OPROEP - Jullie hebben al een paar weken niet van me gehoord over de bezuinigingen. Hoe nu? Zijn ze van de baan? Welnee — met de beruchte voorjaarsnota komt er immers opnieuw een flinke dreun aan. En gezien de slapte waarmee tot nu toe in universitaire kring is gereageerd op al het onheil, zou ik het als neoliberale politicus in een coalitie met radicaal rechts wel weten: daar kunnen nog makkelijk honderden miljoenen worden weggesneden.
Als deze regering blijft zitten, dan gaat dat gebeuren.
De vraag is nu alleen: waartegen precies te protesteren? Er zijn, alleen al bij mij, minstens drie lagen van ontevredenheid.
Nuttige torens
De eerste laag is een materiële: het gaat over de centen, over de huidige bezuinigingen en de bezuinigingen die er nog aankomen. Die gaan allerlei mensen hun baan kosten. Ze brengen de kwaliteit van het hoger onderwijs ernstige schade toe, en in de sector waarin wij werken heeft dat onherroepelijk ook gevolgen voor het voortgezet onderwijs – wij leiden immers de mensen op die daar straks aan de slag moeten. Er wordt nu al op allerlei manieren schandelijk omgesprongen met medewerkers. Neem bijvoorbeeld de internationale collega’s die hierheen zijn gelokt met fraaie beloften, die hier nu een loopbaan proberen op te bouwen en die ineens te horen krijgen dat we van gedachten zijn veranderd en dat ze dus weer mogen ophoepelen.
De tweede laag is die van weerzin tegen de al decennia voortdurende sloop van de publieke sector. Alle lagen van het onderwijs worden al jarenlang geteisterd door steeds verdere reducties — net als de zorg en tal van andere sectoren. Eigenlijk wordt iedereen die zich inzet voor de publieke zaak, al zo lang als ik werk getreiterd door degenen die de publieke zaak eigenlijk moesten beschermen. Het land is in veel opzichten echt minder goed georganiseerd dan aan het begin van deze eeuw. De huidige sloopkogel van Eppo Bruins gooit er alleen nog maar een paar nuttige torens extra om.
Duistere types
De derde laag is nog dreigender en grootser: we leven in een tijd waarin instituties op allerlei plaatsen worden bedreigd. In Amerika worden boeken over de taal van Marguerite Yourcenar uit bibliotheken verwijderd omdat ze als te woke worden bestempeld, en wordt allerlei waardevol onderzoek stopgezet. In Hongarije zijn universiteiten al gesloten, en mogen kinderboeken waarin bijvoorbeeld homoseksuelen voorkomen niet in de buurt van scholen of kerken worden verkocht. Het anti-intellectualisme neemt inmiddels heel nare vormen aan — vormen die we herkennen uit de jaren dertig — terwijl tegelijkertijd op allerlei manieren verder wordt geknaagd aan de rechtsstaat en de democratie.
De Nederlandse regering bestaat vooral uit sukkels. Het is mij niet duidelijk hoeveel would-be-fascisten ertussen zitten: minstens één, maar de meerderheid is misschien vooral onnozel. Toch voeren ze — juist in die onnozelheid — een beleid uit dat in een volgende ronde gemakkelijk kan leiden tot veel rakere klappen. Na een chaotisch Trump-I kwam er immers ook een Trump-II, mogelijk gemaakt door de ontwrichting van de eerste periode.
Waartegen verzetten we ons nu? We mogen natuurlijk best zeggen: tegen alle drie, maar het zijn kwesties van nogal verschillende orde. En dan zou ik zeggen: het eerste punt is op zich al erg genoeg, maar pas in het licht van het tweede en derde punt wordt het een ramp. En die laatste twee hebben alles met elkaar te maken — wat we nu allemaal meemaken, kan moeilijk anders worden gezien dan als onderdeel van de totale vernieling van de openbare ruimte. En die vernieling kan uiteindelijk alleen maar uitmonden in bestuur door duistere types die het niet goed met ons voorhebben.
En daar moeten we ons tegen blijven verzetten.
Op 24 mei a.s. vanaf 13:00 is de landelijke manifestatie De Straat op, een brede demonstratie tegen de onkunde van dit kabinet en vóór een open democratie en burgerrechten. WOinActie is deze dag aanwezig.
Reacties (13)
I call bullshit.
https://www.ocwincijfers.nl/sectoren/onderwijs-algemeen/uitgaven/totale-uitgaven-aan-onderwijs
De uitgaven aan onderwijs zijn alleen maar gestegen. Zelfs als je wijst naar het dalende percentage uitgaven aan onderwijs tov van het BNP (dat juist de afgelopen jaren flink is gegroeid), dan nog is er geen sprake van ‘steeds verdere reducties’, er is bij tijd en wijlen ook extra geïnvesteerd.
