Waar wonen de grillige kiezers?

Kiezers zijn niet trouw, maar in sommige gemeenten lijken ze ontrouwer dan in andere. Waar wonen de meest grillige stemmers? En waar is als partij veel te winnen en te verliezen? Dit wordt een vreemd verhaal. We kunnen de hierboven gestelde vragen namelijk (nog) niet beantwoorden. We hebben prachtige data, we  hebben prima analyses en we hebben een trend gevonden. Maar wat zegt deze trend? Dat levert ons dermate veel hoofdbrekens op, dat we uw hulp inroepen. Bij deze. Wat is er aan de hand? Het lijkt erop dat de zuidelijke gemeenten - Brabant, Limburg -  grilliger kiesgedrag vertonen dan de noordelijke en oostelijke gemeenten. Grillig betekent in dit verhaal dat partijen veel kiezers winnen en verliezen in het zuiden dan in het noorden. Een grillige kiezer is niet per se een zwevende kiezer: een grillige kiezer kan immers heel doelbewust stemmen. Dit is een hypothese met een belangrijke implicatie. Als het klopt, zou je kunnen concluderen dat partijen hun campagnestrategie meer op het zuiden moeten richten: mogelijk winst en verlies zijn daar namelijk groter. Zie onderstaande kaart die de mate van 'grilligheid' aangeeft. Daarom spreken we op onze burelen van 'swing-gemeenten'. 

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brief aan de kiezer

Beste medekiezer,

We hebben het aardig voor onze kiezen gekregen de afgelopen weken. De campagnes duurden weliswaar niet lang, maar waren vrij intensief. Je kon de tv of radio nauwelijks aanzetten zonder in een debat te belanden. Politici doken op bij Lingo, Boulevard, Bauer en lieten zelfs hun ster zien aan Peter van der Vorst. Hoogste tijd om te gaan stemmen en ze weer eens écht aan het werk te zetten dus.

Voor wie door de ruziënde en liegende bomen het politieke bos niet meer ziet, zijn er allerlei wijzers en kompassen die na enkele vragen jouw ideale partij ophoesten. Of althans pretenderen dat te doen. Ondanks de foutmarge van een half politiek spectrum, zijn ze blijkbaar nogal populair. Het internet is inmiddels namelijk vergeven van de advieserende sites. Voor wie door die advieserende bomen het meningenbos niet meer ziet, volgt hier een stemwijzer-wijzer.

De Stemwijzer en het Kieskompas kent iedereen. Het aardige van het kieskompas is dat hij aangeeft waar je zit in het politieke spectrum (als je in het vakje rechtsbovenin zit, heb je de vragen goed beantwoord). Voor wie er met dit soort geijkte vragenlijsten echter niet uitkomt, bijvoorbeeld omdat hij een totaal politiek onbenul is, is er brandvoting. Aan de hand van je favoriete wasmiddel en gedroomde automerk rolt er binnen een paar minuten een stemadvies van de band. Hoe het werkt, laat zich raden: wie Audi rijdt, krijgt VVD advies en wie zijn kleren koopt bij de Wibra, SP.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Een links conservatieve bitch fight

DATA - Tot aan de verkiezingen komen we dagelijks met een opmerkelijke, niet al te serieuze correlatie, of zetten we een aantal partijen tegen elkaar af op gemeenteniveau. Vandaag: wat valt waar te halen voor SP, PvdA en PVV?

Een interessante stemmenstelerij speelt zich af tussen drie partijen, met SP in het midden. De PvdA lijkt stemmers weg te zuigen ter ‘rechterzijde’ van de SP. De SP op zijn beurt lijkt weer stemmers weg te zuigen bij de linkse PVV’ers. Er kan nog een paar dagen campagne gevoerd worden. Als we de partijen tegenover elkaar projecteren, krijgen we een idee waar de laatste inzet nut heeft, want sommige gemeenten lijken zeer stevige voorkeuren te hebben. Die kun je wellicht beter links laten liggen.


In onderstaande interactieve grafiek heb ik de SP afgezet tegen PVV en tegen de PvdA. Als je een denkbeeldige lijn trekt van linksonder naar rechtsboven, zie je in welke gemeenten meer voor de ene partij dan voor de andere wordt gestemd. Wat in het midden zit, verreweg de meeste gemeenten, is mogelijk interessant. Een aantal gemeenten echter kun je met je campagnebus zo voorbij rijden.

