Roemeense regeringspartij keert zich tegen Brussel

Na Polen en Hongarije dreigt nu ook Roemenië in conflict te komen met de EU. In de aanloop naar de Europese verkiezingen in mei komen er uit de kringen van de Roemeense regeringspartij PSD steeds vaker eurosceptische geluiden. Kritiek op de aanpak van corruptie en tekortkomingen in het functioneren van de rechtsstaat wijst de PSD botweg af. De keuze van het Europese Parlement voor het voormalig hoofd van het Roemeense anti-corruptiebureau DNA Laura Kovesi als kandidaat voor de nieuwe functie van Europees Openbaar Aanklager wordt fel bestreden. Kovesi is inmiddels zelf onderwerp van een strafzaak waarin ze beschuldigd wordt van omkoping, ambtsmisbruik en valse getuigenissen. De koers van de PSD heeft inmiddels geleid tot problemen in de eigen rangen. Corina Creţu, EU-commissaris voor regionale ontwikkeling heeft haar lidmaatschap opgezegd en staat nu op de lijst van oud-premier Ponta (ex-PSD). Ook Europarlementariërs van de liberale coalitiepartij van de PSD sluiten zich aan bij Ponta's Pro Romania. PSD-Justitieminister Tudorel Toader, die Kovesi vorig jaar ontsloeg en vervolgens ook nog haar baas Augustin Lazar, heeft nu zelf ook het vertrouwen van zijn partij verloren. Roemenië, dat op dit moment het wisselende voorzitterschap van de EU vervult, wordt met deze PSD na Polen en Hongarije het derde Oost-Europese zorgenkind voor de EU. En in dit geval met name ook voor de Europese Sociaaldemocraten.

Foto: Sebastian Ziebell (cc)

Denemarken verspilt minder voedsel

ELDERS - Over een succesvolle actiegroep en de verhouding tussen populisten en sociaaldemocraten.

Selina Juul, een Russische immigrante, bestookte met succes alle grote supermarkten om iets te doen tegen de enorme verspilling van voedsel in Denemarken. Met haar actiegroep Stop Spild Af Mad wist ze een groot supermarktconcern te bewegen voordeelaanbiedingen in grote hoeveelheden te vervangen door aanbiedingen per stuk. De supermarkt Rema 1000 moest elke dag zo’n 80-100 bananen weggooien maar reduceerde die verspilling met 90% na de actie ‘take me I’m single’.

Denemarken loopt met de acties van Juul voorop in de strijd tegen voedselverspilling. In Kopenhagen is een warenhuis geopend waar uitsluitend overschotten van supermarkten worden verkocht tegen 30-50% van de prijs.

De Europese Commissie meldt dat er in de Europese Unie per jaar 88 miljoen ton voedsel wordt weggegooid met een geschatte waarde van 143 miljard euro. Volgens een VN-rapport gaat wereldwijd een derde van het voedsel verloren bij producenten en consumenten. De Guardian meldt dat de Britten een kwart van alle meloenen weggooien, bijna een kwart van het brood meer dan een derde van alle sla. In Nederland worden melk en melkproducten, brood, groenten, fruit en sauzen, oliën en vetten het vaakst weggegooid. In totaal wordt hier volgens cijfers van enkele jaren geleden 14% van al het voedsel weggegooid, dat is 50 kilogram per persoon per jaar. In de verkiezingsprogramma’s van Nederlandse politieke partijen voor de aanstaande Kamerverkiezingen vinden we het onderwerp in heel algemene bewoordingen terug bij D66, Denk en de Piratenpartij. De ChristenUnie en de Partij voor de Dieren maken er echt een punt van.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: foto: pixabay.com

Links mag in Polen opnieuw beginnen

ELDERS - Bij de parlementsverkiezingen in Polen, afgelopen zondag, zijn de sociaaldemocraten voor het eerst buiten boord gevallen.

“Eén televisiedebat heeft ons buiten het parlement gehouden”, zegt oud premier Leszek Miller, een van de leiders van de coalitie van sociaaldemocraten die zondag net beneden de kiesdrempel van 8% bleef steken. In dat televisiedebat van 20 oktober kreeg Adrian Zandberg de kans zijn gloednieuwe linkse partij Razem (Samen)  meer bekendheid te geven. En met succes. Volgens de opiniepeilingen won hij het debat met glans. Vijf dagen later kreeg hij onverwacht 3,5% van de stemmen, niet genoeg voor een Kamerzetel, maar wel voldoende om Verenigd Links (ZL), de coalitie van de oude sociaaldemocraten,  groenen en andere partijen, uit het parlement te houden. De conservatieve en eurosceptische PiS (Recht en Rechtvaardigheid) werd daardoor de grote winnaar en kan nu alleen regeren. Links mag in Polen opnieuw beginnen.

De gevolgen van de monsterzege van PiS voor de rest van Europa zijn de afgelopen dagen breed uitgemeten. Polen zal het nog moeilijker maken gemeenschappelijke oplossingen te vinden voor de vluchtelingencrisis. Met de nieuwe regering zal het ook lastig worden effectieve maatregelen te nemen tegen de klimaatverandering, wat op de komende VN-conferentie in Parijs al zal kunnen blijken. Jaroslaw Kaczynski, de partijleider van de extreem-nationalistische PiS, wordt in Brussel gevreesd als een nieuwe ‘Orbán’ en Polen na Hongarije een tweede lastpost voor de Europese samenwerking.  Die vergelijking met Hongarije wees de Brits-Poolse hoogleraar Europese Studies in Oxford Jan Zielonka gisteren in Die Zeit met klem van de hand. Polen is geen Hongarije. En als het over xenofobe uitspraken gaat is de Britse minister van Binnenlandse Zaken Theresa May volgens Zielonka evengoed vergelijkbaar met Orbán. Polen is ook geen Verenigd Koninkrijk, maar de nieuwe Poolse regering zal het met de huidige Britse best goed kunnen vinden. In het Europees Parlement zit PiS in de fractie van de Britse Conservatieven, die zich gesterkt zullen voelen in hun eisen om minder macht naar Brussel over te hevelen. En Kaczynski is geen vriend van Angela Merkel, noch van zijn landgenoot, huidig EU-voorzitter Tusk.