het Saillant | Duurzame krimp economie

De oplossing voor zowel de economische crisis en het klimaatprobleem is duurzame economische krimp. Dit is geen authentieke eigen stelling maar de conclusie van een (literatuur)studie uitgevoerd aan de Universitat Autonoma de Barcelona. De publicatie in Journal of Cleaner Production bundelt vijftien artikelen van vooraanstaande wetenschappers uit de economische, sociale- en milieuwetenschappen. Duurzame krimp van de huidige economie, zogenaamde 'degrowth', kan de destructie van onze natuurlijke hulpbronnen verminderen en tegelijkertijd menselijk welzijn verhogen is hun conclusie. Volgens de wetenschappers is degrowth niet alleen wenselijk maar ook onvermijdelijk gezien de planetaire grenzen waar we tegenaan lopen. Maar economische groei wordt nog door hele volksstammen economen, politici en beleidsmakers als heilig gezien. Lukt het wetenschappers ooit om dit heilige huisje voorgoed in te trappen voordat het te laat is? Vandaag start in Barcelona de Conference on Degrowth. In een Spaanse stad met 1,6 miljoen inwoners waar men in de steeds heter wordende zomers per schip drinkwater importeert moet het verdedigen van bovenstaand saillant toch een (egyptisch of senegalees) importpeuleschilletje zijn?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Zomertijd afschaffen

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Stemt allen voor zomertijd [klik voor groter] (Foto: flickr/Pringle Hill)

Komende zondag de 28ste is het weer zover, dan gaat de zomertijd weer in. Dat betekent dat we om 2 uur ’s nachts allemaal de klok weer een uur naar voren moeten zetten zodat het de volgende dag een uur vroeger ochtend is, of was het nou andersom? Goed over deze verwarring bestaan genoeg grollen en sketches, dat hoeven we hier niet over te doen. Wat natuurlijk wel interessant is, is waarom we die ingewikkelde santenkraam ieder jaar weer moeten doorstaan. Waarom doen we het eigenlijk en nog veel belangrijker: helpt het iets?

In de oude beschavingen en gedurende de middeleeuwen was tijdmeting iets dusdanig vloeibaars dat er van zomer/winter of überhaupt gestandaardiseerde tijd absoluut geen sprake was. De eerste keer dat iemand het in de moderne tijd had over zomertijd was in Maart 1784 toen er een anonieme brief in Parijs gepubliceerd werd die de Parijzenaars opriep kaarsen te besparen door in de zomer een uur eerder op te staan. Deze brief was afkomstig van niemand minder dan Benjamin Franklin, meesteruitvinder. Maar het duurde tot de Eerste Wereldoorlog totdat Duitsland en haar bondgenoten de zomertijd officieel invoerde om kolen te besparen.

Zomertijd zou dus economische voordelen hebben: doordat men in de zomer een uur eerder opstaat, hoeft minder energie voor licht en warmte verbruikt worden. Op zich een goed idee. Maar of het écht helpt is nooit echt goed gemeten. Dat komt voornamelijk omdat het niet zo makkelijk meetbaar is. Onze gewoontes zijn zomers toch heel anders dan in de winter, dat maakt het lastig om een goed onderzoek uit te voeren. Ook is het zo dat ons energieverbruik dusdanig is veranderd dat wat gold voor de achttiende-eeuwse Parijzenaars of de Asmogendheden van WO I niet per se meer voor ons hoeft te gelden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Emily Howells muziek

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Voor de liefhebbers van moderne klassieke muziek, luister even met de ogen dicht naar de volgende twee muziekstukken:

Zoals te zien is zijn beide stukken gecomponeerd door ene Emily Howell. Deze naam zal zelfs bij grote muziekliefhebbers geen belletje doen rinkelen en ook een Google search levert weinig persoonlijke informatie over deze mysterieuze componist op. De reden is al snel duidelijk: het gaat hier om een computerprogramma.

Emeritus professor David Cope begon zijn eigen carriere als componist al op jonge leeftijd. Hij bekleedde posities aan verschillende conservatoria en universiteiten en componeerde vele stukken. Maar in 1980 raakte Cope een creatieve muur toen hij gevraagd was om een opera te schrijven. Het resultaat van dit writers block was dat Cope zich tot de computer wendde. Nu had hij al eerder de computer gebruikt bij het schrijven van muziek, maar het echte componeren gebeurde tot dan toe in zijn hoofd.

In de geschiedenis van de muziek waren er wel eerder vergelijkbare initiatieven genomen: Het interessantste voorbeeld is misschien wel dat van het Musikalisches Würfelspiel dat aan Mozart wordt toegeschreven. Hierbij werd een stuk gecomponeerd door dobbelstenen te rollen. De uitkomsten van de worpen waren gerelateerd aan muziekfrasen, die aaneengeschakeld een nieuw, uniek stuk vormden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Omstebeurtbord

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Lauders omstebeurtbord (CC Gary Lauder)

Verkeerswetenschap is een mooie vorm van toegepast onderzoek. Het merendeel van de mensen in de Westerse wereld is doorgaans verkeersdeelnemer en een goed gedeelte daarvan vindt dat er bij de verkeersregeling wel een en ander verbeterd kan worden. Bekend voorbeeld is het onderzoek naar (het ontstaan van) files. Afgelopen jaar kregen onderzoekers Frank Zuurbier en Chris van Hinsbergen de Academische Jaarprijs voor hun onderzoek naar files. Ook leuk is de online file-simulator.

Uitvinder Gary Lauder bekeek een ander aspect, dat van verkeersborden bij kruisingen. In een 3 minuten durend TED praatje schetst Lauder de verschillende situaties rond kruisingen in Europa en de Verenigde Staten. Waar men hier (steeds vaker) kiest voor rotondes [pdf], loopt men daar in de VS nog een beetje bij achter. In sneltreinvaart rekent Lauder uit wat de financiele baten zijn bij het gebruik van rotondes en de juiste borden.

Lauder focust op T-splitsingen. Hier zijn rotondes minder voor de hand liggend, en in het geval dat één van de wegen minder drukgebruikt wordt, zijn standaard stopborden niet handig. Lauder introduceert daarom zijn ‘Take Turns’ bord, dat in het Nederlands mooi vertaald naar ‘Omstebeurtbord’. Bekijk hieronder Lauder’s sneltrein-introductie in de verkeerskunde:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende