In Europa blijkt rundvlees paardenvlees te zijn, in de VS blijkt eenderde van de verkochte vis iets anders te zijn
Gelukkig is broccoli moeilijk te vervalsen.
Kindermarketing, het moet er maar eens mee afgelopen zijn, stelt Foodwatch in een persbericht dat vandaag nogal wat aandacht kreeg in de diverse media. Het haalde zelfs het journaal. Bepaald geen minne prestatie, denk ik dan. Meteen bijval ook. Nee, niet bij mij. Hoe mooi het verhaal ook klinkt (en dat vind ik van dit verhaal overigens niet onverdeeld), ik wil in elk geval even de achtergronden kennen. Daar is makkelijk kennis van te nemen, want Foodwatch heeft op zijn site een omstandig en rijk geïllustreerd rapport geplaatst dat ons duidelijk moet maken hoe ernstig de situatie is. Boeiend leesvoer. 'In 2011 was bijna 13 procent van de Nederlandse jongeren te zwaar, een ruime verdubbeling sinds 1980. Daarvan valt 2,7 procent in de categorie ernstig overgewicht.' Volgens nog een ander onderzoek van het VUmc is de situatie zelfs nog ernstiger en heeft 22 procent van de kinderen tussen 10 en 12 jaar overgewicht, terwijl bij 6 procent sprake is van ernstig overgewicht.
Gelukkig is broccoli moeilijk te vervalsen.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
OPINIE - De paardenvleeshysterie is nergens goed voor, behalve misschien dat er weer nieuwsgierigheid is naar hoe paardenvlees ook alweer smaakt.
Het was groot nieuws, onder meer bij PowNews, in de Volkskrant en Het Parool: het beroemde hoofdstedelijke biefstukrestaurant Piet de Leeuw zou paardenbiefstuk serveren. Volgens de jongste berichten zou eigenaar Loek van Thiel dat inmiddels ook “bekend” (sic!) hebben.
Wat nou nieuws? In een boekje dat op 3 februari 2007 werd gepubliceerd bij het 30-jarige bestaan van een andere Amsterdamse biefstukbakker, Café Loetje, stond het al. Is er toen ophef over geweest? Natuurlijk niet. Er is ook niks mis met paardenbiefstuk. Mijn oma at het bij voorkeur en in het Belgische stadje Vilvoorde wil men van oudsher van niks anders dan pjerrenbuufstek weten.
Het is wat met dat paardenvlees. In de supermarkten Plus, Coöp, Boni en Nettorama ligt lasagne van het merk Primafrost. Omdat importeur Lensing niet kan garanderen dat daar niet stiekem paardenvlees in is verwerkt (dat het erin zit, is dus nog niet eens zeker), heeft de nVWA deze supermarkten gesommeerd de lasagne ter plekke te vernietigen.
Kijk, dat vind ik nu pas echt pervers. Dat er paardenvlees in lasagne zit hoort uiteraard op het etiket te staan, geen twijfel aan. Maar met paardenvlees is dus niks mis en die lasagne is prima eetbaar. Er zijn in Nederland mensen die van de voedselbank afhankelijk zijn en nog los daarvan is het vernietigen van voedsel vanuit een oogpunt van duurzaamheid niet meer van deze tijd. De nVWA zou zich op dit punt de ogen uit de kop moeten schamen.
ELDERS - De paardenvleesfraude laat de zwakke kanten zien van de interne markt in Europa. Als er iets misgaat wijst iedereen naar elkaar. Wat ontbreekt, is overkoepelend toezicht.
In heel Europa zijn inmiddels goedkope kant-en-klare lasagnepakketten uit de schappen gehaald na berichten over de verwerking van paardenvlees in beef lasagne. Het is geen kwestie van volksgezondheid, zegt Eurocommissaris Borg, het gaat om fraude. De consument wordt bedrogen, maar zijn gezondheid is niet in gevaar. Paardenvlees is zelfs gezonder dan rundvlees, lezen we nu. En de paardenslager krijgt door alle ophef meer klanten.
De Roemeense slagers zijn niet zo blij met deze kwestie. Zij zijn in eerste instantie aangewezen als de bron van de fraude. Later kwamen Nederlandse handelaren in beeld. De Roemeense minister van Buitenlandse Zaken die woensdag Nederland bezocht om de handelsbetrekkingen aan te halen, zei in een interview met NRC Handelsblad: ‘Het gevoel is dat nieuwkomers in de EU altijd de schuld krijgen.’
De paardenvleesaffaire laat zien dat fraude en corruptie niet eenvoudig op het conto van één bepaald land geschreven kunnen worden. In de onderhavige kwestie zijn volgens NRC Handelsblad op z’n minst zes EU-landen betrokken. Een Britse supermarkt bestelt via het hoofdkantoor in Frankrijk bij een dochteronderneming in Luxemburg lasagnemaaltijden. Het vlees wordt gekocht bij een Frans bedrijf dat een order plaatst bij een Cypriotisch transportbedrijf, dat een Nederlandse vervoerder inschakelt die het vlees in Roemenië ophaalt en naar Frankrijk vervoert. Een beeld van de interne Europese markt dat de vraag oproept of het niet wat eenvoudiger kan. Kennelijk niet, want de “markt” zoekt altijd vanzelf de beste oplossingen, als we de ideologen mogen geloven. Maar de kans dat er iets mis gaat neemt natuurlijk recht evenredig toe met het aantal bedrijven en landen dat in dergelijke handelsstromen is betrokken.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Zegt Prof. dr. ir. Bruno De Meulenaer, hoogleraar Levensmiddelen, Chemie en Humane Voeding aan de universiteit van Gent, en die kan het weten, want hij heeft er voor doorgeleerd.
