“When one man, for whatever reason, has an opportunity to lead an extraordinary life, he has no right to keep it to himself”
Ik ben een groot fan van de films van Wes Anderson. De Amerikaanse filmmaker maakt films die met een woord te beschrijven zijn “quirky“: de karakters zijn allemaal excentriek, ze hebben al jong grote talenten of grote dromen, al hun onderlinge familie- en liefdesrelaties zijn dysfunctioneel. Dat maakt de films tragisch, komisch en absurdistisch tegelijkertijd.
Dat wordt gecombineerd met een aantal terugkerende stijlkenmerken een herhaling van acteurs in verschillende films (Owen Wilson speelt in alle films), close ups, duikscenes, muziek uit de jaren ’70. Mijn grootste favoriete stijlfiguren zijn de korte staccato dialogen: mensen communiceren nauwelijks met elkaar, nauwelijks reageren op de gebeurtenissen om hen heen.
Anderson heeft zes bijzondere films gemaakt. In deze films komen een aantal thema’s terug: excentrieke, ongewone mensen met excentrieke ongewonen dromen. Veel karakters willen een bijzonder level leiden of doen dat al en houden dat niet voor zich zelf. In Bottle Rocket hebben twee broers de droom om meestercriminelen te worden. In The Life Aquatic heeft een filmmaker nog maar een droom over zijn Moby Dick verslaan, een jaguar shark. In Darjeeling Limited neemt een broer zijn broers mee op een spirituele reis naar India. In The Fantastic Mr. Fox volgt een zoon zijn vader in diens grote droom: een meesterdief worden.
Meer nog dan een droom iets te doen of ergens naar toe te gaan hebben de figuren allemaal de droom om een betere relatie te hebben met hun familie. Alle families in de films van Wes Anderson zijn dysfunctioneel: ouders die niet met elkaar communiceren, scheidingen, broers die uit elkaar groeien, maar toch op zoek zijn naar contact met elkaar. In de eerste scene in Bottle Rocket haalt een broer zijn andere broer uit een gekkenhuis. Het plan om meestercrimineel te worden is met name een manier voor de broers om een gezamelijk doel te hebben. In Rushmore ontkent de hoofdpersoon voortdurend zijn vader (een kapper), hij is op zoek naar een interessanter leven waarin zijn vader neurochirurg is. The Royal Tenenbaums gaat over een gescheiden vader die op zoek is naar contact met zijn kinderen. Zijn ex-vrouw weigert dat en alleen door te liegen dat hij stervende is, kan hij zijn kinderen en kleinkinderen opnieuw spreken. Ondertussen is een van zijn zoons bezig om een relatie te beginnen met zijn (geadopteerde) zus. In The Life Aquatic gaat een verloren gewaande zoon samen met zijn hervonden vader op haaienjacht. Op zoek naar contact met zijn vader. Als hij is omgekomen, komt zijn vader erachter dat het zijn zoon niet kon zijn. In Darjeeling Limited gaan drie broers, na de dood van hun vader, op zoek naar hun moeder die als non leeft in India. In The Fantastic Mr. Fox verstoort de komst een neefje de relatie tussen een zoon en zijn vader. En probeert de zoon alles te doen om door zijn vader gewaardeerd te worden. Een droom van betere relatie tussen vader en zoon, tussen broers onderling drijft veel karakters.
De kinderen of hun ouders zijn ook bijna allemaal heel getalenteerd. Het is dus zeker te verwachten dat deze mensen een ongewoon leven zullen gaan leiden: het hoofdpersoon in Rushmore is als schoolgaande jongen al een veelkunner: een gewaardeerd toneelschrijver, kalligrafist, activist, schermer etc. De kinderen in The Royal Tenenbaums zijn ook wonderkinderen, de dochter is al jong een gewaardeerd toneelschrijver (ziet u een patroon?), een zoon is al jong een top-tennisser en een zoon is al jong een veel verdienende financieel analyst. De vader uit The Life Aquatic is een gewaardeerde maker van films over het zeeleven. De vader uit the Fantastic Mr. Fox is een meesterdief.
En toch missen veel van deze mensen ook belangrijke talenten: zijn bijvoorbeeld bijna allemaal niet getalenteerd in de liefde. Een broer uit Bottle Rocket wordt verliefd op een spaanstalige schoonmaakster. Het feit dat ze elkaar taal niet spreken zorgt er volgens hem voor dat hun relatie er beter op wordt. In Rushmore staat een driehoeksrelatie centraal tussen een excentrieke leerling, zijn 50 jaar oudere beste vriend en een middelbare schooldocente. In The Royal Tenenbaums zijn de ouders gescheiden, maar beginnen twee van hun kinderen in het geheim, wijfelend een affaire met elkaar In The Life Aquatic strijden een vader en een zoon om de liefde van een journaliste die al zwanger is van een ander. Darjeeling Limited opent met een korte film die gaat over de dysfunctionele relatie van een van de twee broers.
Altijd tot in de puntjes ambachtelijk gemaakte films met een herhaling van stijlkenmerken, maar ook van verhaallijnen: uiterst getalenteerde, excentrieke mensen met ongewone dromen die langszaam en wijfelend op zoek gaan naar de warmte van liefde en familie.
[cmon]
Toevoeging redactie: Wes Anderson is inmiddels bezig met opnames voor Moonrise Kingdom, waarin twee weggelopen 12-jarigen gezocht worden door hun ouders (o.a. Bill Murray) en een sherrif (Burce Willis). Meer hierover op Cineville.nl en de engelstalige Wikipedia.
Reacties (1)
Ja, hier ook al een groot fan van Wes Anderson films. Mijn favoriet is Rushmore, omdat mijns inziens deze de beste mix van tragiek en absurde humor heeft. Daarbovenop nog eens een fantastische slotscene, welke de film helemaal af maakt.
Wat erg knap is gedaan is in al zijn films, is dat je je in eerste instantie aan karakters kunt ergeren, maar je ze aan het einde van de film toch waardeert. De karakters zijn vaak onwaarschijnlijk, maar de menselijke manier waarop ze met hun problemen omgaan maakt ze toch realistisch. Stuntelend, hakkelend, aftastend maken de karakters toch iets van de situatie waarin ze zich bevinden.
Ik heb verder niets toe te voegen. Als je nog nooit een film van Wes Anderson bekeken hebt, ga dat snel doen!
Een typo kan verbeterd worden: Rusmore -> Rushmore.