Hoe lang nog voor Barnier?

De voetbalwedstrijd moest doorgaan. Hoe dan ook. De Franse president Emmanuel Macron was er zelf bij met 4000 politieagenten en 1600 beveiligers in het stadion. Niet zozeer omdat hij van voetbal houdt, maar 'uit solidariteit met de Joodse gemeenschap.' Hoezo hebben sport en politiek niets met elkaar te maken? De voetbalwedstrijd eindigde gisteravond in gelijkspel (0-0). Het schijnt een bijzonder saaie wedstrijd geweest te zijn die werd gespeeld in een stadion dat maar voor een kwart gevuld was. In de Franse politiek is het een heel stuk spannender. Daar dreigt de president binnenkort de wedstrijd te verliezen. Zijn premier Michel Barnier verkeert in zwaar weer nadat het parlement deze week de begroting voor 2025 verwierp. Even recapituleren: in juni won het extreemrechtse Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen de Europese verkiezingen met een overweldigende meerderheid: 31,4%. Daarop schreef Macron tot verbazing van iedereen nieuwe verkiezingen uit. Die werden begin juli gewonnen door het Nouveau Front Populaire (Verenigd Links). RN eindigde derde na de linkse alliantie en Macrons middenblok. De president wachtte vervolgens tot na de Olympische Spelen met het benoemen van een nieuwe regering. Dat werd geen centrum-linkse regering zoals je op grond van de verkiezingsuitslag zou verwachten, maar een rechtse coalitie onder leiding van de conservatieve Michel Barnier, voormalig Brexit-onderhandelaar namens de EU. Barnier kwam met zijn minderheidskabinet tegenover een gepolariseerde Assemblée Nationale te staan. Zijn poging om er een begroting voor 2025 doorheen te krijgen is nu in eerste instantie mislukt. Hij zal de Senaat een aangepaste begroting gaan voorleggen. Als die daar dan mee instemt zal er tussen de twee delen van de volksvertegenwoordiging onderhandeld moeten worden. De Franse staatskas heeft een groot, oplopend tekort, dat de EU grote zorgen baart en de betrouwbaarheid van de Franse economie in gevaar brengt. Uit officiële cijfers blijkt dat het tekort in 2023 ruim 150 miljard euro bedroeg. 'We betalen alleen al 50 miljard euro per jaar aan rente over onze schuld,' waarschuwde de premier bij zijn aantreden. Er moet dus ingegrepen worden. Voor de eerste, verworpen versie van de begroting had Verenigd Links een groot aantal amendementen ingediend voor verhoging van de belastingen en beperking van de beoogde bezuinigingen. Daar kon het centrum-rechtse en extreemrechtse deel van de Assemblée niet mee leven. Le Pen kan Barnier laten vallen De Senaat is naar verwachting meer op de hand van Barnier. Maar de rol van de Assemblée is verre van uitgespeeld. Als de onderhandelingen over een compromis op niets uitlopen zou de premier nog een beroep kunnen doen op het beruchte artikel 49.3 van de Franse Grondwet dat  de regering de mogelijkheid biedt op eigen verantwoordelijkheid een wetstekst door te voeren zonder parlementaire goedkeuring. Tenzij de oppositie met een absolute meerderheid een motie van afkeuring stemt. En daar kan het spannend worden. Links heeft al aangekondigd in het geval van het gebruik van artikel 49.3 een dergelijke motie van wantrouwen in te zullen dienen. De kans is groot dat Le Pen's RN voor stemt, wat dan het einde van de regering Barnier betekent (en -nog erger- geen begroting voor 2025). De kans dat RN zich tegen de regering keert is deze week nog groter geworden door de aanklacht van het OM tegen Le Pen en haar medewerkers, die verdacht worden van misbruik van EU-gelden tot een totaal van 4,5 miljoen euro. Medewerkers werden betaald uit EU geld, maar werkten voor Le Pen's binnenlandse verkiezingscampagne en zijn nooit in Brussel geweest. Volgens de aanklager 'maakten zij van het Europees Parlement hun melkkoe en wilden ze dat blijven doen. Als het Europees Parlement niet aan de bel had getrokken, waren de feiten doorgegaan en was de schade voor de belastingbetalers nog groter geweest.' Het OM eiste woensdag dat Le Pen schuldig wordt bevonden aan verduistering , dat ze wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf en dat ze de komende vijf jaar wordt uitgesloten van openbare functies, waaronder het Franse presidentschap. De straf zou onmiddellijk moeten ingaan, zonder ontheffing voor een beroep. 'Het is duidelijk dat het OM er op uit is mij uit de politiek te verbannen', reageerde de aangeklaagde politicus. Het lijkt nogal op een politiek proces. Het zal de parlementariërs van RN niet toegeeflijker maken tegenover een regering-in-nood. Europa zou dus na de val van de Duitse regering en de moeizame formatie van een nieuwe Europese Commissie ook nog te maken kunnen krijgen met een Franse regeringscrisis. Geen vrolijk vooruitzicht voor de EU als het bondgenootschap zich sterk wil maken tegenover de nieuwe Amerikaanse president.

