WW: Dr. Sureda’s zelfvoorzienende paradijs

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. Als we over tientallen jaren nog willen genieten van onze iPads, afwasmachines, airco's en verlichting moet er iets radicaal veranderen in onze energievoorziening: het tijdperk van de fossiele brandstoffen nadert het einde. De overgang naar herbruikbare vormen van energievoorziening heeft zeer waarschijnlijk een interessant neveneffect: de energielevering zal steeds meer gedistribueerd worden. Waar de - door kolen geproduceerde - elektriciteit door monolithische leveranciers wordt verdeeld zal de energie in de toekomst verspreid geproduceerd worden. Iedere particulier kan nu al een zonnepaneel op het dak zetten, en met HRe ketels die naast warmte ook stroom kunnen produceren worden de oude scheidslijnen tussen consumenten en producenten langzaam minder duidelijk.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stemgedrag bij regeringsverklaring: kloof oppositie-coalitie

, door

Het stemgedrag van partijen betreffende de moties die zijn ingediend bij het debat over de regeringverklaring laten een duidelijke kloof tussen oppositie en coalitie zien. Aan de kant van de oppositie staan SP, GroenLinks, D66, PvdA en (iets verder weg) de ChristenUnie. Het ‘regeringskamp’ wordt naast VVD en CDA bevolkt door PVV en SGP. Hoewel er enkele verschillen zijn tussen de regeringspartijen en hun gedoogpartner PVV stemmen zij toch in 74% van de niet-unanieme stemmingen gelijk. De overeenkomst tussen oud-coalitiegenoten CDA en PvdA is 47%.

Op basis van het stemgedrag van partijen kun je een schatting maken van hun ‘ideaalposities’: de onderliggende verschillen van inzicht die ten grondslag liggen aan het stemgedrag. Het eendimensionale model hieronder afgebeeld is behoorlijk accuraat: met behulp van deze partijposities (en bijbehorende posities van elke motie) kun je 88,8% van de stemkeuzes correct voorspellen.

Stemgedrag rond de regeringsverklaring (1-dimensionaal, lijnen geven 95% credibility interval aan)

Aan de linkerkant van het spectrum staan achtereenvolgens PvdD, GroenLinks, PvdA, D66, SP en ChristenUnie. De laatste partij staat al iets verder naar het centrum. Aan de rechterzijde van het spectrum staan SGP, VVD, CDA en PVV. Dit stemgedrag lijkt sterk op dat in het vorige parlement, met een belangrijk verschil: PvdA en CDA staan nu duidelijk verder uit elkaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: De Khan Academy

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Uw verslaggever kijkt naar de uitleg over de stelling van Pythagoras (Foto: Victor de Boer)

Hoe gebruikte je de stelling van Pythagoras ook al weer? Wanneer zijn gebeurtenissen ook al weer statistisch onafhankelijk? En hoe zat het in godsnaam ook al weer met afgeleides?

Wiskundige problemen oplossen heeft vaak toch een sterke link met de middelbare schooltijd. Hoewel altijd anders beweerd werd, gebruik je niet zo heel veel ingewikkelde wiskunde in het dagelijks bestaan. Toch kom je er niet altijd onderuit: soms zijn er momenten dat je voor een probleem komt te staan waarvan je weet dat je het op je zeventiende makkelijk opgelost zou kunnen hebben, maar nu… En wat zou je dan graag je oude wiskundeleraar naast je willen hebben staan die geduldig uitlegt hoe je integralen berekent en kansen bij elkaar optelt.

