SBS6 heeft een nieuw programma: Geld maakt gelukkig. Hierin gaan wanhopige kandidaten met geldproblemen de concurrentie met elkaar aan om tienduizend euro die zij eventueel van het publiek kunnen ontvangen.
Rutger Bregman schreef er het volgende over in De Correspondent:
[Het programma is] een symptoom van een brede verschuiving in het denken over armoede. Het is de verschuiving van solidariteit naar liefdadigheid. […]De verschuiving is al meer dan dertig jaar aan de gang. Werd een probleem als werkloosheid in de jaren zeventig nog als een collectieve uitdaging beschouwd, tegenwoordig wordt het eerder als een individueel probleem gezien. Indertijd ging het over de markt en de overheid, die te weinig banen zouden creëren. Maar anno 2015 zien we werkloosheid eerder als een gevalletje te weinig ‘human capital’, of gewoon een kwestie van luiheid. […]
Al met al is hulp niet langer een recht, maar een gunst. Steeds minder hulp wordt bovendien gefinancierd door belastingplichtige burgers, en steeds meer door gulle gevers (denk bijvoorbeeld aan de voedselbanken, waarvan de eerste pas in 2002 werd opgericht).
De terugkeer naar liefdadigheid is niet zonder gevolgen:
De verschuiving van solidariteit naar liefdadigheid gaat namelijk gepaard met de terugkeer van een oud onderscheid, dat we kunnen traceren tot op de eerste Armenwet van koningin Elizabeth van Engeland (1533-1603). Er zouden zogenoemde ‘deserving’ en ‘undeserving poor’ zijn: armen die onze steun verdienen, en armen die hun ellende aan zichzelf te danken hebben.
In zowel de studio van SBS6 als aan het loket van de Sociale Dienst moeten de armen keer op keer bewijzen dat ze onze steun echt verdienen.
En dat levert taferelen op als dit:
In Geld maakt gelukkig doen de deelnemers er alles aan om het publiek te overtuigen dat ze gewoon pech hebben gehad. Ze solliciteren zich suf, leven zo zuinig mogelijk – heus, hun valt echt niets aan te rekenen. Soms krijgen de kandidaten het panel met zich mee. ‘Je begint iedere seconde sympathieker te worden,’ roept [panellid Prem Radhakishun] tegen een man wiens restaurant failliet is gegaan, ‘eerst dacht ik: wat een loser.’
Maar als een vrouw vertelt over de schuld die ze heeft overgehouden aan haar dure pilotenopleiding, ontsteekt Prem in woede. Waarom is ze zo dik? Hoe wil ze ooit een nieuwe baan krijgen als ze er niet uitziet als een aantrekkelijke pilote? Als een mishandeld meisje vertelt over haar schuld bij de NS vraagt Prem of ze soms niet weet dat je moet betalen voor een treinkaartje.
De suggestie is helder: hebben deze domme vrouwen onze steun eigenlijk wel verdiend?
Volgens Bregman is armoede echter een collectief probleem dat hoge collectieve kosten met zich meebrengt. Het roer moet dus om. Lees daarvoor de rest van het artikel hier.
h/t Inca
Reacties (38)
Ik mag aannemen dat de participanten aan dat walgelijke programma ook een contractueel spreekverbod krijgen, zoals gebruikelijk is?
Begin steeds meer te voelen voor een verbod op dit soort walgelijke sensatietelevisie.
Bij S5 (http://nl.wikipedia.org/wiki/ABOHZIS)
Werd je afgekeurd.
Maar blijkbaar zijn er genoeg mensen te vinden die meewerken en kijken naar een programma van de een tv omroep met S(ociaal)B(elachelijke)(S)tatus van 6 ;-)
@3
Heppie un linkie? Kreigie desuh van me truch
http://journals.cambridge.org/download.php?file=/BBS/BBS37_03/S0140525X13001192a.pdf&code=a99542de375cff16bcc11dafcdd37ae9
;-]
Positieve ontwikkeling. Werkloosheid is een individueel probleem dat het individu zal moeten oplossen.
@5: Je zegt het niet, maar je denkt “Werklozen zijn luiaards”, nietwaar? Of dat die mensen door “hun eigen schuld” werkloos zijn geworden.
Vertel eens hoe het een individueel probleem is als bijvoorbeeld DAF besluit 100 jobs te laten verdwijnen? Hoe kun jij als individueel daar wat aan doen, dat je job verdwijnt?
Waarom denk je dat men de leerplicht ooit heeft ingevoerd?
@5: Behalve dat dat niet waar is. Als er in jouw buurt/gemeente veel werklozen zitten, heeft dat zeer waarschijnlijk negatieve consequenties voor je (je huis daalt in waarde, de kans dat er bij je gestolen wordt stijgt, je hebt waarschijnlijk meer overlast in je buurt en je maakt kans dat je op grond van je postcode meer premie/rente te moeten betalen bij je hypotheek of verzekering).
@5: Trolletje VVD. Maar het wordt een beetje mijn stokpaardje: langzaam glijden we 150 jaar terug in de tijd.