Foto: Jeanne Menjoulet (cc)

Frankrijk heeft een nieuw volksfront

Met het oog op de tussentijdse parlementsverkiezingen hebben vier linkse partijen in allerijl een front gevormd. Tegen het radicaal rechtse Rassemblement National van Marine Le Pen. Maar ook tegen Macron. Als de Franse president met zijn schokkende beslissing om verkiezingen uit te roepen had gehoopt dat alle anti-RN partijen zich rondom hem zouden groeperen komt hij bedrogen uit. Niemand wil zich meer aan hem binden. Zijn Renaissance zou volgens peilingen inclusief coalitiepartners kunnen zakken van 250 naar minder dan 100 van de 577 zetels. De strijd gaat nu tussen het Nouveau Front Populaire (NFP) en het Rassemblement National.

Het Volksfront heeft een geschiedenis. In Frankrijk regeerde onder die titel een coalitie van socialisten, communisten en radicalen tussen 1936 en 1939. De samenwerking van socialisten en communisten, aanvankelijk nog verboden door de Komintern, de communistische internationale beweging, kwam tot stand onder de dreiging van een extreemrechtse staatsgreep. Twee jaar geleden, bij de parlementsverkiezingen in 2022, deden negentien linkse partijen ook al een poging om zich te verenigen tegen rechts. De Nouvelle Union populaire écologique et sociale (NUPES) werd toen met 150 zetels de tweede partij na de coalitie van Macron. Maar eenmaal in het parlement gekozen raakten de NUPES leden weer verdeeld. Bij de afgelopen Europese verkiezingen was er geen NUPES-lijst, met name vanwege te grote verschillen van mening tussen de Parti Socialiste en de radicaal linkse partij La France Insoumise (LFI, Opstandig Frankrijk).

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Le Pen maakt geen schijn van kans tegen Macron

DATA - Volgens Nate Silver van FiveThirtyEight, die het als uitdaging ziet om de uitkomst van verkiezingen zo nauwkeurig mogelijk te voorspellen, maakt Marine Le Pen geen schijn van kans tegen Emmanuel Macron. Analysten dichten volgens hem Le Pen een te grote kans toe:

And yet, observers of the race seem cautious about Macron’s chances. Betting markets give Le Pen a 13 percent chance — about 1 in 7. Ian Bremmer, a political scientist who runs The Eurasia Group, has given Le Pen a 40 percent chance, meanwhile.

Foto: TeaMeister (cc)

Radicaal rechts is verre van eensgezind

Alsof er niets anders te melden was over de Europese verkiezingen bleven de media de afgelopen weken eenzelfde boodschap eindeloos herhalen: radicaal rechts gaat winnen. We zullen zondag zien in hoeverre dat een selffullfilling prophecy is geworden. In de berichtgeving stonden vooral de nationale leiders van radicaal rechts (Wilders, Le Pen) centraal en niet de Europese kandidaten (Stöteler, Bardella), laat staan de kiezers en hun motieven.

De opiniepeilingen wijzen onmiskenbaar in de richting van een conservatiever Europarlement. Van de middenpartijen die het in het vorige parlement voor het zeggen hadden kan alleen de centrumrechtse EPP op enige winst rekenen. Centrum-linkse en liberale partijen staan op verlies. Aan deze kant van het politieke spectrum mankeert een aantrekkelijk alternatief, zo constateert ook Politico:

Meestal stromen kiezers in tijden van instabiliteit – oorlogen, pandemieën, economische onzekerheid – massaal naar de traditionele machtspartijen. Tegenwoordig zijn deze partijen in veel landen uiteengevallen. Decennia lang hebben Europees rechts en links voor het centrum gevochten, en als twee dronken boksers zijn ze ingestort, waardoor de arena open is gebleven voor nieuwe uitdagers.

Het is nog steeds wachten op de nodige introspectie en reflectie van de machtspartijen in het midden die een opmaat kunnen bieden voor een nieuw elan en herstel van het vertrouwen.

Foto: Dimitris Avramopoulos (cc)

Le Pen breekt met de AfD

In een nieuwe poging haar partij als gematigd en fatsoenlijk rechts te promoten heeft Marine Le Pen afstand genomen van de AfD, haar huidige partner in de ID fractie van het Europees Parlement. RN (Rassemblement National) zoekt nu voor samenwerking in het nieuwe Europese parlement contact met de partij van de Italiaanse premier Giorgia Meloni die deel uitmaakt van de ECR (Europese Conservatieven en Hervormers). Daarmee is er nog voor de verkiezingen al weer ruzie in de extreemrechtse tent.

Aanleiding voor de breuk zijn uitspraken van de omstreden AfD lijsttrekker voor het Europarlement Maximilian Krah. Hij zei in een interview met een Italiaanse krant dat niet alle SS’ers misdadigers waren en verwees daarbij naar de bekentenis van de Duitse schrijver Günter Grass (1927-2015), die aan het eind van zijn leven onthulde dat hij als 17-jarige lid is geweest van de Waffen-SS. Krah zei ook nog dat er veel boeren waren onder de SS’ers. Hij is inmiddels uit het partijbestuur gezet en mag niet langer campagne voeren voor zijn partij. Maar hij is niet van de lijst gehaald. Krah lag al langer onder vuur vanwege een beschuldiging van spionage voor China. Zijn tweede man Petr Bystron is ook al in opspraak geraakt vanwege zijn betrokkenheid bij het Russische propagandaplatform Voice of Europe. Al deze affaires hebben inmiddels geleid tot een forse daling van de peilingen voor de AfD.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Franse socialisten gaan met linkse kandidaat presidentsverkiezingen in

Niet de gedoodverfde centrist en voormalige premier Manuel Valls, maar de idealistische, linkse Benoît Hamon (49) won het mandaat van de linkse partijen om een gooi te doen naar de presidentsverkiezingen.

Ondertussen is de kandidaat van de liberale UMP François Fillon verwikkeld in een corruptieschandaal.

Het zou dus nog wel een spannend kunnen worden in Frankrijk: mogelijk wordt het een keuze tussen een regering van een groenlinkse vakbondskandidaat en de nationalistische xenofoob Marine Le Pen.

Foto: Blandine Le Cain (cc)

Heel Europa naar rechts?

Nederland moet rekening houden met een nieuw rechts kabinet, als we op de laatste peilingen mogen afgaan. Deelname van de PVV is zelfs niet uitgesloten. Hoe staat het er voor met extreemrechts in andere landen? Wat gaat het betekenen voor een nieuw Europarlement dat volgend jaar juni wordt gekozen? ‘De dominante thema’s van radicaal-rechts van de afgelopen 25 jaar – vooral immigratie – zijn nu in het hele publieke debat doorgedrongen,’ schrijft het Europabrede nieuwsmedium Voxeurop. Is de opkomst van extreemrechts nog tegen te houden?

In Frankrijk zien we de stijgende populariteit van RN (Rassemblement National), de partij van Marine Le Pen. Zij lijkt met succes het extreemrechtse imago van haar vaders Front National van zich af te kunnen werpen. Zondag liep ze mee in een mars tegen het antisemitisme, een breed en politiek-neutraal bedoeld initiatief tegen de vele antisemitische incidenten van de afgelopen weken. De aanwezigheid van RN leidde bij andere demonstranten tot ongemakkelijke gevoelens. President Macron had op voorhand al afgezegd. Maar Le Pen slaagt er bij dit soort gelegenheden steeds meer in geaccepteerd te worden als een ‘gewone’, min of meer gematigd rechtse Franse politicus. De uitsluiting van immigranten, en vooral van islamieten, blijft echter overeind. Op dat punt wordt ze geholpen door het feit dat veel Fransen de uitgesproken anti-Israëlische leuzen in recente demonstraties voor solidariteit met het onderdrukte Palestijnse volk te ver vinden gaan. Het Groene parlementslid Sandrine Rousseau ziet deelname aan deze demonstratie als een ‘omslagpunt voor RN, het “witwassen” van het oorspronkelijke antisemitisme’. Bij de aanhangers van RN hopen ze dat het eindelijk afgelopen is met de demonisering van hun partij.

Foto: doubichlou14 (cc)

Frankrijk polariseert

ANALYSE - “We zijn op weg naar een verkiezing met veel proteststemmen. Met als resultaat de herverkiezing van de zittende president. Het is een vreemde paradox.” Dat zegt Bruno Jeanbart van een van de opiniepeilingsbureaus. President Emmanuel Macron staat op verlies in de peilingen, maar zijn concurrenten, de extreemrechtse Marine Le Pen en de radicaal linkse Jean-Luc Mélenchon staan nog wel op flinke afstand.