Gelukkig hebben we Salman Khan die ervoor zorgt dat die oude wiskundeleraar nu niet meer terug hoeft te komen van zijn pensioen. Khan, een Amerikaans wiskundige, besloot de wiskunde-bijles video’s die hij maakte voor zijn neefje op Youtube te zetten. De populariteit van de filmpjes steeg al snel dusdanig dat hij in 2009 zijn baan opzegde en zich fulltime bezig ging houden met zijn website: KhanAcademy.org.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Aandacht is goud waard

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Bernardo Huberman op een andere conferentie (Foto: Flickr/philliecasablanca)

Afgelopen week moest u het even een WW zonder ondergetekende doen. Ik zat voor een conferentie in Lissabon. Aangezien mijn aanwezigheid toch door de belastingbetaler medegefinancierd wordt, leek het me niet meer dan redelijk iets te vertellen van wat daar verteld werd. Nu waren de meeste praatjes te obscuur, specialistisch of saai om te herhalen, maar de keynote speech die Bernardo Huberman gaf was dusdanig interessant dat hij een groter publiek verdient.

Bernardo Huberman begon (zoals zoveel informatici) zijn carriere als fysicus en werkte aan supergeleiders en tweedimensionale vloeistoffen. In de jaren tachtig en negentig verlegde hij zijn interesse naar de informatica. Na gewerkt te hebben voor Xerox verhuisde hij naar mede printerboer HP, waar hij senior fellow werd van HP Labs. Aldaar concentreert zijn onderzoek zich op het World Wide Web, met name op het gebruik, de groei en de dynamiek daarvan. Huberman beschrijft in het boek The Laws of the Web hoe bepaalde regelmatigheden steeds de kop opsteken. In die zin is hij een van de eerste beoefenaars van ‘webologie‘ zoals we daar al eerder over berichtten.

Huberman sprak in Lissabon over het begrip attention (dat ik hier maar even met ‘aandacht’ vertaal). Door de gigantisch-heid van het WWW en vooral door het gigantische gebruik van dat Web door mensen daalt de waarde van informatie drastisch. Hoe meer er van een grondstof is, hoe minder het waard wordt. Voorbeelden hiervan zijn legio: was je vroeger bereid flink geld neer te leggen voor een reisbureau om je vliegticket te boeken, door het huidige online aanbod is de logistieke en prijs informatie stukken minder waard geworden. Of denk alleen maar aan de dalende prijs van nieuws. Kranten moeten water bij de wijn doen omdat weblogs ‘hetzelfde’ nieuws gratis aanbieden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrouwenquotum? Doen!

, door

Maar drie van de twaalf ministers in het eerste kabinet Rutte zijn vrouwen. Rutte zelf zegt niet gekeken te hebben naar man of vrouw, maar ‘gewoon’ de beste kandidaten te hebben gekozen en dat waren ’toevallig’ mannen. Hoe ’toevallig’ is dat? Dat is eenvoudig uit te rekenen. Zou Rutte hebben kunnen kiezen uit een gelijke hoeveelheid geschikte vrouwen als mannen, dan is de kans om op deze sekseverdeling uit te komen maar 7%.

Rutte voert expliciet niet als argument aan dat vrouwen inherent minder geschikt zijn voor het ministerschap. Zijn kabinet krijgt dan weliswaar gedoogsteun van de SGP, hij is niet van die partij. Hij is een liberaal van de VVD, een partij die zegt de gelijkheid van man en vrouw hoog in het vaandel te hebben staan en daar ook een stevig beleid op voert.

Er is dus een discrepantie tussen wat Rutte denkt – mannen en vrouwen zijn gelijk – en wat hij doet: kiezen voor het patriarchaat door een kabinet te formeren met een onwaarschijnlijk laag aantal vrouwen erin. Als argument hiervoor gebruikt hij dat er geen geschikte vrouwen te vinden waren. De wel geschikte mannen betreffen onder meer een burgemeester die onlangs moet aftreden vanwege een schandaal rond een vakantiehuisje en een zich voor falen dik laten belonende uitgeverijtopman. Een fraai staaltje system justification van onze toekomstige premier.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Nobelprijs voor (1/3e) Nederlander