Ergens zou ik (types zoals) Grolschje wel eens mee willen nemen. Naar de lokale voedselbank bijvoorbeeld. Kan hij persoonlijk kennismaken met een aantal zelfstandigen, die noodgedwongen aanspraak moeten maken op voedselhulp. Of naar de kredietbank, waar een aantal mensen met een zeer riant salaris, tot over hun oren in de schulden zitten. Dit deels door eigen schuld (“te grote voet”) maar het merendeel volledig buiten hun schuld om. En tegelijk kennismaken met een aantal werkelozen, zodat hij kan navragen waarom men zonder werk zit. De economische crisis, enzo.
Maar aan de andere kant organiseer ik liever lokaal iets waardoor de misvattingen over armoede en werkeloosheid (nogmaals) aan de orde wordt gesteld. De vooringenomen online oogkleppen brigade is verder irrelevant. Voor hen is dit soort programma’s op SBS geschikt. Simpele kost. Hoeft men alleen maar de hokjes te vullen, nadat men bijvoorbeeld Opsporing verzocht heeft gekeken en zo hun uiterst beperkte kijk op de wereld “compleet makende”.
@7
Zelf woon ik -met veel plezier- in een “achterstandswijk”, met veel werkelozen. Het bijzondere is, dat er hier eigenlijk geen criminaliteit plaatsvindt. Geen inbraken over de afgelopen jaren, of wat ook. Geen geluidsoverlast, of wat ook. Ik ben mij er overigens van bewust dat er ook andere wijken zijn, waar het net andersom is. Evengoed, het ‘leefbaarheidsgevoel’ is hier letterlijk en figuurlijk prima. En dat voor een dorpske die enkele decennia geleden in de top-10 stond van de meest criminele plaatsen in NL. ;-]
@6
I kid you not…
“De leerplichtwet van 1900 werd met 50-49 stemmen aangenomen, doordat een tegenstander (Francis David Schimmelpenninck) van zijn paard was gevallen en daardoor niet kon stemmen…”
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leerplicht
@4: Kit Lasch – The Culture of Narcissism …
@10
Dank, dank, dank! Zag je reactie net voor ik mijn browser zou afsluiten. Wat ik dus nu ook maar ga doen.
@5, @6: En om nog maar niet eens te spreken over een overheid die soms monetair beleid voert om de werkeloosheid te verhogen, ivm bijvoorbeeld (loon)inflatie.
@9:
(er werd ook beweerd: het paard was slimmer dan zijn berijder)
Problem is few care,
about the people in despair
if you help no one,
you’re guilty in this hellnation
https://www.youtube.com/watch?v=i5EFCgF01hg
Oftewel, hulp moet vanuit de overheid komen en niet vanuit de gemeenschap. Ieder voor zich, de staat voor ons allen.
Beseffen deze socialisten niet dat de door hun zo gehate individualisering op deze manier tot stand is gekomen?
@15: Besef je niet dat je lult?
@15 De staat ís de gemeenschap!
@17:
Alleen in de Sovjet Unie
@17
Daar gaan we onderhand wel naar toe, Nederland is hard op weg om één grote open inrichting te worden. Zoals de Japanners de voor ons moeilijk begrijpbare term “wa” hebben, hebben wij de term “sociaal”, een staat van perfecte aangeharktheid waarin iedere menselijke of ruimtelijke staat van imperfectie wordt opgelost door een instantie.
@9: Ik denk dat we Grolschje natuurlijk niet kunnen verplichten.
Ik denk daarom dat we een Grolschje belasting moeten invoeren. Voor iedere keer dat hij ademhaalt moet hij betalen. ‘
Dat vindt hij geen goed idee, maar wij hebben daar dan toch met zijn allen democratisch over gestemd.
En als hij over deze regel klagen gaat dan zetten we daar een vriendje van ons neer, Heinekentje de rechter. En die zegt dan dat er sprake is van een zekere precedentwerking die uitgaat van het geval Grolschje en dat hij niet op de stoel van de wetgever kan gaan zitten.
Grolschje schreeuwt dan natuurlijk dat dit klassejustitie is. Maar dan zeggen we dat het zijn schizoïde persoonlijkheid is.
Na een maand is hij zo arm dat hij zelf uit eigen beweging naar de Voedselbank moet. En dat wij dan allemaal Pilsner Urquell drinken. Dat is wel het mooiste.
@19:
Dit geldt dan blijkbaar niet voor mensen met een sociaal IQ dat beneden dat van bonobo’s ligt, anders was reeds lang genezen van je asociale gezwets ;-)
@16 Sorry, maar ik moet #15 toch gelijk geven. Als je als groep mensen bepaalt dat je problemen oplost via een institutie (zoals een overheid), dan geef je daarmee aan dat je dat probleem niet onderling kan of wil oplossen. (En niet geheel onterecht, er zijn genoeg dingen die je als kleine gemeenschap niet onderling kan oplossen). Maar dat betekent ook dat als je eenmaal zo’n institutie hebt, de noodzaak om dat ene probleem onderling op te lossen er niet meer is. Mensen worden ‘sociaal luier’ (je zou zelfs kunnen zeggen als onderverdeling ‘luier ten opzichte van burgerschap’). En ja, ‘sociale luiheid’, het niet hoeven na te denken over wat andere mensen vinden, is toch wel een goed onderdeel van individualisme.
