VERSLAG - Wie in de kerstvakantie graag een museum wil bezoeken, heeft in het noorden van ons land volop keuze. Voor Kunst op Zondag zet ik graag een aantal mogelijkheden op een rijtje. In Zwolle leer je Blaue Reiter-kunstenaar Marianne von Werefkin kennen. In Assen blinkt het goud van de Dacia. Labyrinthia is de nieuwe spannende collectie-opzet van het Drents Museum. Het kunst-drieluik in Assen is compleet met de eerste solotentoonstelling van de Duitse schilder van de Neue Leipziger Schule Mirjam Völker. In Paterswolde is de laatste expositie van ‘visitekaartjes’ te zien.
Artiesten (1910, gouache) © Marianne von Werefkin © foto Wilma Lankhorst.
Marianne von Werefkin in Zwolle
Marianne von Werefkin is geboren in het Russische Toela in 1860. Om haar talent zo goed mogelijk te ontwikkelen, kreeg zij privéles van Ilja Repin, hij was de belangrijkste vertegenwoordiger van het Russisch Realisme. Von Werefkin was een serieuze en zeer getalenteerde leerling. Ze werd als jonge schilder al de Russische Rembrandt genoemd. Op haar achtentwintigste raakte ze gewond tijdens de jacht. Door een schot in haar rechter hand, haar schilderhand raakt ze gehandicapt. Ook dit voorval kon haar schilderstroom niet stoppen en begon met links te schilderen. In 1892 leert ze de Russische schilder Alexej von Jawlensky kennen, vier jaar later besluiten ze samen naar München te verhuizen. Daar sluiten ze vriendschap met Gabriele Münter en Wassily Kandinsky. In Zwolle ontdek je welke cruciale rol Von Werefkin speelde aan het begin van de 20ste eeuw in de ontwikkeling van het expressionisme in Duitsland. Net als Gabriele Münter speelde zij een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het gedachtegoed van het kunstenaarsnetwerk Der Blaue Reiter. Marianne von Werefkin – Pionier van het expressionisme is nog tot en met 16 maart 2025 te zien in Museum de Fundatie in Zwolle. MK=geldig.
Dacia, rijk van goud en zilver © foto’s en collage Wilma Lankhorst.
Dacia, rijk van goud en zilver
Het Drents Museum staat bekend om haar spraakmakende archeologische exposities. Denk maar aan de ‘Maya’s, heerers van het regenwoud’ en ‘Sterven in schoonheid, de wereld van Pompeï en Herculaneum’. Door de grote zaal loopt nu tijdelijk een dikke goudader en kun je het goud en zilver van de kunstenaars en ambachtslieden uit Dacia ontdekken. Dacia ligt in het huidige Roemenië en was een rijk van 500 voor Christus tot 271 na Christus. De Romeinse Keizer Trajanus had zijn zinnen op Dacia gezet vanwege de grote goud en zilver voorraden. En zo werd Dacia van 106 tot 271 na Christus een provincie in het Romeinse Rijk. De inwoners van Dacia noemden zich de Daciërs. Het verhaal van de Dacia en hun goud- en zilver kunstenaars staat centraal in Dacia, rijk van goud en zilver. Deze tentoonstelling is nog tot en met 25 januari 2025 te zien in het Drents Museum. MK=geldig.
Zaalimpressie Labyrinthia © foto Wilma Lankhorst.
Labyrinthia
Wie het afgelopen jaar het Drents Museum heeft bezocht, zag overal bordjes ‘renovatiewerkzaamheden’ hangen. Die bordjes zijn nu weg en de 170ste verjaardag van het museum wordt gevierd met een nieuwe expositie-opstelling. In vijftien zalen maak je nu een bijzondere reis door de geschiedenis van Drenthe en de gevarieerde kunstcollectie van het Drents Museum. Je kunt op mammoetjacht, het meisje van Yde leren kennen, zelf een roeitocht maken door de prehistorie of het Drentse landschap bekijken door de ogen van Vincent van Gogh. Je kunt er zelfs dansen op een boerenbruiloft uit de 19de eeuw. In Labyrinthia komen archeologie, kunst en geschiedenis samen. Verschillende kunstwerken zijn in 3D-geprint zodat slechtzienden de afbeelding kunnen voelen. Dit is ook een interessante en leerzame tentoonstelling voor kinderen, er is ook en tekenstudio bij een schilderij van Rosa Loy. Kijk hier voor alle details. MK=geldig.
