De banaliteit van de oorlog

Op 12 juli 2007 werd op een straathoek in Bagdad een groepje rondhangende mannen onder vuur genomen door een Apache gevechtshelikopter. Een aantal van de mannen werd direct gedood. Een busje dat even later stopte om hulp te verlenen aan een gewonde, werd eveneens onder vuur genomen, waarbij de bestuurder van het busje om het leven kwam. Zijn twee kinderen, die hij naar bijles bracht, raakten zwaargewond. Wellicht had niemand ooit enige aandacht geschonken aan dit incident, ware het niet dat onder de doden twee medewerkers van persbureau Reuters waren: de 22-jarige fotograaf Namir Noor-Eldeen en de 40-jarige chauffeur Saeed Chmagh. Reuters vroeg onder de Freedom of Information Act om openbaarmaking van de beelden vanuit de helikopter, maar dit werd geweigerd. Gisteren verscheen de video echter op Wikileaks onder de titel Collateral Murder. De beelden zijn zeer schokkend en misselijkmakend: bemanningsleden maken zich vrolijk om legervoertuigen die over lijken heen rijden en lijken zich meer in een videospel te wanen dan dat ze ook maar enig moment beseffen dat ze zojuist twaalf levens hebben beeindigd. Kijk zelf hieronder.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote du Jour | Verantwoording afleggen

“Deze mensen kunnen plaatsen wat ze willen en hoeven nooit verantwoording af te leggen”

VS Defensie minister Gates ergert zich aan Wikileaks omdat hij nu wordt gedwongen verantwoording af te leggen voor iets dat hij zelf nooit publiek had gemaakt.

In oorlogen gebeurt veel naars waar heel bewust nooit verantwoording voor wordt afgelegd. In elk geval weten we nu wel dat als er door een Amerikaanse helikopter burgerslachtoffers worden gemaakt, er haarscherpe beelden van zijn en als deze ze niet boven water komen, dit te maken heeft met onwil om verantwoording af te leggen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

dagsluiting | Biafra Babies


Carl Gustaf von Rosen kwam de bevolking van Biafra te hulp met zijn eigengemaakte gevechtsvliegtuigjes. Zie hier de Zweedse docu: Deel 1 en Deel 2. Wikipedia over Carl Gustaf von Rosen en z’n postume Myspace

Carl Gustaf von Rosen: geboren in Zweden 1909, zijn aangetrouwde oom was Herman Göring (gevechtspiloot WOI, oorlogsmisdadiger WOII) en inspireerde hem om te gaan vliegen, von Rosen vloog hulpvluchten in Ethiopië tijdens de Italiaanse invasie in 1935-’36, daarna verdedigde hij als gevechtspiloot Finland bij de Russische invasie in 1939, hij trouwde een Nederlands meisje en ging voor de KLM vliegen, na de Duitse inval in Nederland (1940) vloog hij naar Londen zij bleef achter ging in het verzet en stierf in een concentratiekamp, von Rosen wilde vechten bij de RAF maar werd geweigerd vanwege zijn foute oom..

..vervolgens vloog hij de rest van de oorlog lijnvluchten op de risicovolle verbinding Londen-Lissabon, na WOII hielp hij keizer Haile Selassie met het opbouwen van een Ethiopische luchtmacht (1945-’56), daarna werd hij de persoonlijke piloot van de tweede secretaris-generaal van de Verenigde Naties: Dag Hammarskjöld, een ‘ziekte’ hield von Rosen aan de grond op de dag in 1961 dat Hammarskjöld boven Congo verongelukte, von Rosen ging weer hulpvluchten vliegen ditmaal in het door Nigeria belegerde Biafra, gefrustreerd over het leed van de bevolking in Biafra en de terreur van de Nigeriaanse luchtmacht kwam hij met een plan: samen met de Franse geheime dienst importeerde hij vijf een-persoons vliegtuigjes van Saab, zette er een mitrailleur op en hing er bommen onder, zijn squadron noemde men de Biafra Babies, bij de eerste verrassingsaanval (22 mei 1969) vernietigde het squadron de helft van alle Nigeriaanse bommenwerpers en enkele hightech MiG’s nog voordat de Nigerianen konden reageren, ook dropte hij volgens een innovatieve Canadese methode succesvol voedsel en hulpmiddelen boven Biafra, von Rosen was een sprankje hoop voor de gegeselde Biafranen, daarna ging hij weer hulpvluchten in hongerend Ethiopië vliegen, in 1977 werd von Rosen op de grond vermoord door Somalische guerrilla’s.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oscars voor oorlog en Argentinië