Macron denkt nog steeds gemakkelijk te kunnen winnen aanstaande zondag en in de tweede ronde op 24 april. Maar er zijn er twee belangrijke onzekerheden. Een groot deel van het kiezerspubliek reageert volstrekt apathisch en ongeïnteresseerd op de verkiezingen. Hoeveel legitimiteit wordt een nieuwe president gegund als een groot percentage helemaal niet meer aan de verkiezingen deelneemt? En hoe pakt de tweede ronde dit keer uit met Marine Le Pen, die de meeste kans heeft om door te gaan? Het is allerminst zeker hoeveel aanhangers van de uitgeschakelde kandidaten op de rechter- en linkerflank Macron in de tweede ronde zal kunnen winnen. Een belangrijk deel van degenen die in de eerste ronde voor Mélenchon kiezen zou wel eens naar Le Pen kunnen overstappen. Macron heeft in de afgelopen vijf jaar bij zowel links als rechts flink wat afkeer opgeroepen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Jim Maurer (cc)

‘Het IJzeren Gordijn komt terug’

De Finse oud-premier Alexander Stubb van de conservatieve Nationale Coalitiepartij ziet dat Poetin met de oorlog in Oekraïne bereikt wat hij juist wilde voorkomen: een eensgezind Europa en een versterking van de NAVO. Hij was er altijd al voor dat zijn land zou toetreden tot de NAVO. Nu blijkt uit opiniepeilingen dat voor het eerst een kleine meerderheid zijn standpunt deelt. Stubb:  ‘Na dit conflict zullen we een verdeeld Europa krijgen. Aan de ene kant het autoritaire Rusland en aan de andere kant een verbond van democratieën. Het IJzeren Gordijn is dan terug. Dat is de realiteit waar we mee moeten leven.’

Het juiste moment

De Finse regering heeft zich nog niet uitgesproken over een NAVO-lidmaatschap. De Zweedse wel. De Zweedse premier Magdalena Andersson verwierp deze week oproepen van de oppositie om nu ook toe te treden tot de NAVO. Dat zou volgens haar de veiligheid in Europa niet ten goede komen. De twee neutrale landen, die de afgelopen maand al wel bij NAVO-vergaderingen aan tafel zaten, hebben afgesproken het beleid op dit punt met elkaar af te stemmen. Dit verklaart wellicht de aarzeling van een meerderheid van Finse parlementariërs om zich nog niet uit te spreken over de kwestie. Voor Finland weegt de stap naar het NAVO-lidmaatschap zwaarder gezien de directe grens van 1340 kilometer met Rusland. En, zoals de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Anne Linde zei: “Op dit moment, midden in een crisis, is het niet het juiste moment om grote veranderingen door te voeren in ons veiligheidsbeleid”. De regering kondigde wel aan dat ze de defensie-inspanningen gaat verhogen tot de NATO-norm van 2% van het BNP. Dat zal de Zweedse wapenfabrikanten zoals Saab en Bofors goed doen.

Foto: Truthout.org (cc)

Wat doen populisten beter – of niet?

OPINIE - De politieke overeenkomsten in de verschillende landen zijn boeiend. Wat hebben de populisten  Trump, Le Pen en Wilders gemeen? Huffington zag Trump als theater, maar is daarvan genezen. Le Pen doet het goed, maar de macht is buiten haar bereik.
Zijn de vluchtelingen het probleem? Of dekt het iets anders af? En waarom lijkt de gevestigde politiek geen antwoord te hebben op de vragen van de kiezers?

Nationaal sentiment

In de V.S. zien we Donald Trump bekende kreten slaken: geen moslim meer toelaten, voordat we hebben uitgevonden “what the hell is going on”. De stelling roept juridische vragen op over de grondwettelijkheid. Wat Trump doet lijkt spontaniteit van een lompe miljonair, maar het is misschien veel doordachter. Huffington zag Trump vooral als vertier, maar komt daarvan terug.

Marine le Pen verpakt haar teleurstelling na zondag j.l.: het gaat niet langer om links en rechts, maar om mondialisten en patriotten. Dat is haar beeld van een nieuwe tegenstelling. De strategie van de overige partijen om het Front National te neutraliseren was effectief, maar de stemmenwinst voorspelt toch een presidentschap.

Haar politieke vriend, Geert Wilders, zit in een soortgelijke positie: niemand wil politiek met hem samenwerken, maar de PVV staat hoog in de peilingen. Hoe het land geregeerd moet worden met deze krachtsverhoudingen in de peilingen, is niet helder. Niemand ziet een coalitie voor zich onder leiding van premier Wilders.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende