Een felicitatie voor Helmut Schmidt?
Het is niet leuk om iets onaardigs over iemand te zeggen op zijn verjaardag. Zodoende – gisteren is de voormalige Duitse bondskanselier Helmuth Schmidt negentig geworden. Tijdens zijn regeerperiode zwaar omstreden, is hij nu de meest gerespecteerde levende Duitse politicus. In ieder geval in de peilingen, want niet iedereen houdt van hem. Hij wordt geroemd om zijn standvastigheid en zijn berekenbaarheid – ook mooie eigenschappen voor de commandant van een concentratiekamp, aldus de linkse politicus Oskar Lafontaine.
Helmut Schmidt was een voorbode van wat we later nog veel vaker hebben gezien bij Wim Kok, Tony Blair, en Wouter Bos. In een tijd dat we in Nederland sociaal-democratie nog met Joop den Uyl associeerden, was Schmidt al een leider in de lijn van Wim Kok, Tony Blair, en Wouter Bos. Hij was een sociaal-democratisch leider die in de praktijk rechts van het midden stond. Ook in de buitenlandse politiek gold dit. Waar zijn voorganger Willy Brandt een dialoog met het Oostblok voorstond, was Schmidt een echte ´Cold Warrior´, en een enthousiast voorstander van de plaatsing van kruisraketten.
Vandaag de dag is Schmidt nog veel verder naar rechts getrokken. Hij wil de Duitse verzorgingsstaat radicaal omvormen, is een groot voorstander van kernenergie, en een principieel tegenstander van toetreding van Turkije tot de EU. Voor een links georienteerd publiek (waarmee, praktisch gesproken, de meerderheid van de GC-lezers omschreven kan worden) is Helmuth Schmidt bijna een boze droom uit het verleden. Zijn navolgers regeren echter nog altijd de wereld.
