Gaat Blendle de journalistiek redden
, door
Vanmiddag gaat Blendle officieel van start. Lees hier wat inhoudt.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Ik lees ‘hap-slik-weg-journalistiek’, maar ik wil ‘je-moet-erbij-zijn-journalistiek’
, door
OPINIE - Journalistieke producties worden steeds vaker vluchtig en oppervlakkig, waardoor ze relevantie en urgentie missen.
Long form journalism, etnografie, long reads – als aloude journalistieke genres (zoals de reportage, het profiel/portret of een analyse) een nieuwe naam krijgen, knijp ik altijd de billen samen. Wat een nieuwe naam heeft gekregen, lijdt ofwel aan imagoschade (interieurverzorgster, managementassistente) of is op weg om zichzelf bij gebrek aan gewicht op te blazen (chief information officer, risk management).
Deze ‘nieuwe’ genres hebben nu een ‘nieuw’ tijdschrift dat eerst een tijdschrift was, toen online only werd (ook zo’n mooie term) en nu weer terug is: voor bijna vijf pond koop je 68 pagina’s Newsweek in vier secties: Big Shots, Page One, New World en Downtime (foto’s, nieuws, technologie en wetenschap en ontspanning). Print is back! koppen commentaren. God zij dank, print is back!
De vreugde is even begrijpelijk als misplaatst: print is namelijk het probleem niet.
Mijn angst zit niet in het verdwijnen van bladen – mijn angst zit hem in het verdwijnen van de journalistiek die daarin is verankerd. Ik ben bang nooit meer te worden verrast door een reportage, een analyse, een portretterend interview, kortom: voor wat ik gekscherend ‘je-moet-erbij-zijn-journalistiek’ noem. Het soort journalistiek waarvoor je moeite moet doen, naar buiten moet, mensen moet verleiden om ze aan het praten te krijgen, omwegen moet bewandelen om je verhaal rond te krijgen, lang onderzoek moet doen, door gortdroge jaarverslagen moet ploegen om (als het af is) zonder verdere onderbouwing te horen te krijgen dat er werkelijk helemaal niets van klopt. Kortom: de moeizame genres.
Foto:
Alper Çuğun (cc)
Nieuws missen doet pijn, al is het fatsoenlijk
, door
COLUMN - Is de woonplaats van Benno L. nieuws? Volgens NRC van afgelopen zaterdag wel. Toen kopte de krant ‘Ontuchtpleger Benno L. vindt onderdak in Leidse seniorenflat’. Nee, zegt de Volkskrant vandaag in een ‘reconstructie’ die uitlegt waarom zij dat nieuws niet van twee freelancers hebben overgenomen.
Hoofdredacteur Philippe Remarque:
‘Wij vinden het recht van ex-delinquenten op een normaal leven belangrijk en wilden geen heksenjacht ontketenen.’
Het eerste is bijzonder fatsoenlijk, het tweede natuurlijk wijsheid achteraf dat ook nog eens niet bleek te kloppen. Het duurde tot zondag voordat Leidenaren (hoewel onzeker is hoeveel er echt uit de buurt kwamen) verhaal kwamen halen, maar van een heksenjacht was absoluut geen sprake.
Bovendien kan je journalistieke vraagtekens zetten achter Remarques ‘fatsoen’. Een ontuchtpleger die nergens terecht kan en domicilie vindt in een gemeente van een burgemeester die zijn politieke lot aan de situatie verbindt, is natuurlijk gewoon nieuws. En zo’n bekende ontuchtpleger als Benno L. is landelijk nieuws.
De vraag is met welke invalshoek. Het adres? Nee. Een oproep aan alle andere burgemeesters om Lenferink te veroordelen? Nee. De vraag waarom Lenferink het wel aandurfde Benno L. te huisvesten terwijl veel van zijn collega’s die beslissing niet aandurfden? Jazeker.
Journalistieke afweging: de onthulling van de woonplaats van een ex-zedendelinquent tegen de manier waarop lokaal bestuurlijk Nederland met hen omgaat (hij mag overal wonen, maar niet hier). Mogelijke uitkomst: sterk verhaal over medemenselijkheid, laffe bestuurders en angstige wijkbewoners. Een complex verhaal, kortom: nieuws. Nieuws dat Remarque gewoon heeft gemist.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Red de journalistiek, neem een robot
, door
OPINIE - De toekomst van de journalistiek is een zwaarbeladen onderwerp, waar al heel wat experts hun licht op hebben laten schijnen. Maar waarom zou je de simpele artikelen niet uitbesteden aan robots, zodat je tijd hebt om mooie artikelen te schrijven waar lezers wel geld voor over hebben?
Vrouwencluppie
, door
OPINIE - Al dagen loop ik te denken over het verschil tussen mannen en vrouwen. Over feminisme. Over glazen plafonds en zo.
De aanleiding? Een bezoekje deze week aan de Nieuwjaarsborrel van ‘Vrouw & Media’. Nieuwjaarsborrel… eigenlijk meer een debatavond. Over de vraag hoe je jezelf ‘neerzet als een journalistiek merk’.
Interessante sprekers. Pardon, spreeksters. Niet dat ik het altijd eens ben met Asha ten Broeke, verre van. Maar ze is wèl een boeiend fenomeen – taak nummer één voor een columniste. En de journalisten Liesbeth Staats en Roos Schlikker bleken inspirerende dames met een goed verhaal. Gespreksleidster (en vice-voorzitter van Vrouw & Media) Mensje Melchior deed wat ze moest doen, het gesprek leiden, en ze deed het voortreffelijk.
In de zaal zo’n 120 vrouwen. Journalistes. En verhip, daar, in een hoekje: één man. Ondergetekende.
Eén man in het Hol van de Leeuwin. En dat houdt me sindsdien dus bezig. Hoe kàn het dat er maar één man komt opdagen op een avond die voor elke freelance journalist (m/v) interessant is?! Durfden de anderen niet? Wisten ze het niet? Dachten ze: da’s een vrouwenclubje, daar heb ik niks te zoeken?
Stapje verder: wat is dat precies voor een ‘vrouwenclubje’?
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Journalistiek als afleidingsmanoeuvre
, door
OPINIE - Nelson Mandela is dood en het is geen al te wilde veronderstelling dat de NOS en RTL cameraploegen sturen naar de uitvaart. Die zullen mooie plaatjes terugsturen, zeker, maar ze zullen niets toevoegen aan het nieuws. Er is namelijk geen nieuws.
Er wordt immers een politicus begraven die zijn macht al enige jaren geleden heeft afgestaan. Mandela had allang geen invloed meer op wat er in de wereld gebeurde. Omdat het symbool-Mandela de man overleeft, hoeft ook daarvoor geen camerateam naar Zuid-Afrika. Natuurlijk zullen de politici die elkaar ontmoeten zaken doen, échte zaken, maar ze zorgen er wel voor dat bij die dealtjes geen journalist staat. Resteert het iconische plaatje van de handdruk van Obama en Rouhani, en om dat de wereld rond te doen gaan volstaat één fotograaf.
Het gaat me niet om de geldverspilling en ik schrijf dit niet als de zoveelste bijdrage aan het uitgekauwde debat over de financiering van de publieke omroep. Wat me stoort is het bombardement aan non-nieuws dat we dagelijks over ons uitgestort krijgen. Het feitelijke nieuws bij de uitvaart van Mandela bestaat uit de afspraken die achter de schermen worden gemaakt. Obama geeft Poetin de vrije hand om Assad te steunen, mits Rusland zijn steun aan het Iraanse nucleaire programma staakt. China zal minder territoriale aanspraken stellen in de Oost-Chinese Zee als Japan instemt met een handelsverdrag. De OAE stuurt extra troepen naar Mali als Frankrijk extra visa voor Afrikaanse immigranten afstaat. Dat werk, dat is het nieuws. De uitvaart is de afleidingsmanoeuvre van de eigenlijke goocheltruc. De journalisten staan erbij en kijken ernaar.
Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.
De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.
JOB: een nieuwe vorm van onderzoeksjournalistiek?
, door
INTERVIEW - Fast Moving Targets interviewde Yvonne Roerdink en Anne van Oudheusden, de oprichters van JOB, over hun nieuwe model voor onderzoeksjournalistiek. Het klinkt op zich aantrekkelijk: analyses van nieuwswaardige data ook verkopen aan andere belanghebbende partijen, maar ligt hier niet een kans op conflicterende belangen op de loer?
Foto:
copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Na het conflict
, door
Al sinds jaar en dag pogen universiteiten de wereld van de wetenschap dichter bij het volk te brengen door de zogeheten studium generale. Hoewel het begrip aanvankelijk stond voor een minimale verscheidenheid aan faculteiten en studies waardoor een instituut zich een universiteit mocht noemen, wordt het tegenwoordig meestal gebruikt om een verzameling lezingen en debatten aan te duiden, waarbij verschillende vakgebieden aan de orde komen. Zo biedt ook de universiteit van Utrecht zo’n reeks lezingen aan. Tijdens openbare bijeenkomsten krijgen wetenschappers een podium, waarop ze op toegankelijke manier mogen vertellen over hun onderzoek, waarna de bezoekers vragen kunnen stellen of debatteren over het thema van de avond.
Op 1 oktober was het thema ‘Na het conflict’. Tijdens het symposium, wat mede werd georganiseerd door de Studentenvereniging voor Internationale Betrekkingen (SIB) en ontwikkelingsorganisatie Oikos, konden bezoekers aan verschillende tafels in debat gaan met wetenschappers en ervaringsdeskundigen, aan de hand van evenzovele invalshoeken – zoals de rol van kunst, journalistiek en internationaal recht in een postconflictsituatie.
Naming the Dead
De avond werd geopend door prof. dr. Beatrice de Graaf, hoogleraar “Conflict en Veiligheid in Historisch Perspectief” aan de Universiteit Leiden, bij het Centre for Terrorism and Counterterrorism. En daarnaast sinds dit jaar ook officieel Zomergast, wat zeker voor een wetenschapper een mooie “beloning” is en vooral ook een uitgelezen kans om eigen onderzoeksinteresses onder de aandacht te brengen.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 06-11-2022
WordPress-oprichter Matt Mullenweg praat over bloggen
, door
Nieman Journalism Lab heeft een tof project: Riptide. Ze noemen het een
an oral history of the epic collision between journalism and digital technology, from 1980 to the present
Het is een flinke lap tekst, maar er zijn ook tientallen interviews met journalisten, technici, uitgevers en andere betrokkenen in de mediawereld.
Deze aflevering met Matt Mullenweg is interessant. Hij begon in 2003 met WordPress, het contentmanagementsysteem waar zo’n beetje de halve wereld op draait (inclusief uw favoriete blog, Sargasso). Met de interviewer bespreekt hij hoe WordPress ontstond, maar ook hoe het bloggen de journalistiek en media heeft veranderd.
Het interview is ook uitgeschreven terug te lezen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.