De Gemeente Utrecht heeft een opmerkelijk initiatief genomen om te voorkomen dat mensen in de bijstand die parttime werken gestraft worden. Onder de titel De Bestaansbalans is de gemeente een crowdfunding actie gestart voor een fonds waaruit boetes betaald kunnen worden, ‘een tijdelijke pleister op dat probleem én een aanklacht tegen het kapotte landelijke bijstandssysteem. ‘
Het probleem is de Participatiewet, die Utrecht met dit initiatief op een slimme manier omzeilt.
Wie vanuit de bijstand parttime aan het werk gaat, raakt verstrikt in een web van regels en tegenstrijdigheden. Hoewel werken wordt toegejuicht, mag iemand met een uitkering volgens de Participatiewet nooit meer verdienen dan de uitkering zelf. Als dat een maand wel gebeurt, wordt de volgende maand alweer geld ingehouden. Dit zorgt voor aanhoudende financiële stress en onzekerheid.
Het Utrechtse initiatief moet een pot geld opleveren die honderd bijstandsgerechtigden wat meer zekerheid kan bieden als ze iets bijverdienen.
Als iemand die werkt in de bijstand in januari €100 ‘te veel’ inkomsten heeft, zou dit normaal gesproken in februari ingehouden worden op hun bijstandsuitkering. Dankzij de Bestaansbalans wordt dit niet ingehouden, maar in plaats daarvan afgetrokken van hun €1000 persoonlijke bufferbudget. Daarvan blijft dan nog €900 over voor verrekeningen in de rest van het jaar.
Een systeem dat bijstandsgerechtigden nog meer stress aanjaagt, dat ambtenaren dwingt een onmenselijk beleid uit te voeren, en dat de ongelijkheid nog meer in onze samenleving verankert, is een gebrekkig systeem. Waar onmenselijkheid de norm is, verliest iedereen.
Zie verder: De Bestaansbalans
Reacties (6)
Mooi initiatief. De problemen van bijverdienen naast de bijstand (en meer van de Participatiewet in het algemeen) zijn bekend. Gemeenten en sociale diensten werken daar samen wel aan, onder andere via het project ‘simpel switchen’ waarmee geprobeerd wordt overgangen in de bijstand soepeler te laten gaan, maar dat is toch een beetje dweilen met de kraan open omdat het systeem zelf niet goed werkt. Aan dat systeem wordt momenteel wel gesleuteld, onder de noemer ‘Participatiewet in Balans’ (https://sargasso.nl/een-steengoede-analyse-van-de-participatiewet/ ), maar dat duurt nog even voor het klaar is. Ook daar is het de vraag hoeveel van de structurele problemen de regering echt op kan en wil oplossen. Zoals ik begrepen heb is de Bestaansbalans ook bedoeld als aansporing aan het Rijk om een beetje op te schieten hiermee. Kan geen kwaad.
Tegelijkertijd heb ik toch ook een beetje moeite met de goede sier die Utrecht hier mee maakt. Ze hebben daar recent, als één van de enige (of zelfs de enige) grote stad de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering voor arme mensen afgeschaft, een bezuiniging a 10 miljoen. En dan nu crowdfunden om het 100 mensen in de bijstand (iets) makkelijker te maken… beter dan niets, maar toch ook een beetje iemand een schop in zijn kloten geven en daarna heel trots een pleister er op komen plakken. Then again, ik ken de Utrechtse situatie niet, het water staat de gemeente wellicht echt aan de lippen daar. Het is ook algemeen bekend dat de gemeenten door het Rijk worden kapotbezuinigd, en je moet wat als lokale overheid (zie oa dit uitstekende stuk eerder deze week: https://decorrespondent.nl/15833/zo-worden-de-gemeenten-kapotbezuinigd-en-dit-ga-je-daarvan-merken/0b5176ec-99b6-0061-167a-e03cd0237032?pk_campaign=daily&mc_cid=2725565f6d&mc_eid=b38e4b5e44 ).
Ik pleit voor ambtelijke ongehoorzaamheid: een wet die niet deugt moet je negeren en zo nodig zelfs saboteren.
Uit humanitair oogpunt kan dat vaak nog het enig juiste zijn.
https://www.werkenbijdeoverheid.nl/
(ik zou het alleen niet bij mijn sollicitatie er bij vermelden)
Een paar jasr in bijstand gezeten. Ik vond het nirt vervelend. Kon nog goed zuipen met af en toe wat zwart geld. Nu aan het werk en gestopt met zuipen. Huisje, boompje, beestje.
Nog steeds vind ik het erg voor degenen die ziek zijn en de bijbehorende kosten hebben, voor velen heb ik geen medelijden meer. Ik kon mezelf er ook uit halen. Met anderhalf jaar werken met behoud uitkering. Maar wel rijbewijs en mbo 3 diploma, veel beter dan maar wat geld verdienen zonder iers zinnigs voor langere termijn.
Een deel red het prima. En kudo’s dat je er op eigen kracht uit bent geraakt. Een deel komt echter structureel geld tekort, vooral als er kinderen onderhouden moeten worden. En een flink deel gaat helemaal niet (full-time) kunnen werken, onder andere omdat toen de Participatiewet werd ingevoerd daar ook mensen inkwamen die voorheen een arbeidsongeschiktheidsuitkering kregen (een flink deel van de mensen die daarvoor in de Wajong vielen). Combineer dat met oa een kostendelersnorm (draagt bij aan woningnood en dakloosheid, en minder voor elkaar zorgen), de sluiting van de sociale werkplaatsen (zonder deugdelijke vervanging) en een keihard boetebeleid waarbij ook een eenvoudige vergissing gelabeld werd als FRAUDE, en je had wel een zeldzaam zijn doel voorbij schietende wet.
De Melkertbanen en de Sociale Werkplaatsen terug.
(Dus, Eddy van Hijum, als U, excellentie, dit leest…)