Spanje haalt banden met Marokko aan

De Spaanse regering kwam gisteren met een forse delegatie op bezoek bij de collega's in Rabat. Premier Pedro Sanchez en twaalf van zijn ministers maakten de oversteek naar hun zuiderbuur om er twintig overeenkomsten te ondertekenen. Bevordering van de wederzijdse handel is een belangrijk doel. Daarnaast gaat het over migratie. Spanje is afhankelijk van Marokko bij het terugdringen van het groeiend aantal migranten dat de Spaanse exclaves Melilla en Ceuta in Noord-Afrika probeert te bereiken. Beide landen zijn sinds vorig jaar weer on speaking terms nadat Spanje de claim van Marokko op de West-Sahara had erkend. Spanje heeft zich altijd verzet tegen de Marokkaanse zeggenschap over de Westelijke Sahara, een voormalige Spaanse kolonie. Madrid pleitte lange tijd voor een referendum onder de lokale bevolking over de toekomst van de regio. De kwestie leidde tot een aanhoudende ruzie tussen de twee landen. In maart vorig jaar stelde premier Sanchez zich achter het Marokkaanse plan voor een zekere autonomie van de regio. Dat plan wordt bestreden door de Saharaanse verzetsbeweging Polisario die de Spaanse stap ziet als het zwichten voor de chantage en de angstpolitiek van Marokko. Spanje is overstag gegaan onder druk van de Europese migratiecrisis, volgens Polisario. Afgelopen zomer leidde het Spaans-Marokkaanse akoord tot een ware veldslag bij Melilla die aan vijf migranten het leven kostte. Na Spanje heeft ook Nederland de Marokkaanse claim erkend, wat heeft geleid tot een aanzienlijke verbetering van de betrekkingen met Marokko. Belangrijk onderdeel van de onderhandelingen tussen Nederland en Marokko was de mogelijkheid voor het terugsturen van uitgeprocedeerde asielzoekers. Referendum van de baan Europa was niet de eerste die de hoop op onafhankelijkheid van de Saharanen de grond in boorde. Vlak voor het verlaten van het Witte Huis wist Trump hier en daar nog wat concessies aan Israël af te dwingen. Op 10 december 2020 kondigde hij een door de VS bemiddeld diplomatiek akkoord aan waarin Amerikaanse erkenning van de Marokkaanse soevereiniteit over de Westelijke Sahara afgeruild werd tegen de erkenning van de staat Israël door Marokko. Daarmee haalde hij een streep door het VN-plan uit 1992 om een referendum te houden over de onafhankelijkheid. Marokko deed van begin af aan een beroep op allerlei uitsteltactieken en terwijl de jaren verstreken, werd het alsmaar duidelijker dat als het aan Rabat lag, er nooit een referendum zou komen. Ondertussen probeerde het Marokkaanse leger de rebellen tegen te houden achter een 2700 kilometer lange zandmuur. Veel Saharanen hebben hun toevlucht gezocht in vluchtelingenkampen net over de grens met Algerije. De Spaanse steun aan Marokko heeft er vorig jaar toe geleid dat buurland Algerije de vriendschapsbanden met Spanje heeft opgezegd. Dat zorgt voor nieuwe problemen in de Europese energievoorziening. Bijna de helft van het gas dat Spanje invoert, komt uit Algerije. In september wist de voorziter van de Europese Raad Charles Michel Algerije er toe te bewegen Spanje weer gas te leveren. Het olie- en gasrijke Algerije heeft eindelijk financieel de wind mee door de hoge energieprijzen en de oorlog in Oekraïne. Europese landen zijn naarstig op zoek naar alternatieven voor Russisch gas en olie en kloppen bij Algerije aan met koffers geld. Dat lijkt voornamelijk te worden besteed aan wapenuitgaven, een nieuwe potentiële bron van spanningen in Noord-Afrika. Qatargate Het is niet waarschijnlijk dat premier Sanchez en zijn twaalf ministers op bezoek in Marokko bij hun collega's navraag hebben gedaan naar het nog lopende Qatargate-schandaal, de omkoping van Europese parlementariërs die eigenlijk Marokko-gate zou moeten heten. Volgens Der Spiegel zou de Marokkaanse geheime dienst een belangrijke bijdrage hebben gehad bij de pogingen tot beïnvloeding van de besluitvorming van het Europese parlement. De dienst had contact met het voormalige Italiaanse Europarlementslid Pier Antonio Panzeri, zijn assistent Francesco Giorgi en een ander Italiaanse Europarlementariër, Andrea Cozzolino. Het doel was om op die manier invloed uit te oefenen op de socialistische fractie van het Europees Parlement. Dat ging dan bijvoorbeeld over standpunten over mensenrechten en persvrijheid, maar ook over de Westelijke Sahara. Het zal dan ook spannend worden hoe het Europese Parlement gaat reageren op de stappen van Spanje en Nederland als de volledige waarheid inzake de corruptie van Panzeri c.s. boven tafel komt.

Foto: Nick Brooks (cc)

Het Nederlandse leger in Marokko

Ook voor Marokko is de corona-lockdown nu wel voorbij. De grenzen gaan open en we mogen er weer in.

Volgens het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken is Marokko toch ‘oranje’: “Reis alleen naar Marokko als het noodzakelijk is.” Een toeristische reis valt daar niet onder. En er gelden nog steeds bepaalde coronamaatregelen.

Voor een klein gedeelte van Marokko geldt zelfs code ‘rood”. Laat dat nou toevallig precies dat stukje van de Westelijke Sahara zijn dat eigenlijk ‘Sahrawi Arabische Democratische Republiek’ (SADR) heet. Ofwel het enige stukje Westelijke Sahara dat (nog) zelfstandig is en wordt geregeerd door het Frente Polisario.  De rest van de Westelijke Sahara wordt gezien als door Marokko bezet gebied.

Toen in 1975 Spanje zich definitief terugtrok uit de Westelijke Sahara, bleef Polisario zich verzetten tegen de plannen van Marokko om de gehele Westelijke Sahara in te lijven. Polisario wilde onafhankelijkheid voor de oorspronkelijke bewoners (de  Sahrawi). Pas in 1991 kwam het tot een staakt het vuren en nu, dertig jaar nadien, duurt de impasse nog steeds voort.

Sterker nog: toezicht van VN-troepen (Minurso – United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara ) heeft niet voorkomen dat sinds vorig jaar de strijd weer lijkt opgelaaid. Brahim Ghali, president van SADR, kondigde het opzeggen van het bestand aan, nadat Marokko met militair ingrijpen een einde maakte aan een protestactie van Polisario-aanhangers.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oplaaiend geweld en nog geen oplossing in fosfaatrijke Westelijke Sahara


Afgelopen zondag vielen Marokkaanse ordetroepen in de Westelijke Sahara een tentenkamp van demonstrerende Saharanen binnen. In het daarop volgende geweld dat zich ook naar de nabijgelegen stad Laayoun verspreidde vielen elf doden en 732 gewonden onder de Saharanen. De Marokkaanse autoriteiten spreken van vier doden onder de Saharanen en zeggen zelf zes politieagenten te hebben verloren. De onlusten vonden plaats aan de vooravond van onderhandelingen op VN niveau tussen onafhankelijkheidsbeweging Polarisario en de Marokkaanse overheid. De onderhandelingen leverden niks concreets op.

Sargasso: een door rechtse krachten verguisd blog waarvan sommige redacteuren zelfs tegen de Israëlische bezetting van de Palestijnse Gebieden zijn, presenteert u ‘exclusieve youtube beelden’ van het gewelddadige optreden van de Marokkaanse autoriteiten in de Westelijke Sahara na de doorklik:

Na afloop van de onderhandelingen stelde Khadad Mhamed, leider van de onafhankelijkheidsbeweging Polisario dat “het is noodzakelijk dat de Veiligheidsraad onschuldige burgers beschermt en een onderzoekscommissie instelt“. Toch zegt de Marokkaanse minister van Buitenlandse Zaken, Taib Fassi Fihri, dat zijn land “klaar is en open staat” voor onderhandelingen. Hij sprak zich echter ook uit tegen een referendum waarin de Saharanen kunnen kiezen uit verschillende opties, inclusief de mogelijkheid tot onafhankelijkheid van het Marokkaanse bestuur. Marokko houdt de Westelijke Sahara sinds 1976 bezet, daarvoor was het in handen van het koloniale Spanje van de fascistische generaal Franco.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Westelijke Sahara wil ook Israëlische bommen

De Israëlische overheid heeft vandaag besloten een wachtlijst op te stellen voor militaire acties van het leger. Aanleiding is het verzoek van verzetsbewegeging Polisario om de Westelijke Sahara te bombarderen. “Een Joodse bom heeft veel meer impact dan een Marokkaanse”, aldus Polisario-voorman Abdelaziz.

“De media-offshoot van een Joodse inval is enorm”, zegt Mohamed Abdelaziz, voorman van Polisario, vanuit Parijs. “Wij verzetten ons al tientallen jaren tegen de bezetting van ons land door Marokko. Maar ja, daar hoor je nou nooit eens iemand over. We hebben gewoon de verkeerde tegenstanders. Ik denk dat we veel meer aandacht krijgen als Joden bommen gooien.”
Tegen talloze VN-resoluties in, houdt Marokko de Westelijke Sahara nog steeds bezet, de oorspronkelijke bewoners leven in kampen over de grens met Algerije. Polisario hoopt dat de zaak met wat Joodse plofjes op The Berm weer in de kranten belandt.

Het Israëlische leger (IDF) neemt het verzoek van Abdelaziz in overweging. IDF-woordvoerder Avi Benayahu: “Voor ons maakt het totaal niet uit waar we moslims bombarderen. Zodra een officieel Polisario-verzoek per raket ons luchtruim binnen vliegt, zullen we ons op een antwoord beraden.”

Het Israëlische leger is op dit moment bezig met vreedzame oefeningen in Gaza om de burgerbevolking te beschermen. Dit publiciteitsoffensief van het IDF vindt iedere vier jaar plaats, enkele weken voor de verkiezingen. Hamas, de vredelievende organisatie die Gaza bestuurt, schiet uit protest tegen de oefeningen vuurpijlen af vanaf daken van kleuterscholen en ziekenhuizen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.