Als je het onderwijssysteem niet kunt veranderen, verander je toch gewoon de kinderen?
, door
Amerikaanse arme achterstandsleerlingen worden volgepropt met medicijnen
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Foto:
Tom & Katrien (cc)
Verwachtingen marktwerking niet waargemaakt
, door
ACHTERGROND - Bijna dertig jaar geleden heeft het kabinet Lubbers I de marktwerking in de openbare dienstverlening geïntroduceerd. Onderzoek naar privatisering, verzelfstandiging en marktprikkels in de ouderenzorg en het hoger onderwijs wijst uit dat de verwachtingen nog niet zijn waargemaakt, schrijft onderzoeker Anna de Zeeuw.
Bij de introductie van marktwerking leefden er bij politiek en dienstverleners hoge verwachtingen. Marktwerking zou ten goede komen aan een groter kostenbewustzijn, productinnovatie, en meer keuzevrijheid. En inderdaad, de ouderenzorg en het hoger onderwijs gingen ‘bedrijfsmatiger’ werken, al bleef de overheid, ondanks het proces van privatisering en verzelfstandiging, een stevig stempel op de sectoren drukken.
Fusies en protocollen
Wat uit mijn onderzoek naar percepties van marktwerking en kwaliteit in de periode 1982-2008 sterk naar voren komt, is dat de (landelijke) overheid de ouderenzorg en het hoger onderwijs vooral is gaan sturen via strakke protocollen en processen. Dat doet ze als opdrachtgever en financier vooraf en als kwaliteitsinspecteur achteraf. De overheid wil hoe dan ook controle houden op de dienstverlening en de kwaliteit ervan. Wat daarbij meespeelde was de publieke verontwaardiging over managers die vooral goed voor zichzelf (en hun salaris) zouden zorgen.
Een tweede opvallende ontwikkeling in de ouderenzorg en het hoger onderwijs is dat er door de marktwerking een proces op gang is gekomen van fusie en concentratie. Het aantal maatschappelijke dienstverleners nam af en als gevolg daarvan groeide de omvang van de instellingen fors. En deze dienstverlenende ‘molochs’ begonnen zich voornamelijk te richten op rendement en protocollen: in het hoger onderwijs hanteert men bijvoorbeeld de termen ‘studierendement’, ‘doorstroomsnelheid’ en bindende accreditatiekaders.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Asscher en Pechtold kunnen nu het verschil maken
, door
Eerder werd op Sargasso al geconstateerd dat het debat over de toekomst van ons onderwijs ontbreekt is in de strijd om de kiezersgunst. Dat uitgerekend van buiten Den Haag een oproep tot debat komt is volgens Jan Fasen, directievoorzitter van het Connect College, een mooie gelegenheid om in discussie te gaan over wat we nu echt willen met ons onderwijs.
Blij verrast las ik afgelopen zaterdag in het NRC de oproep van Lodewijk Asscher aan Alexander Pechtold om met hem in debat te gaan over onderwijs. Blij, omdat een van de belangrijkste thema’s van deze tijd eindelijk punt van debat wordt. Verrast, omdat over zo’n belangrijk thema als onderwijs uitgerekend een politicus van buiten de Haagse arena zo’n oproep doet.
De punten die Asscher noemt zijn wel old-fashioned: heldere normen, bijscholing van leraren, nieuwe methoden en een Inspectie die echt optreedt. Bestuurlijk is dit allemaal te regelen, dat heeft hij bewezen in Amsterdam, maar of we daarmee het onderwijs hebben dat antwoord geeft op de leervraag van de hedendaagse leerling is nog maar zeer de vraag. Die leerling is niet veranderd, maar zijn leervragen wel. Omdat de omgeving waarin hij leert en de manier waarop hij wil leren is veranderd. Dat heeft die leerling niet zelf bedacht, laat staan veroorzaakt. Maar kinderen hebben een fenomenaal aanpassingsvermogen in veranderende situaties.
