OPINIE - Ik weet niet hoe ’t met jullie zit, maar ik zie een hele grote olifant in de kamer staan. Die is miljarden waard, en hij kan nergens heen.
Iedereen weet inmiddels wel dat “de hardwerkende burger” al jaren niet profiteert van economische groei, omdat de lonen niet meegroeien. Maar ook omdat tegenover elke lastenverlichting altijd weer een verhoging staat, zoals de btw-verhoging, de energierekening en gemeentelijke heffingen die elk jaar opnieuw worden bijgesteld. Want ja, gemeenten hebben het moeilijk. Ze hebben er veel taken bij gekregen, maar moeten dat met een kwart minder budget doen dan het Rijk daar vóór 2015 beschikbaar voor stelde. Daar komt bij dat ze nauwelijks de tijd hebben gekregen om een organisatie rond al die nieuwe taken op te tuigen.
Huishoudboekje
De regering is jaren bezig geweest bijna uitsluitend naar het “huishoudboekje” te kijken. Ze heeft daartoe heel veel voorzieningen wegbezuinigd of tot op ’t bot uitgekleed, een deel van haar taken naar de markt gebracht en anders over de schutting geflikkerd bij de gemeenten. En o ja, zelfs de burger draagt zijn deel, in de vorm van mantelzorg en vrijwilligerswerk; zaken die vroeger door betaalde krachten werden uitgevoerd.
Nu snapte iedereen tijdens en vlak na de crisis wel dat er het een ander moest gebeuren. Alleen is de regering wel heel rigoureus te werk gegaan. Maar nog erger is dat ze daar na de recessie vrolijk mee is doorgegaan. En de manier waarop is vaak zeer ondoordacht geweest, waarbij het kind met het badwater in het riool is beland. Wie herinnert zich niet het debacle bij de Belastingdienst, waar een oprotpremie tot gevolg had dat oudgediende, ervaren medewerkers in groten getale vertrokken. Een dienst die toch al overbelast was door het volstrekt ondoordringbare woud van heffingen en toeslagen waar ze mee werd opgescheept, waarbij bewindslieden geen enkele rekening hielden met de uitvoerbaarheid. Want huishoudboekje.
Straatstenen
En dat is precies waar het misging, en -gaat. Op vele beleidsterreinen. Nu ís er geld, en raken ze het aan de straatstenen niet kwijt. Je kan wel leuke plannetjes bedenken, maar als er niemand is om het uit te voeren dan houdt ’t toch echt op. Dus hebben ze de staatsschuld er maar mee afgelost. We zitten inmiddels iets boven de 50% bbp en dat is ruim onder de norm.
Bron: Pixabay.com
Dat klinkt verstandig, maar dat is maar de vraag. Volgens economen hebben de keiharde bezuinigingen tijdens en na de crisis alleen maar gezorgd voor vertraging van de groei. Het was logischer geweest als er investeringen waren gedaan, om de economie aan te jagen. In plaats daarvan gingen aannemers failliet. Werden ambtenaren op de nullijn gezet en tot waanzin gedreven met de ene reorganisatie na de andere. En werd de zorg verder uitgekleed. Met als gevolg dat er nu in die branches nauwelijks meer personeel te krijgen is en de nooddruftige burger van de ene wachtlijst in de andere rolt.
Weer die olifant in de Kamer
Je zou denken dat onze ervaren bewindslieden nu wel doorhebben dat er een grootscheeps meerjarenplan moet komen om deze zaken te repareren. Maar nee. Het ziet ernaar uit dat er weer vooral aan creatief boekhouden is gedaan en er wat sigaren uit eigen doos worden uitgedeeld. Maar een serieus plan of zelfs maar een visie op hoe we de getroffen domeinen uit ’t slop gaan trekken lijkt te ontbreken.
Volgens onze premier is visie “als de olifant die het uitzicht belemmert”. Die man is hallucinant. Ik vergeleek hem vorig jaar al eens met een olifant in een porseleinkast. Want door dat gebrek aan visie, zitten we nu met een tekort aan woningen en achterstallig onderhoud aan de infrastructuur. Met een sociaal domein dat het allemaal niet meer aankan en overheidsinstanties die hun taken nauwelijks kunnen uitvoeren. Het geld klotst de schatkist uit, maar een zak met geld is niet genoeg om dit op te lossen. Dát, meneer Rutte, is de olifant in de Kamer. En je ziet ‘m nog steeds niet. Blinde.
Reacties (13)
Typisch Hollands, we hebben het altijd slecht. Onze lonen zijn best wel hoog in vergelijking met andere landen, de publieke en sociale voorzieningen zijn ook wel op niveau.
Geen medelijden dus!
@0 “Maar een serieus plan of zelfs maar een visie op hoe we de getroffen domeinen uit ’t slop gaan trekken lijkt te ontbreken.”
Zoals blijkt uit de bewoordingen, wil men wel maar lukt het gewoonweg niet. De (administratieve) puinhoop is zo groot geworden dat de eigen organisatie het niet meer recht kan zetten.
Dan maar extern? Hmm, wel dat was mede de oorzaak van de huidige puinhoop. Alles maar uitbesteden, extern beleggen. Dan had je zelf als organisatie die kennis niet meer nodig, alleen maar een paar managers die het aansturen. En die zijn telkens voor korte termijn gegaan, met eigen (afdelings) belang voorop. KPI gestuurd werken heet dat. Cijfers moeten kloppen. Inhoudelijk toetsen gaat niet want daar is de kennis niet voor.
Mooi voorbeeld is Rijkswaterstaat, 40 jaar geleden deden die veel zelf. Was duur. Dus uitbesteden, met als gevolg dat ze nu overgeleverd zijn aan de projectontwikkelaars. En die kunnen ze veel wijsmaken, Rijkswaterstaat heeft de kennis niet meer om te challengen. En de politiek maar steeds verontwaardigd waarom infrastructurele projecten altijd uit budget lopen. DUH… men accordeert een project zonder echt te weten of het gaat brengen wat men wil (en die contracten zitten goed in elkaar). tijdens de uitvoer wordt duidelijk dat men meer wil dan afgesproken> nawerk en uitloop uit budget.
IT projecten (kijk in de zorg, belastingdienst, politie, etc) idem.
Tja, en daar zit het issue. Het zijn die managers die vaak onder advies van externen de puinhoop gecreëerd hebben, en nu verwachten we van diezelfde groep dat ze het kunnen oplossen (met externen). En dan maar verrast zijn dat het niet lukt
Einstein had daar een goed comment op:
https://images.app.goo.gl/PAV57NCUEBQCW4iw8
De oplossing? weer kennis in huis halen en op de blaren zitten. Er is in 10 jaar afgebroken wat 25+ jaar nodig had om opgebouwd te worden.
En dat hoef je niet te verwachten van politici, want waarom zouden die die boodschap gaan verkondigen? Daarmee diskwalificeren ze zichzelf naar het verleden toe (ze zaten fout), maar ook naar de toekomst toe (wordt niet meer verkozen)……
Net als elders, kan de Belastingdienst deze regering heel makkelijk in een houdgreep nemen door de inning even acuut te verminderen (of #2 tegen verkiezingstijd allerlei toeslagen te vertragen). Dat doet ze al bij de PTT PostNL en allerlei multinationals; leuk en wel zo eerlijk als de kleine kutburger ook eens zo’n voordeeltje krijgt.
Edit: en hoewel ook de Eerste Kamer bij monde van de voorzitster (VVD!) in de krant klaagt over het broddelwerk dat uit de Tweede Kamer komt, sturen ze dat lang niet altijd terug. “Want je moet wel door.”
Maar met stront aan je zolen kun je nergens met goed fatsoen naar binnen…
@3.
Die mevrouw is nu stas.
Moest ook wel lachen over hoe je in de tweede kamer wat onnozels onuitvoerbaars bedenkt om met de kop in de krant te komen, en dan wordt het tegengehouden in de eerste kamer. Dat was nog een partijgenoot van haar ook, de VVD.
Verschrikkelijk, allemaal hoger opgeleide mensen, vaak nog dr en al. Het zegt hoegenaamd niets. Kan je zien hoe groot de afstand is tot de mensen die wel normaal werk hebben. En de politiek links of rechtsom niet meer vertrouwen.
