Onderzoeker Mirjam Schuijff vraagt zich af hoe het komt dat Twitter zoveel over haar weet. Een nieuwe aflevering in de serie Intieme Technologie van het Rathenau Instituut.
Ik geef het eerlijk toe: ik loop bepaald niet voorop als het gaat om het omarmen van nieuwe technologieën. Maar beter laat dan nooit toch? Alleen doen die apparaatjes, gadgets en programmaatjes me soms verbaasd staan. Onlangs gebeurde dat nog.
Op een mooie zaterdag besluit ik een Twitter-account aan te maken. Na een half uur tevergeefs gebruikersnamen te hebben geprobeerd – het nadeel van niet zo vlot zijn met nieuwe technologieën is dat alle eenvoudige gebruikersnamen op Twitter al bezet zijn door vlottere mensen – heb ik eindelijk een account. Snel wil ik de eerste tweet de wereld in sturen. Maar eerst moet ik door een menuutje heen. Ik kan aangeven of ik bijvoorbeeld ‘dwdd’ of ‘nickensimontwit’ wil volgen. Nick en Simon? Die Volendamse zangers die ik wegzap als ze op te tv zijn? Hoe komt Twitter erop. Gelukkig hoeft het niet.
Het volgende scherm is een overzicht van “Twitter-accounts aanbevolen voor jou, gebaseerd op wie je volgt en meer”. Ik volg nog helemaal niemand, maar Twitter heeft een bont gezelschap vage bekenden voor me geselecteerd. Een vriendin van een vriendin, iemand die ik ken van een cursus, en wat vrienden van mijn broer (dat laatste denk ik tenminste, zo goed ken ik ze). Mijn oude studievereniging staat ook op het lijstje, en nog hoog ook. Verder zie ik ICT-onderneminkjes waar ik nog nooit van gehoord heb en een bedrijf dat zich specialiseert in lenzen en lenzenvloeistof.
Schok
Na de eerste schok – Twitter weet dat ik die mensen ken?! – ben ik vooral erg verbaasd. Waar is die selectie op gebaseerd? Wat betekent dat “en meer” precies? Is dit een poging om mijn leven alvast handig voor te structureren op mijn nieuwe account, zodat ik zelf mijn vrienden en interesses niet meer toe hoef te voegen? Voor het geval ik daar te lui voor zou zijn, of mensen per ongeluk zou vergeten? Als dat zo is, heeft Twitter gefaald. Alle mensen zijn vage bekenden. Ik heb geen lenzen, heb nog nooit verlegen gezeten om een ICT-bedrijf, en ben al meer dan vijf jaar afgestudeerd.
Goed, ik weet dat je in de onlinewereld veel transparanter bent voor bedrijven dan je zelf doorhebt. Door surf- en klikgedrag te ‘mijnen’, kunnen ze veel over je te weten komen. Albert Heijn heeft bijvoorbeeld waarschijnlijk allang conclusies verbonden aan het feit dat ik alleen vegetarische recepten zoek. Tweets lees ik echter niet zo vaak, dus daar kan de selectie niet op zijn gebaseerd. Bovendien heb ik nog nooit tweets of andere info over de mensen of bedrijven in de suggesties opgezocht, on- of offline. Dus ik weet echt niet waar ze op gebaseerd zijn.
Achterkant
Welk beeld heeft de ‘achterkant’ van internet – en Twitter in het bijzonder – van me? Want mijn vrienden, hobby’s of winkels waar ik graag shop zijn nadrukkelijk afwezig in de suggesties. En sommige vrienden twitteren wel degelijk. Ben ik voor internet iemand die is blijven hangen in haar studietijd, en alleen contact heeft met vage bekenden? Het is ‘maar’ een digitale afspiegeling, maar ik voel me knap bekeken zonder dat ik terug kan kijken om te zien hoe twitter aan dat beeld komt. Het beeld dat gezien wordt, klopt van geen kant. En wat gebeurt er verder mee dan mij ‘vrienden’ te suggereren? #bezorgd #nieuwoptwitter
Mirjam Schuijff doet bij het Rathenau Instituut onderzoek naar human enhancement, oftewel mensverbetering, de ontwikkelingen in de neuro-wetenschappen, en het gebruik van in databases opgeslagen informatie.
Volg Mirjam via @MirjamJS
Reacties (18)
Privacy en internet gaan niet goed samen ondanks alle goedbedoelde tips die hieronder ongetwijfeld weer de revu passeren.
Griezelig
Zoals al dit soort verhalen is het eigenlijk alleen maar een constatering (die iedereen kan maken) en de daaropvolgende vraag hoe het kan dat de bedrijven zoveel van je weten.
Ik heb nog nooit een doorwrocht antwoord gelezen.
Welk algorithme gebruikt twitter?
Lezen die applicaties mijn mail?
Kopen ze mijn adresbestand van Google?
Gaat Google de boer op met mijn adresbestand?
etc…
Ik weet dat in Frankrijk – waar ik woon – bv. France telecom of Orange hun klantbestanden gewoon verkoopt. Het mag misschien niet maar het gebeurt. En ik weet dat omdat er soms spelfouten worden gemaakt in mijn naam – ik breng die tegenwoordig soms opzettelijk aan – en als ik die ergens terugvindt weet ik de bron. En als ik de bron weet mijdt ik die. Google gebruikt mijn gegevens misschien om advertenties te targetten maar ik heb mijn gesloten gegevens nog nooit teruggevonden op een plek waar ik die niet wilde. Dat geldt dus niet voor Franse bedrijven.
Ik weet niet wat het Rathenau instituut echt doet, maar misschien moeten ze eens – net als Sargasso datajournalistiek – antwoord zoeken op de gegevensstroom achter het internet.
En dan bedoel ik niet alleen het stellen van de vraag maar het zoeken van het antwoord. Als dat te krijgen is. Of zijn die vragen al beantwoord?
Kan het ook niet zo zijn dat firma’s die zo hun geld verdienen allemaal een geheim kamertje met hackers hebben?
90% kans dat de vage bekenden van je ofwel jouw e-mailadres aan twitter hebben verklapt ofwel dat jij hun e-mailadres aan twitter hebt verklapt. Daarvoor mag u uw vage bekenden bedanken. Of zij u.
En weer een lesje geleerd: gebruik niet overal hetzelfde e-mailadres en sta niemand ooit toe om uw adresboek te kopieren (zoals twitter, facebook etc. u standaard vragen!). Ga er ondertussen wel vanuit dat al uw vage bekenden hun adresboek inclusief uw e-mailadres te pas en te onpas overal laten rondslingeren en zelfs expres tegen Facebook, Twitter of weet ik veel wat verklappen dat ze u kennen! En doen twee mensen dat en kennen ze allebei nog een persoon X? Dikke kans dat u persoon X dan ook kent natuurlijk.
Tip: hebt u gmail? Gmail negeert alle puntjes in het stuk voor het apestaartje. Als je in het adres wat je achterlaat bij twitter of facebook ofzo de puntjes net iets anders dan anders zet dan zullen ze u niet zo snel koppelen aan uw vage bekenden. Andere mailproviders bieden weer andere mogelijkheden.
Groetjes van de man met 298745 e-mailadressen.
Beter nog, geen adressenboek gebruiken.
Dit is een gevolg van de onveilige Password Anti-Pattern val die Twitter gebruikt(e?). Nieuwe leden werd gevraagd username en password van hun emailaccount te geven, zodat Twitter kon kijken welke mensen in hun adresboek al een twitteraccount hadden en die kon suggereren als nieuwe vrienden. Dat is een prachtige bron van relationele data (wie staat in wiens adresboek) waarmee allerlei kruisverbanden zijn te leggen, óók tussen mensen die zelf helemaal (nog) geen twitteraccount hebben.
ach, als je er bang van wordt Mw Rathenau, is dit recept misschien wel wat: 40 milligram van de bètablokker propranolol. Een dag later was de angstreactie volledig verdwenen – en dat was een maand later nog steeds zo. Hun angst komt niet meer terug, omdat het onderliggende geheugenspoor dankzij de pil is ontdaan van de emotionele lading.
Dit is een tip uit jullie eigen boek over – zoals ik t vrij vertaal – mensverbetering moet toch kunnen. Jullie titel was: tussen vergeetpil en robotpak.
Of is er nu opeens WEL gegronde angst voor dictatoriaal gebruik van technologie nu je het zelf ondergaat en niet gevangenen?
Het is heel simpel, als het goed is geef je toestemming om contacten te zoeken via je e-mail adres in je contacten en daarin is niet moeilijk om verbanden te leggen aan andere mensen die ook toestemming hebben gegeven om hun contacten te raadplegen en in de database toe te voegen. Voor zo ver ik kan zien zijn er altijd gebruiksvoorwaarden te raadplegen waar het allemaal in staat na het aanvinken van het hokje. Lezen is weten ;-)
Je bent blijkbaar alleen veilig als je geen sociale contacten onderhoud.
Of niet?
Nee hoor, je moet alleen nadenken voordat je “I accept” of “Ja” klikt. Het is niet stiekem, er wordt gewoon om gevraagd.
Waarschijnlijk ben je dan geflagd als ‘lone wolf.’
Beste Mirjam,
Je bent actief via linkedin en Facebook en nu ben je verrast over twitter?
Tuurlijk…….
(mijn reactie werd niet geplaatst waarschijnlijk verkeerde combi van Nick en mail….. Met het risico op double posting: )
Beste Mirjam,
Je bent actief op linkedin en Facebook en nu ben je verbaasd over twitter?
Tuurlijk…..
Dit was nogal een post in de serie ‘oma gaat op internet’. Alstublieft zeg. Dit niveau verwacht ik van een Tweede-Kamerlid niet van iemand die zich wetenschapper noemt.
LOL
“Na de eerste schok – Twitter weet dat ik die mensen ken?! – ben ik vooral erg verbaasd. Waar is die selectie op gebaseerd?”
Nee, dat weet twitter niet. Ik heb dit experiment maar eens herhaald, een aantal keren een nieuwe account aangemaakt, wachtwoordje er bij en …. niets. Dus laat ik nu maar rustig zeggen: ik geloof je helemaal niet. Graag bewijs.
Koos: Wij waren altijd al sociaal-krities, weet je wel. Wij hebben die jongens van Twietser destijds de gouwe tip gegeven.
Robbie: Alleen dat vogeltje is niet van ons.