De commissie-Borstlap voerde in opdracht van het kabinet een onderzoek uit over de arbeidsmarkt. Er komen wat pittige conclusies naar voren. Eén van de dingen die opvalt, de commissie onderschrijft dat er teveel werknemers onzeker zijn over hun baan, er is teveel flexwerk wat gevolgen heeft voor toekomstplannen en het scholings-niveau van werknemers.
Werkgevers moeten veel vaker vaste contracten aanbieden, het aantal flexwerkers en zzp’ers moet omlaag en er moet meer geïnvesteerd worden in kennis en innovatie
Mensen die niet aan een baan kunnen komen, of onzeker werk hebben, keren zich af van de maatschappij. De onderlinge solidariteit tussen werkenden verdwijnt. Dat geldt ook voor het draagvlak voor sociale voorzieningen, verwacht de commissie.
De commissie stelt:
Er moeten maar drie soorten werkenden overblijven: echte zelfstandigen, echte werknemers en echte uitzendkrachten.
Verder pleit ze voor hogere uitkeringen, een basisverzekering voor ZZP’ers, maar ook makkelijker ontslag.
Hier is het laatste woord nog niet over gezegd.
Reacties (29)
Maar dan wel een vast dienstverband waar je zomaar opeens de helft minder kan gaan verdienen of dat je aan de andere kant van het land mag gaan werken.
Fascinerend rapport. Nogal radicaal, en dat vanuit ‘het midden’.
De wegnemen van de onzekerheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt wordt echt stevig op de kaart gezet, net als de rechtsongelijkheid.
Aan de andere kant natuurlijk makkelijker ontslag en aanpassing bij vaste contracten. Maar wel weer steviger ondersteuning voor de ontslagen medewerkers, inclusief zekerheid op ‘een’ baan.
Gedurfd in elk geval.
Die basisverzekering voor ZZP-ers moet die ZZP-er wel ergens van kunnen betalen. Dat gaat niet lukken bij kleine scharrelaars (moi inclus) die in een branche zitten waar de klant de prijs bepaalt.
Het klinkt leuk, maar zolang verzekeringen worden aangeboden door commerciële bedrijven, is het vooral de verzekeraar die van die verplichting profiteert.
@3: Het idee is dan ook dat er één basisverzekering moet komen voor alle werkenden.
En het doel is inderdaad om het aantal kleine scharrel zzp’s die eigenlijk niet kunnen rondkomen flink te verminderen.
Voor zover ik het begrijp. Het is nog maar een rapport.
@2: De wegnemen van de onzekerheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt wordt echt stevig op de kaart gezet, net als de rechtsongelijkheid.
Ja, het lijkt me goed dat een commissie die door het kabinet gevraagd werd, daar eens mee komt.
Hoe dat precies met de andere voorstellen in elkaar haakt durf ik nog niet te zeggen.
@3: Daarom moet er ook een wettelijke minimum zzp-uurprijs komen.
Dat je dus minimaal je premies, pensioen en inkomstenbelasting kunt afdragen én een netto minimumloon overhoudt.
Je moet de werkgevers nu eenmaal dwingen anders krijg je de race naar de bodem en zijn er altijd partijen die gedwongen worden voor minder dan een minimumloon te werken zonder verzekeringen of pensioen.
@6: Ik word per producteenheid betaald. En toegegeven: Erop vooruitlopend hebben we software in huis gehaald om de uurproductiviteit te meten. Al is het ene product het andere niet. Maar ook zonder dat wist ik dat ik vaker op Sargasso zit dan de vrouw. ?
Wat is er mis met negatieve inkomstenbelasting na afschaffen van het minimumloon?
@8: Die wordt door de gemeenschap betaald en deze subsidieert zodoende een onderbetaalde job. Bovendien motiveert het net zo weinig als het wegvallen van allerlei toelagen, waar de opklimmende minimumlijder nu mee geconfronteerd wordt.
Als ik een zakenman (entrepreneur klinkt inmiddels best wel tacky) hoor oreren over de aantallen banen die hij met zijn plan belooft te creëren*, is mijn eerste vraag van hoeveel daarvan je een gezin kunt onderhouden en tegelijkertijd een hypotheek afbetalen. Wedden dat hij dan meteen erover begint hoe duurzaam het allemaal ook nog is?
*ook zo’n jeukwoord: je bent god niet!
@9: Als een zakenman oreert over banen creëren dan doet hij dat om goodwill te kweken of subsidie binnen te harken c.q. als dreigement om anders te vertrekken.
Ik heb nog nooit een businessplan gezien dat er op gericht was zoveel mogelijk mensen in dienst te hebben.
@10: Een onderneming is geen zorgboerderij, Frank.
Het primaire doel van een businessplan is om de levensvatbaarheid van een onderneming aan te tonen en niet om zoveel mogelijk personeel aan te nemen. De productiefactor arbeid zijn kosten van de omzet en moeten zo laag mogelijk worden gehouden.
@11: Daar is het Frank niet om te doen. Als je dat al niet haalt uit de discussie hierboven, wat doe je dan met je filosofisch gebazel? Of is dat interessantdoenerij.
Frank weet heel goed hoe de vork in de steel zit als het gaat om arbeid. Jij draait het om. En niet alleen dat. je lult ook maar wat over kosten. Dat is accounting. Arbeid als productiefactor is net als kapitaal. Zonder arbeid geen productie, geen winst. Punt.
Als we het dan hebben over accounting, dan moeten niet arbeidskosten zo laag mogelijk gehouden worden, maar de winst gemaximaliseerd. Dat kan op vele manieren. Arbeidskosten lager schroeven kan de productie schaden en het bedrijfsresultaat in gevaar brengen.
Als verdere aanvulling op #10: behalve jouw ongecompliceerde en juiste observatie kun je daaraan (wederom eenvoudige) toevoegen dat meer arbeidsplaatsen alleen gegenereerd worden door meer vraag van de markt. Al die politieke fratsen rondom arbeidsmarkten doen weinig tot niets.
@12: Weinig aan toe te voegen :-)
M de Pooter is even de weg kwijt…
Volgens mijn verdienen veel Sargasso schrijvers ook hun brood door als ZZP’er stukjes te schrijven en te verkopen, moeten die dan straks ook gaan solliciteren naar een vaste baan? Of verdienen die daarmee zoveel geld dat ze daar makkelijk alle premies en verzekeringen van kunnen betalen plus een behoorlijk uurloon over te houden, ook als de belastingaftrek daarvoor wegvalt? He zou wel eens heel stil kunnen worden hier met dit plan.
Wat ik maar bedoel te zeggen, niet iedere ZZP’er die geen zwaar betaalde expert is, is ook zielig. Dat kan ook een klusjesman zijn die geen baas wil, iemand die een webwinkeltje heeft of die idealistische stukjes schrijft. Door iedereen maar in een hokje te duwen en nog meer dingen te verplichten wordt echt niet alles plotsklaps beter.
@14: Met schrijven is geen droog brood te verdienen, tenzij je per ongeluk een bekende schrijver/columnist wordt of een niche bedient. Maar zelfs met dat laatste is ’t vaak sappelen. Mijn hoofdredacteur bij HVD doet ICT en vertaalt ook van/naar Duits en Engels (voor een uurtarief, niet per woord!), en zelfs zij teert in op haar spaargeld.
Voor ik mijn huidige baan kreeg en ziek thuis zat, heb ik een (heel kort) tijdje marketingartikelen geschreven. Ik kreeg een cent per woord, wat sowieso al een belachelijke prijs is. Maar ik dacht, soit, ik ben geen professional, ik heb toch tijd en ik doe er ervaring mee op. Maar 5 artikelen van 500 woorden schrijven binnen 1 of 2 dagen, over onderwerpen waar je nix mee hebt en waar je dus ook zelf research voor moet doen, waar je dan uiteindelijk 25 euro voor krijgt, da’s pure uitbuiting.
Toen ik doorkreeg hoe vermoeiend het was en hoe weinig het oplevert, ben ik eens rond gaan zoeken op internet. Professionele copywriters en ook journalisten balen als een stekker van dit soort bedrijven, want het verziekt de markt. Freelance journalisten krijgen ook vaak per woord uit betaald, en hebben de prijs enorm zien zakken de laatste jaren (uit mijn hoofd tot zo’n 13 cent). En ze krijgen dus níet betaald voor de tijd die ze aan research e.d. besteden.
Dit soort uitwassen zou wat mij betreft verboden mogen worden. Je moet gewoon een minimum uurtarief voor al het geleverde werk krijgen. Een opdrachtnemer kan een offerte uitbrengen met daarin een schatting van het aantal benodigde uren voor het werk, en afspraken maken over eventueel meerwerk in geval van.
