Vrijdenkersruimte is Haagse folklore

Klonk toen best sympathiek, zo'n vrijdenkersruimte. Een plek voor denkers, wier vrijheid van meningsuiting werd beknot, met werk van Gregorius Nekschot, Aram Tanis en natuurlijk Theo van Gogh. Maar het principiële probleem ervan - de maat van de ruimte - toont een wel heel oppervlakkig idee van democratie. Een vrijdenkersruimte zegt: komt allen hier, door intolerantie achtervolgde kunstenaars, hier kunt u uw werk veilig tonen! En als een liberale moslim dat zegt onder het regime van de sharia, of een Duitser tegen Joodse kunstenaars onder de Nazi's, dan is dat heldhaftig. Maar als een politicus van welke partij dan ook, dat zegt in het Nederland van nu, dan is hij vast als een onnozele uitzendkracht te werk gesteld in ons huis van de democratie. Want zo'n ruimte zegt: hierbinnen is het veilig. Maar impliceert: daarbuiten dus niet. En dat is in een democratie een probleem. De vrijdenkersruimte van onze democratie dient niet voor de landsgrens op te houden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrijdenkersruimte

Mark Rutte heeft een ingenieuze reden gevonden om de gewraakte spotprent van Adriaan Soeterbroek uit de door de PVV en VVD opgerichte Vrijdenkersruimte van de Tweede Kamer te houden: “Ik hoef ‘m daar niet op te hangen, omdat ‘ie niet door de rechter verboden is.”

Nou ja, ingenieus… Geen van de werken die in de vrijdenkersruimte vallen te bewonderen zijn ooit door de rechter verboden, dus waar hebben we het over? Zelfs het werk van Gregorius Nekschot is nooit door een rechter beoordeeld.

Eerder al had de PVV zich teruggetrokken uit het initiatief, toen op aandringen van Tofik Dibi enkele prenten in de collectie werden opgenomen, die kritisch waren over de PVV en Israël. De ruimte was volgens Fleur Agema namelijk alleen bedoeld voor “kunst die is verwijderd onder druk van moslims. Dat is het thema van de expositie”. Het ging de PVV dus niet om de vrijheid van meningsuiting in het algemeen, maar de vrijheid van moslimbashen.

Nu valt ook Mark Rutte’s VVD door de mand als hopeloos opportunistisch. De vrijheid van meningsuiting is weliswaar absoluut, maar de VVD zou wel gek zijn om mee te werken aan het al te grof beledigen van coalitiepartner PVV. De samenwerking is immers al delicaat genoeg.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.