‘Socialisten’ -zoals Thallman hen noemt- doen er dan ook goed aan om dat niet te ontkennen. ‘Socialisten’ hadden misschien bedoeld om individuen te ontlasten van gemeenschappelijke problemen, en ook om individuen meer persoonlijke vrijheid te geven, maar ze hadden waarschijnlijk niet voorzien dat daardoor gemeenschapszin en solidariteit af zouden nemen. ‘Socialisten’ hebben individualisme altijd als een positieve kracht gezien -en doen dat vaak nog-: het bevrijdt mensen immers van een beklemmende omgeving en geeft ze de mogelijkheid om een ‘stapje omhoog te doen’ op de piramide van Maslow naar zelfontplooiing en zelfactualisatie. Ik ben nog steeds progressief, en helemaal vóór zelfontplooiing, maar ik wil ook beweren dat individualisme ook een kracht is die langzaam vreet aan de lagere treden van de piramide van Maslow.
@19: Nog meer gelul.
Je zin “Ieder voor zich, de staat voor ons allen.” is gelul want het zou dan nog eerder “Ieder voor de staat, de staat voor ons allen zijn”. Daarmee is je tweede statement over individualisering ook nonsens. Iedereen betaald een bepaalde hoeveelheid belasting, al naar gelang hij dat kan (dat is ten minste de theorie) en daarvoor worden (voornamelijk) zaken geregeld die het individu ontstijgen.
Je doet ook alsof een “instelling voor iedere menselijke of ruimtelijke staat van imperfectie” iets is waar we ons voor moeten schamen. Waarom? Is het geen teken van beschaving dat wij als collectief proberen dingen die niet ideaal zijn te verbeteren?
@22: Neen, het blijft gelul (maar met alle respect naar jou toe). Thallmann meent dat de individualisering zo tot stand komt. Dat is niet zo. Het is iets wat er voorheen was, maar wat soms meer tot ontplooiing komt. Dus alles wat je schrijft kan ik me in vinden, behalve dat je @15 gelijk geeft.
@22:
Larie. Niemand is ooit dood gegaan van individualisme.
Honden doen gewoon wat die hond bedacht heeft dat ie moet doen. Ik heb nog nooit een hond een boek zien lezen. En honden zijn ook nog nooit een wereldoorlog begonnen. Die zijn dus hartstikke individualistisch.
Corruptie vreet aan de lage treden van de pyramide. En daar kun je aan ontkomen als er een goede pers is en een slim volk.
Daarom zorgt corruptie voor een slechte pers en een dom volk.
Na een jaar of zeventig zijn we dan zo dom dat we in een boot stappen om een oorlog te voeren tegen die ander in die andere boot. Want die hebben dan zogezegd meer geld. En dan gaan we allemaal vroeg dood.
En dan komt er weer een nieuwe pyramide. En alle grenzen liggen misschien 5 meter anders.
@JANC Ik begrijp dat volgens jou het breekpunt tussen mijn #22 (en jouw interpretatie ervan) en #15 is dat Thallman beweert dat ‘socialisten’ de kiem van individualisering geplant hebben en vervolgens gewaterd, waar jouw standpunt (en jouw interpretatie van #22, ik laat het in het midden), is dat ‘socialisten’ enkel het plantje water hebben gegeven en niet geplant. Vanuit een oorzakelijk perspectief is dat natuurlijk heel belangrijk, maar vanuit een schuldperspectief (wat meer hecht aan het gevolg) maakt het niet uit. Om maar een beetje een extreem uitstapje te maken: het maakt niet uit wie “de protocollen van de wijzen van Zion” heeft geschreven, wat belangrijker is, is dat het gebruikt is als excuus voor antisemitisme.
Ik zal niet ontkennen dat de wil tot individuele uiting (en daarmee de kiem van individualisering) altijd in mensen aanwezig is.
@25 Ik zou niet beweren dat honden individualistisch zijn, sterker nog, ik zou honden eerder gemeenschappelijk noemen: ze functioneren juist in een roedel (en accepteren vaak het menselijke baasje als alpha-mannetje). Dat ze individualistisch zijn omdat ze geen wereldoorlog zijn begonnen zie ik niet als geldig argument. Appels zijn ook geen wereldoorlog begonnen, maar om die nou (‘dus’) individualistisch te noemen…
Je belangrijkste punt blijft natuurlijk dat individualisme geen leed veroorzaakt, je doet dit aan de hand van het aantal doden. Nu denk ik dat je ten eerste niet gelijk hebt, en je ten tweede te nauw kijkt.
Ten eerste is individualisme als belangrijke maatschappelijke stroming nog vrij nieuw, geef het tijd, genoeg doden zullen boven komen drijven. Ik zie het als de vroeg-19e eeuwse bewering dat ‘slechte hygiëne geen doden maakt’, en dat er daardoor geen reden zou zijn om hygiëne te verbeteren. Gevolgen van slechte hygiëne zorgen echter wél voor doden: verminderde weerstand en toegenomen contact en contactmomenten met ziekteverwekkers (waaraan je wél doodgaat). Hoewel ik geen mechanieken weet voor hoe individualisering op mensen inwerkt (omdat dat simpelweg niet bekend is), kan ik wel voorbeelden bedenken waarin een gebrekkige gemeenschapszin (of onthechting van andere personen) voor doden kan zorgen. Een gebouw staat in de fik, een auto is in het kanaal gereden, dus je belt 112 (politie/ambulance/brandweer), die zijn daar immers voor en het is zeer verstandig om te doen. Dat neemt niet weg dat je zelf pogingen mag ondernemen om mensen in nood te redden. Maar een individualist zou toch eerder geneigd zijn te zeggen: laat dat maar over aan de experts.
Ten tweede vind ik dus dat je te eng kijkt. Individualisme heeft als gevolg dat mensen eenzamer worden (niemand hoeft immers naar je om te kijken, dat doet de staat wel), maar bijvoorbeeld ook wantrouwender (contacten zijn minder diep, en in een korte tijd de instelling van de ander peilen is gewoon moeilijker, contacten zijn minder aan reciprociteit onderhevig). Eenzaamheid en wantrouwen zijn vormen van leed. Zelfs als je het economisch wil bekijken: van eenzaamheid worden mensen ongelukkiger, ongezonder => kost geld. Wantrouwen (bijvoorbeeld tussen bedrijven) zorgt voor hogere reserves: meer opslagkosten en meer rechtszaken => kost geld. Nu kun je kibbelen over de noodzakelijkheid en vermijdbaarheid van dat gevolg: is de eenzaamheid die uit individualisme voorkomt echt noodzakelijk, of zijn er manieren om ongewenste neveneffecten terug te dringen?
Leed uit zich niet alleen in dode mensen.
Het enige ‘voordeel’ dat individualisme heeft, als je het leed afmeet in het aantal doden, is dat individualistische mensen zich moeilijker laten organiseren (want: duh), waardoor ze nooit een massale moordpartij (om ideologische, religieuze of wat dan ook, redenen dan ook) kunnen begaan, ze missen daarvoor simpelweg de organisatiegraad.
Daarnaast heb ik niks gezegd over corruptie. Ja, corruptie is een ernstig probleem, maar ik zie niet in hoe dat hier in past.
Ik heb dit programma 1 keer gekeken. Niet het soort waar ik normaal naar kijk ;), maar het intrigeerde me. Drie smekende mensen:
1. Zieke vrouw vraag geld voor onderzoek naar genezing.
2. Man die slechte keuzes in het leven had gemaakt vraagt geld om schulden weg te poetsen en toekomst op te kunnen bouwen (studie enzo)
3. Vrouw met ziekte kan binnen korte tijd niet meer werken en vraag geld haar schulden weg te poetsen.
Heel voorspelbaar wie er won: direct resultaat (3) gaat boven indirect resultaat (1). Identificeerbaar individu (2) gaat boven collectief (1). Kan er niks aan doen (3) gaat boven dikke bult eigen schuld (2).
De “winnaar” illustreerde prachtig bovenstaand artikel. Ze had meer geld gekregen dat gevraagd en dat haar schulden waren, en kreeg de vraag of ze het overschot aan een van de anderen wilde geven. Dat wilde ze niet.
Ook zij was niet solidair en vond blijkbaar dat de andere twee geen gunst verdienden. Liefdadigheid via de onderbuik.
Dank voor de link, mooie duiding van een weerzinwekkend programma.
@27:
Ja net nog was het wereldprobleem bij jou individualisme en nu is het alweer de eenzaamheid en het wantrouwen.
Wat je beschrijft, van de pyramide, dat is waarom ik met honden aankom. Want individualisme, eenzaamheid en wantrouwen dat kunnen honden ook allemaal hebben. Maar die beginnen dan nog steeds niet een wereldoorlog.
Nou zeg ik niet dat honden individualistisch zijn omdat ze geen wereldoorlog beginnen.
Honden zijn individualistisch omdat ze niet qua ideeën de ideeën van andere honden overnemen. Als een hond een slim idee heeft, dan blijft dat bij die ene hond. Tot een andere hond op hetzelfde slimme idee komt of toevallig de kunst kan afkijken.
Honden zijn submissive. Honden accepteren de alfa-hond.
Mannen niet. Mannen denken allemaal dat ze de alfa-man zijn. Of toch in elk geval kunnen zijn. Of dat ze daar recht op hebben.
En die fantasten gaan dan alles doen om bovenaan in de pyramide te komen, ongeacht of ze er goed in zijn of niet. ‘Terwijl die hele pyramide onzin is omdat het er niet gaat om veel macht te hebben maar om een beetje een goed leventje voor jou en je familie. Dat kan je ook als trambestuurder, daarvoor hoef je niet per se CEO te zijn. En als je eens een goed idee hebt, dan moet je dat meteen hardop roepen zodat nog meer mensen het goed hebben.
