Bernie Madoff, de Don Juan van de hebzucht

In het voorwoord bij Les Cenci geeft Stendhal een analyse van de figuur van Don Juan. De dwangmatige vrouwenversierder wordt gedreven door meer dan alleen lust. Minstens zoveel genoegen ontleent hij aan de wetenschap dat hij al de conventies met voeten treedt, en dat hij ongestraft een spoor van schade achterlaat. Gewoon omdat het kan. Vergelijkbare drijfveren lijken in het spel bij Bernie Madoff, de Ponzi-fraudeur die tot honderdvijftig jaar gevangenis veroordeeld is. Zoals Casanova verontwaardigd geweest zou zijn wanneer men het aantal van zijn veroveringen onderschatte, protesteerde Madoff dat hij dertien miljard dollar verduisterd zou hebben. Wel vijftig miljard had hij erdoorheen gejaagd! Bij alle verontwaardiging over alle ontmaagde beleggers (die zich op het moment zelf maar al te graag lieten verleiden) is echter ook het begin van heldenverering waarneembaar. Madoff heeft de zwakheid en de hypocrisie van het burgerlijke systeem blootgelegd. Die schaamteloosheid levert ook bewondering op, zij het van het besmuikte soort. Met Francesco Cenci, die zich zelfs aan zijn eigen dochter vergreep, liep het erg slecht af in de geschiedenis van Stendhal: hij werd door zijn vrouw en kinderen vermoord. Madoff werd door zijn eigen zoons aangegeven. Buiten persoonlijke ethiek is het vooruitzicht van minachting en straf waarschijnlijk de belangrijkste morele hindernis die potentiële Don Juans moeten nemen. Als ze ermee weg konden komen, zouden miljoenen mensen graag Bernie Madoff zijn.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.