Terwijl de crew en cast van het oorlogsdrama the hurt locker met zes oscar-beeldjes aan de haal gingen viel een Argentijnse film de eer te beurt het beeldje voor best foreign language film mee te nemen. De film ‘El secreto de sus ojos’ (the secret in their eyes) is op zijn eigen manier ook een oorlogsdrama, zodat het haast lijkt of oorlog toch ergens goed voor is.

De Argentijnse film is de tweede uit het land die de vreemde talen-oscar in de wacht sleept. Eerder lukte dat in 1985 met la historia oficial (the official story), ook al een film die er zonder oorlog niet geweest zou zijn.
Beide Argentijnse films zijn drama’s die teruggrijpen op het verleden van de vuile oorlog. In de oscarwinnaar uit ’85 draait het om de perverse adoptiepraktijken van het generaalsregiem, dat de baby’s en kleuters van doodgemartelde ouders toewees aan kinderloze beulenparen.
De recente winnaar blikt ook terug op die tijd. Een dertig jaar oude moord moet opgelost en dat brengt de onderzoekers terug in de tijd van de dictatuur, wreedheid en een onverstoorbaar zwijgende bureaucratie.

De hoofdrol wordt gespeeld door Ricardo Darin, die speelde in meer belangrijke Argentijnse films van de laatste jaren, zoals XXY, la Señal http://en.wikipedia.org/wiki/La_senal en El hijo de la novia (oscarnominatie 2001). Darin is van de generatie Huub Stapel (born in the fifties) en behalve een zeker fysieke gelijkenis kent ook hun loopbaan een opvallende overeenkomst.
Huub Stapel’s grootste rol is nog altijd die van liftmonteur Adelaar in de thriller de lift, een van de weinig Nederlandse films die een ‘remake’ kreeg in de Verenigde Staten (Down, 2001).
Ricardo Darin’s grootste succes tot nu toe was het lichtvoetige oplichtersdrama ‘Nueve Reinas‘ (2000) over elkaar oplichtende randcriminelen in het verarmde Buenos Aires. De film werd in 2004 nagemaakt als Criminal, met John C Reilly in de hoofdrol.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het hoort bij het systeem

Hieronder volgt een gastbijdrage van Marcel Meijer: docent economie en wiskunde en blogger op economische onderwerpen. Dit artikel werd ook gepubliceerd op zijn eigen blog.

Ik had laatst een discussie over oorlog. Het is duidelijk dat ik tegen ben en mijn gesprekspartner was ook tegen. Daarom ging ik een stap verder. Daarbij stelde ik dat het voor mij niet mogelijk is om afzijdig te blijven. Als ik niet mee wil betalen aan de oorlog dan komt de belastinginspecteur toch echt even langs. Werk ik dan nog niet mee dan volgen boetes, nog hogere boetes en uiteindelijk gevangenisstraf. De geweren zijn ineens niet meer gericht op de tegenstander, maar op mij. Maar ik heb niemand kwaad gedaan. Het enige dat ik wilde is dat er geen geweld gepleegd werd. En daar werkte ik niet aan mee. Het uiteindelijke gevolg is dat mijn vrijheid wordt beroofd.

De onrechtvaardigheid hiervan wordt vaak niet gezien. En ook mijn gesprekspartner wilde er niet aan dat er iets mis is. Hij kwam met een aantal tegenargumenten die tekenend zijn voor dergelijke discussies.

Ten eerste gaf hij aan dat dit bij het systeem hoort. Je betaalt belasting voor alles tegelijk. Je kan er niet een bepaald ding uithalen en zeggen dat je daarvoor niet wil betalen. Maar waarom eigenlijk niet vroeg ik me af. Door niet te betalen doe ik niemand geweld aan. Toch kom ik door een geheel geweldsloze actie in het gevang terecht.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Chronologie politieke uitspraken missie Uruzgan

Omdat het kabinet nog steeds niet gevallen is en het gisteren bijna amusant was om te zien hoe er met woorden gespeeld werd, hier een overzicht van de relevante uitspraken in deze zaak sinds 2007.
Het is misschien wat taaie kost en wat ongeordend. Maar als u de moeite neemt om er doorheen te lezen, ziet u vanzelf dat het in ieder geval nooit de bedoeling is geweest duidelijk te zijn. De zorgvuldige formuleringen zorgden ervoor dat de meeste mensen dachten dat het na 2010 afgelopen zou zijn, terwijl dat nooit zo gezegd is. Het ging over Uruzgan, niet Afghanistan en het ging over “lead nation” en niet over inzet in het algemeen. Zelfs de motie van CU/PvdA waar Hamer gisteren op hamerde, gaat niet over Afghanistan maar Uruzgan. En zo dekte iedereen zich vanaf het begin in. Veel leesgenot.
Af en toe zijn er woorden vet gemaakt door mij (behalve als het namen betreft). Zo staat het dus niet in de notulen van de Tweede Kamer.

18 september 2007: Brief van ministers Verhagen, van Middelkoop en Koenders:
“Inmiddels is van de Navo een verzoek ontvangen om ook na augustus 2008 actief te blijven in Uruzgan. Op basis van dit verzoek, en op basis van het feit dat Nederland deel uitmaakt van de Navo, onderzoekt de regering ook zelf de mogelijkheden en wenselijkheid om na 1 augustus, al dan niet in gewijzigde vorm, een bijdrage te leveren aan de ISAF-missie”

17 december 2007: Debat in de Tweede Kamer
van Gennip (CDA):
“De CDA-fractie vindt dat glashelder moet zijn dat de NAVO verantwoordelijk is voor het vinden van opvolging voor de Nederlandse troepen in Uruzgan na 2010.”
“De CDA-fractie vindt dat het de gehele NAVO in 2010 verantwoordelijk is voor het vinden van opvolgers voor Uruzgan na 2010. Tijdens haar bezoek aan de SG van de NAVO op 10 december jongstleden heeft zij dat heel duidelijk gesteld. De SG heeft toen gezegd dat hij er akte van nam en dat hij in de planning van de «force generation», het oproepen van troepen, rekening houdt met het besluit van Nederland om na december 2010 uit Uruzgan te vertrekken.”
“Wij zijn er zelf bij en kunnen dus zeggen: 2010 is het einde van deze militaire missie in Uruzgan; NAVO, houd daar rekening mee.”
“Ik heb geconstateerd dat het kabinet het dit keer op een andere manier in de artikel 100-brief heeft opgenomen. Het heeft gesteld: «Dit keer begrenzen wij de Nederlandse inspanning eenzijdig. Wij maken niet opnieuw een afspraak met de NAVO, maar begrenzen het eenzijdig. Wij kunnen en willen het niet langer doen dan tot 2010.» Dat lijkt mij verstandig.”

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du Jour | Moskee als schietschijf (of toch niet)…

“What angers me very much is that we are conditioning the young British to say that mosques are a place where you are going to find danger and a place to target” (De Britse moslimleider Ishtiaq Ahmed)

Testen Britse militairen hun wapentuig uit op gebouwen die lijken op moskeeën? Het Britse ministerie van Defensie ontkent. De schietschijf die wordt gebruikt door elite-eenheden in opleiding in het Noordengelse Catterick Garrison is geen replica van een moskee, maar van een huis waarvan er duizenden te vinden zijn in het verre Oosten. Op een foto van de schietschijf valt ook direct op wat ontbreekt: minaretten! Een moskee zonder minaret is geen moskee. Al blijft het natuurlijk wel heel raar: een schietschijf maken van een huis waarvan er duizenden te vinden zijn in het verre Oosten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Over de rug van onze militairen

De Nederlandse exit uit Uruzgan is een moeizame vertoning. Echter wat betreft de exitstrategie van de PvdA uit het Kabinet, lijkt deze partij snel haar berekeningen te hebben gemaakt. De PvdA tracht een breuk te forceren, maar natuurlijk wel zodanig dat de CDA daarbij averij oploopt; vaak geldt namelijk ‘de breker betaalt’. De PvdA grijpt deze verlengingsdiscussie aan om te laten zien een krachtige en integere partij te zijn, daarmee hoopt de PvdA opgelopen imagoschade in een keer van zich af te schudden. Wat deze PvdA-calculaties ongetwijfeld ook beïnvloedt is de schade die Balkenende heeft opgelopen door het Irak-rapport en zijn onhandige en stuntelige gemanoeuvreer dat daarop volgde, en de berekening van de PvdA dat de regeerperiode de eigen electorale kansen verder negatief beïnvloedt.

Triest is dat het al lang niet meer over de inhoud gaat, zoals over onze veiligheid, de behartiging van Nederlandse belangen, de bevordering van de internationale rechtsorde en internationale solidariteit. En het belangrijkste heb ik nog niet genoemd: de inzet – met alle risico’s van dien – van Nederlandse militairen.
Bos verklaarde gisteren tijdens een PvdA-bijeenkomst in Utrecht dat Uruzgan vrijdag van tafel moet, maar dat inzet van militairen, F-16’s en trainers elders in Afghanistan wel degelijk bespreekbaar is. Punt is echter – maar voor de PvdA klaarblijkelijk van geen belang – dat Nederlandse militairen vertrouwd zijn met Uruzgan en haar de bevolking, daar diverse opbouwprojecten uitvoert, en dat daardoor inzet in Uruzgan ook meer veiligheid voor de eigen militairen betekent. Als militairen worden ingezet, doe het dan in Uruzgan. De Pvda laat zich weer van haar machtspolitieke kant gelden, en daarbij lijkt geen prijs te hoog.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Leg me dat eens uit

Davids is inconsistent. Je kunt niet enerzijds beweren dat Nederland geen eigen informatiepositie had en anderzijds het kabinet verwijten dat je met de informatie van die diensten te weinig rekening hebt gehouden. Commissie-Davids, leg me dat eens uit.

Jaap de Hoop Scheffer verdedigt zichzelf in de Volkskrant (papieren editie voor hele interview)

De zin is typerend voor zijn verdediging. Een typische technocraat die redeneert vanuit politieke onderhandelingen, machtsverhoudingen, consensus, dekken van ambtenaren en partijgenoten en zijn eigen positie.
Op geen enkel moment is iets van ethiek of moraal te bespeuren. Droog redenerend een oorlog in gaan waarin honderdduizenden doden vallen. Het kiezen voor een oorlog, het meest zware instrument dat een staat ter beschikking staat. Kiezen voor het instrument oorlog waarvan je hoopt dat je zelf nooit door een lichtzinnige of machtswellustige beslissing zelf het slachtoffer wordt. En nog steeds geen spijt.
Maar goed, dat zijn we van de Christenen van het CDA wel gewend.

Als we dan toch om uitleg vragen, beste heer de Hoop Scheffer, leg dan het volgende eens uit:
– Waarom stelt u niet alleen “Atlantisch” maar ook “Europees” gedacht te hebben, maar heeft u op geen enkele wijze de positie van Duitsland en Frankrijk serieus genomen?
– Waarom stelt u dat pas later bekend was dat er geen massavernietigingswapens waren terwijl al vanaf 2002 duidelijk was dat er door Blair, Cheney en Bush alleen maar met suggestie gewerkt werd en dat het verhaal van Powell begin 2003 direct onderuit gehaald werd? Waarom waren de woorden van leiders en inlichtingendiensten op afstand wel “waar” en de woorden van de VN-inspecteurs ter plaatse die keer op keer verklaarden dat op geen enkele plaats iets gevonden werd, niet “waar”?
– Waarom heeft u indertijd niet gevraagd om een inval in Noord-Korea, Iran, Egypte, Syrië of Libië? Als uw enige argument is dat een boze en schadelijke dictator weg moet, waarom gold dat dan alleen voor Irak?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende