Op de valreep nog even een kort zomercollege. Willem Middelkoop publicist, ondernemer en voormalig beurscommentator gelooft niet meer in de traditonele media. “Een krant blijft een grote gemene deler en mist daarom precies de kern” zo meent Middelkoop. Er zijn volgens hem inmiddels zoveel persvoorlichters dat pakweg 80% van alle informatie die je bereikt spin en propaganda is. De journalistieke wereld gaat volgens Middelkoop de komende jaren op zijn kop: het oude betaalmodel is failliet, er gaat een revolutie plaatsvinden.
Bekijk de volledige 90 minutes with Willem Middelkoop op Fictional Truth.
Reacties (39)
Er zijn meer journalisten die hiervoor al een tijd waarschuwen.
Onlangs nog een open discussie op nrc website:
Tien keer zoveel PR-medewerkers als journalisten. Baart dat u zorgen?
http://weblogs.nrc.nl/expertdiscussies/tien-keer-zoveel-pr-medewerkers-als-journalisten-baart-dat-u-zorgen/
Mijn inziens is dit ook de reden waarom wikileaks groeit. Media is te commercieel geworden.
Ik sla geen krant meer open, *en* ik kijk geen TV meer. ‘Nieuwsuur’ wordt niet het herleven van goede oude tijden, het wordt de laatste stuiptrekking van de PO, vlak voordat we haar in haar graf steken.
De poll-meter is kapot toch hier op Sargasso of niet? Anders was het misschien wel leuk eens te pollen wie hier een wel en geen abbo heeft.
Geen abbo, geen TV meer sinds ~2008. Alleen bij rampen van 9/11 kaliber is dat een gemis.
In de reclame blokken voor en na het journaal zit meer waarheid dan in het journaal zelf.
Wat ondertussen ook veel lijkt op ‘spin en propaganda’ is die steeds herhaalde mantra dat 80 procent van wat kranten schrijven, niet berust op echte of gecheckte journalistiek.
Het enige onderzoek dat hiernaar in Nederland is gedaan (naar aanleiding van Nick Davies’ boek Flat Earth News) komt nog niet in de buurt van dat percentage.
Wellicht is 16 procent van het nieuws in de vier grote kranten gebaseerd op ‘voorgeproduceerde informatie’, wat dus niet eens hoeft te betekenen dat het niet waar is.
Kerncitaat uit dit onderzoek:
“Van alle onderzochte binnenlandberichten in vier grote kranten bestaat een derde (32 procent) aanwijsbaar uit persbureaukopij of andere voorgeproduceerde informatie. Uit een nauwkeuriger vergelijking van een deel van alle onderzochte berichten blijkt dat ongeveer de helft hiervan geheel of gedeeltelijk uit voorgeproduceerde informatie bestaat”
Zie: http://www.ru.nl/wetenschapsagenda/jaargangen/jaargang_2008-2009/@750888/een_derde/
Maar ja, feiten… Altijd lastig. Ze zullen wel weer niet helpen; de online-‘spin’ over die tachtig procent is hardnekkig…
Wat ondertussen ook veel lijkt op ’spin en propaganda’ is die steeds herhaalde mantra dat 80 procent van wat kranten schrijven, niet berust op echte of gecheckte journalistiek.
Dat komt mede omdat discussies als deze zich altijd tot onnozele en zinloze one-liners beperken. Op mijn boeklog heb ik een dossier aangemaakt, met wat er de laatste jaren zoal over dit onderwerp geschreven is. En daaruit blijkt alleen al dat je het probleem niet kunt beperken tot spin.
Journalisten brengen nieuws volgens sjablonen, en die sjablonen — zoals dat de politiek in Den Haag heel belangrijk is — kloppen al lang niet meer met de werkelijkheid.
Journalisten komen uit een tamelijk uniform deel van de bevolking, en zijn daardoor blind voor wat er in andere sociale strata gebeurt.
Journalisten moeten elke dag weer hun nieuws verkopen, ook dat legt vormdwang op, en onwillekeurig krijgt het publiek daardoor nooit alles te horen.
Etc. etc. etc.
@VanDaalen; Je bedoelt dus eigenlijk te zeggen dat het niet 80% is, maar 50%, en dat dat volkomen acceptabel is ?
@8: Uhm… een overdrijving afzwakken met nuance staat niet gelijk aan de oogkleppen opzetten.
Hee, Willem ‘iedereen moet NU in goud gaan beleggen’ Middelkoop. Lang niet gezien.
Er is ook door ‘insiders’ al het nodige over geschreven:
Het zijn net mensen – Luyendijk
of
Stan van Houcke: ‘Een van de fundamentele problemen die in ernstigheid toeneemt, is het feit dat de journalistiek zonder context werkt. De journalist speelt elke dag de rol van de idioot: ‘Hee, er is iets nieuws aan het gebeuren, daar moet ik iets over schrijven’. Terwijl dingen niet zomaar bij toeval gebeuren, er zijn oorzaken en gevolgen.
De commerciële massamedia
http://stanvanhoucke.blogspot.com/2008/10/de-commerciele-massamedia-143.html
De Nederlandse Journalistiek
http://stanvanhoucke.blogspot.com/2005/11/de-nederlandse-journalistiek.html
Van Houcke is zelf als journalist een kritisch volger van de journalistiek.
@KJ (7).. Nee, ik zeg niet dat 32 procent ‘volkomen acceptabel’ is, maar dat ten onrechte wordt gesuggereerd dat dit aandeel van de berichten niet gecheckt of onwaar zou zijn. Het betreft het aandeel dat gebaseerd is op externe bronnen, en dat kan een persbureau zoals ANP of Novum zijn. Laat staan dat 80 procent onwaar zou zijn.
Die 80 procent is ooit genoemd in Brits onderzoek. Het Nederlands onderzoek stelt:
“In Britse kranten steunt 30 procent van het nieuws rechtstreeks op pr-materiaal. In Nederland is dat slechts 2 procent.”
Ik ken in Nederland niet één nieuwssite die niet verbonden is aan een traditioneel medium, en een score haalt van 70 procent eigen gecheckt nieuws, met elke dag opnieuw ministens 200 unieke artikelen..
Probeer van zo’n nieuwssite maar eens een businessmodel te maken. Als dat lukt ga ik meeklagen over dooie bomen – maar niet eerder dan dan.
@11
‘businessmodel’ tja en dat is nou net het probleem ;-)
@JSk; Hee *ik* ben het niet die de pejoratieven ‘spin’ en ‘propaganda’ gebruikt !
@VanDaalen; ‘Uit een nauwkeuriger vergelijking van een deel van alle onderzochte berichten blijkt dat ongeveer de helft hiervan’ – dat is toch 50%, niet 32% ?
@KJ (13): nee, die 32 en 50 procent zijn twee verschillende percentages, zoals er ook staat. Maar probeer eens mee te gaan in de essentie van de discussie als je het kunt opbrengen. Namelijk dat mensen als Middelkoop en vele anderen – misschien jij ook – een opportunistisch loopje nemen met de feiten, en dat het schelden op reguliere media voorbij gaat aan het feit dat die het nog steeds heel veel beter doen (qua businessmodel) dan nieuwssites online..Of je dat nu bevalt of niet.
@14: Hear, hear. Na de “Wanneer de dollar valt”, “De permanente oliecrisis” en “Goud kopen: NU!” heeft het er de schijn van dat van Middelkoop een nieuwe gimmick heeft gevonden om in de aandacht te blijven. Goed voor hem en zijn portemonnee, misschien wat minder relevant voor de lezer.
@VanDaalen; Mij ‘bevalt’ het aan- of wegblijven van kranten op geen enkele manier – het laat me gewoon ijs- en ijskoud. Ik ben geen partij. Mijn enige puntje is dat 50% overschrijven van de ANP-ticker (of goed: overschrijven en ietsje aanpassen) niet iets is waar ik persoonlijk bereid ben om voor te dokken. Dat anderen dat wel willen doen, omdat ze papier lekker vinden voelen of om wat voor reden dan ook, dat moeten ze helemaal zelf weten. Ik ga het ze niet verbieden. Ik ben niet ’tegen’ kranten, zoals jij lijkt te denken. Ik ben alleen niet ‘voor’.
