Bosco, Boko, Bono

ACHTERGROND – In de nieuwe etappe van onze Afrikaanse tour de overgave van een waanzinnige schurk, aanslagen in Nigeria en Somalië en een inventieve leeuwenlamp. He won’t be back, en dat is maar goed ook. Na jaren van plunderen, moorden en kindsoldaten ronselen hees de gevreesde warlord Bosco Ntaganda afgelopen maandag eindelijk de witte vlag. Hij stond al sinds 2006 op de most wanted-lijst van het Internationaal Strafhof, maar waarom hij zich nu ineens zelf de Amerikaanse ambassade van Kigali binnenwandelde is velen een raadsel. “Heeft hij dus toch een geweten”, aldus Tharcisse Karugarama, minister van defensie van Rwanda, maar dat lijkt een pot-ketel-verwijtje: Rwanda wordt er zelf al jaren van verdacht Ntaganda’s rebellengroep – de beruchte M23 – op allerlei manieren te steunen. Den Haag heeft er een knots van een boef bij. Dan: autobommen en nog eens autobommen. In de noordelijke Nigeriaanse stad Kano werden maandag 22 mensen gedood toen twee zelfmoordterroristen beladen met explosieven op een busstation inreden. Kano is hoofdzakelijk het domein van moslims, maar het busstation bevond zich een (overwegend) christelijke wijk. De aanslag is nog niet opgeëist, maar gezien het feit dat Boko Haram in het recente verleden al flink huishield in de stad, laten de daders zich raden. Mad Monday begon met Al Shabaab, dat met een soortgelijke aanslag dood en verderf zaaide in Mogadishu. De terroristen hadden het naar verluidt gemunt op de Somalische veiligheidschef, die wel gewond raakte, maar de aanval overleefde. Tot slot een lichtpuntje te midden van deze grimmige ronde. Lees hier het verhaal van Richard Turere, een Maasai-wonderkind dat op z’n elfde een geniale ingeving kreeg en sindsdien leeuwen op afstand houdt, op een TED-bijeenkomst sprak en, eh, Bono ontmoette.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.