Een klusjesman vraagt ook een prijs per uur, en berekent echt wel alle tijd die hij kwijt is door aan de klant.
Het enige dat je als dienstverlener (meestal) niet aan de klant doorberekent, is de “sales”, dus de tijd die het kost om de initiële vraag te beoordelen en de offerte op te maken.
Een webwinkel is een heel ander verhaal, daar gaat het om stuks verkoop waarbij je een marge op je producten gooit. Dus daar is een minimum uurtarief gewoon niet van toepassing. Overigens ook risky business tegenwoordig, ik zou er niet aan beginnen, tenzij je een enorm gat in de markt hebt gevonden.
@9: Wanneer is een baan onderbetaald?
Ik neem aan dat je begrijpt dat niet alle werk even goed betaald kan worden. Sommige baantjes leveren nu eenmaal niet zo veel op per uur en dan kan een commercieel bedrijft daar ook niet veel voor betalen. In Nederland bestaan zulke banen dus niet (of er worden onnozele buitenlanders voor aangetrokken).
Negatieve inkomstenbelasting maakt het mogelijk arbeiders te krijgen voor banen die minder opleveren dan waar mensen bereid zijn voor te komen werken. Dat is winst, want zo wordt dat werk tóch gedaan en kunnen meer mensen zich nuttig maken (mensen willen dat namelijk).
Daarnaast zijn negatief belaste banen voor mensen met meer potentie een manier om ervaring op te doen en carrièrestappen te maken. Daar worden niet alleen zij beter van maar ook de maatschappij als geheel, want na een tijdje gaan ze belasting betalen.
Wie denkt dat het beter is mensen met een uitkering op de bank te laten plaatsnemen moet even uitleggen waarom.
@16: [ Sommige baantjes leveren nu eenmaal niet zo veel op per uur ]
Puur roofkapitalistisch McDonalds gelul.
“Wij gaan hamburgers voor niet meer dan 1 dollar verkopen en wij passen dus jouw uurloon daaraan aan, dus jij krijgt maar 3 dollar per uur. Je gaat maar lekker een 2e baan als nachtwaker* (op slechts 1 uur rijden met de bus) nemen om de huur en je voedsel te betalen”.
Het is echte slavernij om mensen een uurloon te betalen waar ze niet fatsoenlijk van kunnen leven.
Vaak enkel en alleen om goedkoop rotzooi (aan vrijwel diezelfde mensen) te verkopen.
Het valt toch niet te rijmen?
“Ik woon hier lekker in mij villa omdat ik 100 slaven in dienst heb die voor omgerekend slechts een paar euro per uur, een paar centen per vertaald woord krijgen”. En dan hebben we het over Europa en nog niet eens over spijkerbroeken gemaakt door kinderen in Bangladesh.
Kacebee, neem een koude douche en wordt wakker, dan schrijf je niet zulke bullshit als “Sommige baantjes leveren nu eenmaal niet zo veel op per uur en dan kan een commercieel bedrijft daar ook niet veel voor betalen. In Nederland bestaan zulke banen dus niet.”
* (En als je dus jouw zoon moet onderbrengen bij opa tijdens je 2e nachtelijke baan, en jouw zoon vindt opa’s pistool en schiet zichzelf dood, dan klagen wij jou aan voor nalatigheid als moeder t.o.v. je kind. Dit verzin ik niet, dit is in de US echt gebeurd.)
@16:
Dan laat dat bedrijf dat werk maar liggen. Het bedrijf kanwil dat niet betalen, maar de gemeenschap wel? Waarom zou ik als belastingbetaler moeten bijspringen omdat een of andere ondernemer te schraperig is? Ben je nou zo stom of wíl je dat niet snappen?
Jaaaa, dat hebben we gezien bij die Melkertbanen.
Als je je nou eens beperkt tot alleen de pillen die de dokter je voorschrijft…
@18: Heb jij ooit gewerkt voor geld, beugwant? Want dan zou je moeten weten dat je in het begin van je werkzame leven minder verdient dan later. Dat heeft ermee te maken dat je ervaring opdoet en zo productiever wordt. In minder tijd doe je meer, en dan kun je salariseisen stellen (of van werkgever wisselen).
Die instap, die eerste baan, is het probleem vaak. Je kan nog niet veel en bent dus relatief duur, ook al krijg je een laag loon. Bijna alle werkgevers vragen ervaring, is je dat wel eens opgevallen? Of heb je nooit hoeven solliciteren? Lucky you.
Er zijn mensen – en zelf behoorde ik ook een tijd tot die groep – die vanwege het minimumloon niet laag genoeg betaald kunnen worden. Die krijgen dus nooit een baan. Hoe hoger het minimumloon, hoe groter die groep wordt. Maar blijf gerust schelden en tieren, ik snap dat je idealen krassen krijgen van de logica.
@16: Als werk niet voldoende oplevert om van te leven, is er toch echt iets goed mis. Dat is gewoon uitbuiting, punt. Dan faalt de markt en dient de overheid in te grijpen.
“Wie denkt dat het beter is mensen met een uitkering op de bank te laten plaatsnemen moet even uitleggen waarom.”
Dat hangt heel erg van de persoonlijke omstandigheden af. Er zal altijd een groep zijn die niet mee kan of wil komen, en die zul je never nooit niet van die bank af krijgen. Laat die lui met rust als ze dat willen. Degenen die graag een bijdrage willen leveren moet je bijstaan, maar voor de rest is het trekken aan een dood paard en dat kost veel meer dan het oplevert. En het is echt niet zo dat leven op het bestaansminimum nou zo’n pretje is.
Ook: kappen met bijv. mensen die jaren gewerkt hebben op te schepen met belachelijke “activeringstrajecten”. Die hoef je geen arbeidsethiek bij te brengen, al helemaal niet door ze papier te laten prikken of aan de lopende band te zetten. Dat is pure minachting.
Maar goed, daar ging het niet over hè. Het gaat om werkenden die een te onzeker bestaan hebben. Omdat de overheid de laatste jaren flexwerk in de hand heeft gewerkt, omdat ze de platformeconomie geen strobreed in de weg heeft gelegd, en omdat het ze eigenlijk gewoon geen reet interesseert hoe mensen de eindjes aan elkaar knopen, als de cijfers er maar een beetje lekker uitzien.
De arbeidsmarkt is behoorlijk verziekt in bepaalde branches. Wie betaald wordt per woord, per bezorgd pakketje of per ritje, die wordt over de kop gejaagd omdat een groot deel van de werktijd gewoon niet betaald wordt, en bovendien zit je áltijd tegen deadlines/targets aan te hikken. Dan heb je geen moment rust en je verdient ook nog eens geen reet.
Je kunt dit natuurlijk op z’n beloop laten en zien wat de markt ervan bakt. Ik garandeer je dat de maatschappelijke kosten de pan uit gaan rijzen. Burn-outs en andere psychische problemen, schuldenproblematiek, daklozen; allemaal gestegen in de afgelopen 10 jaar. En het einde is nog lang niet in zicht. Ook niet als er nu wordt ingegrepen. Maar niet ingrijpen zal tot Amerikaanse toestanden leiden.
@19: Whut? “Er zijn mensen – en zelf behoorde ik ook een tijd tot die groep – die vanwege het minimumloon niet laag genoeg betaald kunnen worden. Die krijgen dus nooit een baan.”
Hoezo? Sorry, maar ik volg je logica echt totaal niet. Iedereen heeft recht op minimumuurloon (nou ja, behalve ZZP-ers dus).
En wat wil je er trouwens mee zeggen? Ik vind het nogal warrig allemaal.
@19:
O zeker wel. Soms lijkt het alsof superman nog niet genoeg is. Al die afgestudeerde academici die uit angst voor een gat in het CV gratis en voor nop voor een ‘gerespecteerd’ Zuidaskantoor werken. En laat ik maar zwijgen over dat circus dat ik indertijd in de IT-detachering heb meegemaakt.
Ik had indertijd toch die advertentie moeten uitknippen en bewaren. Ze zochten iets geologisch met twee obscure specialismen. Geen studie die je voor je dertigste kan hebben afgerond. Minimaal vijf jaar ervaring. De sollicitant zou naar de (toen nog behoorlijk roerige) Balkan worden uitgezonden en moest daarom minstens twee van de aldaar gangbare talen spreken. Leeftijdsindicatie 20-25 jaar.
Say no more…
[ dat je ervaring opdoet en zo productiever wordt ]
Ja, die vakkenvullers in de supermarkt zijn na een paar jaar op de top van hun kunnen en worden dan gepromo…
Oh nee, hun contract wordt niet meer verlengd omdat ze vanwege het rare minimum jeugdloonstelsel opeens méér geld moeten krijgen voor hetzelfde werk dat ze al die jaren al deden. Dus gaan we nieuwe slachtoffers inhuren voor een te laag loon.
