook de herinnering van wat er op dat moment werkelijk heeft plaatsgevonden hebben verdrongen. Een verdrongen herinnering is dus een noodzakelijke voorwaarde voor een aangeprate herinnering.
Ons geheugen is geen harde schijf. Een nieuwe herinnering hoeft niet noodzakelijkerwijs een oude te verdringen.
Maar daar gaat de discussie natuurlijk helemaal niet over. Het is overduidelijk dat we continue herinneringen verliezen. De discussie gaat erover of verdrongen/verloren herinneringen de oorzaak kunnen zijn van reële psychische problemen en vervolgens door middel van therapie waarheidsgetrouw kunnen worden opgeroepen.
Als er in werkelijkheid niets bijzonders heeft plaatsgevonden is er ook geen gebeurtenis in het geheugen aangemaakt.
Er hoeft dan ook niets verdrongen te worden. Een aangeprate herinnering is dan slechts een toevoeging.
Heel weinig herinneringen hebben een “datumstempel” in het geheugen.
Prachtige tv met een zeer gefocust onderwerp. Deze man heeft lang onderzoek gedaan naar iets wat in de nabije toekomst nog veel meer aandacht zal krijgen. Vooral, en daar ben ik van overtuigd, door al het verscholen leed, waar het werkelijke bestaan er van door tegenkrachten wordt ontkend of ontkracht om wat voor reden dan ook. Ik verwijs graag naar de vooruitgang welke in relatief korte tijd al gedaan is. En zich zal blijven ontwarren. Vooral ook het leed door kindermishandeling veroorzaakte in versterkte machtpositie situaties van toen en nu. 10 of 15 jaar geleden krantvullend nieuws en evenzeer opnieuw ontkend door tegenkrachten om dubieuze redenen en andere belangen. Die hebben blijvend ongelijk zal ook blijken als de wetenschap het hoe en waarom van trauma’s en verwerking beter kan duiden, er is idd veel wat wij nog niet snappen. Het zou al helpen om de symptonen te erkennen en vooral dat wat al momenteel behulpzaam is hierin. In de ontkenning schieten helpt de vele slachtoffers niet. Ook de vele verborgenen die niet in de krant hebben gestaan. Voor mij persoonlijk was het een zeer interessante tv ervaring. Ben veel over mijn eigen situatie te weten gekomen. Niet door zaken voor kennis aan te nemen, maar door mezelf de juiste vragen te stellen na herkenning van situaties. Deze materie gaat nog vele ogen openen en nog veel mensen helpen. Prachtige gewaarwording deze avond. Eindelijk tv waarvoor het ook bedoeld kan zijn. Individuele ontwikkeling vast ook in veelvoud beleefd. En niet in cijfers te vangen.
Hij was vaak niet te verstaan. Mompelde veel in zichzelf. Iemand die zelf zwaar gefrustreerd leek. Zijn commentaar op zijn keuze filmpjes sloegen net de spijker mis. Een zeer onaangename man die perse zijn gelijk wilde .
Ben het helemaal niet met je eens. Verstond hem goed. Hij leek me totaal niet gefrustreerd.
Zijn commentaar op de keuzefilmpjes vond ik verhelderend voor ons als leek. Een aangename man. Zeker geen betweter. En als hij al dan zo mocht overkomen, dan heeft hij daar alle recht toe: 40 jaar onderzoek dag in dag uit. Chapeau!
Hij is oud en daarom misschien slecht verstaanbaar. Beetje star. Maar minder dankzij de mdma begreep ik.
Wat een geweldig programma is dit (zomergasten) toch. Er zaten m.i. gisteren twee kwetsbare mensen aan tafel, en wat is er nou fijner en eerlijker dan dat ze ook nog tekortkomingen leken te hebben? Dat is weer eens iets anders dan dat gezeik van mensen die alles lijken te weten, zoals ook uit sommig commentaar blijkt.
Voor mij is er geen enkele twijfel: mensen worden mede gemaakt door hun omgeving, en als dat op traumatische wijze gebeurt kun je dat bijna in hun manier van lopen al zien. Men wordt wat men verneemt uit de commentaren van of ervaringen met anderen. Het is de barst in de spiegel waarnaar we kijken en waarmee we ons vereenzelvigen.
En het commentaar van betweters is lachwekkend, zoals wel vaker het geval is. Ga maar lekker Forum stemmen.
“gezeik¨, “betweters”, “lachwekkend”, “Forum stemmen”, …
Voor iemand die een hekel heeft aan “mensen die alles lijken te weten” ben je vrij uitgesproken over mensen die het niet helemaal met je eens zijn.
Geachte mevrouw SPAM,
Breek me de bek niet open, zou ik willen schrijven.
U heeft gelijk als u constateert dat ik soms de behoefte voel me uit te spreken, zeker als het gaat om muggenvangers die elke mening nalopen op taal- en/of andere aanwijsbare fouten die ze dan netjes genummerd en van een strikje (of vlaggetje) voorzien in hun eigen mailbox vermelden. Het zal ongetwijfeld meer mensen opgevallen zijn dat dergelijke reacties meestal weinig nieuws te melden hebben, een mening die mijns inziens gestaafd lijkt te worden door de hoeveelheid opgestoken duimpjes die juist mijn uitgesprokenheid (een woord dat wellicht niet in van Dale voor komt) verwelkomd hebben.
De muggenzifters lijken zich de laatste jaren ernstig bezig te hebben gehouden met zich te vermenigvuldigen. U kunt er dagelijks tientallen op tv in actie zien. Er lijkt een grote behoefte te bestaan aan een wat minder gladgestreken mening dan die van de talloze schoolmeesters die voornamelijk zichzelf herhalen.
U heeft ook gelijk als u uit mijn reactie denkt te mogen opmaken dat ik me erger aan scherpslijpers die uiteindelijk zelf niets te zeggen hebben. Zelfkennis is hen vaak niet gegeven, terwijl ik zelf meer kritiek op mijn eigen stukjes heb dan menigeen vermoedt. Zo uitgesproken als u denkt dat ik ben, ben ik namelijk niet. Ook in dat opzicht voel ik me verwant met van der Kolk (waar het uiteindelijk om ging).
Het kan allebei: mensen valt van alles wijs te maken. En mensen kunnen herinneringen verdringen. Wat je dus oprakelt kan waar zijn en verzinsel. Het gaat er om wat je als last ervaart: als je daar een probleem door ervaart miet je er van af, of het nu verzonnen is of niet. Maar wanneer er een dader aan verbonden wordt is dat een ander verhaal. Die dient alleen op basis van feiten te worden veroordeeld.
Maar Bas als het verhaal nu eens niet waar is, en je beschuldigd iemand van misbruik dan ontstaat er toch een groot probleem. Hoe nu verder met elkaar?
Beste Rob, ik spring er even tussen.
Je vraagt naar wat Bas in zijn laatste zin al schreef: “wanneer er een dader aan verbonden wordt is dat een ander verhaal. Die dient alleen op basis van feiten te worden veroordeeld.“
Dat weet en begrijp ik P.J maar dit gebeurd in de praktijk vaak. Er staat een enorm conflict tussen beide mensen. En wat dan?
Het slachtoffer, dat mogelijk aangepraat is dat die misbruikt is, is doorgaans zo opgelucht dat er nu eindelijk na al die jaren een verklaring is voor diens depressies of lichamelijke klachten, dat die de verklaring uitgebreid gaat rondbazuinen. En doorgaans is de misbruiker een familielid. Dan is dat familielid minimaal zwaar beschadigd zonder bewijs, zonder feiten, zonder rechterlijke veroordeling.
@Frank789: Het is fijn als een patiënt verlichting en opluchting ervaart bij een behandeling. Erkenning is erg belangrijk als patiënten lang niet gezien zijn en hun klachten niet serieus werden genomen.
Het uiten van allemaal beschuldigingen zonder bewijs is een heel ander verhaal.
Behandeling is er om de patiënt beter te laten voelen. Zonder dat daar anderen naar beneden gehaald worden. Idealiter.
Verlichting en opluchting zijn natuurlijk fijn.
Maar als daarvoor nodig is dat iemand “hervonden” herinneringen rondvertelt, is de therapie een medicijn met ernstige bijwerkingen.
En die bijwerkingen treffen (ook) anderen dan de patiënt.
Griet op de Beeck werd even genoemd. Als ik het me goed herinner had ze geen echte herinneringen maar afgeleide conclusies dat het wel gebeurd moest zijn?
Zo kan je het ook zeggen. Ik vond het vooral een vervelende man. Heel gevaarlijk leek de uitzending me nu dan ook weer niet. Het barst in de wereld van de psychologie van de mensen met wetenschappelijk dubieuze, matig onderbouwde, of zelfs weerlegde theorieën. Met zijn overduidelijk degelijke wetenschappelijke achtergrond weet van der Kolk nog netjes binnen de grenzen van het niet onredelijke te blijven. Baat het niet, dan schaadt het niet. En als er mensen zijn die zich door zijn therapieën geholpen voelen, wie ben ik dan om ze die te willen ontnemen.
Storender dan zijn theorieën, vond ik zijn houding tegenover zijn wetenschappelijke tegenstanders. Die worden ervan beschuldigd om met de katholieke kerk (en de rechterlijke macht) samen te spannen om kindermisbruik te verbergen en worden ervan beschuldigd een fake news campagne te voeren die in walgelijkheid niet onder doet voor die van Putin.
De gekozen fragmenten vond ik weinig boeiend. Ze leken uitgekozen zoals mensen plaatjes uitkies bij een Powerpoint-presentatie voor hun werk. Als visuele versiering om een beetje variatie in je verder wat saaie verhaal te brengen. Ze dienden vooral als kapstokjes om zijn eigen verhaal aan op te hangen. Ik had voortdurend het gevoel dat ik naar fragmenten zat te kijken die hij al jaren in zijn colleges gebruikt.
Ik vond het vooral typerend dat hij met Mulisch aan kwam zetten. In mijn ogen toch een van de meest overschatte schrijvers die we hier ooit gehad hebben. Niet in het minst door hemzelf. De parallel met van der Kolk was treffend.
Hoe zo’n man dan zo’n geweldige film kan uitkiezen is mij een raadsel. Jammer dat het de ingekorte korte versie was.
Precies. Toevallig zag ik net dat stukje (een groot deel van de avond stond de tv wel aan, maar kwamen er andere dingen tussendoor), en het antwoord van Van der Kolk op kritiek deed me wel heel erg denken aan de afleidingsmanoeuvres die klimaatontkenners, covid-wappies en andere complotdenkers en charlatans gebruiken. Met eerst een autoriteitsargument en daarna dat slappe verhaal over dat mensen van hun ouders willen houden. Ik zou ze de kost niet willen geven die hun ouders juist de schuld geven van al hun problemen. Vaak niet eens helemaal onterecht, maar het is ook wel de makkelijkste manier om geen verantwoordelijkheid te nemen over je eigen leven.
Het zijn ontwijkingen, in plaats van inhoudelijke antwoorden op kritiek. Onwetenschappelijk, dus. Het lijkt mij niet onaannemelijk dat er verdrongen herinneringen bestaan. Maar het lijkt me ook niet onaannemelijk dat je mensen herinneringen aan kunt praten die onjuist zijn. Ik dacht dat dat zelfs wetenschappelijk aangetoond is. Ik had niet de indruk van Van der Kolk openstond voor die keerzijde van het verhaal.
