Het Regeerakkoord | Naar kostendekkende huren?

In een nieuwe serie behandelt Sargasso enkele thema's die in het regeerakkoord zouden moeten staan. We bijten het spits af met een tweeluik van redacteur Tom van Doormaal, waarin hij de geschiedenis van het wonen verklaart voor jonge politici, die  menen dat de sociale volkshuisvesting vooral geld kan opleveren. Maar er is meer aan de orde dan geld. De gemeente en het lokaal bestuur vormen de basis van ons politiek systeem.  Maar decentralisatie moeten we steeds opnieuw uitvinden.  Bij het wonen zijn we daar maar half in geslaagd: woningcorporaties en gemeenten maken prestatieafspraken. Dat is privatisering en decentralisatie. Maar de huurprijs en huurtoeslag zijn nog steeds rijkszaken, hetgeen merkwaardig mag heten: hoe kun je ondernemen als je de prijs van je produkt niet zelf mag vaststellen en je klanten individueel worden ondersteund? Het sleutelprobleem is het inkomensbeleid: gemeenten moeten daar ver van blijven, zo zegt de bestuurlijke regel.  Maar de sociale woningbouw doet daar wel aan. Daardoor is het beleid in de sociale huisvesting zo weerbarstig.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Ideologische ondraaglijkheid en sociale huurwoningen

, door

Feiten en waarheid doen er weinig toe op de woningmarkt. Verkoop van sociale huurwoningen verkleint de huursector en bevordert het eigen woningbezit, meent onze regering. Maar moet dat dan? Sociale huurwoningen staan niet leeg, koopwoningen wel. Mijn redelijke vermoeden luidt: er is meer behoefte aan sociale huurwoningen dan aan koopwoningen. Ik kijk tenminste naar de signalen, die de markt mij geeft.

Maar de regering wil  woningcorporaties verplichten om 75% van hun bezit aan de zittende huurders te koop aan te bieden.  Je vraagt je in gemoede af welke huurder dat zou willen en of daarvoor financiering te krijgen zou zijn. En dat is nog maar een begin van alle vragen. Het wetsvoorstel van heer Donner, minister BZK, zal door heer Donner, vice-voorzitter van de Raad van State, worden beoordeeld en be-adviseerd.

Dat kan nog leuk worden. Slagers moeten hun eigen vlees niet keuren. Maar deze zegswijze is maar een beperkte weergave van de problemen, waar de heer Donner zich zelf in heeft gebracht. Het idee, uit het regeerakkoord Rutte-Verhagen lijkt juridisch zwak. De woningcorporaties zijn immers zonder twijfel eigenaar van de woningen die zij beheren. En eigendom is, sinds de Franse Revolutie, een onschendbaar en heilig recht. Hoe verplicht men de eigenaar om zijn bezit te verkopen? Daar zal het Europese Hof iets van vinden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onderzoek of reclame?

, door

KPMG doet onderzoek en vraagt: “Wat zijn de kenmerken van het nieuwe verdienmodel van de woningcorporaties en hoe krijgen we deze daadwerkelijk geïmplementeerd?”
Dat is een rare vraag over een instelling, die geen winst beoogt. Moet een woningcorporatie een verdienmodel hebben? Eigenlijk is alles mis met deze vraag: het “nieuwe verdienmodel”? Is er zoiets, dan? Wie is daar mee gekomen? Gaan we kenmerken van een model implementeren? Kreupel Nederlands wijst meestal op kreupele gedachten.

De vraag is natuurlijk: hoe produceert een woningcorporatie tegenwoordig maatschappelijke meerwaarde? Wie heeft daar wat voor over? Waaruit bestaat die meerwaarde precies?
Een paar decennia geleden stak het Rijk nog veel geld in de sociale woningbouw, door een groot aantal subsidiesystemen voor sociale woningbouw, maar dat gebeurt niet meer. De woningcorporaties konden wel ondernemertje spelen in een gewillige markt: daar werd mee verdiend en die gelden konden in de sociale doelstelling worden besteed.

Maar ook dat mag eigenlijk niet meer, door protesten van de markt. Oneerlijke concurrentie van subsidievreters jegens de eerlijke ondernemer: het is een schande. Alleen waren die woningcorporaties juist ontstaan wegens de uitwassen van de revolutiebouw, eind 19 eeuw. Zo eerlijk is de vrije markt nu ook weer niet. Maar dat gelijke speelveld maakte het lastig: als je geen euro mag verdienen, kun je hem ook niet in een sociaal doel stoppen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dromen over wonen (2): over oli en fant

, door

De regering Rutte gaat in gebieden waar de sociale huurwoning schaars is, forse huurverhogingen mogelijk maken, zo schreef ik hier eerder. Daarmee maak je schaarse (goedkope) woningen nog schaarser door ze duurder te maken. Dat leek me geen goed plan. Maar hoe komen redelijke  mensen daarbij? Die vraag bracht mij tot lezing van het partijprogramma van de VVD: je moet altijd proberen andere opvattingen te begrijpen. En nog een gedachte die over-genuanceerd zal lijken: de politieke verschillen tussen de partijen zijn niet zo groot, dus laten we tegenstellingen niet overdrijven. Er is al strijdvaardig geblaat genoeg.

Kortom: heeft de VVD beleid, of is er over nagedacht?

Het VVD-programma “Orde op Zaken” besteedt ongeveer een pagina aan de woningmarkt. Ik zal de spanning niet ondragelijk maken: het is beleid, maar er is niet over nagedacht. Het is een pagina vol ideologische misverstanden, tegenspraken en slordigheden. Als je tussen de regels leest, is nog wel een gedachte aan te treffen, maar geen erg serieuze.

Er wordt dubbel gesubsidieerd, zegt de VVD. De huurprijs wordt kunstmatig laag gehouden en er wordt ook nog huurtoeslag betaald.

Dat is juist: er is inderdaad een dubbel systeem van aanbod-ondersteuning (geweest) waardoor de prijs van het gebouw werd verlaagd en een systeem van vraag-ondersteuning, waarbij lage inkomens worden gecompenseerd voor te hoge huren (vroeger individuele huursubsidie, nu huurtoeslag).

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige