In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Oliefabeltjes in NRC
DATA - Update mei 2011: De meest recente versie van de grafiek staat hier.
Je zou denken dat NRC serieuze journalisten in dienst had die hun feiten goed nalopen. En op een kwantificeerbaar onderwerp als economie moet dat toch niet al te moeilijk zijn. Helaas ging het afgelopen zaterdag goed mis. En in dit geval nog wel door een heuse “onderzoeksjournalist“.
Hier even het belangrijkste stukje uit het artikel:
“Dat is raar. De hogere prijzen op de oliemarkt worden dus meteen doorberekend, maar de dalingen worden vertraagd. Sterker nog, de tarieven die een consument aan de pomp betaalt zijn de afgelopen twee jaar absoluut niet in dezelfde verhouding gedaald als de prijzen voor petroleum op de wereldmarkt.
Logische conclusie: we betalen te veel. Deskundigen zijn hierdoor niet verrast. Een hausse op de oliemarkt wordt altijd meteen omgezet in hogere prijzen aan de pomp, zo stellen zij. En bij een baisse wordt dat effect vertraagd. Dat was ook vóór 2008 het geval. Maar hoe komt dit dan?”
En hier de werkelijkheid:
Eenvoudig de getallen op een rijtje zetten en je ziet dat er niets van bovenstaande uitspraken klopt.
Even wat toelichting bij die grafiek. Ten eerste ga ik uit van de olieprijs in Euro’s. Die volgt uiteraard een ander patroon dan die in dollars. Maar uiteindelijk is die voor de Europese markt relevanter.
Verder ga ik uit van de kale benzineprijs (zonder accijns en zonder btw). Want alleen dat deel wordt beïnvloed door de olieprijs. Overigens zou je daar ook weer een deel van af moeten trekken omdat zaken als raffinage en transport weer niet heel direct geraakt worden door veranderingen in olieprijs.
Vervolgens heb ik de kale benzineprijs en de prijs van olie aan het begin van de grafiek op naar honderd omgerekend zodat ze vergelijkbaar zijn. Dus als olie in het begin 50 euro was en ergens 55 euro, dan geeft dan respectievelijk 100 en 110 in de grafiek. En als benzine (kaal) bij het begin 50 cent was en later 40 cent, dan wordt dat respectievelijk 100 en 80.
De ruwe data vindt u op het tweede blad van deze spreadsheet.
Groene energie is vanaf nu een rechts thema
Hoewel er al decennia wordt gewaarschuwd dat de huidige energiebronnen niet onuitputtelijk zijn, is het omvormen naar andere bronnen een groen thema geworden, in plaats van een economisch thema. Eigenlijk is dat heel erg raar. Ook de VVD erkent dat fossiele brandstoffen op raken, maar in de praktijk is het marginaal onderwerp.
Het kabinet steekt 0.02% van het BNP in alternatieve energie en verder lijkt de teneur dat je niet moet zeuren en een beetje door moet rijden. Dat zal veranderen. Zodra de olieprijzen door het plafond gaan en alles duurder maken, zal blijken hoe rechts dit thema is.
De Franse krant Le Monde beschrijft waarom het Pentagon het somber inziet voor de oliemarkt. Matt Simmons, een bankier uit de olie-wereld, beschreef een zeer somber scenario voor de oliemarkt: De olie die we nu nog hebben is zodanig moeilijk te winnen, dat deze niet langer in tempo kan worden gewonnen dat hoog genoeg ligt. De productie van landen als Saoudi Arabië zal binnen enkele jaren gaan inzakken. Bij veel andere landen is dat al gebeurt. Het Pentagon baseert hierop de prognose dat een grote energiecrisis hoogstwaarschijnlijk onafwendbaar is.
We gebruiken nu, mondiaal, ongeveer 85 miljoen vaten olie per dag (85 MBD) en de verwachting is dat we in 2015 nog maar 75 miljoen vaten per dag beschikbaar hebben. Het Amerikaanse leger stelt forse maatregelen voor: “A think tank of military experts close to the White House published a study in October that emphasized the necessity for the American armed forces to exit from petroleum between now and 2040.”
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Wishful thinking versus peakoil
Het Internationale Energie Agentschap heeft haar schattingen voor onze energiebehoeftes bekend gemaakt. Carlos schreef daar al over op deze site. Die behoeftes zijn geschat aan de hand van hoe wij ons in de afgelopen decennia gedragen hebben. Al sinds 1970 wordt telkens hetzelfde verhaal afgedraaid. We willen meer transport voor een groeiende economie, meer plastics, meer kunstmest. Kernenergie is eng, wind- en zonne-energie zijn voor klimaathippies.
Het wordt tijd dat “links” inziet dat het klimaat niet langer het grootste gevaar is. Het grootste probleem speelt zich af in een domein dat wordt gezien als de rechterkant van de politiek. De economie uit het slop trekken gebeurt namelijk met ronkende dieselmotoren, die ’s ochtends om 5 uur in groot bouwlicht grond verzetten. Deze economie loopt op olie.
Als je de beschikbaarheid van de olie naast de prognose van het IEA legt, zie je dat de toename van de oliebehoefte volstrekt fictief is. Je kunt wel meer willen, maar meer is er niet.
Het merendeel van de olie die in de grond zit, is in kaart gebracht tot en met de polen aan toe. De olie die er vanzelf uit spuit, is op. Nu is de olie aan de beurt die je niet zomaar kunt winnen: Teerzanden, Deep Water Horizon, poolijs.
Energie Agentschap plaatst piketpaaltjes voor 2035
De mondiale vraag naar energie zal in het jaar 2035 met 36% zijn gestegen, dat komt neer op een groei van 1,2% per jaar. Fossiele energiebronnen blijven dominant, maar duurzame energie groeit wel van 7% naar 14%. Het leeuwendeel van de groeiende vraag naar energie: 93% komt voor rekening van sterk groeiende niet-OECD landen, China, Brazilië, India u kent ze wel. In het jaar 2035 heeft de wereld 18% meer olie nodig dan ze nu al verbruikt. Maar de productie van conventionele fossiele olie zal al in 2020 minder dan 69 miljoen vaten per dag zijn (nu 84). De rest komt uit onconventionele bronnen: met name vloeibaar aardgas (LNG) en Canadese teerzanden. Ook die groeiende vraag naar olie komt alleen uit de niet-OECD landen, China neemt de helft voor de groeiende vraag voor haar rekening. In OECD-landen zal de vraag naar olie juist dalen, gaan we aan de elektrische auto of is het het nieuwe werken? Het behalen van de 2°C klimaatdoelstelling (het ecologische kantelpunt waarna klimaatverandering onbeheersbaar wordt) is na het mislukken van Kopenhagen nog duurder geworden: 1 biljoen dollar. Bij een snellere transitie naar alternatieve energiebronnen kan in 2035 duurzame energie in combinatie met kernenergie 38% van de totale energievraag dekken.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
WW: Mens niet de enige olie-slurpende levensvorm
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Dat de mens de smaak van aardolie te pakken heeft, weten we zo langzamerhand wel. Jaarlijks verbruiken we in de wereld met z’n allen 31.1 miljard vaten olie, met alle milieu- en politieke problemen van dien. Maar wij zijn niet de enige diersoort die de smaak van aardolie te pakken heeft. In de oceanen leven bacterien die olie consumeren. De bacterien, die diep onder het wateroppervlak leven breken de lange koolstofketens af in kleinere moleculen en halen zo hun energie uit de olie.
Dat deze partners in olie bestonden was al langer bekend, maar hoe snel de bacterien de olie consumeren was nog niet bekend. Het welbekende olielek in de golf van Mexico bleek een uitkomst. Onderzoekers hielden maandenlang de onderwater-oliepluimen in de gaten, namen af en toe monsters om de hoeveelheden bacterien te meten en probeerden op die manier uit te vinden hoe snel de bacterien te werk gingen. En dat was erg snel, zo blijkt nu uit een artikel wat vandaag gepubliceerd wordt in de online-versie van het prestigieuze tijdschrift Science. Skeptici vragen zich af of de bevindingen niet te mooi zijn om waar te zijn, maar mochten de resultaten gerepliceerd kunnen worden, dan kunnen de bacterien nog wel eens verdomd handig blijken.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.