@19:Bijna alle werkgevers vragen ervaring, is je dat wel eens opgevallen?
Dat klopt. Beste voorbeeld vond ik een vacature uit 2017 waarin minimaal 8 jaar (ook vrij arbitrair, maar soit) ervaring met een programmeertaal gevraagd werd, terwijl die taal (Swift) op dat moment net 3 jaar bestond.
@20:
Het punt is dat de markt in Nederland zwaar gereguleerd is. Speciaal het minimumloon veroorzaakt enorme maatschappelijke kosten.
Je noemt twee verschillende groepen in één adem. Maar je hebt deels gelijk: je moet natuurlijk zelf weten of je iets aan de maatschappij wil bijdragen, zolang daar maar tegenover staat dat je niet van die maatschappij verwacht iets aan jou bij te dragen.
Ja, dat is een belangrijk punt. De werkgevers worden opgezadeld met allerlei maatschappelijke verplichtingen, denk bijvoorbeeld aan de arbeidsongeschiktheidswetgeving, die bedrijven huiverig maken vast personeel aan te nemen. De bemoeizucht van de overheid is uiteindelijk vooral een ramp voor de zwaksten.
@25: “Speciaal het minimumloon veroorzaakt enorme maatschappelijke kosten.” Serieus? Nee gast, mensen onderbetalen veroorzaakt maatschappelijke kosten. Als mensen niet rond kunnen komen van hun baan gaan ze de vernieling in, zie de laatste alinea in #20. Een goed loon is goed voor de economie, dat is een bewezen feit. Mensen die geen stuver hebben om aan hun reet te krabben, geven nix uit, komen in de schulden en uiteindelijk op straat. Ook goede secundaire arbeidsvoorwaarden en een goed sociaal vangnet zijn in het algemeen belang.
Jij gaat blijkbaar uit van een puur kapitalistische instelling bij werkgevers. Die zijn er natuurlijk, zeker onder de grotere bedrijven. Maar juist die kunnen het wel lijen om arbeidsongeschiktheid en dergelijke op te vangen, dus die moeten gewoon niet zeiken.
Ik werd bij mijn piepkleine IT-bedrijfje na 3 maanden proeftijd meteen in vaste dienst genomen. Dat was nog voor ze wisten dat het UWV voor mij de ziektekosten vergoedt, mocht ik ziek worden (omdat ik nog een stukje WIA heb). Gewoon omdat ze me graag wilden hebben, en omdat ze het als hun verantwoordelijkheid zagen. Zo kan het dus ook.
Die “bemoeizucht” van de overheid is helemaal niet rampzalig voor de zwakkeren (nou ja, wel voor de uitkeringsgerechtigden natuurlijk, maar dit terzijde, anders wordt het wel een heel lang verhaal). Een totaal vrije markt is juist een ramp, waarin de grootste spelers de dienst uitmaken en iedereen en z’n moeder tegen elkaar uitspelen.
Dan heb je geen democratie meer, maar een oligarchie.
“De onderlinge solidariteit tussen werkenden verdwijnt”
That’s a feature not a bug! (Aldus VVD, FVD, PVV, CDA, SGP).
@26:
Er is ook een andere kant: werknemers kunnen werkgevers tegen elkaar uitspelen. Ik zeg niet dat de overheid geen enkele rol te spelen heeft, maar de vrije markt is de beste garantie voor de grootste absolute rijkdom voor iedereen. Het enige nadeel is het optreden van grote inkomensverschillen. Daar kan de overheid een rol in spelen, maar die moet niet worden overdreven. Tenzij je communisme een goed idee vindt.
Dit rapport zou vooral de oppositie links met den wonden moeten motiveren om de kiezers die teleurgesteld zijn afgehaakt, die niet of nauwelijks geprofiteerd hebben van de economische vooruitgang tot het begin van de coronacrisis terug te halen. De hoofdschuldigen Jellejetta (commissaris van de koning) Diederik en John van de PVDA met hun grote mond over de inclusieve samenleving moeten zich verantwoorden voor het debacle wat participatiewet heet. Het kabinet rechts met den bijbel heeft de klok weer teruggezet met volledige medewerking van de PVDA in Rutte 2.