Handhaving corona-maatregelen

Nu alle 25 veiligheidsregio’s een noodverordening hebben ondertekend (en waarvan op de websites van regio Amsterdam-Amstelland en Limburg-Noord nog steeds niets is van te zien), lijkt er eenduidigheid te zijn voor heel het land. In ieder geval hebben alle gepubliceerde noodverordeningen nu dezelfde tekst, die aansluit bij de maatregelen die het kabinet vorige week donderdag en afgelopen zondag afkondigde. Gaan de gemeenten in de veiligheidsregio’s ook dezelfde uitvoering aan de maatregelen geven en handhaven ze de verordening ook op eenzelfde wijze? Dat zal de komende tijd blijken, maar afgaande op de eerste berichten valt te verwachten dat de aanpak en handhaving divers zal zijn. Het is aannemelijk dat Ruttes oproep “We moeten dit met z'n allen doen”, door bestuurders én burgers vooral naar eigen inzicht zal worden ingevuld.

Foto: KatjaLinders (cc)

Noodverordening

Nadat afgelopen donderdag al een verbod op bijeenkomsten met honderd of meer mensen was afgekondigd, volgde gisteren ook de maatregel tot sluiting van alle horeca. We kunnen wel spreken van een noodtoestand. Of premier Rutte dat ook zo zal benoemen in de aangekondigde toespraak, wachten we af.

Is er nu krachtens de Coördinatiewet uitzonderingstoestanden sprake van een beperkte noodtoestand of een algemene noodtoestand? In ieder geval lijkt nu een situatie te zijn ontstaan waarbij de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag van toepassing is. Een wet waarvan de uitvoering ligt bij ministers, commissarissen van de koning en burgemeesters.

In de praktijk zullen de 25 veiligheidsregio’s voor uitvoering en handhaving moeten zorgen. Al vanaf donderdag stelden een aantal van hen noodverordeningen in of regelden maatregelen per officieel besluit. Het leidde ook al tot de eerste handhavende stappen.

Omdat de maatregelen onze bewegingsvrijheid flink aan banden legt en er sancties opgelegd kunnen worden als we ons niet aan die maatregelen houden, is transparantie natuurlijk geboden. We hebben eens uitgezocht welke 25 veiligheidsregio’s een noodverordening of besluit kenbaar hebben gemaakt en hoe vlot u die kunt vinden (op basis van informatie die bij ons op zondag 23.00 uur bekend was). Kijkt u eens bij uw veiligheidsregio in  dit overzicht:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn | Wet op de veiligheidsregio’s

Logo kamerstukken van de dagBij mijn waarschijnlijk laatste KSTn van dit jaar wil ik beginnen met allerlei tipgevers te bedanken. Aangezien ik niet fulltime de kamerstukken kan lezen, ben ik altijd zeer blij als iemand me attendeert op bijzondere stukken die ik anders gemist had.
Deze KSTn gaat ook over zo’n wet, al heb ik die te lang laten liggen waardoor het nu al in de Eerste Kamer is. Dat krijg je met overvolle inboxen.

De Wet op de veiligheidsregio’s is een begrijpelijke reactie op de tekortkomingen in de crisis- en rampenbestrijding. Coördinatie, afstemming en duidelijke commando-lijnen blijken vaak een probleem daarbij. De gekozen oplossing is dus om regio’s te maken, die toevallig overeenkomen met de politieregio’s, waarin een apart bestuur de gemeenten overruled in bijzondere gevallen.
Zo klinkt het nog goed, toch?
Maar toch zitten er twee negatieve aspecten aan het verhaal. Ten eerste wordt er een bestuurslaag met zekere macht en verantwoordelijkheid geplaatst tussen de gemeenten en de provincie/rijk. Daar waar iedereen roept dat Nederland teveel bestuurslagen heeft, voegen we er dus gewoon nog eentje toe.
Maar een nog belangrijker bezwaarpunt is het volledige gebrek aan democratische controle in de constructie.

Het bestuur van de veiligheidsregio’s bestaat namelijk uit alleen maar ongekozen bestuurders zoals burgemeesters, korpschefs en officieren van justitie. Nou zou dat misschien nog acceptabel zijn als het bestuur alleen actief was tijdens werkelijke crises of rampen. Echter, dit is de lijst van taken van een veiligheidsregio:
a. het inventariseren van risico’s van branden, rampen en crises;
b. het adviseren van het bevoegd gezag over risico’s van branden, rampen en crises in de bij of krachtens de wet aangewezen gevallen alsmede in de gevallen die in het beleidsplan zijn bepaald;
c. het adviseren van het college van burgemeester en wethouders op het terrein van brandpreventie;
d. de voorbereiding op de bestrijding van branden en zware ongevallen en het organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing;
e. het instellen en in stand houden van een regionale brandweer;
f. het instellen en in stand houden van een organisatie, belast met het organiseren van de geneeskundige hulpverlening;
g. het voorzien in de meldkamerfunctie;
h. het aanschaffen en beheren van gemeenschappelijk materieel;
i. het inrichten en in stand houden van de informatievoorziening binnen de diensten van de veiligheidsregio en tussen deze diensten en de andere diensten en organisaties die betrokken zijn bij de onder d, e, f en g genoemde taken.