Nederland is af

De inrichting van Nederland is zo goed als af, stelt econoom Elisabeth Ruijgrok. Het land is in de fase van groot en klein onderhoud gekomen. Dit inzicht is nog niet tot veel ambitieuze plannenmakers doorgedrongen. Zij begrijpen maar niet dat kosten-batenanalyses keer op keer laten zien dat voor de belastingbetaler de kosten van nieuwe, grote projecten de baten overtreffen. Het is daarom logisch dat zij de logica van kosten en baten graag inruilen voor ‘visie’ en emotie. Gezond verstand vs. ‘visie’ en emotie Onlangs constateerde Louise Fresco in de Kohnstammlezing dat in de Nederlandse politiek (investerings)beslissingen genomen worden op grond van emotie in plaats van op basis van “de beste, per definitie altijd onvolledige kennis”. Marcel van Dam voegt hier in de Volkskrant aan toe dat de beleving belangrijker is dan feiten en dat soms wetenschappers impliciet politiek bedrijven. De vraag is hoe het zover heeft kunnen komen? Er bestaat immers een rationeel alternatief om te beslissen over investeringen in windmolenparken, woningbouwprojecten, wegaanleg en het onder water zetten van polders: de maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA).

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kosten-baten klimaatmaatregelen

, door

Kosten en baten berekeningen: het is de laatste tijd in de mode, vooral in ons kikkerlandje. Hoog tijd om op onze klimaatblogdag ook even aandacht te besteden aan de kosten en de baten van toekomstige klimaatmaatregelen.

McKinsey rekende onlangs de kosten van uiteenlopende klimaatmaatregelen door en zette die af tegen de de hoeveelheid CO2-reductie die hiermee wordt behaald, zeg maar de baten. Opvallend zijn de hoge kosten en lage baten van ondergrondse CO2-opvang (CCS). De nog relatief hoge CO2 baten van omstreden kernenergie. De winst die te maken is met diverse energie efficiëntie maatregelen. En de relatief goedkope maar toch behoorlijke CO2-reductie door veranderingen in landbeheer zoals: voorkomen ontbossing, herstel gedegradeerd land en vermindering slash and burn landbouw. Aan u de vraag: waar zullen we eens fors op inzetten de eerste twintig jaar?

mckinseyCO2 klein
Bron: Pathways to a low-carbon economy / McKinsey 2009

Op de x-as is de potentiële emissie reductie te lezen, hoe breder het balkje hoe meer reductie. Op de y-as zijn de kosten weergegeven. Energiebesparingen en energie efficiëntie verdienen zichzelf snel terug of leveren direct geld op en hebben een negatieve waarde. Hoe hoger een balkje, hoe meer een maatregel kost. Het oppervlak van een balkje drukt de gemiddelde kosten per gereduceerde hoeveelheid uit.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.