Uit de regering stappen zonder electorale klappen: Waarom blijft de PVV al maanden relatief hoog scoren in de peilingen?

Met partijen die uit een kabinet stappen loopt het vaak niet best af in de daaropvolgende verkiezingen. Denk aan D66 in 2006. Uit onvrede met het optreden van VVD-minister Rita Verdonk rondom het Nederlanderschap van Ayaan Hirsi Ali stapten destijds alle D66 bewindslieden uit het kabinet-Balkenende II. Het gevolg? Uitgeregeerd werden de Democraten electoraal gehalveerd. Ze gingen van zes naar drie zetels.

Door: Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets
Foto: Schermafbeelding Arnews Terugkijken debat over val kabinet Schoof

De bom van Wilders – overbodig tienpuntenplan

Terwijl de slachtoffers van de aanslag op kabinet Schoof hun weg tussen de brokstukken proberen te vinden, blikken we nog even terug op de bom die Wilders in de parlementaire democratie dropte: het tienpuntenplan.

Een van onze lezers stelde voor:

Inhoudelijk de tien punten van hem gaan fileren zoals Klaas Dijkhoff vanavond [1] deed met punt 10 in Goedenavond NL. Keer op keer doen zodat het blijft hangen bij de kiezers.

Het was een van de reacties op ons artikel waarin we duidelijk maakten dat Wilders’ eerste twee punten over grenscontroles totaal overbodig zijn, omdat die al in het Hoofdlijnenakkoord en het Regeerprogramma staan én al tot praktische uitvoering hebben geleid.

Voorafgaand aan de woeste ruk waarmee Wilders de stekker eruit trok, liet hij nog nadrukkelijk weten:

(…) Als het merendeel van onze voorstellen uit het tienpunten plan asiel niet worden overgenomen door de coalitie (en dus toegevoegd aan het Hoofdlijnenakkoord) (…) dan stapt de PVV uit deze coalitie

Onder de eerste twee punten had hij de handtekeningen dus al lang binnen. Bedoelde hij dan de overige acht punten? Maar als die ook al in het Hoofdlijnenakkoord en Regeerprogramma staan, wat was dan toch de zin daar nog een keer handtekeningen van je coalitiepartners onder te vragen?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: © Rijksoverheid Kabinet Schoof bordesfoto - foto Valerie Kuypers (foto bewerkt)

Er komt geen kabinet Schoof II

Maandag 26 mei: Wilders zet een persconferentie op poten en wil het hoofdlijnenakkoord openbreken met tien punten die moeten leiden tot een nog strenger asielbeleid. Hij voegt daar aan toe: de coalitiegenoten hebben dat maar te slikken, zo niet, dan gaat de stekker uit dit kabinet.

Woensdag 28 mei: De persconferentie na de ministerraad eindigt zo:

Akkerman (omroep WNL): Dus u sluit het uit dat er een Schoof II komt?
Schoof: Ja.

29 – 30 mei: Wilders spreekt de CPAC-conferentie toe. Ultrarechtse politici en aanverwanten uit Europa kwamen in Hongarije bijeen onder het motto ‘Het tijdperk van de patriotten is aangebroken’.
In zijn speech noemde hij een paar van zijn tien punten: het leger inzetten bij grenscontrole, stopzetten van gezinshereniging, 60.000 Syrische asielzoekers onmiddellijk terugsturen, criminele buitenlanders deporteren.

1 juni: Wilders doet er een schep bovenop. Via zijn gebruikelijke pr-loket (X) kondigt hij aan dat de PVV uit de coalitie stapt, als de meeste van zijn tien punten niet worden ingewilligd.

2 juni: Vandaag gaan de coalitiepartners in overleg. (Update: na een uurtje besloten de coalitiepartners er een nachtje over te gaan slapen. Wilders vindt dat er niet goed uit zien. Morgen 9 uur gaat men verder, Update 2: En na vijf minuten gaf men het op en viel het kabinet).

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.