Verder vernietigt het koken van voedsel bepaalde gifstoffen, maakt het chemische bouwstoffen beter opneembaar voor het lichaam, aten de oermensen vlees en wijkt het spijsverteringsstelsel van planteneters behoorlijk af van dat van omnivoren als mensen.
OPROEP - Bijna de helft van wat we in het Westen kopen aan voedsel, gooien we weg. En in minder ontwikkelde landen wordt voedsel verspild door inefficiënte productie- en transportmethoden. Dat blijkt uit een IME-rapport dat vandaag uitkwam.
Ooit had ik een bijbaan in de catering. Wat ik er precies leuk aan vond weet ik niet meer, maar wat ik er niet leuk aan vond staat me nog glashelder voor ogen. Aan het einde van de avond, als de feestgangers, de deelnemers aan het zakendiner of de genodigden van het congres naar huis gingen, was het tijd om op te ruimen. Doorgaans stonden er nog schalen vol voedsel op de buffetten. Die werden stuk voor stuk weggegooid. Ik kon dat bijna niet over mijn hart verkrijgen. Ik groeide op in een huishouden waar een halve aardappel nog op een bordje in de koelkast werd gelegd om later op te eten.
Dat er veel voedsel verspild wordt, wisten we natuurlijk allemaal allang. Maar dat het om bijna de helft van het geproduceerde voedsel gaat, dat was voor mij een schok. Het Britse Institution of Mechanical Engineers (IME) bracht vandaag een rapport (pdf) uit waaruit blijkt dat 30 tot 50 procent van het beschikbare voedsel in de wereld verspild wordt. Dat is verschrikkelijk zonde, maar ook een probleem. Volgens prognoses van de Verenigde Naties (VN) leven we in 2075 met 9.5 miljard mensen op deze aardbol. Al die monden te voeden wordt al een extreme uitdaging, en heeft alleen kans van slagen als we wat zuiniger met voedsel omgaan.
COLUMN - Een lang kind is gezond en kinderen die een ander dieet hebben dan aardappelen, gekookte groente en een stuk vlees worden mishandeld. Dat is de samenvatting van de hetze rondom de documentaire Rauwer en de aandacht bij oa Pauw en Witteman.
De nuance is ver te zoeken in deze publieke discussie. Iemand geeft zijn zoon afwijkend voedsel, de arts vindt hem te klein en dus is er sprake van kindermishandeling. Was het leven maar zo simpel.
Maar daarmee komt de echte discussie over voedsel, gezondheid en opvoeding natuurlijk niet goed op gang. Dus bij deze een poging.
Twee zaken op voorhand. Ten eerste ken ik niet exact het dieet dat Francis Kenter haar zoon geeft. Het is dus lastig te beoordelen of er al dan niet toch tekortkomingen in zitten. Ten tweede is het belangrijk om te weten dat mijn dagelijks voedsel sinds anderhalf jaar voor ongeveer driekwart bestaat uit rauw voedsel en dat ik me daarbij erg goed voel.
Laten we eens beginnen met de groeicurve. De in Nederland gehanteerde groeicurve is een statistische verdeling van de jeugd van de afgelopen jaren. Iemand die nu opgroeit hoort te passen binnen de lijnen van de afgelopen jaren, want dat is immers de norm.
Die groeicurve (met daarin uitspraken over lengte en gewicht) zegt echter helemaal niets over gezondheid. En de uitspraak dat “beter voedsel” leidt tot langere (en zwaardere) mensen is dubieus. Het zou beter zijn om aan te geven dat de beschikbaarheid van voldoende voedsel met vooral ook veel bouwstoffen en energie er in leidt tot langere mensen. Maar dan hebben we het nog steeds niet over de gezondheid.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
COLUMN - Eetschrijver is na jarenlang actief te zijn geweest als foodjournalist sinds kort ook ambachtelijk ijsmaker en dat is een interessante bonus. Hij ondervindt nu aan den lijve waar hij al jaren over schrijft.
Laat ik u eerst iets vragen: weet iedereen hier hoe je de waarde van een tweedehands Lada verdubbelt? Die vierkante Russische wagentjes waarvan er ooit best wel veel rondreden in Nederland?
Nee? Die moet je even voltanken.
Ja, u lacht, maar ik wil hier iets memoreren dat degenen die mij al langer volgen wel van mij kennen, en dat is mijn overtuiging dat wanneer Nederlanders hun auto volgens dezelfde criteria kochten als hun voedsel, de overgrote meerderheid in een tweedehands Lada zou rijden.
Maar wat ondervind ik nu persoonlijk? Heel eenvoudig: dat mij om de haverklap gevraagd wordt waarom mijn ijs toch zo duur is.
Euroshopper roomijs
Wat ik daar raar aan vind is dat niemand nu ooit vraagt waarom ijs van Euroshopper eigenlijk zo goedkoop is. Dat ijs, gelabeld als “roomijs”, wordt verkocht voor iets van 1,65 per liter. Roomijs! Weet u wat een liter goede room kost? Daar ben je bij de groothandel toch iets van vier euro voor kwijt.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.