Agenten vinden etnisch profileren terecht

Dat blijkt uit de vandaag verschenen studie ‘Boeven vangen’ van het Programma Politie en Wetenschap, zo meldt Trouw:

Allochtonen worden onevenredig vaak gecontroleerd. De onderzoekers vergezelden politieteams in wijken waar gemiddeld veertig procent van de bevolking tot een etnische minderheid behoorde. Bij de staandehoudingen was dat zestig procent.

Die oververtegenwoordiging hoeft niet onterecht te zijn. Agenten kunnen goede redenen hebben om allochtonen er uit te pikken, bijvoorbeeld omdat er sprake is van gedrag dat past bij het plegen van een bepaald delict. Zulke redenen blijken er lang niet altijd te zijn. In bijna veertig procent van de gevallen waarin allochtonen werden gecontroleerd op basis van een vermoeden van een strafbaar feit, was de controle niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen. […]

Zelf vinden agenten het terecht dat ze profileren: burgers die aan hun stereotypen voldoen zijn oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers, zeggen ze.

Werkt het inderdaad?

Nee:

Vangt hij daar veel boeven mee? De onderzoekers vinden van niet. Het is hun belangrijkste kritiekpunt. Zelfs als je effectiviteit breed definieert, levert maar 33 procent van de proactieve controles ‘iets’ op, bijvoorbeeld nuttige informatie. Slechts 9 procent leidt tot een aanhouding.

Agenten hebben zelf een ‘aanzienlijk positiever’ beeld van wat hun proactieve werk oplevert. Volgens de onderzoekers overschatten ze hun eigen inschattingsvermogen en professionele intuïtie.

Is dat een verrassing?

Nee, al was het maar omdat agenten hierdoor hun tijd verdoen aan een groot aantal false positives. Tijd die ze ook nuttiger hadden kunnen inzetten. Deze studie legt het nog eens uit (voor de zoveelste keer):

Statistically, more than 80% serial killers are white males (Bartol & Bartol, 2008), but it does not suggest that being a while male makes the person 80% more likely to become a serial killer, because the absolute frequency is so low.

In fact, it is clear that the relative frequency of an attribute (say education or race) has little connection with the absolute frequency of the same attribute.

Met andere woorden: als je als op politieagent op zoek gaat naar een seriemoordenaar is het totaal inefficiënt om de categorie ‘blanke mannen’ extra goed in de gaten te houden.

Of kijk hier en hier voor wat concrete rekenvoorbeelden (met Arabieren en terrorisme in dit geval).

Kortom, etnisch profileren is in de meeste gevallen zo’n beetje de meest inefficiënte ‘onderzoeksmethode’ die je kunt bedenken.

Dat moet op de politieacademie toch wel uit te leggen zijn?