Meest nutteloze EU-instellingen: kandidaat 4

De komende weken stelt GeenCommentaar een top 5 samen van de meest nutteloze Europese instellingen. Vorige week: het Europees Bureau voor de Grondrechten. Deze week de tweede kandidaat: het Europees Voedsel en Veterinair Bureau.

Het Voedsel en Veterinair Bureau is, evenals de genomineerde van vorige week, op het eerste gezicht iets waar je moeilijk iets tegen zou kunnen hebben. Het bureau heeft een erg belangrijke taakstelling: het moet controleren of de lidstaten wel genoeg toezien op veiligheid en kwaliteit van voedsel en de diervriendelijkheid van de voedselproductie. Feitelijk horen ze de nationale controleurs te controleren. In Nederland gaat het dan bijvoorbeeld om de Voedsel en Waren Autoriteit.

Het bureau moet dus controles uitvoeren op de controles over de productie van voedsel op boerderij en in fabriek, over veiligheid en diervriendelijkheid van transporten, etikettering, juiste opslag, veilige vorm van verkoop… en dat voor een unie met een kleine 500 miljoen inwoners. En met grenscontroles voor illegale voedselimporten over een buitengrens van duizenden kilometers die ook weer gecontroleerd moeten worden. Oh ja, en officieel moet het bureau ook controleren of in de landen die voedsel exporteren naar de EU alles wel in orde is.

Dat is, op zijn zachtst gezegd, een enorme taak. Daar staat dan ook een enorme organisatie tegenover zou je zeggen. Mis. Voor het bureau werken zo`n 250 mensen, waarvan minder dan de helft effectieve controleurs zijn. Op geen stukken na genoeg om veel meer dan symbolische controles uit te voeren.

De komende weken stelt GeenCommentaar een top 5 samen van de meest nutteloze Europese instellingen. Deze week de eerste kandidaat: het Europees Bureau voor de Grondrechten.

Een Bureau voor Grondrechten, hoe kun je dát nou nutteloos vinden, hoor ik lezers denken. Er is echter een aantal argumenten in stelling te brengen dat aantoont dat het Bureau niet alleen nutteloos, maar zelfs gevaarlijk zou kunnen zijn voor het verdedigen van mensenrechten in Europa. Ik zal hieronder een aantal noemen.

Slechte start
In de eerste plaats de wijze waarop het Bureau tot stand is gekomen. Het is feitelijk een opvolger van het eerdere Europees Waarnemingscentrum voor Racisme en Vreemdelingenhaat in Wenen. Dit centrum is de afgelopen jaren vaak onder vuur komen te liggen. Het werd gezien als weinig effectief en politiek gemotiveerd, helemaal nadat, onder druk van lidstaten, een rapport over antisemitisme door moslims onder de pet werd gehouden (na boze reacties van onder andere Joodse organisaties werd het alsnog gepubliceerd). Extra genant was het natuurlijk, toen in gastland Oostenrijk de partij van xenofoob pur sang Jörg Haider aan de macht kwam.

De EU wilde dus wel van het beschadigde centrum af. Maar Oostenrijk vond dat zij recht had op een Europees Agentschap, waardoor min of meer als compromis het Bureau werd opgericht, zonder duidelijk mandaat.