Nederlander-zijn in de lijn van Max Havelaar

De beroemdste Indonesische schrijver, Pramoedya Ananta Toer, schreef bijna tien jaar geleden een artikel over Max Havelaar met de titel 'The Book That Killed Colonialism'. Zijn redenering luidde dat deze Nederlandse roman uit 1860 de allereerste oproep was om onderdrukte volkeren in de kolonieen toegang tot onderwijs te geven. Dit leidde tot het begin van zelfbewustzijn onder de koloniale bevolking, en dit voerde dan uiteindelijk tot het einde van het kolonialisme, niet alleen in Indonesie, maar in heel de wereld. Deze stelling is misschien wat gechargeerd, en Pramoedya slaagt er niet in hem hard te maken. Toch betekent het iets dat de belangrijkste schrijver van Indonesië een klassiek werk uit de Nederlandse literatuur zo'n enorme betekenis toeschrijft.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Closing Time | Multatuli

, door

U mag de Havelaar gerust ongelezen laten,* als u van Multatuli de Woutertje Pieterse maar leest: het onvoltooid gebleven maar prachtige verhaal over een sensitieve jongen die opgroeit in het negentiende-eeuwse Amsterdam. Een van de voorvallen is dat de tienjarige Wouter, begeesterd door een roman over een roofridder, een roverslied schrijft dat zijn leermeester, Meester Pennewip, bijkans een hartverzakking bezorgt.

Fay Lovsky zette Multatuli’s tekst (hieronder) op muziek (hierboven). Als u de roman wil lezen: er zijn verschillende versies, waaronder een hertaling door Ivo de Wijs (die er een overtuigend einde aan toevoegde), een versie met mooie tekeningen van Jan Kruis, of de online-versie van de DBNL.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Land van Droogstoppels

, door
VOC-vlag (Foto: Flickr/Photochiel)

De Nederlandse Staat keert geen schadevergoeding uit aan de overlevenden van het bloedbad in Ragawede. De zaak is verjaard.

Hoe ontzettend voorspelbaar. Altijd als er in Nederland geïnstitutionaliseerd onrecht plaatsvindt, dan kan je ervan op aan dat de staat de meest zuinige en rechtlijnige interpretatie van de wet kiest die mogelijk is. Vraag maar de Goudstikkers of Fred Spijkers. Onlangs werd nog bekend dat joden die de holocaust overleefd hadden na terugkomst moesten onderhandelen met degenen die hun huizen gestolen hadden om ze terug te krijgen. Het motto van het Koninkrijk der Nederlanden is niet voor niets ‘Je maintiendrai’: nooit iets loslaten, altijd blijven vasthouden.

Nu wil de staat dus ook die paar Javanen zelfs geen minuscuul deel geven van al die miljarden die Nederland heeft verdiend aan Indonesië, vaak over de ruggen van de Indonesiërs heen. Dat de zaak kon verjaren mede omdat de Staat heeft geprobeerd hem in de doofpot te stoppen, tot het verkeerd inlichten van het parlement aan toe, speelt daarbij geen rol. Dat het pr-technisch nogal slecht staat als de zetel van het Internationale Strafhof zelf bijzonder kleinzerig omgaat met oorlogsmisdaden in het eigen verleden ook niet. Verjaard is verjaard. Regels zijn regels.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.