De samenleving is veranderd en verandert nog steeds. Met een diepgang en snelheid waardoor onzekerheid voor de toekomst de enige zekerheid is die we nog hebben. De huidige crisis toont aan dat een aantal, onschendbaar gewaande, paradigma’s op kiepen staan. Politieke -, financiële -, morele -, omgevings – en economische paradigma’s zijn aan herdefiniëring toe. Dat móet consequenties hebben voor de manier waarop we naar onderwijs kijken. We bevinden ons daarom ook in een leercrisis en om die crisis aan te pakken is, zoals Asscher terecht stelt, meer nodig dan geld. Allereerst snakken we naar visie, visie en nog eens visie. Op de samenleving van de 21e eeuw. Uitgedrukt in een meeslepend verhaal. Geen polariserend of minachtend verhaal dat een heel onderwijsveld beledigt, zoals de VVD vooral doet. Maar een hedendaags verhaal dat hoop en vertrouwen biedt en ons verlost van het dominante denken in systemen, regels en structuren.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Onvrede over bestuursvoorzitter Windesheim
, door
NIEUWS - Eerder dit jaar bleken 300 diploma’s van journalistiekstudenten aan de hogeschool Windesheim in Zwolle opnieuw gecontroleerd te moeten worden. Maar er gaat wel meer mis bij de hogeschool, schrijft 925 op basis van anonieme bronnen. De bestuursvoorzitter van de semi-overheidsinstelling, Albert Cornelissen, gedraagt zich als een zonnekoning.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 30-10-2022
Onderwijs en politiek: De stilte na de langstudeerboete
, door
Afgezien van het gekrakeel over de langstudeerboete, is het oorverdovend stil over het thema onderwijs in de verkiezingscampagnes. Een gemiste kans volgens Jeroen Janssen, want er liggen nog genoeg brandende vraagstukken te wachten op een oplossing.
Je zou kunnen denken dat onderwijs weer hoog op de politieke agenda staat en een belangrijk onderwerp vormt in de verkiezingscampagne. Nadat CDA lijsttrekker Van Haersma Buma het vuurtje opstookte door te stellen dat wat hem betreft de langstudeerboete afgeschaft moest worden, lijkt het onderwijs weer helemaal terug als twistpunt in de verkiezingsstrijd. Zendtijd in alle journaals en actualiteitsrubrieken, opiniestukjes in de kranten en spoeddebatten plus een dreigende motie van wantrouwen tegen de staatssecretaris. Waar het naartoe moet met het Nederlandse onderwijs is weer inzet van de verkiezingen!
Volgens mij is niets minder waar. Behalve de aandacht voor de langstudeerboete, heerst er een oorverdovende stilte over het onderwijs in de politieke campagnes. En dat is vreemd. Waar het afgelopen jaar het onderwijs regelmatig (negatief) in het nieuws was (bijvoorbeeld vanwege onze dalende positie op internationale onderwijsranglijstjes, de bezuiniging op het Passend Onderwijs, etc.) blijft het nu stil. Wat zijn de plannen van onze politieke partijen? Wat zijn hun speerpunten wat betreft het onderwijs? Wat is de visie van onze lijsttrekkers over problemen en vraagstukken in het Nederlandse onderwijs? Weet u het? Ik niet.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Speculeren met belastinggeld
, door
Verschillende MBO-instellingen zijn in de financiële problemen gekomen door dubieuze beleggingen in derivaten. Dat ontdekte De Telegraaf deze week. Een schande! Of toch niet?
Mijn primaire reactie op het nieuws van De Telegraaf? Dit kan dus echt niet! Publiek geld steken in derivaten – beleggen met belastinggeld. Onderwijsgeld moet naar onderwijs, niet naar schimmige speculaties op een volatiele beurs. Geen wonder dat universiteiten, hbo’s en nu ook mbo’s in financiële problemen zitten. Verbieden, dit soort creatieve geldstromen.
Zo’n mening bezinkt dan na een nachtje slapen en na wat rust verbreedt de horizon zich weer langzaam. De vernauwde blik krijgt oog voor een alternatieve lezing. Een kabinet dat kort op het onderwijs enerzijds en een ambitieus bestuur dat hetzelfde onderwijs een warm hart toedraagt anderzijds met daar tussen in een bank die adviseert om het beetje vermogen van een geld te laten groeien om aan te wenden voor … onderwijs. Dat is toch een heel begrijpelijke strategie? Wij kunnen toch niet tegen bestuurders van onderwijsinstellingen zijn die geen genoegen nemen met minder geld en, hypothese, slechter onderwijs?
Zouden we de speculatiedrift van scholen niet ook kunnen uitleggen als de weigering van besturen zich bij de huidige, financiële prikkels vanuit Den Haag (minder graag) neer te leggen? Hoe zouden we reageren als was gebleken dat deze derivaten, mits goed belegd, op een school goed zou zijn voor: 1) vier extra leerkrachten die, 2) zes uur per week maatschappelijke vorming geven en dan de 2a) gevaren van ge- en misbruik van alcohol op jonge leeftijd bespreken, 2b) veilige seks onder de aandacht brengen, 2c) normen waarden van ons maatschappelijk verkeer bediscussiëren … Enfin: het droomcurriculum van CDA, PvdA, VVD en PVV uitvoeren?
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
VVD en PvdA schaffen forensentaks en langstudeerboete af
, door
NIEUWS - De Telegraaf meldt dat naast tijdens de onderhandelingen voor het regeerakkoord niet alleen de forensentaks uit het Lenteakkoord sneuvelt. Ook de langstudeerboete voor studenten (ingevoerd door VVD-staatssecretaris Halbe Zijlstra) haalt het regeerakkoord waarschijnlijk niet.
Wat kost zittenblijven nou echt?
, door
DATA - Afgelopen zaterdag scheef Ferry Haan, docent economie, in de Volkskrant dat we in Nederland eigenlijk af moeten van het ‘zittenblijven’. Nederland heeft relatief veel zittenblijvers, zeker in vergelijking (p.2) met de Britten, Finnen of Zweden. Volgens Haan levert al dat gedoubleer niets op, behalve frustratie. En dat terwijl de kosten van extra jaar voortgezet onderwijs maar liefst 4000 euro zijn. Je zou met de helft van dat geld al een goede zomerschool kunnen organiseren – dan kunnen docenten die geen behoefte hebben aan een lange vakantie meteen ook wat extra’s verdienen. Een sympathiek idee. Te meer ook omdat de kosten van zittenblijven eigenlijk nog veel hoger zijn. Maar hoeveel hoger?
Allereerst die 4000 euro. Ik weet niet waar Haan die vandaan haalt, maar in het huishoudboekje van Nederland (twee keer doorklikken) staat dat een leerling in het voortgezet onderwijs 7400 euro per jaar kost. En daarmee zijn we er nog niet. Eigenlijk zou je ook willen weten wat een leerling (en de maatschappij) misloopt door een jaar langer op school te blijven, de zogenaamde ‘opportunity costs’. Een leerling komt bijvoorbeeld ook een jaar later op de arbeidsmarkt.
De OESO bracht de totale kosten van zittenblijven voor o.a. Nederland in kaart. In 2009 hadden 50.000 leerlingen van 15 jaar ergens in hun schoolcarrière een jaar overgedaan, wat de overheid met bijna 400 miljoen dollar aan ‘directe kosten’ opzadelde, omgerekend (ook naar PPP) ongeveer de eerder genoemde 7000 euro per leerling. De ‘indirecte kosten’ van het later op de arbeidsmarkt komen zijn volgens de OESO, afhankelijk van het uiteindelijke onderwijsniveau, zo’n 2 tot 2,7 miljard dollar, gebaseerd op wat iemand zou verdienen (gemeten met ‘arbeidskosten’, om een voor mij onduidelijke reden).
Een leerstoornis is te koop
, door
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.