De surveillancestaat als neoliberale dystopie

Is de surveillancestaat een neoliberale dystopie, of anders gezegd, is de neoliberale utopie voor enkelen de surveillancedystopie voor velen? Zo, lekker begin voor een pretentieus stukkie. Ik heb zojuist De Utopie van de Vrije Markt uit. In dit boek stelt de Groningse filosoof Hans Achterhuis dat het neoliberalisme net als ondermeer het socialisme een utopische ideologie is. ,,Veel mensen denken dat de vrije markt een objectief proces is dat niemand heeft bedacht en uitgevoerd. Niemand lijkt verantwoordelijk te zijn voor de ideologie en de utopie erachter. Er zou geen ‘kapitalistisch manifest’ bestaan’’, schrijft hij. Achterhuis meent dat dat manifest er wel degelijk is, namelijk het boek Atlas Shrugged van de Amerikaanse schrijfster Ayn Rand. Dit boek beïnvloedde in twee frontmannen van het neoliberalisme ingrijpend: Milton Friedman en Alan Greenspan. De onderliggende idee van Atlas Shrugged – en in het verlengde daarvan het neoliberalisme, stelt Achterhuis – is dat het najagen van het zuivere eigenbelang de samenleving als geheel ten goede komt. Of zoals Gordon Gekko zo treffend verwoordde: greed is good.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Naïeve neoliberale sufferds

“Dat is ook waarom de economie ? anders dan die naïeve neoliberale sufferds van de VVD nog steeds willen ? nooit de plaats van de politiek kan en mag innemen.”

Hoogleraar intellectuele geschiedenis Frank Ankersmit ageert tegen de privatiseringsdrang van onder meer de VVD, zijn VVD. Ankersmit is een prominent lid en schreef mee aan het Liberaal Manifest, maar nu stapt hij uit de VVD vanwege het uitblijven van een antwoord van de partij op de kredietcrisis. Hij baalt ervan dat de partij in het neoliberale tijdperk is blijven hangen. In de Trouw van zaterdag doet hij zijn hele verhaal uit de doeken.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige