Stem op ons, of we breken je stad – Donald Trump gebruikt geen klassieke campagnepolitiek meer. Hij bouwt aan een systeem van afpersing, een strategie waarin de boodschap glashelder is: als je op Democraten stemt, dan wordt jouw stad of staat gestraft. Geen hulp, geen geld, geen bescherming. In plaats daarvan: pesterijen door federale instanties, het blokkeren van fondsen en het inzetten van nationale troepen om een voorbeeld te stellen. Het presidentschap wordt zo geen nationaal ambt, maar een wapen.
Tijdens zijn eerste termijn dreigde Trump meermaals federale hulp aan Democratische staten in te trekken, zelfs bij rampen. Gouverneurs die niet loyaal genoeg waren, werden publiekelijk bespot of genegeerd. De boodschap sijpelde toen al door: stemmen op de verkeerde partij kost je letterlijk levens en infrastructuur. Nu, in zijn hernieuwde campagne, is dit geen impliciete ondertoon meer, maar een expliciet programma. Hij belooft “orde”, maar alleen voor wie zich onderwerpt.
De Hongaarse blauwdruk
Het model komt niet uit de lucht vallen. Kijk naar Hongarije onder Orbán, de politieke idool van de MAGA-beweging. Ook daar werd macht gecentraliseerd en geldstromen herverdeeld. Gemeenten die oppositie stemden, verloren financiering. Media werden onder druk gezet. De nationale politie en troepen werden instrumenten van het regime. Het effect was eenvoudig: kiezers begonnen op Fidesz te stemmen. Niet uit overtuiging, maar uit zelfbescherming.
Trump ziet dat en kopieert het schaamteloos. Hij zegt het zelfs hardop: Democratische steden zijn “hellholes” die “opgeruimd” moeten worden. En met het idee van een landelijke inzet van de National Guard zonder toestemming van gouverneurs, creëert hij het ultieme machtsmiddel. Federale troepen als politieke knuppel, en eigenlijk precies waar het second amendment tegen bedoeld was.
De psychologie van intimidatie
Dit is geen klassieke ideologische strijd, maar pure gedragsbeïnvloeding. Mensen stemmen niet langer op Republikeinen omdat ze denken dat die beter beleid voeren, maar omdat ze bang zijn voor wat er gebeurt als ze het niet doen. “We willen geen federale straf, dus laten we maar gehoorzamen.” Het is dezelfde logica die je in autoritaire staten ziet: verkiezingen bestaan nog, maar de uitslag is gestuurd door angst.
De glijdende schaal naar openlijke repressie
Zodra de inzet van de National Guard en federale instanties als justitie, belastingdienst of immigratiediensten wordt genormaliseerd als politiek instrument, valt de façade van democratie weg. Dan wordt het simpel: oppositiegebieden worden vijandig gebied. Burgemeesters worden bedreigd. Gouverneurs worden buitenspel gezet. En kiezers begrijpen de boodschap: wie tegen de leider stemt, betaalt.
Het is een beproefd recept uit de autoritaire handleiding: Creëer vijanden (“blauwe steden”, “liberale staten”), straf die vijanden zichtbaar, beloon loyaliteit en laat de bevolking de conclusie trekken: voor veiligheid moet je stemmen op de machthebber. Trump presenteert zichzelf als de enige bron van bescherming, tegen problemen die hij zelf veroorzaakt. De klassieke protection racket: “Nice city you’ve got there. It’d be a shame if anything were to happen to it”.
Democratie functioneert alleen wanneer burgers geloven dat hun stem telt en dat de overheid boven de partijen staat. Trump maakt van die overheid een partijdige pestkop, of erger. Dan wordt de stembusgang geen moment van democratie, maar een test van gehoorzaamheid.