@1: Het is toch raar dat, met al die welvaart, de luiers van bejaarden niet op tijd verschoond kunnen worden.
En het is de vraag of we die welvaart houden, want met onbevoegde docenten en “ophok-uren” in het nederlandse onderwijs gaan we langzaam achterlopen op onze buurlanden.
In een situatie met een vergrijzende bevolking hadden ze moeten zorgen dat er niet zoveel mensen buitenspel kwamen te staan (o.a. zorg, bouw). Nu het weer aantrekt heeft men ze nog harder nodig maar is een deel al afgeknapt en iets anders gaan doen. Zoals gewoonlijk is het weer zo dat bij een crisis iedereen elkaar de put in praat en bij groei de bomen weer tot in de hemel groeien. Leren ze het dan nooit ????
@1: De voorzieningen zijn helemaal niet op niveau. Er is een woud aan regelingen waar niemand wijs uit wordt, en de publieke diensten kunnen de uitvoering nauwelijks aan. Of gewoon niet, in sommige gevallen.
En juist omdat velen van ons het zo goed hebben, is het een schande dat de zwakkeren, de ouderen, de zieken, de daklozen, de psychische gevallen en de kinderen met problemen achterblijven.
@6: Dat is inderdaad zo’n beetje de strekking van mijn punt.
Tijdens de recessie had júist geïnvesteerd moeten worden, om de economie aan te jagen, maar vooral ook om die enorme leegloop aan personeel te voorkomen. Die krijg je nooit meer terug. Nu klotst het geld tegen de plinten, maar krijgen ze ’t niet eens uitgegeven.
En dan nog zo’n begroting maken waarin vooral geschoven wordt met budgetten, waar alfa inlevert om bèta te stimuleren, om maar een dwarsstraat te noemen. Hemeltergend, dat gebrek aan visie en inzicht in wat de samenleving nodig heeft.
@7.
Niet waar. Niemand in de kou. Er zijn altijd mensen die achterlopen. Zelf ook in armoede geleefd, nooit geklaagd. Want ik kreeg een uitkering. Ondanks dat ik het s avonds in de kroeg weer opzoop. Met mijn velen. En soms gewoon bijbeunen om eind maand halen. En nog meer zuipen. En zielig doen als de ambtenaar ons hard aanpakte. Achteraf gezien is dat best wel lachen. Want die durfde niets.
Kostte teveel geld zo n traject waar van ze wisten dat ging mislukken. En verplicht sporten want we zagen er ongezond dik uit. Kreeg ik ruzie met de begeleider. Wij naar de soos. Ik zei dat ik zelf wel kon bewegen hoef ik niet op kosten van de belastingbetaler met begeleiding naar sportschool.
Uiteindelijk aan het werk gekomen door anderhalf jaar werken met behoud uitkering. Daar komen de meeste trekkers niet voor hun bed uit.
Ik weet nog de laatste dag met een ambtenaar die je als een debiel behandelt bij het tekenen van het contract. Ze doet zich heel sociaal voor, maar je bent gewoon een nummer, waar zij weer geld mee verdient, want weer iemand uit de uitkering.
Heel dat ambtenarenapparaat is een naar systeem. En dan zitten we in NL met ambtenaren per duizend inwoners Europees nog vrij laag. Blij dat ik niet meer bij de gemeente werk, maar in het bedrijfsleven.
@9: Je spreekt overduidelijk over een ver verleden (hoewel daar ook wel wat over te zeggen valt, kan ik je uit de 1e hand vertellen, maar dat laat ik even).
Ik durf te wedden dat jij de weg niet weet in toeslagenland. Hoezo niemand in de kou? Iedereen die afhankelijk is van de overheid zit continue in de piepzak. Zet een vinkje verkeerd en je bent de lul.
Godsamme, hoe blind kun je zijn? Ik kan zo 3 artikelen wijden aan de onzin die jij debiteert. De overheid is er níet voor de burger. Niet meer.
Je laatste zin kan ik overigens wel beamen. Ik ben ook blij dat ik niet meer voor de gemeente werk, maar voor een prettig bedrijf.
@10.
Paar jaar geleden.
Jaren gewerkt in cliëntenraad armoede, lid van een linkse kerk, met armoede overal, overheid doet niets, armen treft geen enkele blaam. Dat was ons credo. Gelukkig ben ik van dat geloof gevallen.
Niet de overheid, maar de ambtenaren maken er een rotzooi van. Niemand neemt verantwoordelijkheid, snoepreisjes, die ze denken te verdienen, eigen koninkrijkjes, allemaal op kosten burger.
Probleem is dat mensen in armoede zichzelf niet kunnen redden, of niet zelf willen, want gewend dat altijd alles voor hun geregeld werd. Terwijl de bureaucratie tegenwoordig uitgaat van de zelfreddende burger. Dat duurt nog lang en voor hele generatie komt dat niet meer goed, en kunnen weer veel organisaties op gaan zitten voor ondersteuning.
Daar komt ook heel die schulden rotzooi vandaan, veel mensen kunnen zelfstandig niets.
Ik ken veel mensen die dondersgoed kunnen lezen, maar rekeningen niet willen begrijpen, bij de bank dat oplossen, want internetten en bankieren daarop doen ze niet, rekening kwijt, en dan kan het snel gaan. Want het ging toch altijd goed?
@11: Ambtenaren maken er een rotzooi van?? Ik ben jarenlang ambtenaar geweest, en ik kan je vertellen dat de meesten gewoon hun best doen en hart voor de burger hebben. Natuurlijk heb je daar ook rotte appels tussen. Maar het is de overheid die de hele tijd de spelregels verandert. Zonder daarbij rekening te houden met de uitvoering (zoals ik in #0 ook al aangeef, de voorbeelden zijn legio, al heb ik ze niet genoemd, maar je kunt ze vast zelf ook wel bedenken).
En inderdaad, er is een groep mensen die zichzelf niet kan redden, en dan helpt het niet als er een oerwoud aan regelingen is waar zelfs ik geen reet van snap; oud-ambtenaar en met (o.a.) een boekhoudachtergrond. Ik heb zelf met UWV te maken gehad, en de berekeningen die je krijgt voorgeschoteld zijn echt onbegrijpelijk. Oók voor de ambtenaren zelf.
Er is zeker ook een groep mensen die de kantjes ervan af loopt. Laat ze lekker, het kost meer om te proberen die te activeren, dan ze gewoon in hun sop gaar te laten koken. Als je zo’n hekel hebt aan ambtenaren, zou dat je toch moeten aanspreken.
Al dat laat onverlet dat de overheid veel te hard heeft gesneden in allerlei publieke diensten. Die ook raken aan onze veiligheid, de zorg, het onderwijs en nota bene de huisvesting, toch een primaire levensbehoefte. Het is triest dat de afbraak zo lang is doorgegaan, want ook al lijken ze in Den Haag nu ook wel te zien dat een en ander mis gaat, het weder opbouwen gaat nog heel lang duren. En gaat veel geld kosten, ongetwijfeld meer dan dat er in de afgelopen 10 jaar bezuinigd is. Niet dat dat voor mij zo’n overtuigend argument is, maar het slechtse deel van de samenleving lijkt gevoeliger voor financiële overwegingen, dan voor menselijke maat.
@1: Dat is larie, zeg Joop!
Sociale voorzieningen werken zelf met dezelfde loon als van uitkeringsgerechtigden, dus veel te laag.
Ik werk als gedetacheerde zo hard voor de helft van CAO-ers als mijn collega’s die niet echt veel hoeven doen. Echt meer dan de helft van hun loon!!! Stel dat ik omgeschakeld word tot CAO-er, vind ik al zo greats, méér dan tevreden omdat het gelijk wordt geloond en gelijk behandeld ben als de anderen. Als beginnende CAO-er ( basisinkomer ) van € 3500,- netto zeg ik zeker meteen: WAW!
Dus verdien die helft ervan, het leven, alles is allemaal te boven de gemiddelde middeninkomens, dus wij leven nu vrij zuinig allemaal. Niet verbazingwekkend heb ik mijn deels spaargeld ( mijn deels vakantiegeld! ) voorlopig opzij voor noodgevallen, en nodige kosten!!!
In Nederland wordt net zo goed als Griekenland exclusief staatsschuld, kijk hoe ze daar leven !!