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Grafeen bestaat uit een enkele laag koolstofatomen (foto wikimedia commons/AlexanderAlUS)Vlaggen, feest en taart! Het kan u bijna niet ontgaan zijn, Nederland is een Nobelprijswinnaar rijker. Andre Geim mag zich als negentiende Nederlander voegen in het rijtje goden dat de Nobelprijs  in de wacht mocht slepen. Een kleine kanttekening is dat niet alleen Nederland aanspraak kan maken op het succes. Geim is geboren in Rusland en woont en werkt al jaren in Engeland, waar hij ook het meeste onderzoek deed waarvoor hem de Nobelprijs voor de Natuurkunde werd verleend.

Geim krijgt de Nobelprijs, die hij moet delen met mede-professor Konstantin Novoselov, voor het onderzoek naar het tweedimensionale materiaal grafeen. Waar grafiet (de stift van potloden is hiervan gemaakt) bestaat uit meerdere laagjes koolstof is grafeen één enkel laagje koolstofatomen. Het materiaal is dus één atoom dik, dunner kan niet. Waar aanvankelijk werd gedacht dat zo’n laagje theoretisch wel mogelijk maar zeer instabiel zou zijn, bedachten Geim en co een methode om grafiet laagje voor laagje tot grafeen te reduceren. Hiervoor gebruikten ze plakband om steeds een laagje van het grafiet af te trekken, net zolang tot er een monomoleculaire laag overbleef. (Dit werd gisteren mooi verteld en geillustreerd door promovendus Diederik Jekel in De Wereld Draait Door (video, vanaf 6.20.)

Het geproduceerde grafeen is niet alleen superdun en doorzichtig, maar ook nog eens erg sterk en het heeft bijzonder handige geleidende eigenschappen: Het is een supersnelle halfgeleider, beter dan bijvoorbeeld silicium. Daarbij komt dat het basismateriaal Koolstof vele malen meer voorkomt dan de meeste huidige platte halfgeleidermaterialen. Het gaat hier echt om een ontdekking met zeer veel verschillende praktische toepassingen en dat maakt de grote prijs voor de twee onderzoekers erg begrijpelijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwe kabinet helpt vergrijzing een handje

, door

Een belegerde eicel (Foto:flickr/wellcome images)Hoe we het nieuwe kabinet ook gaan noemen, het blijkt nu al dat het lijdt aan een ernstige vorm van kortzichtige bezuinig-itus. Neem nu de voorgenomen stop op het vergoeden van meer dan één behandeling IVF. Omdat elke behandeling 2500 euro kost rekent men op een besparing van 25 miljoen euro.

Zoals in het gelinkte artikel al wordt aangetoond met een voorbeeld uit Duitsland blijkt zo’n besparing zelfs op de korte termijn niet haalbaar. In Nederland plaatsen we namelijk meestal maar één bevrucht eitje tegelijkertijd terug, om de kans op meerlingen te verkleinen. Dat verkleint ook de kans op zwanger worden, maar aangezien het toch vergoed wordt is dat niet erg, want er kan bij de volgende keer gewoon nog een eitje geplaatst worden. Straks zal men gezien de kosten echter vaker overgaan tot het plaatsen van meerdere eicellen, om de kans op zwanger worden te vergroten. In Duitsland is het aantal IVF-behandelingen gehalveerd, maar zijn er daardoor wel meer meerlingen geboren. Elke meerling kost 45.000 euro extra aan zorgkosten, wat de kans groot maakt dat de maatregel zelfs geld kost.

Daarnaast, en dat bewijst de kortzichtigheid van dit kabinet, 2500 euro investeren voor een goede kans op een nieuwe belastingbetaler is een koopje, zeker gezien de oprukkende vergrijzing. Door nu dat geld niet te investeren loopt de staat straks een veelvoud dat bedrag aan belastinggeld mis. Op de lange termijn ga je dus sowieso het schip in.

Vorige Volgende