De waarheid over Smolensk

Nationalistisch Polen kan zijn hart ophalen aan de film 'Smolensk' over het vliegtuigongeluk in Rusland in 2010 waarbij de Poolse president Lech Kaczynski, zijn vrouw en 94 regeringsfunctionarissen omkwamen. President Duda, premier Szydlo, partijvoorzitter Jaroslav Kaczynski, de tweelingbroer van Lech, en vele andere prominenten van de regerende Partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) woonden deze week in het Poolse nationale theater de première bij van een film die de waarheid over het vliegtuigongeluk van zes jaar geleden moet laten zien: het was een aanslag. De film, die eindigt met een explosie in het toestel van de Poolse luchtmacht dat een hoge regeringsdelegatie vervoerde, is gebaseerd op het onderzoek van een commissie van PiS-parlementariërs die twee jaar geleden al tot de conclusie kwam dat er sprake was van een samenzwering. Dat is in strijd met eerdere Poolse en Russische onderzoeken die uitwezen dat het ongeluk het gevolg was van slechte weersomstandigheden (dichte mist) en fouten van de verkeersleiding op het militaire vliegveld van Smolensk en/of van de Poolse piloten van de Tupolev. De Russen hebben alle verantwoordelijkheid van de hand gewezen. De Poolse minister van Defensie Antoni Macierewicz heeft nu aangekondigd cockpitgesprekken openbaar te maken die nieuw licht op de zaak zullen werpen. Volgens Macierewicz, die een nieuwe onderzoekscommissie van de PiS-regering leidt, zitten de Russen achter het grootste vliegtuigongeluk in de Poolse geschiedenis. Om dat aan te tonen heeft hij in juni alle lichamen van de omgekomen passagiers weer laten opgraven. Nu het kabinet de posten van hoofdaanklager en minister van Justitie heeft samengevoegd, heeft de partij het nieuwe onderzoek stevig in de hand, schrijft de NRC.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.