Mirjam Völker Falsche Flagge
Ik zag de (boom)hutten en schuilplaatsen van Mirjam Völker (Wiesbaden, 1977) voor het eerst in de expositie Crux in Zwolle in 2020. Völker heeft haar schilderopleiding tussen 2008 en 2010 afgerond in Leipzig met een master bij meester-schilder professor Neo Rauch aan der Hochschule für Grafik und Buchkunst. Falsche Flagge is de eerste solotentoonstelling van Mirjam Völker in ons land. De Abdijzaal van het Drents Museum is gevuld met boomhutten, huisjes, stokken om op te zitten en een stacaravan. Allemaal objecten die centraal staan in het werk van Mirjam Völker. De bouwsels die Völker schildert, timmert en filmt vallen bijna allemaal uit elkaar van ellende. Ze staan verlaten in het landschap, overwoekerd door de natuur. Er is geen persoon te zien, maar toch is de aanwezigheid van de mens ongemakkelijk voelbaar. In de stacaravan draait een leuke film waardoor je het multi talent van Völker nog beter leert kennen. Mirjam Völker, Falsche Flagge is tot en met 2 maart 2025 te zien in het Drenst Museum. MK=gelig.
sfeerbeeld visitekaartjes expositie in Galerie Paterswolde © foto Wilma Lankhorst.
Kunst visitekaartjes in Galerie Paterswolde
In 2015 ontwikkelde het team van Galerie Paterswolde een nieuw concept: visitekaartjeskunst. Ze verstuurden een oproep aan kunstenaars om kunstwerkjes te maken met de maximale afmeting van een visitekaartje. Deze naam bevat een extra laag. Zowel professionele kunstenaars als amateurs konden zich aanmelden voor deze expositie en zo hun artistieke visitekaartje afgeven. Na het grote succes van de eerste expositie bedenkt het team van vrijwilligers jaarlijks een nieuwe opzet. Het formaat is in 2020 vergroot naar 15×15 cm, het formaat van een ansichtkaart. Ook dit najaar is er weer een eindejaar expositie waaraan ruim 300 kunstenaars meewerken. Het geheel ziet er uit als een Wunderkammer, kleurrijk en vol verrassingen. De ‘Visitekaartjes-expositie’ biedt kunstenaars alle vrijheid voor materiaal- en vormkeuze. Naast talrijke schilderijtjes en tekeningen ontdekken we fotografiewerk, multimedia inzendingen, bronzen beeldjes, kunststof, textielwerk, keramiek, glas, aluminium, hout (boomschors) en hergebruikte materialen.
Galerie Paterswolde sfeerbeeld visitekaartjes expositie © foto Wilma Lankhorst.
Visitekaartjes is nog tot en met 11 januari 2025 te zien in Galerie Paterswolde. Tijdens ons bezoek vertelde vrijwilliger en glaskunstenaar Gretha Jonker dat dit helaas de laatste versie is van deze zo populaire eindejaarsexpositie. De eigenaresse van de galerie is op leeftijd en heeft besloten na dit seizoen te stoppen.
Biennale Venetië, sfeerbeeld Venezuela © selfie Wilma Lankhorst.
Deze bijdrage met kerst-museumtips is mijn laatste artikel voor Kunst op Zondag in 2024. In 2025 ga ik weer op pad om nieuwe kunstverhalen te verzamelen. Daarom wens ik je graag liefdevolle feestdagen en een gezond, gelukkig en verbindend 2025.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van de genoemde musea, kunstenaars en alle bruikleengevers.