Een herinnering is een soort puzzel die je bij het ophalen telkens weer in elkaar moet zetten. Dan verlies je vaak een stukje en vult dat verkeerd op, of vult aan met stukjes die er eerst niet waren. Zoals popcorn bij een bioscoopbezoek hoort, voeg je dat toe aan de herinnering terwijl je bij die bewuste film juist geen popcorn nam.
https://plusmagazine.knack.be/gezondheid/als-je-geheugen-een-loopje-neemt-met-de-waarheid/article-normal-892583.html?cookie_check=1661773017
Herinneringen vervagen, maar herinneringen aan extreme situaties (eventueel langdurig wederkerend) verdringen? Niet erg waarschijnlijk.
Mijn gedachten hierover, hoewel oppervlakkig, zijn anders. Ik dacht dat van der Kolk niet laatdunkend over (de) wetenschap sprak maar slechts anderen verweet met de main-stroom mee te gaan. Dat lijkt me ook de neiging. Van der Kolk is al veertig jaar (of eigenlijk veel langer) bezig de carnavalsoptocht van hun maskers te ontdoen. Het is in zijn ogen geen wetenschap als je a priori gestelde zaken herhaalt en in een plastic zakje met wat onderzoekscijfers aanbiedt. Psychiatrie staat in zijn ogen al eeuwen in de kinderschoenen in verschillende etalages te pronk, en het is (bijvoorbeeld) nog geen eeuw geleden dat een bad in ijswater als helend werd gezien. De resultaten zijn eeuwenlang afhankelijk geleken van te boek gestelde toevallige doeltreffers.
Ik wil er voorts ook op wijzen dat (in zijn ogen) je ouders de schuld geven van een slechte jeugd pas het beginpunt markeert van een eventuele verwerking. Het is te vergelijken met de boosheid die men voelen kan bij elke vorm van onrecht, een hiaat in het denken dat slechts opnieuw kan worden ingevuld in termen van begrip voor de situatie(s), c.q. de drijfveren van gedrag versus de resultaten die het had op anderen.
Daarnaast wees hij ook impliciet op de remmende werking van religie op het verkrijgen van de juiste inzichten.
Dat lijkt me precies het soort generalisaties dat je achterwege zou moeten laten in een van dat nog ‘in de kinderschoenen staat’. Ik heb geen probleem met de theorieën van Van der Kolk op zich, en voor zover ik het begrijp geldt dat ook voor zijn critici, maar met de stelligheid waarmee hij ze algemeen geldend lijkt te verklaren. Dat is misplaatst in een vak dat zo complex is en waar nog zoveel onzeker is.
En dat vind jij vreemd na decennia onderzoek en vele ervaringen? Op een gegeven moment ben je autoriteit op dat gebied. De tegenkrachten die in een ontkenning zitten, vaak om een kerk in een rechtzaak te beschermen, vind ik pas dubieus. Het vergelijk met wappies van je vind ik pijnlijk de plank mis slaan. Op een gegeven moment werkt een middel nu eenmaal. De ontkenning ervan, zonder wetenschappelijke basis of zelfs maar enige oprechte interesse in trauma’s en verwerking ervan, doet mij eerder aan ontkenners en wappies denken.
Jeetje mijnheer Max Molovich wat krijgen we nou aan het einde van uw verder zo genuanceerde recencie??? U schreef: “Janine Abbring kreeg het zelf ook nog even te kwaad, toen ze bedacht wat voor een geweldige vader ze toch had. Althans, dat zei ze. Maar even later kwam de aap uit de mouw en begrepen we hoe we die tranen daadwerkelijk moesten interpreteren: dit was haar laatste aflevering Zomergasten ooit.”
Ik zag namelijk ECHTE ontroering bij Abbring bij het besef dat ze een erg lieve zorgzame vader had. Bijzonder naar van u dat u suggereert, oh nee … dat u beweert te weten … dat haar emotie uit iets heel anders voortkwam, nl. haar laatste uitzending. Bah, wat een arrogantie en gebrek aan twijfel. Ik wens u meer zelfreflectie.
Ja, daar heb je wel gelijk in. Was een als bruggetje vermomd grapje dat ik me dacht te kunnen permitteren, maar het doet inderdaad geen recht aan de oprechte ontroering.
Hopelijk komt de zelfreflectie tijdens m’n MDMA sessies.
Ik wilde nog iets opmerken.
En ook dit is slechts een mening.
Verdachtmakingen over BvdK’s wetenschappelijke conclusies komen van mensen uit VU Asd en Maastricht.
Daarover wil ik het volgende zeggen: Zowel de naamgeving ‘Vrije Universiteit’ als ‘Katholieke Universiteit’ zijn contradictio in terminis (of hoe je dat schrijft). Wetenschap op religieuze basis is geen wetenschap, maar suggereert het te zijn.
En ook nog iets over aangeprate herinneringen:
In elke vraagstelling (aan kinderen vooral) zit een suggestief element. Het geeft bijvoorbeeld (zeker aan kleinere kinderen) een mogelijkheid om te kunnen ontsnappen aan het moeten beantwoorden van een vraag (die in meerdere vormen werd gesteld, om maar iets anders te suggereren).
Meer leesvoer over Van der Kolk:
https://kloptdatwel.nl/2022/07/12/bessel-van-der-kolk/
Het is niet alleen die van de Kolk. Heel de psychiatrie hangt van tegenstellingen aan elkaar. Als je er persoonlijke ervaringen in hebt, met veel mensen gesproken hebt die dat ook hebben, diverse therapeuten versleten hebt en de nodige studie naar hebt gedaan via boeken en internet dan zou het zomaar kunnen dat je heel misschien ook tot die conclusie komt.
Mijn kindertijd en jeugd heeft in het teken gestaan van de psychiatrie. Ik had een opgenomen broer. Verschrikkelijk. Ik zag nooit verschil tussen patiënten en behandelaars. Ik vind het de hel op aarde. Mensen zorgvuldig weggestopt. Behandelaars en patiënten die er lang waren: allen maakten de indruk gehospitaliseerd te zijn. Veel wounded healers….zo ook de gast van Janine gisterenavond.
Ik ben zelf als 12 jarige misbruikt door mijn opa. Toen ik 34 was ging ik hulpverlening in. Ik leerde toen ook over incest, en hoorde daar voor het eerst van. Ik had daar jaren niet aan gedacht. Maar toen dacht ik, verrek dat heb ik dus ook meegemaakt. De herinnering kwam terug en ik wist wat het was. Verdrongen, ik weet het niet. Zo wie zo vergeten. De herinnering kwam terug.
Ik wil hier wel commentaar op leveren, maar ik vrees dat die knuppel niet in het goede hok terecht komt. Het komt er op neer dat ik geheel achter de analyses van Bessel sta, sterker nog, ze begrijp en aanvoel. Helaas weten alleen echte ervaringsdeskundigen genoeg van deze materie af. De rest houdt zich bezig met verdacht makerij c.q. een rationalisering van het eigen onvermogen te beseffen waar men werkelijk staat. Wat men niet kent lijkt voor hen niet te bestaan. En dan is het net een beetje als vijf jaar geleden toen nog kon worden gelachen om iets dat als Corona door de wereld zou gaan. Men praat in termen van schuldig / onschuldig, terwijl er niet anders nodig is dan begrip voor zowel daders als slachtoffers, wier rol (op termijn) in zekere zin verwisselbaar is. Mijn ervaring vertelt me simpelweg dat vrijwel iedereen min of meer verwond en/of verslaafd op de wereld rond loopt en alleen maar echt in de spiegel naar zichzelf kijkt als het in zijn of haar rol te pas komt. Mensen zijn als bomen. Ze zitten vol schrammen, scheuren, herstelplekken, barsten, of hoe je het noemen wilt. En ze hebben last van beschadigingen die het resultaat zijn van wat er met hen gebeurd is. Mochten ze het idee hebben dat ze zelf iets gepresteerd hebben, dan is dat in die zin een beetje lariekoek. Ze zijn voornamelijk slim in stamverband en slechts een enkeling leert zichzelf echt kennen. Het gros van de mensen staat liever in een rij te applaudisseren dan zich af te vragen waar de angst vandaan komt. De tijd dat de psychiatrie echt maatschappelijke betekenis krijgt komt volgens mij naderbij. Dat is wat ik hiervan vind. Met lof voor de VPRO die zulke programma’s durft uit te zenden.
En jij bepaalt wel even dat alléén personen met ervaring (in wat precies trouwens?) deskundig kunnen zijn op het gebied hoe hersenen en geheugen werken?
En ben jij zelf toevallig ook “ervaringsdeskundige”?
Typisch een bewering van iemand die geen argumenten kan aanvoeren voor zijn stellingen.
Je diskwalificeert jezelf hiermee.
Mijn voornaamste stelling in deze is dat gevestigde autoriteiten te weinig aan zichzelf twijfelen en derhalve een remmende werking uitoefenen op de vorderingen van de wetenschap. Dat remgedrag is een algemeen menselijke eigenschap waarvan ik vele voorbeelden ken die ik niet kan noemen omdat ik tijd noch middelen heb om hier diep op in te gaan. Ik geef slechts een mening, die in mijn overtuiging op feiten berust. Wat een ander er mee doet interesseert me niet. Ik wijs slechts op de vlieg die op het plafond zit.
Het is helaas een menselijke eigenschap om een mening niet te willen of kunnen herroepen, en dat geldt ook voor wetenschappers, zeker als ze tot de autoriteiten worden gerekend. Maar neem maar van mij aan dat wie hoog te paard zit lang niet altijd het beste uitzicht heeft. Overigens vind ik uw omschrijving van herinnering als iets dat op een puzzel lijkt waarvan je de stukjes soms weer bij elkaar moet zoeken geheel in de discussie passen.
Inderdaad, de VPRO zendt goede programma’s uit: zomergasten is er een van.
Ik ga verder niet in op de woorden van Bessel van der Kolk, jammer was de onverstaanbaarheid ervan.
De vergelijking met Putin werd toch echt gemaakt. Evenals de expliciete beschuldiging dat zijn tegenstanders (en de rechter) kindermisbruik in de kerk verborgen wilden houden.
En mainstream wetenschap is mainstream omdat het door de jaren heen door vele deskundige wetenschappers is getest en bevestigd. Het wetenschappelijke proces vereist weliswaar dat de mainstream theorieën kritisch worden bekeken en bevraagd, maar “extraordinary claims require extraordinary evidence”. Als je met alternatieve ideeën en theorieën komt, dien je dat met de nodige voorzichtigheid te doen. Mainstream theorieën weerleg je niet met autoriteitsargumenten en persoonlijke verdachtmakingen, maar met gedegen inhoudelijke argumenten waarbij je open blijft staan voor de mogelijkheid dat je eigen revolutionaire ideeën er ook wel eens naast zouden kunnen zitten.
De vergelijking met Putin werd min of meer als een soort overdosis aan humor gepresenteerd, als ik me goed herinner. Niet serieus bedoeld i.e.g. Zo kan ik nog wel meer citaten bedenken. Ook onder psychiaters-mainstreamfanaten zijn gevallen van misbruik opgemerkt. Sommigen die hoog in het zadel zaten hadden wel degelijk boter op hun hoofd, en, opnieuw, ik laat het aan anderen over met de vinger naar iemand te wijzen. Het gaat mij er slechts om dat er vooruitgang in de op gang zijnde processen komt. Ik kleineer de wetenschap niet, ik wijs er alleen maar op dat men altijd kritisch moet blijven en moet blijven beseffen dat we minder weten dan we zelf soms vinden.