Die corrupte lui doen juist hun best om dit zo veel mogelijk te verstoren. Die vertrappelen een flink gedeelte van de mensen onder in de pyramide. Helemaal omdat het jarenlang erger en erger wordt en ze nooit genoeg naakte wijven op een jacht in St. Tropez hebben. Dat kliekje krijg je met geen mogelijkheid weg omdat ze meer geld hebben dan om hen heen en het versterkt zichzelf omdat er steeds meer mensen lucht van krijgen en omgekocht of opgeknoopt moeten worden. En dat is dus nu. Nu houdt het spelletje van de kliekjes een beetje op. En meestal organiseren die kliekjes dan een oorlog.
Daar heb ik helemaal geen zin in.
Het argument van Bregman intrigerend genoeg zelfs voor verstokte individualisten van toepassing: het is veel voordeliger om de zaken samen te regelen omdat dat beter werkt.
Dat mensen het niet willen… tsja, dat doet denken aan dezelfde weerstand die je ook ziet bij criminaliteitsbestrijding. Daar staan een flinke hekel aan mensen en een wens tot wraakzucht in de weg naar betere oplossingen. Een deel ziet liever eerst een slachtoffer, en dan het genoegen om de dader flink te straffen, dan het met minder kosten en meer effectiviteit het hele probleem te voorkomen. Rationeel is dat niet te verklaren, maar gevoelsmatig is die wens heel sterk blijkbaar.
Iets dergelijks met armoede. Ook al is duidelijk dat het ons als maatschappij schade doet, en dat het een eigenschap van het systeem is, toch houdt men het in stand, en wil men de schuld op individuen laden.
Maar ik kan me werkelijk niet voorstellen hoe het is als je werkelijk denkt dat je je beter voelt door dergelijke wraakzuchtigheid. Heel ongelukkig vermoed ik.
Hohoho, rustig aan een beetje :). Je reageert een beetje over the top. Sowieso heb ik van individualisme geen ‘wereldprobleem’ gemaakt, ik heb alleen gezegd dat individualisme ook een vernietigende werking heeft (het erodeert de lagere treden van de Maslow-piramide), laat staan dat ik dan opeens overstap op ‘eenzaamheid en wantrouwen’. En daarmee wil ik ook ‘groupthink’ niet goed praten: een groep met dezelfde ideeën en een zekere opofferingsbereidheid (nee, dat hoeft niet in levens) kan ook veel goeds doen (emancipatiegroepen), maar kan ook zeker een vernietigende werking hebben. Laat duidelijk zijn: ik praat niks goed.
Eenzaamheid en wantrouwen noem ik als voorbeelden van facetten van individualisme. Hoewel je het kunt beschouwen als problemen op zich, komen ze ook ergens uit voort. En het is zeker niet zo dat wantrouwen alleen voort komt uit individualisme, noch dat individualisme noodzakelijkerwijs eenzaamheid voortbrengt. En het is ook niet zo dat eenzaamheid en wantrouwen altijd uitkomsten zijn van collectieve processen, er kan ook een individueel proces aan ten grondslag liggen. Vergelijk het met armoede: armoede op zich is niet erg, alleen de uitingsvormen (niet genoeg te eten hebben, je zorgen maken over je werk, je toekomst) zijn wel degelijk problematisch.
Daarnaast moet ik constateren dat je een andere definitie hebt van individualisme/individualisering hebt dan ik (en, in mijn arrogante veronderstelling: iedereen :) ). Ik zie het niet kunnen delen van ideeën (en gevoelens) niet als individualisme. Voornamelijk (de keus tot) het niet willen van ideeën en gevoelens of -alternatief- de maatschappelijke verwachting dat je je ideeën en gevoelens niet zou moeten willen delen vind ik de kern van individualisme.
Oh, en voor we verder gaan -en niet om jou dom te noemen-, hebben we het over dezelfde Piramide van Maslow? Uit wat jij zegt, haal ik meer dat je het hebt over een hiërarchische machtsstructuur, terwijl de Piramide van Maslow dat helemaal niet beoogt. Het is een hiërarchische piramide van behoeften, waarbij men onderaan begint om de behoeften te vervullen. De ‘onderste’ trappen van de piramide zijn niet ‘parasitair’ of ‘zero sum’, oftewel: dat jij voedsel hebt, hoeft nog niet te betekenen dat iemand anders per se vrijheid of voedsel in hoeft te leveren. De bovenste top van de piramide is ‘zelfactualisatie’, en pas dan komt macht en ‘parasitair’ gedrag om de hoek kijken: inderdaad, niet iedereen kan CEO van een bedrijf zijn, terwijl de meeste mensen wel die status willen hebben. Als het klopt wat ik denk -namelijk dat jij het over een andere soort piramide hebt dan ik-, dan verklaart dat ook waarom ik in eerste instantie je verwijzing naar corruptie niet snapte. Die past namelijk wel als je het hebt over een bevolkingspiramide van macht.
@30 Ja, dat is enerzijds best jammer. Genoeg mensen zijn (deels) niet oplossingsgericht, maar moreel ingesteld, waarbij hun moraal een betere oplossing in de weg staat. Jij noemt goede voorbeelden, ik heb er ook één via The Daily Show. Utah/Salt Lake City heeft onlangs besloten om dakloze mensen een huis te ‘geven’. Rechts helemaal boos natuurlijk: ‘Dat kost ons geld! Zij verdienen het niet!’ En hoewel het tweede argument (‘zij verdienen het niet’ ) niet echt weersproken kan worden (maar omgekeerd, ‘verdien’ je het wel als je in de eerste plaats dakloos wordt?), kan het eerste weggewuifd worden. Een dakloze dakloze kost de staat kennelijk $20,000 per jaar, een gehuisveste dakloze inclusief naar-werk-begeleiding kost de staat $12,000. Tel uit je winst! En dat is alleen het direct financiële aspect, gebroken gezinnen hoeven er niet meer te zijn, mensen kunnen met hun geheven hoofd weer in het leven staan en -voor de zuurkijkende republikein- er zijn geen daklozen meer op straat aan het bedelen die het uitzicht belemmeren.
@26: Jij gaat me in deze reactie nu net weer een stap te ver. Want je zou bijna gaan denken dat instellingen die proberen problemen op te lossen als daar zijn armoede dat die oorzakelijk tot individualisering leiden. Sterker nog: dat dit kennelijk fout is. Waarom anders die vergelijking met anti-semitisme?
Als er een gevaar steekt in individualisering, dan moet je niet de kop in het zand steken, zoals je terecht opmerkt in #22. Maar we moeten het kind niet met het badwater weggooien.
Daarom blijf ik erbij dat wat Thallman schreef gelul is. Het kan er toe leiden, het hoeft niet en het is niet waar voor alle geïnstitutionaliseerde hulp.
@33 De vergelijking met de protocollen van Zion is kennelijk niet goed overgekomen :S. Ik opper dat de onenigheid met thallman er eentje is van perspectief: oorzaak versus schuld. Waar thallman volgens jou misschien onvoorzichtig is in het onderscheid ontstaandoen-bloeien, denk ik dat dat onderscheid voor hem überhaupt niet uitmaakt. Het maakt niet uit hoe het ontstaan is, als je het* hebt geholpen te doen groeien, ben je ‘net zo schuldig’.
*’het’ kan antisemitisme, een plantje, individualisme, de Antichrist of een lieve kitten zijn.
De noodzakelijk-oorzakelijke verbanden wijs ik af, aan de andere kant… Als jouw solidariteit met een alleenstaande moeder die van parttime schoonmaaksterbaantje naar parttime schoonmaaksterbaantje rolt verloopt via de nationale regering in Den Haag, in plaats van via het buurthuis (ze woont of werkt immers ‘om de hoek’), dan is die solidariteit vrij anoniem en daarmee vaak(nee, niet altijd) onoprecht.
Het instituut waarmee we armoede aanpakken heeft veel zorgen verminderd, aan meerdere kanten.
*De alleenstaande moeder kan erop vertrouwen dat haar kinderen een opleiding en zorg kunnen krijgen;
*Als individuen hoeven we ons geen zorgen meer te maken hoe we geld en goederen naar arme mensen krijgen: de logistieke moeite heeft de overheid ons uit handen genomen, wij hoeven enkel geld (via belastingen) af te staan;
*Doordat de overheid dat regelt, is er parlementaire controle op (dus via ‘ons allen’, het volk), waardoor er zonder aanziens des persoons ondersteuning wordt verleend. We hoeven ons dan ook niet zorgen te maken over ‘zendelingspraktijken’: mensen die voedsel krijgen als ze katholiek worden, of mensen voor wie het water betaald wordt, zolang ze maar veganistisch leven;
Maar die ‘indirecte solidariteit’ komt -ja, dat denk ik wel- met de prijs dat de empathische afstand tussen begunstigde en begunstiger toeneemt. In de voorgaande punten hoe armoede verlicht wordt/werd, staat nergens iets in de trant van: ’Maar wil ik wel dat mijn geld daar aan uitgegeven wordt?' De reden dat dat er niet in staat, is omdat er impliciet vanuit is gegaan dat men dat wel wil.
Als de staat -via bijstand/uitkering/whatever- ‘om jou geeft’, waarom zou ik nog ‘om jou geven’ -in gedachte, in geld, in goederen? <<=Dit is natuurlijk wel een behoorlijk staaltje utilistisch, egoïstisch denken, maar bijna ieder mens heeft de capaciteiten en karaktertrekken om deze vraag te stellen (maar de mogelijkheid tot altruïstisch, onzelfzuchtig gedrag is ook in de meesten aanwezig). Door het inrichten van de overheid als centraal punt voor onze problemen, denk ik echter wel dat het gestimuleerd wordt om vragen als de voorgaande te stellen.
Ja, er schuilt gevaar in individualisering, en nee, we moeten niet het kind met het badwater weggooien! Veel van de wetenschappelijke vooruitgang van de afgelopen 5 eeuwen is er gekomen omdat er mensen waren die zich niet door de heersende gedachte lieten leiden, die zich niet conformeerden, die -kortgezegd- individualistisch waren en zeiden: "I'm going to build my own world… with science, and reason!"
En ik denk dat we wel de voordelen van individualisme kunnen hebben, en toch de negatieve effecten kunnen verkleinen. Ik denk bijvoorbeeld aan zoiets als de maatschappelijke stage, of de sociale dienstplicht. Hoewel ik er aan de ene kant van gruw(de) dat zoiets als de dienstplicht (elementaire vaardigheden om je eigen land te verdedigen) wordt(werd) misbruikt om een tekort in een bepaalde sector op te vullen met onbetaalde arbeid -en zo werd het grotendeels destijds ook gepresenteerd- denk ik wel dat er een heilzame werking van uit kan gaan. Want hoewel er uitvluchten waren uit de dienstplicht, was het ook een tijd in je leven waar je mensen van allerlei slag ontmoette, waarin burgerschap en sociale cohesie werden gekweekt.
Ja ga maar doen of ik niet weet waar ik het over heb en zeggen dat ik overtrokken reageer. Dat is altijd de beste manier om gelijk te krijgen.
Individualisering is geen probleem. Moraal staat al helemaal geen betere oplossing in de weg. Gelukkig hebben we nog een beetje een moraal anders hadden de mensen in de bijstand helemaal niks te eten. Nu moeten ze ervoor dwangarbeiden en dat vinden we allemaal heel normaal.
Want zal ik jou eens vertellen, ga eens praten met zo’n bijstandmoeder van het Mercatorplein, met al je empatische nabijheid. En al die armoede die we anoniem in Den Haag hebben opgelost en we nu in de gedecentraliseerde nabijheid proberen op te lossen zodat we allemaal solidair kunnen wegkijken want in Blaricum is geen armoede.
Dan zal ze je vertellen dat ze gedwongen wordt door de DWI -dus niet Den Haag maar de lokale nabijheid- om de post rond te brengen.
En dat ze dan nog niet rondkomen kan zonder naar de voedselbank te gaan, een particulier initiatief dat eten verschaft, en dat ze bij die voedselbank alleen maar Chips hebben zodat die kinderen veel te zout eten maar ja anders is er helemaal geen ontbijt. Ja en hoe is dat individualisering? Waar zit chipsontbijt in jouw pyramide van maslow?
Ergens zit een Harry die is gaan denken dat dit normaal is en al zijn vriendjes ook. Want daar heeft Harry ergens een goede boterham verdiend, door het laatste beetje geld van de arme mensen te pakken en te verdelen onder zichzelf en wat andere vriendjes.
Het is juist het tegendeel van individualisme dat dit probleem veroorzaakt. Groepsvorming. Daardoor vinden we dit soort wantoestanden normaal. Een hond in een roedel denkt voor zichzelf. Zorgt voor zichzelf. Eet van de straat. Heeft niet zo veel nodig.
Een mens in een mensenroedel denkt helemaal niet meer voor zichzelf, die denkt ineens dat er een nieuwe messias bestaat, zwerven mag niet, bedelen mag niet, jezelf hoereren mag niet, voor jezelf zorgen mag niet, schilderen bij sjakie mag ook niet want dat is zwart, thuis op de bank zitten wachten tot de bijstand binnenkomt mag ook al niet, je mag niet niks doen voor de bijstand, daar moet je sociale dienstplicht voor doen, we moeten dus allemaal postbode worden voor onze bijstand, behalve de postbode, die moet thuis zitten wachten tot de WAO binnenkomt, waar we hem in geholpen hebben toen hij gek werd omdat hij zijn baan kwijtraakte.
Waarom?
Omdat Harry dat zegt en die zal het wel weten. En dat het probleem dan nog niet is opgelost, dan komen ze daarmee bij Harry en dan zegt Harry, nou als jullie die lui van het andere clubje maar de hersens inslaan. Want die luisteren niet naar Harry. En daar hebben ze net 5 centen meer te makken. Daar heb je je probleem.
@34: Dus om de individualisering door instanties te voorkomen moet er een instantie worden opgericht die ervoor zorgt dat mensen minder individualistisch zijn…
@36 Hoeft niet, je kunt ook afwachten en zien waar het strandt. Maar dan zullen er altijd wel mensen zijn, die zeggen: “Ik zei het toch”, “Links = wegkijkers”, en dat soort onzin. Er is niks mis om ook informatiefeedback te krijgen van bronnen die je misschien niet zo leuk vindt en het schip bij te sturen om de storm te ontwijken. Daarnaast heb ik het alleen over de negatieve effecten van individualisme, niet over alle individualisme. Daarnaast is het slechts een voorstel om het te institutionaliseren (via instanties te regelen), maar het zou niet mijn voorkeur hebben. Het liefst zou ik hebben dat mensen nog ‘gewoon als vanouds’ bij mensen op bezoek gaan, ze ontmoeten en een diepe (emotionele) binding krijgen met anderen, zonder dat er een hogere macht (God, overheid), of een stok achter de deur (boetes, ‘zonden’) aan te pas komt. Maar ik zie dat dat niet het geval is.
@35 Ik dacht dat ik met jou kon praten. Dat ik misschien ergens iets verkeerd gelezen had. Ik heb geprobeerd me jouw denkkader eigen te maken, in de hoop dat jij dat ook zou doen.