De PVV heeft bijvoorbeeld weinig te zoeken in Boxmeer. In 2010 stemde 34 procent van het electoraat op de SP. Niet zo verwonderlijk, het is de thuisbasis van Roemer. Twaalf procent stemde PVV. Ook Sint-Anthonis is een SP-bolwerk: 24 procent voor de rooien, 10 voor de bruinen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Kunst op Zondagnacht | Verkiezingsprogramma’s

Op dit uitzonderlijke tijdtip een extra verkiezingsaflevering van Kunst op Zondag. Het zal voor weinig kiezers doorslaggevend zijn wat politieke partijen te zeggen hebben over kunst. Voor de twijfelaars die nog op zoek zijn naar een programmapuntje dat de doorslag kan geven voor hun stemkeuze, zet Kunst op Zondag (late nacht editie) de kunstparagrafen op een rij.

In veel gevallen hebben de partrijen een “kunst en cultuur” paragraaf, waaronder ook het mediabeleid en soms sport en wetenschap valt. We beperken ons tot de teksten die alleen over beeldende kunsten, dans, toneel en muziek gaan.

Wie kunst absoluut niet van belang vindt, moet bij 50Plus, de Anti Europa Partij, de Libertarische Partij, Nederland Lokaal, Partij NXD, de SGP, de SOPN of de PVV zijn. Al deze partijen vermelden helemaal niets over kunst. Pardon, de PVV heeft drie woorden aan de kunsten gewijd: “Einde aan kunstsubsidies”.

Wat zeggen de overige dertien partijen? Op alfabetische volgorde van partijnamen citeren we uit de verkiezingsprogramma’s. Hoewel, als we ‘cultureel ondernemerschap’ en ‘cultureel erfgoed’ noemen, hebben we alle programma’s wel genoeg samengevat. Maar goed, laten we eens kijken wat de nuanceringen zijn.

Het CDA (pagina 21 van het programma) koppelt kunst en cultuur aan pluriformiteit en identiteit. Kunst- en cultuurinstellingen moeten “goed geworteld zijn in de samenleving, breder publiek aantrekken, nieuwe groepen aanspreken en meer eigen inkomsten genereren”.
Aandacht voor talentontwikkeling is nodig om het evenwicht in deze keten van voorzieningen te garanderen. Het cultureel en religieus erfgoed moet breed toegankelijk zijn en bijdragen aan identiteit en innovatie. Het CDA wil cultureel ondernemerschap en kunstproductie in eigen land bevorderen door in te zetten op alternatieve bronnen van financiering.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-03-2022

Ik stem toch D66

Normaal gesproken stem ik D66. Ten eerste spreekt de houding mij aan. D66 is open minded, eerlijk en optimistisch. D66 houdt het hoofd koel, maar heeft – in tegenstelling tot de VVD –een warm hart. D66 is vooral ook een ideeënpartij en geen belangenpartij en dat maakt D66, denk ik, inhoudelijk sterker dan andere partijen – reden twee. D66 doet de meest redelijke en vooruitziende voorstellen wat betreft onderwijs, milieu, woningmarkt, arbeidsmarkt en pensioenen. En ten derde zijn D66-ers effectieve politici. Zij krijgen relatief veel gedaan. Boris Dittrich was bijvoorbeeld het enige Kamerlid sinds 1838 dat vier initiatiefwetten door de Kamers heeft geloodst. Mijn grote bezwaar is wel dat D66 te ver op drift is geraakt wat betreft Europa.

“Europa. Ja!”, was de slogan van D66 bij de Europese verkiezingen van 2009. Het was relatief makkelijk om daarmee stemmen binnen te halen. Een groep kosmopolitische, kennisintensieve kiezers, die zich afzette tegen het opgekomen anti-Europa sentiment, lag voor D66 gewoon voor het oprapen. Een simpel “Ja” was genoeg, helaas.

D66-ers lopen wat betreft de Europese integratie te ver voor de troepen uit. Zij snappen niet dat anderen niet snappen wat zij snappen. Voor een D66-er is de Europese Raad en de Raad van Europa, de ECB en ECR, de CAP en CEPS, gesneden koek. Voor een D66-er is de logica van een stap vooruit, naar een echte (gekozen) Europese regering, en een echt Europees parlement (met Europese kieslijsten), zo klaar als een klontje. Sowieso snapt een D66-er niet dat mensen niet de geestelijke ruimte hebben om verschillende identiteiten te hebben. De Venloose, Limburgse, Nederlandse en Europese identiteit bestaan toch gewoon naast elkaar?

VVD meest te winnen bij kiesdrempel en districtenstelsel

DATA - Stel dat we in Nederland een kiesdrempel of een districtenstelsel hebben, dan heeft de VVD daar het meest bij te winnen. Sargasso zet een aantal scenario’s op een rij.

Het politieke landschap is versplinterd. In hoeverre onderscheiden partijen zich nu echt van elkaar? En leidt die versnippering niet tot waterige (regeer)akkoorden en hopeloze formaties? Bij iedere verkiezing wordt weer gepleit voor een ander partijstelsel. Ofwel partijen moeten over hun schaduw stappen en fuseren. Dat gaat voorlopig niet gebeuren. Ofwel het kiesstelsel zelf leidt tot een uitslag waar een overzichtelijk aantal partijen mee uit de voeten kan.

We hebben een aantal scenario’s bekeken voor de vorige verkiezingen. Hoe zou het politieke landschap eruit zien als we een districtenstelsel hebben en als we kiesdrempels zouden hanteren. Heel anders in ieder geval.


Nu heeft iedere analyse een hoog wat-als gehalte. We hebben geen kiesdrempel of een districtenstelsel, dus we moeten zelf onze regels formuleren.

Laten we beginnen met het districtenstelsel. We kiezen hier voor het Amerikaanse systeem: the winner takes all. Het maakt niet uit hoeveel partijen er in een bepaald gebied zijn, de grootste krijgt alle stemmen. Maar welk gebied neem je dan? De kieskringen? Weet u überhaupt tot welke kieskring u behoort? We hebben ervoor gekozen om het herkenbaar te houden: gemeenten en provincies.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

CDA-stemmers houden niet van verhuizen, PvdA’ers wel

DATA - Tot de verkiezingen presenteren we dagelijks een opmerkelijke, maar niet al te serieuze correlatie. Vandaag kijken we naar hoe vaak er in gemeenten wordt verhuisd, vergeleken met de populariteit van CDA en PvdA. Hoe honkvast zijn ze?

In sommige gemeenten wordt (veel) meer verhuisd dan in andere. Het CBS hanteert een cijfer die alle verhuizingen op gemeenteniveau vangt: de verhuismobiliteit. Dit bestaat uit verhuizingen in een jaar tussen gemeenten en binnen gemeenten. Hoe hoger het cijfer, hoe meer er verhuisd wordt. In studentenstad Groningen werd in 2010 bijvoorbeeld 173,5 x per 1000 inwoners (volgt u het nog) verhuisd. In Edam-Volendam 44,1 x per 1000.

Zou er een correlatie zijn tussen voorkeur voor PvdA of CDA en de hoogte van de verhuismobiliteit?

Ja. Onderstaande grafiek lijkt een vormloze wolk van gemeenten, maar onze eigen HAL kan er een patroon in ontdekken. Voor het CDA geldt in grote lijnen: hoe meer stemmen voor het CDA hoe honkvaster men is. Voor de PvdA geldt dat andersom.

Wat voorbeelden. Tubbergen: 43 procent CDA, een verhuismobiliteit van rond de vijftig. Dinkelland 38 procent CDA, verhuismobiliteit van 53. Omgekeerd geldt: Amsterdam, CDA drie procent, verhuismobiliteit van 138.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Waar is het Barneveldse kippenbevrijdingsfront?

DATA - Tot de verkiezingen presenteren we dagelijks een opmerkelijke, meestal niet al te serieuze electorale correlatie. Vandaag: aantal kippen per gemeente en partijvoorkeur.

Hoe meer kippen per gemeente, hoe meer CDA-stemmers. Voor de meest diervriendelijke partij op de verkiezingslijst is dat juist precies omgekeerd.

Het CBS houdt jaarlijks bij hoeveel kippen er rondlopen op gemeenteniveau. Via de Kiesraad hebben we de partijvoorkeuren per gemeente per verkiezingsjaar bekeken en die twee waarden (van 2010) met elkaar vergeleken.

Wat zegt dit? De eerste conclusie mag geen verbazing wekken. In gemeenten waar veel kippen aanwezig zijn, wordt ook veel CDA gestemd. In Nederweert kakelden bijna in 2010 bijna drie miljoen kippen en ving CDA een kwart van de stemmen. Boxtel had maar 20.000 kippen en het CDA moest het doen met 16 procent van de stemmen.

Toch is het meer geweest. Onder de ‘kippenstemmers’ zitten veel Limburgse gemeenten en die zijn de laatste twee verkiezingen aardig van kleur verschoten (van CDA naar PVV). De correlatie kippen-CDA wordt dunner. En in het huidige verkiezingsprogramma wordt met geen woord gerept over onze gevederde vriendjes. Zo win je het zuiden niet terug, CDA.

Ik vind de dierenpartij interessanter. Hier is een negatieve trend te zien, dus hoe meer kippen in een gemeente, hoe minder er Partij voor de Dieren gestemd wordt.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende