Spannende verkiezingen, hogere opkomst?

van Simon Otjes en David M. Willumsen (verscheen eerder op Stuk Rood Vlees). De commissie-Remkes heeft de afgelopen twee jaar hard nagedacht over manieren om de Nederlandse democratie te vernieuwen en te versterken. Een van de adviezen die zij geeft is blokvorming: partijen die ideologisch dicht bij elkaar staan moeten voor de verkiezingen aangeven dat ze samen in het kabinet gaan. Dat zou goed zijn voor de legitimiteit van het politieke stelsel. Veel empirische ondersteuning bieden Remkes en zijn collega’s niet. Wel verwijzen ze naar de Deense politieke serie Borgen, die aangeeft dat blokvorming kan leiden tot spannende politiek. Dat leidt tot de vraag welke lessen Nederland zou kunnen leren uit Denemarken? En wat onderzoek zegt over het effect van blokpolitiek?

Door: Foto: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Verkiezingsdebat_tussen_lijsttrekkers_CDA,_PvdA_en_VVD_in_Hilversumse_VARA-radio,_Bestanddeelnr_933-6506.jpg
Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

Niks mis met ons democratisch systeem

OPINIE - Er moet hoog nodig iets gebeuren aan ons kiesstelsel. Sinds Fortuyn is de kiezer op drift: grote electorale verschuivingen, moeilijke formaties, kort zittende kabinetten… kortom Italiaanse toestanden! Dit kan zo niet langer doorgaan of het land is onregeerbaar!

Een bekend verhaal nietwaar? Jaja, eens in de zoveel tijd verschijnt er weer een column van één of andere wijsneus met iets als bovenstaande alinea als inleiding. Daarna volgt dan een stuk waarin gepleit wordt voor een beperking van onze democratie.

Dan wordt bijvoorbeeld voorgesteld om door middel van een kiesdrempel een aantal kleine partijtjes uit het centrum van de macht te drukken. Of om door middel van een districtenstelsel hetzelfde te kunnen doen. Of door een winner-takes-it-all systeem ervoor te zorgen dat partijen die geen absolute meerderheid van stemmen behalen vooral vier jaar lang hun mond zullen houden.

Het punt is: als maar genoeg herhaald wordt dat we een probleem hebben met onze democratie gaan mensen het nog vanzelf geloven ook. Terwijl die hele analyse boven van geen kant deugt. We lopen even de dogma’s in bovenstaande bewering langs.

Electorale verschuivingen

Ja, er zijn veel verschuivingen van kiezers de laatste jaren geweest. Maar uiteindelijk bleef de verhouding tussen links en rechts opvallend constant. Links plus D66 slaagt er nooit echt in een meerderheid te behalen, behalve misschien af en toe als we de ChristenUnie meetellen. Rechts heeft bijna net zoveel moeilijkheden met het behalen van een stabiele meerderheid. Zo is het al decennia gesteld in dit land.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Tweepartijenstelsel, goed voor duidelijkheid

SaillantLOGODe uitslag van de verkiezingen van vandaag brengt het linkse en rechtse blok in de Nederlandse politiek (mogelijk) meer in evenwicht. Dit pleit voor de invoer van een Amerikaans tweepartijenstelsel.

In een Amerikaans kiessysteem zou de kiezer duidelijk kunnen stemmen op een links of rechts beleid. Dat levert een stuk minder zwevende kiezers op. De scheidslijnen tussen progressief en conservatief zouden bovendien een stuk helderder worden, want hoe progressief is de VVD en hoe conservatief de ChristenUnie? Een ander voordeel daarbij is dat niet langer meer te veel partijen om te weinig meningsverschillen strijden en te veel media om te weinig nieuws. Het Amerikaanse systeem kent echter ook een nadeel: de nuance wordt uit het systeem gehaald en kiezers kunnen niet meer aangeven of het gevoerde beleid naar hun zin is door meer of minder naar links of rechts te hangen.