@KJ: je vergeet ’t overschrijven van persberichten van lobbyclubs, ministeries en universiteiten. Ik denk dat de doordeweeksekrant met een beetje mazzel net 20% eigen content haalt. Zet dat eens af tegen sargasso, met een handvol onbetaalde redacteuren, en je gaat je serieus afvragen wat kranten allemaal *doen* met dat geld.
Ik sla al jaren geen Middelkoop meer open.
Profeten zijn vervelend, profeten die per ongeluk een keer een soort van gelijk denken te hebben gehad zijn helemaal niet te harden.
Ik kwam vandaag tijdens een lezing voor de onvolprezen Long Now Foundation een goede reden van een historicus tegen om niet in de reguliere media geïnteresseerd te zijn. Ze zitten er namelijk 100% van de tijd naast als het gaat om het brengen van nieuws dat in de toekomst ook echt zal blijken belangrijk te zijn geweest.
http://fora.tv/2010/07/12/Frank_Gavin_Five_Ways_to_Use_History_Well
Frank Gavin vertelt het zelf natuurlijk stukken beter, maar je loopt wel het risico 1:41u aan de monitor te blijven plakken.
een goede nacht
Kranten beantwoorden aan het verwachtingspatroon van de lezer. Dat is de kern van de zaak (van het probleem).
Veel dingen ‘halen’ de krant slechts, omdat het actueel is (zou zijn), dat wil zeggen: àlle andere media houden zich er dan mee bezig. De mens gaat daar instinctief mee om, kuddegewijs dus. Er is natuurlijk altijd een grotere context, maar die kan je onmogelijk van alles kennen. Het totaalpakket van de krant pretendeert echter dat wel allemaal te kunnen coveren. En dat is de onzin.
Betrouwbare bladen beperken zich tot feiten & echte onzin (die dan vaak meer over de waarheid zegt, dan de pretentie van evenwichtige objectiviteit): http://www.private-eye.co.uk/
De hele Lockerbie-hoax blijft b.v. maar rondzingen in de media, terwijl Private Eye vanaf het begin on the case was.
Je kan beter een boek per week lezen, over whatever, dan de krant spellen; of allerhande threads volgen. En qua complexe samenhangen zijn boekrecensies op Amazon ook wel behulpzaam.
goed verhaal:
http://weeklystandard.com/articles/72-hour-expert
Gekke mensen die trendologen, een hemelsblauwe robe en een iets andere locatie en hops ze verkopen ingestraald water.
How to make a living with fortunecookies.
Na zijn boeken met foute voorspellingen over een dalende dollarkoers en stijgende olieprijs is dit verhaal van Middelkoop ook niet meer betrouwbaar. Middelkoop (en de generatie internetters) is eigenwijs en heeft geen boodschap aan het belerende vingertje van een journalist die hem van feiten en inzichten voorziet. Liever leest hij meningen, emoties en roddels van Twitter. Zo, nu ga ik mijn krant weer lezen.
dalende dollarkoers
Die dollarkoers zal heus wel eens een keer gaan dalen ooit eens, alleen niet tegen de euro, maar tegen aziatische munten..
(maar inderdaad, middelkoop begint inderdaad een ander deuntje te spelen. Is dat omdat z’n huidige verhaal niet zo gek veel afwijkt van koffiedikvoorspellingen?)
@18: Hoeveel originele, niet-opinie, content heeft Sargasso?
@25: Ooit zal de wereld vergaan. Eens zal een vallend dubbeltje landen op zijn kant. Zet een aap achter een typmachine en op een gegeven moment schrijft hij De Aanslag. Blablabla..
Het verhaal van de zwakke dollar en peakoil staat gewoon nog overeind. We hebben er alleen een economische crisis overheen gekregen die nog niet is afgelopen. Maar of je nu goud moet gaan kopen? Ik denk dat je straks meer hebt aan ingeblikt voedsel en een schuur vol brandhout.
en peakoil staat gewoon nog overeind
Lees eens een krant zou ik zeggen!
Uit NRC:
Polen kan een belangrijke gasleverancier worden. In de bodem van Polen bevindt zich een grote leisteenlaag met daarin grote hoeveelheden schaliegas (shale gas). Polen zou in Europa over een van de grootste reserves aan schaliegas beschikken, 1,4 miljard m3, schat onderzoeksbureau Wood Mackenzie. Dit zou honderd keer meer zijn dan het jaarlijkse gasverbruik van Polen.
Financial times over shale gas:
These unconventional deposits have raised estimates for US gas reserves from 30 years to 100 years at current usage rates.
http://www.ft.com/cms/s/0/fb6f96e0-7d64-11df-a0f5-00144feabdc0.html
“Peak Olie Is Nabij”, stond er op zijn sandwich bord.
Mijn sociologische analyse van het fenomeen Middelkoop en “Het Einde van de Kranten”: de traditionele media zijn propaganda voor de gevestigde orde. Deze is liberaal-democratisch, gematigd kapitalistisch en enigszins technocratisch. Outsider intellectuelen – die om de een of andere reden geen aansluiting vinden bij deze gevestigde orde – zij het om redenen van intellect, ambitie of karakter – – zoeken andere bronnen van aanzien, invloed en macht. Vandaar dat constante geroep dat het huidige systeem op haar achterste poten staat. Alleen wat de outsiders niet beseffen is dat het mobiliseren van een achterban ook een bepaald intellect, ambitie en karakter vereist. Maar ik moet zeggen, van Middelkoop lijkt daar best wel vaardig in te zijn.
JSk, triomfantelijk persberichten over weer een EN-OR-ME olie- of gasvondst is wat anders dan de realiteit van een sterke stijging van vraag én exploratiekosten. Die enthousiaste berichten worden in de weken daarna altijd weer bijgesteld, maar het beeld dat we constant geweldige nieuwe hoeveelheden energie aanboren blijft blijkbaar hangen bij de gemiddelde krantenlezer.
@28: Is in dat bericht iets mis gegaan met de nullen (of zou het de eigen input zijn geweest)? 1,4 miljard m3 is namelijk niet zo gek veel (ongeveer 1/1000ste van de Nederlandse gasvoorraad per 2009, die we binnen enkele decennia opgesoupeerd hebben met onze huidige consumptie en zelfs minder dan 1% van wat er in 2009 al aan bewezen reserves in Polen was). Lijkt me in ieder geval een gevalletje geen pluspunten voor de NRC/krant.
@jsk: tjezus, wat een dom gelul.
Achheerejezus, altijd weer dat geklets over de “originele content” van de dagbladen. Er is geen medium in Nederland, dames en heren, waar zoveel originele nieuwsverhalen vandaan komen en waar zoveel aan echte journalistiek wordt gedaan.
Uit eigen ervaring kan ik zeggen: die 80-20 cijfers zijn volledig uit de lucht gegrepen. Natuurlijk gebeurt het weleens dat een persbericht ongecheckt in een krant wordt doorgeplaatst. Een slechte zaak, maar beslist geen beleid van een zichzelf serieus nemende krant (uitgezonderd Spits en Metro).
Persberichten vormen vaak wel de start van een artikel, dat door de journalist wordt gecheckt, geduid door meningen van anderen (deskundigen, concurrenten, belanghebbenden), achtergrondinformatie, reportages en interviews.
Bij de ANP-feed geldt dat ze op verschillende manieren in de krant kunnen verschijnen: een stuk kan direct worden doorgeplaatst, herschreven (veel redacties hebben een hekel aan de typische ANP-toon, bijvoorbeeld het constante gebruik van “aldus” na een citaat – brrrrr), of als basis dienen voor een groter verhaal, reportage of interview. Het direct doorplaatsen gebeurt bij de grote dagbladen overigens nauwelijks, en alleen bij berichten die door de Opmaak gebruikt worden op de pagina te vullen (nog even een ANP-tje ernaast).
De vraag is of je nieuws, oorspronkelijk geïnitieerd door een persbericht of -conferentie wel nieuws mag noemen. Tuurlijk mag dat. Het is wellicht geen eigen nieuws, maar dat kan wel weer voortkomen uit een persbericht.
Kranten zijn nog steeds de grootste nieuwsmakers van Nederland, en ieder ander medium kopieert op grote schaal van de nijvere journalisten op de redacties. Het Journaal, Radio1, actualiteitenrubrieken, GeenStijl en Sargasso zouden er heel anders uitzien zonder de enorme hoeveelheid originele content die we dagelijks op papier tot ons kunnen nemen. Zoals Meneer VanDaalen al terecht schrijft: daar kan geen internetverdienmodel tegenop.
Dat “de krant” de aansluiting mist met de Nederlandse bevolking is apekool. De Nederlandse bevolking is nog steeds een van de meest krantminnende ter wereld. Kranten mikken immers op specifieke doelgroepen, die zich thuis voelen bij een krant. Daar moet je misschien ook wat ouder voor zijn: reden waarom kranten onder jongeren minder populair zijn. Dat komt later wel.
Voor mij is de krant onvervangbaar. En bovendien: als ik me zou beperken tot het journaal en internet, dan hoor, zie en lees ik nog steeds nieuws dat voor een groot deel nieuws geworden is door ….?
Jawel. De krant!
@30: Pass mij die bijstelling. Of zet het op je blogje. Originele content enzo.
@32: Natuurlijk vind jij dat: jij bent zo’n outsider die online zijn onzinprofetieen aan de man probeert te brengen.
@JSk; …Deze is liberaal-democratisch, gematigd kapitalistisch en enigszins technocratisch. Outsider intellectuelen – die om de een of andere reden geen aansluiting vinden bij deze gevestigde orde – zij het om redenen van intellect, ambitie of karakter – …
Volgens mij maak je daarmee niet duidelijk genoeg dat het ook gewoon ideologische en wetenschappelijke verschillen kunnen zijn, die de outsider buiten de groep plaatsen. Even ‘intellect’ buiten beschouwing gelaten (en dus aangenomen dat het daar in ieder geval niet aan ontbreekt), vind ik ‘ambitie of karakter’ een beetje een mager parapluutje hiervoor. Intellectuelen zijn niet immuun voor mode en groepsdwang. Zie ook Wouter Buikhuisen.
Goed. Als je er vanuit gaat dat de mens altijd bezig is met het vergroten van zijn/haar levenskansen: inkomen, status, macht, sex, etc. dan is ideologie ipv een doel het middel. Waarom zijn liberalen bovengemiddeld welvarend en socialisten bovengemiddeld arm? Het lijkt me dat individuen de ideologie zoeken (en vinden) die hun levenskansen het best vooruit helpen.
@KJ (35)… “zie ook Wouter Buikhuisen”??
Even met de ogen knipperen: wordt hier inderdaad een dertig (!) jaar oude affaire uit de sloot opgedregd om nota bene om een volslagen offtopic discussie te voeren? Dat is nu het nadeel van blogdiscussies: ze schieten alle kanten op en gaan uiteindelijk nergens meer over.
Maar als we er nu eens een paar redacteuren opzetten; de auteurs even laten nadenken voordat ze iets schrijven en de volgende dag de discussie met nieuwe bijdragen omhoog stuwen – dan hebben we misschien het begin van een een fatsoenlijke kranten-opiniepagina.. :-)
@jeroen; Zoiets bestaat al. Dat heet de ‘ingezonden brieven kolom’…
…
…van een krant.
In de bodem van Polen bevindt zich een grote leisteenlaag met daarin grote hoeveelheden schaliegas (shale gas).
Het winnen van dat gas is een enorm smerige aangelegenheid, een methode ontwikkeld door haliburton (propreitary!) waarvoor onder leiding van Dick ‘darkside’ Cheney wetgeving in de vs speciaal aangepast is om de epa buitenspel te zetten zodat het doorgang kon vinden. Het is waarschijnlijk ook hier te vinden maar het is sterk te betwijfelen of dit gezien de winningsmethode wel bruikbaar is.