Natuurlijk, de voorgestelde bezuinigingen doen pijn, er kan veel beter in het Nederlandse onderwijs, er moet misschien wel meer geld bij. Bediscussieer dat vooral, ga op de barricaden als dat nodig is.
Maar van een wetenschapper verwacht ik dat dit gebeurt op basis van de feiten. Dat je in staat bent om kritisch te reflecteren op je eigen positie. Mijn sympathie voor het voorkomen van deze bezuinigingen stijgt niet bepaald.
Zou dat het gevolg kunnen zijn van het kortzichtige, neoliberale wanbeleid dat nu al decennia wordt gevoerd? Penny wise, pound foolish. Omdat lapmiddelen om allerlei problemen op te lossen vaak duurder zijn dan wat er in eerste instantie wordt bespaard met bezuinigingen. Het zou niet het enige beleidsterrein zijn waar het zo uitvalt.
In aanvulling daarop is dat een overzicht in absolute cijfers, wat geen recht doet aan de relevante grootheid (geld per student of scholier). En het gaat voorbij aan inflatiecorrectie.
Als je eerst 1 docent hebt per 30 studenten en nu 1 docent per 35, als je eerst 40 uur hebt om een masterscriptie te begeleiden en nu nog maar 25, als je eerst 0,2 fte krijgt voor je coordinatie-taak en nu nog 0,05, dan is dat natuurlijk gewoon reductie, en gaat dat ten koste van de kwaliteit van het onderwijs (om nog maar te zwijgen van de roofbouw op de mensen). Dat de totale uitgave in euro’s hoger zijn omdat er veel meer studenten zijn dan vroeger doet daar natuurlijk helemaal niets aan af.
Als ik het goed heb is er in de laatste Rutte-jaren wel wat extra geld vrijgemaakt. Vooral voor:
– hogere salarissen in het primair onderwijs (dus er is wel iets positiefs te melden);
– inlopen van achterstanden die zijn ontstaan in de coronatijd (op zich ook positief, maar geen structurele verbetering).
Inderdaad, de corona-steun voor het onderwijs houdt vóór de zomer op.
https://nos.nl/artikel/2516351-basisscholen-amsterdam-bezorgd-over-einde-coronasteun-kinderen-vaker-thuis
EEN FRONT, EEN STRIJD, SOLIDARITEIT!!!
(Ga zo door Marc!)
De website (https://destraatop.nu/) meldt dat de demonstratie van 24 mei door veel organisaties gesteund wordt, maar het zijn volgens mij allemaal kleine (soms zelfs lokale) organisaties.
Bijvoorbeeld Amnesty International Apeldoorn – waarom niet Amnesty International landelijk?
Ik vermoed dat met een langere voorbereiding, de demonstratie groter zou zijn.
Ik denk dat de meerderheid van de bevolking tegen deze regering is, maar ik weet niet wat de aanleiding/katalysator van een effectief protest zou zijn.
Ik kan mij voorstellen dat als alle onderwijzers staken, er na een paar maanden toch een regeringscrisis uitbreekt.
Ten tijde van dat kabinet Balkenende met de LPF had je een groot maatschappelijk protest onder de naam ‘keer het tij’ (2002 geloof ik). Vakbonden, oppositiepartijen, maatschappelijk middenveld, milieu-, natuur- vluchtelingen- en studentenorganisaties… ik geloof dat er 200k/300k mensen op het Malieveld stonden. Het verbaast me dat dat niet georganiseerd wordt tegen deze regering (die op alle fronten veel extremer is).
Mij verbaast het ook.
En helemaal omdat dit kabinet alleen er kwam doordat NSC zijn verkiezingsbeloftes gebroken heeft.
Nou vermoed ik dat grote organisaties wat meer tijd nemen om te beslissen of ze een actie steunen, terwijl veel activisten direct willen handelen, want het gaat niet alleen om aangekondigde bezuinigingen, het gaat ook om acute problemen, en bombardementen door een bevriende natie.
Ondertussen laten de anti-democraten zich al gelden in het universiteitsbestuur. In elk geval in Leiden, waar kritiek op ‘het gezag’ inmiddels geldt als extremisme. Volgens het universitaire veiligheidsbeleid:
Schokkend! Protesteert niemand in Leiden tegen dit soort redeneringen?. Dat zou nog schokkender zijn
Ik kan me voorstellen dat WOinActie het bestuur eerst even de kans geeft om uit te leggen hoe het precies zit. Zoals je dat mag verwachten van een stelletje sympathieke nerds, geeks en sukkels.
Ik begin me ondertussen af te vragen of het de kop indrukken van tegengeluiden tegenwoordig standaard onderdeel is van managementopleidingen. Dat zou wel wat verklaren.