Maar in plaats daarvan zou ik uit zijn op ‘gelijk hebben’, waarbij ik slinkse truukjes toe zou passen om jou te diskwalificeren: ik zou beweren dat jij niet weet waar je het over hebt (wegzetten als ‘dom’, terwijl ik daar expliciet afstand van neem in #31), ik zou je wegzetten als een slechte gesprekspartner (immers, je reageert overtrokken). Dat heb ik niet gedaan. Nog niet.
Weetje, jij mag je gelijk wat mij betreft best houden, je knee jerk opening van je reactie geeft al aan dat je inderdaad overtrokken reageert. Je dicht mij motieven toe die ik niet heb. Blijf maar lekker verongelijkt. En uit je reactie leid ik ook af dat je inderdaad niet weet wat de piramide van Maslow is. En dan mag jij daar de consequenties van trekken. Nogmaals, klik op het linkje in #31, daar staat de piramide van maslow gewoon uitgelegd.
Het antwoord lijkt me evident. Chips valt onder voedsel. Het is geen gezond voedsel, maar het is voedsel. En voedsel staat toch echt in het rijtje ‘lichamelijke behoeften’. QED
Om -ten lange leste- daar nog een antwoord op te geven:
1) De moeder is alleenstaand, vaak wil dat zeggen dat man/vader haar en de kinderen verlaten heeft (hij kan ook doodgegaan zijn, maar dat is vaak niet het geval). In een samenleving waarin trouw en opofferingsgezindheid belangrijk zijn zou haar man misschien wel vreemd zijn gegaan, maar dat zou dan nog niet genoeg reden zijn om zijn vrouw en kinderen te verlaten. De vader heeft hier een egoïstische (en economisch rationele) keuze gemaakt om vrouw en kinderen te verlaten omdat het hem nou eenmaal beter uit kwam: hij houdt minder rekening met anderen, en de gemeenschap laat dat toe.
2) De moeder gaat naar een voedselbank. In modern ‘Haags’ jargon heet dat dat haar sociale netwerk onvoldoende toereikend is. Goede kans dat mw. Bijstandsmoeder een zus of broer heeft en/of ouders, die niet in de zelfde situatie zitten als zij, dus die wel wat kunnen missen. Waarom springen zij niet (meer) in? En kennissen, vrienden? (En ja vaak gebeurt dat gedeeltelijk nog wel). Welke gemeenschap vangt mw. Bijstandsmoeder op in tijden van nood, als het niet de staat is? Als je dan niks of weinig kunt noemen, dan is dat een teken van individualisering.
3) Zij moet post rondbrengen van het DWI, ‘niet vanuit Den Haag’ zeg je. Maar waar denk je dat die regelgeving vandaan komt dat zij een tegenprestatie moet leveren? Die tegenprestatie is gewoon verkeerd, het is dwangarbeid. Dat zoiets vrij moeiteloos door het parlement kan, geeft al aan dat de afstand tussen politici en bijstandsmoeders te groot is, maar ook dat een deel van het electoraat (Ja, Harry uit Blaricum) het gewoon geen donder uitmaakt in welke toestanden bijstandsmoeders verkeren. Het enige dat hij weet: niet van zijn geld! en zolang hij het niet ziet, is het prima. Zie daar de ‘empathische afstand’, het ‘niet schelen’, omdat je nou eenmaal als individualist vooral je eigen belang in de gaten moet hebben.
Bij problemen waarbij de menselijke maat aan te pas komt, geldt altijd: als je het een probleem vindt, is het een probleem. Ik kan ook neutraal opmerken dat er een scala aan effecten (deels) voortkomen uit individualisme. En vervolgens kan ik er een waardeoordeel over uit laten, of het goed of slecht is, wat ik ook doe. Eenzaamheid en wantrouwen komen voort uit individualisme. Ik vind dat slechte dingen. Ergo: individualisme heeft negatieve gevolgen en kan daarom een probleem zijn.
Heb je het stukje gekeken dat ik in #32 postte? 1 voorbeeld van een moraal is dat je niks behoort te krijgen, tenzij je daarvoor moeite hebt gedaan (het aloude: ‘in het zweet uws aanschijns zult gij brood eten’). Als een dakloze dan vervolgens een huis krijgt aangereikt door de staat, dan staat dat haaks op die moraal, je hebt immers iets gekregen, zonder dat je daarvoor moeite hebt gedaan. Maar als je overall kijkt wat beter is, dan zie je dat dat aanbieden van een huis veel punten scoort. Mensen krijgen hun leven weer op de rails, het kost de staat minder. De moraal van ‘je krijgt niks onverdiends’ staat daarom dus een betere oplossing in de weg.
Maar nogmaals: ik hoef je gelijk helemaal niet. Je mag lekker verongelijkt reageren op van alles en nog wat. Maar met je ‘rijken zijn slecht, veroorzaken oorlogen en corruptie’ en ‘religie maakt doden’ verhaaltjes, kom je in dezelfde stroom als PVV’ers: dogmatisch, blind voor andere zienswijzen, afgunstig en verongelijkt.
@28: Oftewel zij was plotsklaps “excelent” geworden ;).
“Als niets wordt tot iets, dan kent iets niets niet meer.” ;).